متخصص طب اورژانس در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما افزود: افزایش درجه حرارت بدن به دلیل عدم تطابق با درجه حرارت محیط را گرمازدگی میگوئیم. مثلاً در یک کشور ممکن است در دمای ۳۶ درجه سانتیگراد افراد دچار گرمازدگی شوند، اما در کشور دیگری که مردم نسبت به دمای هوای بالا تطابق پیدا کرده اند در ۴۰ درجه سانتیگراد گرمازده شوند. در مجموع گرمازدگی پدیده ایست که فرد نسبت به محیط گرم واکنشهایی نشان میدهد که منجر به آسیبهای جسمی میشود و بدن برای جلوگیری از افزایش دمای درونی با تعریق، ضربان قلب و تمایل حرکت به مکان خنکتر واکنش نشان میدهد.
وی گفت: بطور کلی گرمازدگی به دو نوع خفیف و شدید تقسیم میشود. به عنوان مثال فردی که در اتوبوس و یا محیط گرم قرار دارد پاهایش ورم و احساس میکند کفش برایش تنگ است. در چنین حالتی فرد دچار گرمازدگی خفیف شده است. یعنی بدن تورمی دارد که این تورم به علت باز شدن عروق انتهایی و خروج دما از بدن ایجاد میشود.
دکتر صابری نیا افزود: دردهای عضلانی از دیگر نشانههای گرمازدگی است و بیشتر در افرادی دیده میشود که در محیطهای گرم کار میکنند و یا زیر نور مستقیم آفتاب قرار میگیرند. گرمازدگی در این افراد با احساس تشنگی همراه است که برای رفع آن از آب خالص استفاده میکنند. در این حالت به علت کاهش سدیم بدن، عضلات بخصوص عضلات ران و دست دچار درد شدید میشود. این حالت بیشتر در ورزشکاران دیده میشود؛ که بهتر است در حالت تشنگی از آب میوه و یا آبهای حاوی نمک استفاده کنند.
وی گفت: گرمازدگیهای ناشی از زیر بغل هم که به سوختگیهای ناشی از گرمازدگی معروف است با خارش و قرمزی پوست همراه است. برای جلوگیری از این حالت بهتر است افراد لباس تیره نپوشند و هر روز لباس شان را عوض کنند و از لباسهایی با جنس نایلون که جاذب گرما هست کمتر استفاده کنند.
دکتر صابری نیا افزود: در گرمازدگی شدید درجه حرارت بدن به ۴۰ درجه و بیشتر از دمای محیط میرسد. در این حالت بدن توان دفع کردن دما را ندارد و فرد دچار گیجی و رفتارهای نا به هنجار، عدم تعریق، سرد شدن و کاهش سطح هوشیاری میشود. در این موارد بهتر است سریعا ًفرد به بیمارستان منتقل شود تا حرارت بدن با استفاده از سرم یا وسایل سردکننده کاهش یاید و آسیبهای جسمی کمتر شود.
وی گفت: همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و باید اقدامات لازم برای جلوگیری از گرمازدگی انجام شود. به عنوان مثال هرگز بچه را در ماشین تنها نگذاریم، زیرا توانایی تحمل گرما در بچهها بسیار پائین است. افراد مسن و کسانی که توانایی جابه جایی ندارند در محیط گرم قرار نگیرند و در جریان هوای سرد باشند. افرادی مثل ماموران نیروی انتظامی که ساعات طولانی زیر نور آفتاب هستند اگر احساس تشنگی کردند حتما از آب حاوی نمک استفاده کنند و سعی کنند تا حد امکان در سایه قرار بگیرند.
دکتر صابری نیا افزود: افراد شاغل در نانوایی هم با توجه به ۲ برابر شدن شدت گرما آب میوه یا آب حاوی نمک مصرف کنند تا آب بدنشان کم نشود. از لباسهای نخی و خنک استفاده و از پوشیدن لباسهای تنگ و نایلونی اجتناب کنند، زیرا این لباسها اجازه دفع حرارت را نمیدهند. در صورتیکه احساس گرما کردند هم یک پارچه خیس خنک در روی صورت و زیر گردن و دیگر نقاط بدنشان قرار دهند تا از شدت حرارت بدن کاسته شود.
وی گفت: به افراد مختلف توصیه میشود که اگر اجباری ندارند در اوج گرما بیرون نیایند و در صورت خروج از منزل یا محل کار لباسهای خنک و روشن بپوشند و همیشه همراه خود آب داشته باشند. ورزشکارانی که قصد فعالیت و تمرین دارند صبحهای زود و عصرها به ورزشگاه بروندکه سطح حرارت زمین کمتر است.
دکتر صابرنیا افزود: در مصرف غذا برای جلوگیری از گرمازدگی توصیه خاصی نشده است، اما هر غذایی که باعث تعریق زیاد و یا تحریک بدن شود مثل غذاهای تند کمتر مصرف شود.