آیت الله مهدی شب زنده دار در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما با تبیین مشکلات ناشی از کثرت داوطلبان انتخابات به ویژه برای شورای نگهبان گفت: وقتی انبوهی از وظایف در مدت کوتاهی بر عهده تعداد محدود ۱۲ عضو این شورا گذاشته میشود روشن است که خستگی و ملالت به همراه دارد.
وی افزود: طبعاً با چنین وضعی، چون فرصت بررسی صلاحیتها نیز اندک است دقتهای وافر کاهش مییابد گرچه در دورهای که بنده در شورای نگهبان بودم و هستم به رغم تعداد فراوان داوطلبان، اعضای شورا وقت گذاشتند و تا توان داشتند در ایفای مسئولیتها گام برداشتند.
آیت الله شب زنده دار گفت: البته آزادی نام نویسی در انتخابات به شکل کنونی در کشورمان آثار مثبت و منفی دارد؛ آثار مثتبش این است که آحاد مردم احساس میکنند که میتوانند در ساماندهی امور مملکت و قانون گذاری مشارکت داشته باشند و به مدارج تصمیم گیری برسند که این به مردم آرامش میدهد و میدانند که چنین نقشی منحصر به عده خاصی نیست.
این عضو شورای نگهبان افزود: اما آثار منفی این مسئله این است که برای برخی امور مانند قانون گذاری بهره مندی از اطلاعات ویژه، تجربیات کافی و معلومات سطح بالا نیاز است، چون نمایندگان میخواهند در کل امور مملکت اظهار نظر و قانون گذاری کنند و طبعاً این طور نیست که همگان با هر شرایط و به هر میزان معلومات در این عرصه وارد شوند.
وی با اشاره به اسلامی بودن حاکمیت در کشورمان تاکید کرد: این منظر موضوع نیز باید مراعات شود به همین علت شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان و کیفیت انتخابات را قانون طبق اصل ۶۲ قانون اساسی معین خواهد کرد بنابراین مجلس شورای اسلامی میتواند قواعد و ضوابطی را مشخص کند که از گستردگی ثبت نام کنندگان بکاهد.
آیت الله شب زنده دار گفت: البته مقداری از این کار را انجام داده است مثلاً در گذشته از نظر مدرک تحصیلی و سن برای داوطلبان، شرط و محدودیتی نبود که اکنون شرایطی را ایجاد کرده اند و دایره داوطلبان تا حدی محدودتر شده است.
این عضو فقیه شورای نگهبان در پاسخ به اینکه راه حل این مساله چیست، افزود: راه حل مربوط به مجلس شورای اسلامی است، چون طبق قانون اساسی تصویب قوانین عادی به عهده مجلس است که میتواند با تعیین ضوابط دقیق و خوب این مساله را حل کند.
وی با تبیین ایده پیشنهادی اش برای تشکیل دو مجلس عوام و سنا مطابق برخی کشورهای دیگر گفت: برای داوطلبی انتخابات در مجلس عوام، شرایط سختی نیست و خیلیها میتوانند مشارکت کنند و فایده اش این است که همگان فکر میکنند در امور حکومت نقش دارند و تصمیمات و ایدههایی را که در ذهن دارند بیان و از آن دفاع کنند.
آیت الله شب زنده دار افزود: مصوبات مجلس عوام میتواند به شکل قانون ابتدایی تصویب و به مجلس سنا که مجلس نخبگان است ارجاع شود و پس از بررسیهای تخصصی و اصطلاحاً چکش کاری به تصویب برسد.
وی گفت: طبعا شرایط داوطلبی انتخابات برای مجلس سنا محکم تعیین میشود که البته برای اجرای این ایده نیاز به تجدید نظر در قانون اساسی است.
این عضو فقیه شورای نگهبان در عین حال اظهار داشت: خوشبختانه در کشورمان فرهیختگان و تحصیل کردگان بسیاری وجود دارند که از تجربه و علاقه بسیار برخوردارند و سیاست را خوب میفهمند و هنر انقلاب اسلامی این بوده که سیاست را به متن جامعه آورده و مردم هوشیار و با بصیرت اند و از این منظر، داوطلبان زیادی داریم.
آیت الله شب زنده دار، افزایش مهلت شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات را از دیگر راهکارهای رفع مشکل کثرت داوطلبان انتخابات برشمرد.
وی گفت: اکنون صرفاً در فرصتی یک ماهه باید صلاحیت داوطلبان را بررسی کنیم در حالی که این مهلت را میشود به ۵ تا ۶ ماه افزایش داد کاری که در برخی کشورها انجام میشود و به علت گستردگی جریانهای انتخاباتی، بررسی کفایت داوطلبان چند ماه طول میکشد.
