تا افق ۱۴۰۴ سطح زیرکشت محصولات گلخانهای در هرمزگان به ۵ هزار هکتار میرسد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس؛ به باور کارشناسان توسعه گلخانههای مهمترین راه برون رفت از مشکلات آبی استان و هدررفت منابع آبی در بخش کشاورزی است. در شرایطی که کم آبی و خشکسالی نفس کشاورزان هرمزگانی را به شماره انداخته و کشتها سنتی و روباز محدود شده است، کشتهای گلخانههای راهکاری برای برون رفت از این وضعیت هستند. پدیده خشکسالی و کم آبی در هرمزگان در سالهای گذشته باعث خشک شدن ۱۰۰ حلقه چاه کشاورزی و کاهش آب ۱۳۵ حلقه چاه بین ۳۰ تا ۷۰ درصد، بیلان منفی ۷۴ دشت و شور شدن ۳۸ دشت شده است. میزان مصرف آب در گلخانهها ۱۲ برابر کمتر از فضای روباز است. هرمزگان به علت شرایط آب و هوایی خشک و کم آبی مکان مناسبی برای پرورش و تولید انواع محصولات گلخانهای است. سالانه ۴۹ هزار تن انواع محصولات گلخانهای در هرمزگان تولید میشود. نخستین گلخانه در هرمزگان در سال ۷۳ با همت کشاورز حاجی آبادی در روستای سرچاهان ایجاد شد. شاه نظری صاحب این گلخانه که اکنون مردی ۵۳ ساله است میگوید: کارش را ۲۴ سال پیش در زمینی به مساحت یک هکتار آغاز کرده و اکنون به ۲۰ هکتار رسانده است. وی میافزاید: تولید فعلی اش بیش از هزار و ۲۰۰ تن است و ۹۰ درصد محصولات تولیدی اش را به روسیه صادر میکند. شهرستان حاجی آباد با ۸۰ هکتار مساحت گلخانه رتبه نخست تولید این محصولات در هرمزگان است. هرمزگان رتبه هشتم تولید محصولات گلخانهای و رتبه نخست طرح توسعه گلخانه را در کشور دارد. بیش از ۵ نوع محصول سبزی و صیفی در گلخانههای هرمزگان کشت میشود. کارشناس زراعت میگوید: با توجه به کمبود منابع آبی و شور شدن منابع فعلی ایجاد گلخانه راه مناسبی در جبران کاهش منابع آبی است. رضا مدرس میافزاید: با توسعه گلخانهها علاوه بر کاهش یک هشتمی مصرف آبی، میزان تولید را در مقایسه با فضای روباز بیش از ۱۰ برابر افزایش میدهد. عبدالعلاهیان کارشناس جهاد کشاورزی نیز میگوید: میزان مصرف آب برای تولید خیار در گلخانه حدود ۱۰ درصد میزان مصرف آب در مقایسه با تولید در عرصه (فضای باز) است. وی میافزاید: تولید در گلخانه بخش محدودی از فضا است که در آن کلیه عوامل محیطی مانند بیماریها و آفتها کنترل میشود. افزایش کیفیت محصول تولیدشده در گلخانهها، افزایش درآمد، کاهش مصرف سموم و زیر کشت بردن اراضی غیرقابل کشت از نتایج مثبت تولید سبزی و صیفی در گلخانه است. سهم اشتغال محولات گلخانهای سهم زیادی در اشتغال دارند. بیش از سه هزار نفر در گلخانهها و صنایع بسته بندی و سردخانه این بخش اشتغال دارند. سهم بالایی از این اشتغال به بانوان تعلق دارد. دو سوم فعالان در گلخانهها زنان هستند؛ که در ۸ ماه از سال با کار سهم بالایی در اقتصاد خانواده دارند. منیره کارگر گلخانه در رودان میگوید: در زمان برداشت محصول از ساعت ۸ صبح از عصر در حال برداشت محصول هستیم. میزان اشتغال در هر هکتار ۱۰ نفر بصورت مستقیم و غیر مستقیم است. برخورداری گلخانه دار میگوید: ۳۰ هکتار زیر کشت گلخانه دارد که ۴۵۰ نفر تنها در حوزه بسته بندی آن فعالیت دارند. به گفته مدیر باغبانی جهاد کشاورزی هرمزگان میزان سرمایه در گردش بخش گلخانه در هرمزگان ۶۰ میلیارد تومان است که بخشی از این درآمد به علت صادرات این محصول است. میزان صادرات محصول گلخانه ۱۷ هزار تن با درامد ارزی ۱۲ میلیون دلار است. با وجود صادراتی بودن محصولات گلخانهای در هرمزگان هنوز مشکلاتی در این حوزه وجود دارد. نبود استاندارد واحدی در بسته بندی، نبود برند محصولات کشاورزی، کاهش صنایع تبدیلی و فرآوری