افتتاح نخستین سامانه مصور سازی اطلاعات جمعیتی سلامت و بیماری

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، باقر لاریجانی معاون آموزشی وزرات بهداشت درمان و آموزش پزشکی در مراسم افتتاح نخستین سامانه مصور سازی اطلاعات جمعیتی سلامت و بیماری در دانشگاه  علوم پزشکی تهران گفت: در این سامانه اطلاعات مناطق مختلف کشور در زمینه بیماری‌های غیر واگیر آورده شده است.
وی افزود: امروزه ما نقشه‌ای برای مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر کشیده ایم و سامانه اطلاعات مصور بر اساس مبانی بین المللی آموزش‌ها ایجاد شده است.
لاریجانی گفت: بانک اطلاعات این سامانه در اختیار استادان قرار می‌گیرد و وضعیت بیماری در مناطق مختلف کشور نشان داده می‌شود.
وی افزود: ما با استفاده از سامانه مصور سلامت اطلاعات ملی استانی و دانشگاهی را در اختیار کارشناسان قرار می‌دهیم و اطلاعات بیش از ۴۰۰ شهر در این سامانه جمع آوری شده است.
لاریجانی بیان کرد: در این برنامه به ۵۰۰ نفر آموزش داده می‌شود تا در زمینه بیماری‌های غیر واگیر بتوانند برنامه ریزی کنند.
وی افزود: تا سال ۲۰۲۵ باید ۲۵ درصد از مرگ‌های زودرس را کم کنیم و در این زمینه برنامه‌های ما بازنگری شده است.
امروزه، مطالعات پژوهشی حوزه سلامت، حجم قابل توجهی از اطلاعات را در قالب ابرداده تولید می‌کند. این اطلاعات می‌تواند پس از پردازش‌های مناسب، در قالب گزارش‌های مختلف به عنوان ابزاری برای مدیران ارشد به منظور انجام تصمیم گیری‌های مبتنی بر شواهد، برای استادان به منظور ارائه مطالب به روز و برای دانشجویان و پژوهشگران به منظور بهبود کیفیت امور پژوهشی فراهم شود. بدیهی است، چاپ این گزارش‌ها نیازمند چندین هزار صفحه کتاب است که با توجه به ایستا بودن نوع نمایش داده در کتاب، قابلیت‌های متعددی از جمله مقایسه، تهیه یک گزارش خاص، اعمال فیلتر‌های جدید و ... از ذینفعان این نوع گزارش‌ها سلب می‌شود. از این رو، سامانه‌ای طراحی شده تا مبتنی بر علوم مصورسازی اطلاعات، نتایج طرح را با حفظ سطوح دسترسی در اختیار پژوهشگران، سیاستگذاران، کسب و کار‌ها و سایر ذی نفعان قرار دهد. تمامی اطلاعات بارگذاری شده روی سامانه، ابتدا به تأیید تیم علمی- فنی مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌رسد و پس از آن، انتشار داده می‌شود.
اکنون با استفاده از سامانه VIZIT می‌توان به صورت رایگان، نزدیک به ۶۰۰ میلیون گزارش از داده‌های سلامت پردازش شده از معتبرترین و جدیدترین مطالعات ملی در قالب، نقشه، بارچارت، هرم سنی جنسی، نمودار روند و مدل‌های مختلف ارائه اطلاعات استفاده کرد. امکان مقایسه شاخص ها، دانلود اطلاعات هر گراف، به اشتراک گذاری و اعمال نظر، بخشی از امکانات این سامانه است. مضاف بر آن، بومی بودن اطلاعات مندرج در این سامانه، امکان بهره برداری تمامی گروه‌های هدف از به روزترین و آخرین اطلاعات و آنالیز داده‌های مطالعات مندرج در سامانه را امکان پذیر می‌سازد. سیاست گذاران نیز می‌توانند در جهت برنامه ریزی و تخصیص مناسب منابع از داده‌های این سامانه به راحتی استفاده کنند.
اطلاعات فعلی این سامانه شامل، آخرین وضعیت ۱۰۲ عامل خطر بیماری‌های غیرواگیر در کشور به تفکیک استان، گروه سنی، جنسیت و نوع محل سکونت، وضعیت مرگ و میر از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ برای ۱۶۵ علت مرگ به تفکیک ۱۹ گروه سنی-جنسی در ۳۱ استان کشور، بروز ۷۰ سرطان به تفکیک ۱۹ گروه سنی-جنسی در ۳۱ استان کشور از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶، شیوع بیش از ۸۰ عامل خطر بیماری‌های غیرواگیر در سطح ۴۲۹ شهرستان کشور و ۶۲ دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی به تفکیک جنسیت، چندین حوزه از اطلاعات ارزشمند دیگر شامل اطلاعات بستری، سلامت مادران و کودکان، آسم و آلرژی و اطلاعات تحلیلی از میلیارد‌ها نسخه دارویی در سطوح ملی، استانی و شهرستانی است.
از مزایای کلی سامانه مصورسازی اطلاعات (VIZIT) می‌توان به مواردی از جمله، حذف هزینه چاپ برای گزارش دهی، افزایش دسترسی به اطلاعات حوزه سلامت و بیشینه سازی اثربخشی استفاده از نتایج اطلاعات پروژه‌های حوزه سلامت با ایجاد گزارش‌های پویا اشاره کرد.
سامانه ویزیت که در دو نسخه بر اساس تحلیل رفتار کاربران، به روز رسانی شده است، دارای امکاناتی نظیر، امکان ارائه اطلاعات در قالب نقشه، رادار دیاگرام، بارچارت، هرم سنی جنسی و ده‌ها ابزار مصور سازی دیگر، ارائه شده به دو زبان فارسی و انگلیسی، امکان مقایسه شاخص‌ها در وضعیت‌های مختلف، امکان استناد به مقاله مرتبط با گراف جهت استفاده در امور پژوهشی، دانلود اطلاعات مربوط به هر گراف، دریافت اسکرین شات از هر گراف، به اشتراک گذاری گراف ها، است.
همچنین، از این سامانه می‌توان در امور مربوط به سیاست گذاران ملی در سطح وزارت بهداشت، وزارت رفاه، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و سایر بخش‌های توسعه‌ای کشور، استانداران و فرمانداران، مدیران دانشگاهی و شهرستانی، ارائه دهندگان خدمت، پژوهشگران و اساتید دانشگاهی و مردم استفاده کرد.
به زودی، ویژگی منحصر به فردی به سامانه VIZIT اضافه خواهد شد که امکان پیش بینی آینده وضعیت سلامت در حیطه‌های مختلف بیماری، ارائه خدمت و کیفیت و دسترسی به خدمات را فراهم می‌آورد. به کمک سامانه VIZIT و با حذف کاغذ از سیستم‌های گزارش دهی حوزه سلامت، به ازای هر یک میلیون بازدید، از قطع حدود ۲ هزار اصله درخت جلوگیری می‌شود.