به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، کانال انتقال آب دشت قزوین به طول ۹۴ کیلومتر، آب را از سد انحرافی زیاران تا منطقه
کهک تاکستان منتقل میکند. این کانال با انتقال ظرفیت انتقال ۳۰ متر مکعب بر ثانیه و دارا بودن هزار و ۲۰۰ کیلومتر مسیرهای فرعی، حدود ۶۰ هزار هکتار از اراضی دشت قزوین را آبیاری میکند.
گستردگی کانال آب سبب شده است بخشی از آن در بافت مسکونی شهرها و روستاها واقع شود و احتمال غرق شدگی را حتی در کم خطرترین مسیر که میزان و سرعت آب کم است، افزایش دهد.
طبق بررسیها، ناآگاهی مردم، بیتوجهی به علایم هشدار دهنده و ایمن نبودن حاشیه کانال، علت عمده غرق شدگی است. یکی از مهمترین راههای پیشگیری از حوادث غرقشدگی در کانال آب، ایمن سازی حاشیه آن است ، اما تنها بخشی از حاشیه کانال آب قزوین ایمنسازی شده است و اعتبارات کافی برای اجرای این عملیات تخصیص داده نمیشود. علاوه بر این، بیشتر غرقشدگان افراد غیربومی هستند که به خاطر بیاطلاعی از خطرناک بودن کانال، دچار حادثه شدهاند.
کانال آبیاری قزوین، حدود نیم قرن پیش با طراحی استاندار ، خارج از محدوده شهری ساخته شده بود، اما با ساخت و سازهای گسترده در شهرها و مناطق روستایی، این کانال در وسط شهر قرار گرفته است.
کانال مادر ، سرخرگ حیاتی دشت قزوینملکی، مدیرعامل آب منطقهای قزوین با حضور در برنامه نبض سیمای قزوین در پاسخ به این سئوال که چرا برای کاهش خطر غرقشدگی در کانال آبیاری دشت قزوین اقدامات جدی انجام نمیشود؟ گفت : ساخت کانال آبیاری دشت قزوین که یکی از مدرنترین و بهترین کانالهای آبیاری کشور است از سال ۱۳۴۸ آغاز شد و در سال ۵۶ کل شبکه به بهرهبرداری رسید و سالانه مقادیر زیادی از آب رودخانه طالقان را به دشت قزوین منتقل میکند و در واقع سرخرگ حیاتی دشت قزوین است.
مدیرعامل آب منطقهای استان با بیان اینکه کانال آبیاری دشت قزوین در زمان ساخت ، خارج از محدوه شهری بود که با ساخت و ساز شهرها و روستاها، کانال در داخل شهرها قرار گرفته است، تصریح کرد : کانال آب حدود ۶ کیلومتر از شهر قزوین و حدود ۶ کیلومتر از شهرهای محمدیه و البرز را در بر میگیرد.
ملکی با بیان اینکه کانالهای آب محافظ ندارند و برای جلوگیری از غرق شدن مردم باید ایمنسازی شوند، گفت: اگر چه در چند سال اخیر اقدامات خوبی برای گاردیل گذاری مسیر کانال انجام شده است، اما بیشتر از این موضوع، باید کار فرهنگی و اطلاع رسانی صورت گیرد.
مدیرعامل آب منطقهای استان با ابراز تأسف از اینکه مردم، بیشتر در مناطقی غرق شدند که کانال آب، گاردیل و محافظ هم داشته است، تصریح کرد: بیشترین آمار غرق شدگی، مربوط به افراد غیربومی و یا مسافران عبوری است که حتی نیروهای گشت ما وقتی به آنها هشدار میدهند، وارد کانال آب میشوند.
وی افزود : بهار امسال ۹ نفر در استان قزوین غرق شدند که بیشترین آمار آنها مربوط به کانال بود.
ملکی، غرق شدگان در کانال آب قزوین را سه دسته عنوان کرد و افزود: عدهای از افراد، از روی بیاحتیاطی و به بهانه گرما و شنا کردن وارد کانال آب میشوند ، برخی دیگر از افراد بدون توجه به هشدارها و عامدانه وارد کانال آب میشوند و درصد کمی هم به قصد خودکشی وارد کانال آب میشوند.
