مالچ چیست ؟![مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر]()
مالچ یا خاک پوش به معنی پوشش سبک و نرم سطح خاک است که باعث حذف یا کاهش گرد و خاک می شود.
مالچ همچنین برای حفظ رطوبت خاک، حذف علفهای هرز، نگه داشتن خنکی خاک استفاده میشود .
مالچ ها معمولا از جنس مواد نفتی یا شیمیایی اند که با اینکه گرد و خاک را حذف می کنند ، آسیب های زیست محیطی را به همراه دارد.
پروفسور پرویز کردوانی که پدر علم کویر شناسی ایران است می گوید : مالچ نفتی معایبی دارند از جمله اینکه حاوی فلزات سنگین مانند سرب است، بعد از پاشش به نظر میرسد که سراسر منطقه سوخته و انتشار بوی نفت سوخته برای سلامت مضر است
وی همچنین معتقد است : مالچ نفتی ضریب حرارتی را افزایش میدهد که این موضوع باعث از بین رفتن حشرات و گیاهانی نظیر «دم گاوی» میشود
کردوانی می گوید : مالچ نفتی در صورتی که یکسان پاشیده نشود در مناطق دارای تپههای ماسهای موجب سیلاب میشود و همچنین پس از 3 سال اثر آن از بین میرود
پروفسور کردوانی چهره ماندگار جغرافیای ایران و زاده روستای مندولک گرمسار است.
او که برای رفع مشکلات مالچ نفتی ؛ نوع دیگری از مالچ را ابداع کرده می گوید : ریگ میتواند یک بار برای همیشه شن و ماسه را تثبیت کند چون ریگ دارای دانههای درشت به اندازه بادام است و در طبیعت به وفور یافت میشود و برای تولید آن بر خلاف مالچ نفتی که نیازمند کارخانه قیر است ، به احداث کارخانه نیاز نیست.
ورود به عرصه مالچ ریگی در گرمسار![مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر](/files/fa/news/1398/4/22/3721405_740.jpg)
در ضلع جنوبی عوارضی بزرگراه قم – گرمسار ، این روزها تراکتورهای مالچ پاش تردد می کنند ، مالچی که نه از نوع نفتی ، بلکه از نوع ریگی و نخستین بار در کشور است که در وسعتی بیابانی استفاده می شود.
رییس اداره بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان می گوید: مالچ ریگی به عنوان روشی کاربردی و با هزینه پایین برای مقابله با فرسایش بادی، گرد و غبار و بیابان زایی اجرا شده است.
علی ترابی می افزاید : این طرح پژوهشی به روش پاشش پرتابی انجام شده است که براساس پژوهشها، عملکرد مناسب و هزینه کم دارد.
رییس اداره بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: در شرایطی که در منطقه بیابانی قابلیت تثبیت زیستی وجود ندارد، مانند اراضی رسی، نمکی، اراضی شور و پف کرده به علت وجود میزان زیاد املاح در خاک و یا دور بودن از منابع آبی، برای جلوگیری از فرسایش بادی روش مالچ پاشی استفاده میشود.
اسماعیل عرب معصومی رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری گرمسار هم گفت: این طرح در 50 هکتار از اراضی بیابانی مکرش گرمسار اجرا شده و هزینه اجرای آن در هر هکتار هفت و نیم میلیون تومان است .
عرب معصومی افزود: از مزایایی اصلی این طرح کاهش گرد و خاک ، تثبیت بستر خاک و پوشش گیاهی و کاهش تبخیر و کاهش رسوب است.
به گفته وی ، طرح مالچ ریگی، به صورت مشارکتی اجرا شده و ۷۰ درصد هزینه اجرای طرح را منطقه ویژه اقتصادی گرمسار پرداخت کرده است .
حمایت از طرح مالچ ریگی ![مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر](/files/fa/news/1398/4/22/3721409_659.jpg)
پدیده بیابانزدایی در ایران آثار منفی زیادی داشته است بنابراین مسئولان ارشد کشور هم به دنبال راه هایی برای کاهش این آسیب ها هستند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل ها،مراتع و آبخیزداری کشور با استقبال از اجرای طرح مالچ ریگی در گرمسار پیش بینی کرد : اجرای طرح مالچ ریگی به دلیل وجود خاک بسیار نرم و ریز گرمسار در جلوگیری از فرسایش بادی منطقه مکرش موثر باشد.
خلیل آقایی با اشاره به اجرای طرحهای مالچ نفتی در کشور باسابقهای 500 ساله گفت: از ایدههای جدیدی نظیر جایگزینی مالچهای طبیعی بهجای مالچ نفتی حمایت میکنیم.
پژوهش های علمی دانش بنیان ![مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر](/files/fa/news/1398/4/22/3721411_202.jpg)
طرح مالچ ریگی ازجمله طرحهای پژوهشی دانش بنیان در حوزه منابع طبیعی است که در استان سمنان به مرحله عملیاتی رسیده است .
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان از همکاری مراکز تحقیقات دانش بنیان برای اجرای این طرح خبر داد و گفت: بر اساس هماهنگی ها با دانشکده کویر شناسی دانشگاه سمنان ، تیم های دانشجویی به مدت 2 سال در منطقه مکرش تحقیق می کنند تا معایب و مزایای این طرح روشن شود.
علینقی حیدریان افزود: این طرح به علت ارزانی و همگن بودن با طبیعت ، در مناطقی که به علت برداشت شن و ماسه فعالیت های بیولوژیک ممکن نیست ، کار ارزنده ای است .
حفظ منابع طبیعی با رویکرد زیست محیطی![مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر مالچ ریگی ؛ ابتکار کردوانی برای کویر]()
فرسایش بادی سالانه ۵۰ میلیارد ریال به زیرساختهای استان سمنان در بخش های کشاورزی، جادهها، پوشش مرتعی، زیست محیط و بهداشت خسارت میزند.
شهرستان گرمسار با داشتن ۲۸۴ هزار و ۷۰۰ هکتار اراضی کویری یکی از مناطقی است که هر سال با وزش بادهای موسمی ۱۲۰ روزه دچار مشکلات فراوانی میشود و مالچ ریگی پاشی نقش مؤثر در کاهش مشکلات آن دارد.
مالچ ریگی سازگاری با طبیعت، دائمی ، مقاوم در برابر تابش نور خورشید، بی نیاز از آب و طبیعی و دارای هزینه کمتر نسبت به استفاده از مالچهای نفتی یا شیمیایی است.
مالچ ریگی امروز به نجات بخش گرمسار از خسارت های گرد و خاک و ریزگردها تبدیل شده ، شاید به همین دلیل است که به افتخار مبدع این نوع مالچ که زادگاهش را از خطر ریزگردها حفظ می کند ، مالچ ریگی را مالچ کردوانی نامیده اند.