قاتلی که بی صدا جان می‌گیرد

به طور نمونه از حدود ۳۸۰ هزار مرگی که در سال ۹۶ گزارش شده است، ۳۱۳ هزار نفر که ۸۲ درصد را شامل می‌شود به دلیل بیماری‌های غیرواگیر بوده است که فقط ۹۷ هزار نفر از بین این تعداد به علت فشار خون و عوارض آن از بین رفته اند و حدود ۱۶۱ هزار نفر نیز به خاطر عوارض فشار خون و بیماری‌های سکته‌های مغزی و قلبی و بیماری‌های مزمن کلیه فوت شده اند، از اینرو فشار خون بالا از اولویت دارترین بیماری‌های غیرواگیر است لذا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برنامه ریزی کرد تا با کمک همه نهاد‌ها در مرحله نخست همزمان با روز جهانی فشار خون در ۲۷ اردیبهشت ۹۸ مردم را از عوارض این قاتل خاموش آگاه کند و در مرحله دوم از ۱۷ خرداد ۹۸ در بیش از ۱۰۰۰ بیمارستان و ۲۶ هزار مرکز بهداشت فشار خون ۴۰ میلیون فرد بالای ۳۰ سال کشور را اندازه گیری کند.
سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به شعار طرح بسیج ملی کنترل فشار خون با عنوان " فشار خون را بدانیم و اقدام کنیم " می‌گوید: حداقل ۴۰ درصد و در برخی مناطق تا ۶۰ درصد از مردم از بیماری فشار خون خود اطلاع ندارند بنابراین اولین گام ما دانستن اهمیت فشار خون است.
وی با تاکید بر مصرف نمک زیاد بعنوان عامل مهم فشارخون بالا می‌افزاید: اگر مردم فشار خون را بشناسند و از عوارض آن آگاهی داشته باشند نمک را از زندگی خود حذف خواهند کرد چرا که درمان به موقع حداقل از ۳۰ درصد بیماری‌های مربوط به فشار خون بالا در بازه زمانی کوتاه کم خواهد شد.
همانطور که زهرا عبداللهی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بیان اینکه شیوع فشار خون بالا در ایران حدود ۱۸ درصد گزارش شده است و مصرف زیاد نمک، یکی از دلایل اصلی آن به شمار می‌رود، می‌گوید: فشار خون بالا علت ۶ /۷ میلیون مرگ زودهنگام و ۹۲ میلیون ناتوانی و عوارض ناشی از بیماری در جهان بوده است.
وی خاطر نشان می‌کند: در جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله کشور ۱۹ درصد فشار خون بالا دارند و این نکته قابل‌تأمل است که از سنین جوانی شواهد فشارخون بالا هستیم و این به این معناست که از هر پنج ایرانی، یک نفر دچار مشکل فشارخون بالاست.
دکتر علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت هم می‌گوید: قرار نیست در این بسیج ملی، ما بیماری کسی را تشخیص دهیم بلکه ما فشارخون افراد را اندازه گیری می‌کنیم و کسانی را که پرفشاری خون دارند مطلع می‌کنیم تا با پیگیری و معاینه پزشک دچار عوارض بعدی این بیماری نشوند.
وی می‌افزاید: فشار خون، علامتی ندارد و بعد از ابتلا، عوارض خطرناک آن بروز پیدا می‌کند. آنچه اهمیت دارد این است که افرادی که در این بسیج ملی به عنوان موارد جدید پرفشاری خون شناسایی می‌شوند، به صورت مستمر برای کنترل فشار خون خود مراجعه کنند و از درمان به موقع غافل نشوند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به راه اندازی سامانه خوداظهاری فشارخون ادامه می‌دهد: این امکان فراهم شده است تا در بسیج ملی کنترل فشار خون، هموطنانی که توانایی اندازه گیری فشار خون خود را دارند به سامانه بسیج ملی کنترل فشار خون مراجعه و پس از وارد کردن کد ملی و تاریخ تولد، فشار خون خود را ثبت کنند.