مدیرعامل آب منطقهای استان، درباره اقدامات صورت گرفته برای ایمن سازی مسیر کانال آب قزوین گفت: حدود هزار و ۲۰۰ کیلومتر کانال داریم که ایمن سازی آن بالغ بر ۴۰ میلیارد تومان اعتبار میطلبد. بخش عمده تلفات ما مربوط به رودخانه زیاران است که مردم با بریدن فنسها به داخل آب میروند.
وی افزود: گاهی اوقات برای نجات غرق شدگان مجبوریم مخزن سد زیاران را تخلیه کنیم که این امر خسارتهای زیادی به منابع آب و کشاورزان وارد میکند.
ملکی، اطلاعرسانی از طریق صداوسیما و رسانههای استان، نصب ۹۰ تابلوی هشدار دهنده بتنی و ۳۰ کیلومتر گاردیل گذاری در حاشیه کانال و مناطق حادثه خیز در مهرگان، قزوین و نجف آباد را از جمله اقدامات صورت گرفته از سوی استانداری و آب منطقهای استان برای کاهش میزان غرق شدگی مردم در کانال آب عنوان کرد و افزود: مسقف و محصور کردن کانال، در هیچ کجای دنیا مرسوم نیست و اقدامات لازم برای استاندارسازی کانالهای آبیاری در مناطق غیر شهری را انجام دادهایم. کسانی که شهرها را توسعه دادهاند، باید کانالها را ایمنسازی کنند و این امر تنها بر عهده آب منطقهای استان نیست.
وی گفت : مالکیت کانال آب قزوین با وزارت نیرو است، اما در زمان ساخت ، با شهر قزوین ۱۶ کیلومتر فاصله داشت، ولی امروزه شهر گسترش پیدا کرده و کانال در وسط شهر قرار گرفته است.
ملکی با بیان اینکه در هیچ کجای دنیا مرسوم نیست که کانال آب را فنسکشی کنند، تصریح کرد: در برخی از شهرهای دنیا، شهرداریها با استفاده از مبلمان شهری اقدام به ایمنسازی کانالها میکنند چرا که قدرت آب کانال به قدری است که حتی اگر یک خودرو در آن سقوط کند، آب آن را با خود میبرد.
مردم به هشدارها توجهی نمیکنندمهدیخانی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری هم که میهمان تلفنی این برنامه بود با بیان اینکه در سال ۹۶ ، بیست و پنج نفر در کانال آب استان غرق شدند که این میزان در سال ۹۷ به هفده نفر کاهش یافت، گفت: اگر چه آب منطقهای استان، اقدامات خوبی برای کاهش میران غرق شدگی مردم در کانالهای آب انجام داده است، اما مردم همکاری نمیکنند و به اخطارهای صادر شده توجهی نمیکنند و برای ورود به حریم رودخانه، فنسها را میبرند.
وی افزود : همکاری مردم در مدیریت بحران به ویژه در پیشگیری، بسیار حائز اهمیت است، اما متأسفانه به این موضوع توجهی نمیکنند.
به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری ، ۹۴ کیلومتر از حاشیه کانال طالقان تا انتهای قزوین، اقدامات خوبی صورت گرفته است، اما همکاری نکردن مردم به عملکرد دستگاههای دولتی برنمیگردد.
وی افزود : از طرف ستاد مدیریت بحران و شهرداریها، اقدامات قابل قبولی برای ایمنسازی کانالها صورت گرفته است و توقع داریم مردم همکاری لازم را داشته باشند و در مناطقی که شنا ممنوع است وارد آب نشوند.
مهدیخانی گفت: به غیر از نصب گاردیلها و علایم هشداردهنده، کاری برای ایمنسازی کانال آب نمیتوان انجام داد و نصب فنس برای محصور کردن کانال، با زیباسازی شهری تناسبی ندارند.