گزارش مکتوب؛
گردشگری سلامت، فرصتی که غفلت از آن روا نیست
ظرفیتهای فراوان بالقوه ای در آذربایجان غربی وجود دارد که درصورت تکمیل زیرساختهای بخش بهداشت و درمان می تواند زمینه را برای جذب سالیانه 10 هزار گردشگر سلامت از کشورهای همسایه فراهم سازد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آذربایجان غربی، این روزها شهروندانی از کشورهای عراق، آذربایجان، نخجوان و ارمنستان برای درمان بیماریهای خود عازم ایران میشوند و این افراد سفر به شهر ارومیه را به علت وجود پزشکان حاذق و قرابت جغرافیایی انتخاب می کنند. اگر چه شاخصهای توسعه نشان میدهد مشکلات حوزه بهداشت و درمان آذربایجان غربی بسیار است و خود حکایت خاصی دارد اما این مهم مانع از آن نمی شود که ظرفیت توریسم سلامت و درآمدهایی که نصیب فعالان این عرصه خواهد شد، دچار غفلت شود. از این روی توسعه زیرساختهای بهداشت و درمان در آذربایجان غربی با این رویکرد انجام میگیرد که نخست اهالی و ساکنان این منطقه از کشور از بهترین نوع خدمات بهداشتی و درمانی برخوردار شده و به موازات آن رونق گردشگری سلامت نیز محقق شود.
در آذربایجان غربی هم اکنون 36 هتل، 53 مهمانپذیر، 6 اقامتگاه بوم گردی، 82 دفتر خدمات گردشگری، 2 مجتمع گردشگری و 58 منطقه نمونه گردشگری وجود دارد و زیرساختهای اقامتی آن تا حدود زیادی برای توسعه صنعت توریسم سلامت مهیاست. همزمان با این ظرفیتهای نسبتا مناسب اسکان، امکان حمل و نقل ریلی و هوایی با توجه به وجود راه آهن و سه فرودگاه در شهرهای ارومیه، خوی و ماکو نیز وجود دارد.
پایین بودن هزینه های درمان در مقایسه با کشورهای همسایه، وجود اشتراکات فرهنگی میان ساکنان کشورهای منطقه، وجود 32 واحد بیمارستانی در مجموع بابیش از چهار هزار و 620 تخت فعال، 182 مرکز آزمایشگاهی و 88 مرکز تصویربرداری حکایت از وجود ظرفیت بسیار مناسب برای جذب گردشگران حوزه سلامت در این استان دارد.
در کنار این ظرفیت های زیرساختی برای توسعه توریسم درمانی در آذربایجان غربی، تاکنون این موضوع به طور جدی به عنوان ظرفیتی سودآور برای توسعه استان مورد توجه قرار نگرفته و هیچ یک از بیمارستان های شهرهای مرزی به واحد بین المللی ارتقا پیدا نکرده است.
آذربایجان غربی با طبیعت سرسبز، بکر و زیبا ، با مردمانی خونگرم و مهمان نواز و داشتن بیش از 1600 اثر باستانی از جمله مجموعه باستانی تخت سلیمان و بنای تاریخی قره کلیسا که در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شده است نگین گردشگری شمال غرب کشور محسوب می شود. همچنین وجود شش پایانه مرزی و بیش از 980 کیلومتر مرز مشترک با چهار کشور ترکیه، عراق، ارمنستان و جمهوری آذربایجان به عنوان دروازه ایران به اروپا موجب شده آذربایجان غربی از تمامی شاخصهای یک منطقه ویژه گردشگری برخوردار باشد.
مدیر کل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی می گوید: توسعه صنعت گردشگری و مدیریت مبتنی بر دانش در این حوزه علاوه بر تاثیرگذاری در ابراز هویت ملی، موجب ارتقاء شاخصهای اقتصادی و ایجاد فرصتهای شغلی، درآمدزایی، کاهش فقر، گسترش عدالت اجتماعی و رفاه در جامعه می شود.
جباری می افزاید: در این بین گردشگری سلامت یکی از حوزه هایی است که می تواند نقشی بسزایی در توسعه گردشگری ایفا کند چرا که دامنه ای بسیار گسترده را شامل می شود.
او تصریح می کند: تقاضا برای دریافت خدمات بهداشتی به علت افزایش سن جمعیت و نیاز افراد به مراقبت های ویژه در سنین بالاتر به سرعت در حال افزایش است.