مدیر اجرایی بسیج ملی کنترل فشار خون می‌گوید: پس از ثبت فشار خون در سامانه خوداظهاری salamat.gov.ir پیامکی مبنی بر میزان فشار خون به شماره تلفن همراه فرد ارسال می‌شود و در انتهای مرحله ثبت نام توصیه‌های لازم با توجه به محدوده فشار خون فرد به او داده می‌شود و در صورتی که شخص مبتلا به فشارخون بالا باشد پیگیری‌های لازم برای مراجعه وی به مراکز بهداشتی یا پزشک صورت خواهد گرفت.
دکتر اسماعیل اکبری مشاور عالی وزیر بهداشت نیز شناسایی و آگاهی از فشار خون را مهم می‌داند، اما در عین حال تاکید دارد که تنها شناسایی، آگاهی از فشار خون و دریافت دارو کافی نیست، بلکه درمان و کنترل مستمر فشار خون نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خودمراقبتی حلقه مفقود شده حوزه سلامت است که به خوبی تعریف نشده و وزارت بهداشت درصدد است، این حلقه مفقوده را احیا کند.
وی تاکید می‌کند که باید مراقب سلامت مردم باشیم و آن‌ها را توانمند کنیم تا خودمراقبتی را سرلوحه زندگی‌شان قرار دهند.
مشاور عالی وزیر بهداشت می‌گوید: فشارخون بالا، مهمترین عامل خطر سلامتی مردم است که ۲۰ درصد افراد بالغ و ۶۵ درصد جمعیت بالای ۶۰ سال کشور را گرفتار کرده است، بنابراین هدف ما از اجرای این پویش ملی این است که در سال آینده اعلام کنیم، تعداد درخورتوجهی از افرادی که بر اثر فشار خون فوت کرده یا بیمار و ناتوان شده‌اند، کاهش پیدا کرده اند و این موضوع را به عنوان یکی از دستاورد‌های موفق حوزه سلامت معرفی کنیم.
وی می‌افزاید: به طور معمول نیمی از افراد بالای ۵۰ سال و ۳۵ درصد از افراد بالای ۳۰ سال به پرفشاری خون مبتلا هستند، با اجرای طرح ملی کنترل فشار خون، دو میلیون نفر فرد جدید مبتلا به فشار خون بالا شناسایی می‌شوند.
مشاور عالی وزیر بهداشت خاطرنشان می‌کند: انتظار داریم در طرح بسیج ملی کنترل فشار خون بتوانیم فشار خون ۴۰ میلیون نفر را کنترل و ۲ میلیون نفر فرد جدید مبتلا به فشار خون بالا را شناسایی کنیم و با ۸ میلیون نفری که از قبل نسبت به فشار خون خود آگاهی داشته اند، اما آن را کنترل نمی‌کردند؛ بتوانیم ۱۰ میلیون نفر را تحت نظر بگیریم.
بنا بر آخرین گزارش‌ها امروز از مرز ۱۹ میلیون ثبت در بسیج ملی کنترل فشار خون گذر کردیم. در نظر است پس از اتمام این طرح بسیج ملی، آمار و ارقام مرگ و میر ناشی از فشار خون بالا در سال قبل از این طرح و یک سال پس از آن مقایسه شود و در قالب مقاله علمی، موفقیت ایران به اطلاع سازمان بهداشت جهانی برسد.
در این پویش اگر فشار خون افراد بین ۱۲ تا ۱۴ قرار گرفته باشد، دچار پیش فشاری خون هستند که باید سالی دو بار نسبت به گرفتن فشار خود اقدام کنند و اگر فشار خون فردی بیشتر از ۱۴ بود باید به پزشک مراجعه کند و تحت نظر قرار بگیرد.

گزارش از مریم صادقی

خبرگزاری صدا و سیما