این عضو فقیه شورای نگهبان همچنین درباره جو سازی و تبلیغات منفی علیه شورای نگهبان در موضوع نظارت استصوابی اظهار داشت: این ادعا که چنین نگرشی درباره شورای نگهبان در سطح وسیع وجود دارد قبول ندارم به قول معروف یک کلاغ چهل کلاغ میکنند عدهای چنین اشکالاتی دارند، اما به علت دسترسی به رسانههای متعدد به این موضوع دامن میزنند و مردم خیال میکنند چنین اشکالی همگانی است.
آیت الله شب زنده دار افزود: این اشکال منحصر به عدهای است که یا مطلب را درست متوجه نمیشوند یا معاندند عدهای نیز واقعیت موضوع را میدانند، اما آن را سوژه قرار میدهند.
وی با تبیین ضرورت نظارت استصوابی گفت: اصلا نظارت غیر استصوابی معقول نیست یعنی چه که شورای نگهبان بگوید که فهمیدیم این داوطلب این صلاحیت را ندارد، اما کاری از ما بر نمیآید و تصمیمی نمیتوانیم بگیریم. مگر معنی فیلتر چیست؟
این عضو فقیه شورای نگهبان افزود: کار فیلتر این است که افراد فاقد شرایط عبور نکنند وگرنه فیلتر نیست ممکن است بگویند فیلتر لازم داریم، اما کارش را انجام ندهد و فقط به جای دیگری اطلاع بدهد تا آنجا تصمیم بگیرد؛ فرق آن جای دیگر با شورای نگهبان در چیست؟
آیت الله شب زنده دار گفت: مثلاً بگویند شورای نگهبان به وزارت کشور اطلاع بدهد تا آن جا اعمال قانون کند؛ بالاخره یک جایی باید جلوی افراد فاقد صلاحیت یا احراز صلاحیت نشده را بگیرد.
وی تصریح کرد: اگر کسی بگوید فیلتر لازم نداریم و افراد فاقد صلاحیت و شرایط بتوانند وارد شوند که این معقول نیست و میشود جنگل، اما اگر بناست فیلتر داشته باشیم متصدی این فیلتر باید یک نهادی باشد؛ اما کجا باشد؟ طبق قانون اساسی شورای نگهبان متصدی این کار است.
این عضو فقیه شورای نگهبان افزود: اگر هم فیلتر عمل نکند افرادی که یا به علت بی توجهی و یا عناد به نظارت استصوابی شورای نگهبان اشکال میکنند، ساکت میشوند و به به و چه چه میکنند، اما مردم مسلمان کسانی که برای حفظ انقلاب و آرمان هایش خون داده اند و حاضرند پای انقلاب تا آخر جان بدهند صدایشان در میآید.
آیت الله شب زنده دار گفت: در چنین صورتی، کسانی که مسئولیت حفظ انقلاب را بر دوش دارند میگویند اینهایی که تایید کردید چه کسانی هستند و چرا آنها را فرستادید؟ همان طور که اکنون بسیاری از مردم حزب اللهی که جوانانشان را برای حفظ انقلاب داده اند و تحریمها و مشکلات را تحمل میکنند اشکالشان به ما این است که چرا فلان کس از فیلتر شما گذشته است.
وی افزود: این افراد انتقاد میکنند که چرا فلان نماینده که ما تایید صلاحیت کرده ایم این طور و آن طور است؟ از چشم ما میبینند پس نباید فقط یک نفر را در نظر گرفت؛ بیشتر مردم ایران مسلمان، متدین و دل داده به ولایت و قواعد نورانی اسلامند.
این عضو فقیه شورای نگهبان اضافه کرد: آنان از شورای نگهبان میخواهند که بیشتر در بررسی صلاحیتها دقت شود اکثریتی که میگویند ما برای حفظ انقلاب مال و جان داده ایم و حاضریم برای حفظ استقلال، آزادی و ارزشهای اسلامی جان فشانی کنیم.
آیت الله شب زنده دار با اشاره به تلاش دشمن برای نفوذ افراد معاند به مجلس ودیگر ارکان حاکمیت تصریح کرد: شاید یکی از علل کثرت ورود افراد برای داوطلبی انتخابات این باشد که افراد ناکارآمد وارد ارکان حاکمیت شوند تا بعد بگویند نظام اسلامی کارآمدی ندارد پس ممکن است این موضوع پشت پردههایی داشته باشد.
وی جمهوری اسلامی را آرزو و امید شیعیان، محبان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و مسلمانان جهان برای تشکیل حکومتی الهی دانست و افزود: در مقابل این عده، گروهی در خارج و داخل میخواهند این نظام را از بین ببرند با این وصف، کدام عقل و فطرت پاکی تایید میکند که به این سر و صداها تن بدهیم.
این عضو فقیه شورای نگهبان تاکید کرد: نظارت، باید استصوابی باشد و باید با کمال دقت انجام شود، هیچ کشوری و هیچ نظامی در عالم نمیپذیرد که پس از تصویب قوانین فیلتری نداشته باشد.