و فعال نبودن پایانه صادرات محصولات کشاورزی مهمترین مشکلات پیش روی گلخانه داران است. دبیر اجرائی خانه کشاورز هرمزگان میگوید: از زمان وعده تشکیل پایانه فروش و بازاریابی برای محصولات کشاورزی استان سه سال میگذرد و این وعده تاکنون عملی نشده است جوادی میافزاید: نبود پایانه فروش موجب شده است تا کشاورزان گاهی محصولات خود را با قیمت پایینتر از هزینه تولید شده به دلالان بفروشند. صنایع فرآوری نیز در محصولهای سبزی و صیفی در استان فعال نیست. احراری کارآفرین میگوید: اکنون هر کیلوگرم گوجه فرنگی در استان ۳ هزار تومان فروخته میشود که با خشک کردن و تبدیل به پودر امکان فروش هر کیلوگرم ۶۰ هزار تومان فراهم میشود. وی افزود: ۳۰ درصد محصولات سبزی و صیفی استان به علت نبود صنایع فرآوری در تولید کود کمپوست و سایر فرآوریها از بین میرود. شهرزاد معاون برنامه ریزی جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید: در حوزه فرآوری تنها مجوز راه اندازی دو واحد رب گوجه فرنگی صادر شده که برای مصرف در بازار داخلی است. وی میافزاید: صنایع تبدیلی و فرآوری با قابلیت صادرات در استان وجود ندارد و در صورت تقاضای سرمایه گذاران تسهیلات ارزان قیمت با مشوقهای مالیاتی و بیمهای پرداخت میشود. با راه اندازی واحدهای فرآوری ارزش افزوده بخش گلخانهای به بیش از ۳۰ برابر افزایش مییابد. راه اندازی گلخانهها از دو سال پیش شدت گرفته است و بر اساس برنامه هدفگذاری شده سالانه باید ۵۰۰ هکتار به مساحت گلخانهها افزوده شود. مسعود گرگیج میگوید: در مدت ۱۰ سال آینده باید ۲ هزار هکتار از فضای روباز تبدیل به واحدهای گلخانهای شود. راه اندازی مجتمعهای گلخانهای راهکاری مناسب برای توسعه محصولات صادرات محور در هرمزگان است. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید: نخستین مجتمع گلخانهای به مساحت ۵۷ هکتار در شمیل بندرعباس در حال ساخت است و این مجتمع پس از آماده سازی زیرساختها در ۳۶ قطعه به متقاضیان واگذار میشود. گرگیج میافزاید: ایجاد شهرکهای گلخانهای در قشم، بندرخمیر، بندرعباس با استفاده از آب شیرین کن نیز در دستور کار است. بر اساس برنامه هدفگذاری شده سطح زیرکشت گلخانههای هرمزگان در افق ۱۰ ساله باید به ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار برسد. با تصمیمات صورت گرفته شده گلخانههای استان از سال ۹۴ بصورت سالانه ۴۰ درصد رشد کرده است. با بهره برداری از طرحهای توسعه، میزان تولید گلخانهای در هرمزگان از ۴۹ هزار تن فعلی به بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن یعنی ۲۷ برابر میشود. رئیس سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان میگوید: به متقاضیان راه اندازی گلخانه تسهیلات کم بهره با کارمزد ۴ و ۶ درصد از محل صندوق توسعه ملی و طرح اشتغال پایدار روستایی پرداخت میشود. باقرزاده میافزاید: سرمایه گذاران این بخش باید طرحهای خود را در مرکز خدمات سرمایه گذاری ثبت و استعلامهای مربوطه را از ان طریق دریافت کنند. وی میگوید: به افراد متقاصی گلخانه در هر هکتار یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت میشود. توسعه گلخانه راهکار مناسبی برای برون رفت از مشکلات آبی در هرمزگان است و امکان تولید انبوه و محصول سالم و کنترل شده بازار مناسبی برای صادرات سبزی و صیفی در کشور فراهم میشود. سالانه بیش از یک میلیون تن سبزی و صیفی هرمزگان در فضای روباز برداشت میشود که با تبدیل به گلخانه به بیش از ۳۰ میلیون تن میرسد. زمان آماده سازی و کشت محصولات گلخانهای در هرمزگان از ابتدای شهریور تا پایان تیرماه است.