آيا تغيير موضع امارات و عربستان اعلامي است؟
«نیویورکتایمز» نوشت، امارات و عربستان از بیم تبعات درگیری نظامی با ایران، به صورت خصوصی به پمپئو وزير امور خارجه امريکا اعلام کردهاند که با جنگ با ایران مخالف هستند.
نيويورک تايمز روز پنجشنبه افزود: در حالی که عربستان و امارات به صورت علنی از کارزار "فشار حداکثری" دولت ترامپ [علیه ایران] حمایت کردهاند، اما مقامهای ارشد هر دو کشور به صورت خصوصی به "مایک پمپئو" که اخیرا به این دو کشور سفر کرد، گفتهاند که خواستار جنگ با ایران نیستند.
نیویورکتایمز به نقل از یک مقام ارشد دولت «دونالد ترامپ» نوشته است که «در صورت وقوع جنگ، احتمالا بیشترین تبعات دامنگیر این دو کشور شود. آنها میترسند که اگر ترامپ در انتخابات شکست بخورد، آنها میمانند و جنگی که ایالات متحده به دنبال خروج از آن است."
روز (چهارشنبه) هم «عبدالله بن زاید» وزیر خارجه امارات در اظهار نظری متفاوت با موضع دولت آمریکا، گفت این کشور مدارکی در دست ندارد که مشخص کند چه کشوری عامل حمله به نفتکشها در بندر «فجیره» بوده است. این در حالی است که مقام هاي امريکايي تمام حوادث اخیر منطقه از جمله حادثه فجیره، انفجار چند نفتکش در دریای عمان و چند حمله خمپارهای در عراق و افغانستان را به ایران نسبت داده اند.
همچنين بررسي فضاي تحليلي در رسانه هاي وابسته به سعودي همچون العربيه و الحدث يا رسانه هاي نوشتاري چون الشرق الاوسط حاکي از اين است که اين دسته از رسانه ها در حين حمايت از فشارهاي اقتصادي عليه ايران، با اقدام نظامي عليه ايران مخالفت مي کنند. آن هم در حاليکه تا پيش از اين تاکيد مي کردند که بدون گزينه نظامي، اتکا به تحريمها کارآيي ندارد.
به نظر مي رسد در باره اين تغيير موضع به چند نکته مي توان اشاره کرد: نخست اينکه اين تغيير موضع بخشي از سياست اعلامي اين دو کشور است اما سياست اعمالي عربستان وامارات همچنان بر تحريک ترامپ براي جنگ با ايران تاکيد دارد. تا از تبعات جنگ بگريزند.
دوم اينکه اين تغيير موضع سياست اعمالي و ناشي از نگراني دو کشور از بيم درگير شدن در تبعات آغاز جنگ در منطقه است چرا که پايگاههاي امريکا در اين دو کشور قرار دارد و پهپاد جاسوسي امريکا که اخيرا درحريم هوايي ايران هدف قرار گرفت از خاک امارات پرواز کرده بود. و بر اساس اصل 51 منشور ملل متحد که بر دفاع مشروع تاکید دارد تهران مجاز خواهد بود که منافع اين دو کشور را هدف حمله قرار دهد.
سوم اينکه مقام هاي امارات وعربستان پس از سرنگون شدن پهپاد جاسوسي امريکا متوجه شدند که امريکا توان آغاز جنگ ديگري را در منطقه ندارد و آنها روغن ريخته را نذر امامزاده مي کنند.
چهارم اينکه امريکا هزاران کيلومتر از ايران فاصله دارد و اين امارات وعربستان هستند که همسايه ايران هستند و بنابر اين واقع گرايانه اين است که منافع بلندمدت خود را در نظر گرفته و از هر گونه تنش آفريني جلوگيري نمايند.
پنجم اينکه به نظر مي رسد ماموريت ترامپ دوشيدن اين دو کشور عربي است چرا که پس از خودکفايي امريکا در توليد نفت شيل، منطقه خاورميانه براي اين کشور چندان اهميتي ندارد و بنابر برخي گزارش ها تا چند سال آتي امريکا بر شرق آسيا متمرکز خواهد شد. از اين منظر هر چه تنش در منطقه کمتر شود عربستان و امارات هزينه کمتري به امريکا خواهند پرداخت.
با توجه به اين موارد به نظر مي رسد اکنون زمان آن رسيده باشد که مقام هاي امارات وعربستان با سياست هاي فشار حداکثري امريکا عليه ايران همکاري ننمايند چرا که اين سياست مبتني بر تقويت نظامي در منطقه و به احتمال زياد گرفتن هزينه آن از رياض و ابوظبي است.
----------------------------------------
رضا محمدمراد