مدیر کل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی، حضور پزشکان حاذق و مطرح کشور در این استان، در دسترس بودن تجهیزات پزشکی پیشرفته، ارائه خدمات باکیفیت و ارزان نسبت به کشورهای همسایه، لیست انتظار کوتاه برای انجام اعمال جراحی در استان را از جمله جذابیتهای گردشگری سلامت در استان عنوان می کند.
کارشناسان در تعریف گردشگری سلامت می گویند: گردشگری سلامت عبارت است از سفر به خارج از محیط معمول زندگی، برای مدت زمان حداکثر یک سال با هدف حفظ، بهبود و یا حصول مجدد سلامت جسمی و ذهنی فرد. در این تعریف، حفظ سلامت گردشگر، مهمترین رابطه بین این دو مفهوم سلامت و گردشگری تلقی می شود.
سرپرست معاونت گردشگری استان می گوید: امروزه گردشگران بیش از پیش به بهبود وضعیت روانی و جسمی خود اهمت نشان می دهند نیازها و ارزشهایی مانند کیفیت برتر زندگی و خودشکوفایی موجب تمایل آنها به سفر به مناطق و دهکده های سلامت شده است.
خضرزاده می افزاید: این فعالیتها و خدمات گردشگری تندرستی نه تنها تفرجگاه های سلامت، حمام ها و چشمه ها را شامل می شود بلکه پارک های ملی، باشگاه ها، مراکز طب مکمل را نیز در بر می گیرد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان می گوید: راهکاری که در کشورهای پیشرفته برای گردشگری سلامت اندیشیده شده، ایجاد و راه اندازی دپارتمان پذیرش بیماران بین الملل در بیمارستان ها است که به عنوان یک راهکار مناسب در سطح بین الملل مورد پذیرش و تایید قرار گرفته است.
آقازاده می افزاید: اداره گردشگری سلامت وزارت بهداشت از ابتدای سال 93 تمامی مراکز ارائه کننده خدمات را موظف کرده در صورت پذیرش بیماران خارجی، دپارتمان پذیرش بیماران بین الملل را در مرکز درمانی خود ایجاد کنند.
او تصریح می کند: مراکز درمانی استان در زمینه راه اندازی دپارتمان پذیرش بیماران بین الملل بسیار موفق عمل کرده و بافراهم کردن شرایط ویژه از جمله حضور پزشکان و کارشناسان متخصص و مسلط به زبان های بین المللی، ارائه آگاهی های لازم به بیمار از بدو ورود تا زمان ترخیص و اجرای هماهنگی های لازم برای اقامت قدمهای موثری برداشته اند.
همراهان بیمار که در مدت درمان بیماران خود در ارومیه ساکن هستند از نحوه ارائه خدمات در بیمارستانها رضایت دارند و می گویند، برخورد پزشکان و پرستاران با ما خوب بود و از نحوه عملکرد و بهبودی وضعیت بیماران پس از انجام عمل جراحی رضایت داریم.
كتاب راهنماي گردشگري سلامت استان حاوي اطلاعات جامع در زمينه گردشگري سلامت و پزشكي سال گذشته در حاشيه دوازدهمين نمايشگاه بين المللي گردشگري در تهران رونمايي شد و هم اکنون ترجمه آن به زبانهای ترکی استانبولی، ترکی آذربایجانی و کردی در دست اقدام است. این كتاب در 183 صفحه چاپ شده است و در پيوست آن فهرست تمامي بيمارستان ها، درمانگاه ها، مراكز تصوير برداري، داروخانه ها و همچنين ليست كامل واحدهاي اقامتي و دفاتر خدمات مسافرتي و گردشگري آذربايجان غربي به همراه آدرس و شماره تلفن هاي مربوط درج شده است.
به گفته کارشناسان این حوزه، درآمدزایی از محل گردشگری سلامت در کشور بیش از چهار برابر حوزه گردشگری عمومی است و همین امر می تواند دلیل بسیار خوبی برای گسترش این صنعت در استان باشد.
توسعه توریسم سلامت علاوه بر ارتقاء اعتبار علمی و فرهنگی موجب ایجاد درآمد پایدار ارزی، تحکیم روند دیپلماسی غیرسیاسی و تقویت روابط مردم با کشورهای همسایه خواهد شد.