پخش زنده
امروز: -
چند سالیست سرزمین خشک و تفتیده جنوب درگیر مشکلات زیست محیطی و ریزگردها شده که به عقیده کارشناسان ، کاشت درخت و گسترش فضای سبز یکی از راه حل های مهار این پدیده می باشد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز خوزستان، یکی از گونههای اصلی در ترکیب جنگل کاریها و پوشش فضای سبز درون و برون شهری خوزستان درخت کهور است. سهولت زادآوری طبیعی و مقاومت زیاد از ویژگی های نوع بومی آن است، ویژگی هایی که به گفته کارشناسان، کهور را به یک گونه مهاجم تبدیل کرده.
کهور که در زبان انگلیسی Mesquite گفته می شود گیاهی است که به شکل درختچه یا درخت با ارتفاع ۳ تا ۱۰ متراست .در خوزستان مخصوصا اهواز، آبادان، خرمشهر به طور عامیانه درخت بیعار نامیده می شود، که بافت گیاهی خیابان ها، میادین و اماکن عمومی را تشکیل می دهد.
ماجرای مشکل سازی این درخت بیعار از آنجا آغاز شد که در پي تشديد پديده خشکسالي در نواحي جنوبي کشور، در چند سال اخير و افزايش کانون هاي گرد و غبار به ويژه در خوزستان، اجراي سريع طرح هاي مقابله با بيابانزايي در دستور کار دولت وقت قرار گرفت. طرح هايي که اگرچه با صرف ميليون ها دلار اعتبار به مرحله اجرا رسيد، اما کارشناسی ضعیف و آگاهی کم به بافت گیاهی، اثربخشي آن را زير سوال برد.
کشت درختی همچون کهور پاکستاني به علت رشد سریع از جمله راهکارهايي بود که از اوايل دهه90 به منظور مقابله با ريزگردها اجرايي شد. طرحي که حالا پس از صرف150ميليون دلار بنا به گفته برخي کارشناسان محيط زيست و نمايندگان مردم استان در مجلس شوراي اسلامي به عامل تهديد کننده محيط زيست تبديل شده وتداوم کشت آن مي تواند اثرات جبران ناپذيري بر محيط زيست آسيب ديده نواحي جنوب کشور بر جاي بگذارد.
آنطور که جواد کاظم نسب نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی می گوید: کاشت نهال کهور اقدام صحیحی نبود آن هم در شرایطی که 350 هزار هکتار از این اراضی به آب نیاز دارد و نزدیک به 5 سال هم طول میکشد تا به اندازهای رشد کند که بتواند در این مورد کارایی لازم را داشته باشد همچنین اگر بجای این قبیل اقدامات خاک را مرطوب کرده یا زمینها را در اختیار کشاورزان این منطقه قرار دهند، هم اقتصاد کشور رونق پیدا میکند و هم میتوان ریزگردها را مهار کرد.
به گفته او: کاشت درختان کهور نمیتوانست راهکار مناسبی برای رفع معضل ریزگردها در خوزستان باشد، بنابراین این موضوع را در کمیسیون کشاورزی هم مطرح کردیم تا بتوانیم بر اساس مستنداتی که در مورد عوارض کاشت این درختان وجود دارد، مانع از تداوم کاشت آن در خوزستان شویم. البته تا وقتی که دولت اعتبارات کافی برای مقابله با ریزگردها را تخصیص ندهد نمی توان کاری از پیش برد.
پس از رشد نمونه های اولیه این درخت در منطقه جنوب ،دکتر میترا صادقی، محقق ایمونولوژی با گرایش آسم و آلرژی در تحقیقات خود بر روی کهور به نتایج قابل توجهی دست یافت.طبق نتایج این تحقیق ،آلرژی نسبت به گرده گیاه کهور یکی از شایع ترین دلایل آلرژی تنفسی در مناطق گرمسیری است. گرده گیاه کهور به عنوان یک آلرژن قدرتمند ، مسئول واکنش های حساسیت شدید فوری به شمار می رود. در مطالعه ای که در خوزستان انجام شده نتایج نشان داد گرده گیاه کهور به عنوان یکی از مهمترین عوامل آلرژی زا تنفسی در منطقه می باشد و حدودا ۶۶ درصد از بیماران مبتلا به آلرژی فصلی به گرده این گیاه حساسیت داشتند.
محمد حسین ساکن یکی از روستاهای حاشیه شهرستان اهواز است که علاوه بر شغل کشاورزی به صورت افتخاری در حوزه محیط زیست منطقه نیز فعالیت می کند. طبق مشاهدات او، کهور پاکستانی در رقابت با سایر گونههایی که در منطقه اطراف اهواز کشت شده ، برتری پیدا می کند و همه فضا را به تصرف خود در میآورد و اجازه رشد به گونههای بومی همچون کنار توت،آکالیپتوس و .. را نمیدهد.
به گفته محمد حسین کودکان هنگام استراحت در زیر سایه این درخت هنگامی که به گل می نشیند، دچار خارش پوست و ملتهب شدن مجرای تنفسی می شوند.
صحبتهای محمد حسین را آقای درویش ،کارشناس جنگلها و مراتع تایید می کند و می گوید : این درخت علاوه بر اینکه موجب الرژی است، گونههای بومی را از بین برده و به همراه خود آفتها، حشرات و بیماریهای ناشناختهای را وارد کشور میکند که بروز خطرات جبرانناپذیری را در پی خواهد داشت،که مصداق این عمل ورود سفید بالکها است.
کاشت درخت کهور با توجه به غیربومی بودن آن، عوارض و ضایعات محیط زیستی مختلفی را به همراه داشته از جمله تخریب خاک، شور شدن خاک، از بین رفتن گونههای بومی در مجاورت درختان کهور، کاهش سطح آبهای زیر زمینی به دلیل رشد بیش از 80 متری ریشه این درخت در عمق خاک می شود.
تردیدی وجود ندارد که باید معضل ریزگردها برطرف شود، اما لازم است به این نکته هم توجه شود که اجرای هر طرحی برای رفع این مشکل باید با برنامهریزی و کارشناسی کامل پوشش دهی گیاهی در این منطقه باشد تا هم آسیب های ریزگردها مهار شود و هم ضرری برای ساکنان بومی منطقه در بر نداشته باشد.