در فصل سوم کاوش غار کلدر با کشف یک جمجمه پنجره جدیدی به زندگی پر رمز و راز انسان های هوشمند گشوده شد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای لرستان، در مرحله سوم کاوش غار کلدر به سرپرستی دکتر بازگیر باستانشناس برجسته بین المللی و لرستانی بخشی از جمجمه انسان هوشمند پیدا و گونه شناسی و اصالت این قطعه استخوان توسط پروفسور وندرماد دیرینه شناس برجسته هلندی و نماینده شورای ملی پژوهشی اسپانیا انجام و تایید شد. بر اساس شواهد و لایه نگاریهای مرحله دوم کاوش که طبق آزمایش آنالیز کربن چهارده گاهنگاری مطلق انجام شد قدمت سکونت در غار کلدر تا ۵۴ هزار و ۴۰۰ سالِ پیش اثبات شد، از این رو با توجه به لایه ای که این فسیل در آن بدست آمده، حداقل قدمت این فسیل 40 هزار سال قبل برآورد می شود که تاریخ دقیق آن پس از انجام ازمایشات تکمیلی اعلام خواهد شد. کشف این فسیل از آن جهت حائز اهمیت است که حلقه مفقوده روند تکامل بشر و مسیرهای مهاجرت انسانهای نخستین خصوصاً انسانهای هوشمندی که نخستین بار وارد قاره اروپا شدند را تکمیل میکند و به گفته و تایید پرفسور واندرماد تشابه شواهد فرهنگی بدست آمده از غارهای اروپا با قدمت 43 هزار سال با ابزارآلات و شواهد بدست آمده از غار کلدر با قدمت بیش از ۵۴ هزار سال این فرضیه را اثبات میکند که نخستین انسانهای هوشمندی که وارد قاره اروپا شده اند از ایران و منطقه زاگراسِ لرستان و مشخصاً غار کلدر بوده اند و میتوان گفت ما اجداد اروپاییان هستیم! این مهم با انجام آزمایشات بر روی فسیل بدست آمده به نتایج بسیار دقیق علمی هم خواهد رسید. علاوه بر این با توجه به مکان پیدا شدن این جمجمه و وجود گِل اُخرا که از مکانی دیگر به غار انتقال داده شده و یافته های باستانشناسان در سایر غارهای دنیا که نشان میدهد "گل اُخرا" اولین نشانه های رفتارهای آیینی بشر است که در بین انسانهای هوشمند شکل گرفته، این احتمال داده می شود که در این غار یک تدفین صورت گرفته باشد و این امکان وجود دارد که مابقی فسیل این انسان نیز در ادامه فصل سوم کاوش پیدا شود. لازم به ذکر است تاریخ نگاری انجام شده و فسیل مکشوفه فقط متعلق به انسانهای هوشمند است و این درحالی است که در لایه های پایین تر و عمق بیشترِ نَهِشته های کف غار تعداد زیادی از ابزارآلات و شواهد فرهنگی انسانهای #نئاندرتال بدست آمده که تاریخ نگاری آن در دست انجام است و با توجه به ارتفاع لایه ی نهشتهِ مربوط به دوره زیست انسان نئاندرتال در مقایسه با ارتفاع لایه دوره ی هوشمندها باید قدمتی قریب به 200 هزار سال برای سکونت بشر در غار کلدر متصور شد که بزودی با انتشار نتایج آزمایشات تاریخ دقیق آن مشخص می شود.
با هدف دستیابی به بخشهای بیشتری از فسیل و شواهد فرهنگی انسان هوشمند فصل سوم کاوش در غار کلدر با موافقت پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور ادامه می یابد