پخش زنده
امروز: -
موزه گنجینه بابل ، در سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۵۲۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز مازندران ، ساختمانی بلند وعریض با رنگ سفید و ترکیبی از رنگ های قرمز و آبی و زرد در سقف و حاشیه دیوارها ، در مرکز شهر بابل سالهاست معرف ویژگی های جمعیتی و مردم شناسی مازندران است.
موزه بابل از موزههای مهم در مازندران است که به تاریخ و فرهنگ خطه شمالی کشور و ساکنان آن منطقه میپردازد.
ویژگیهای موزه
موزه بابل که با نام گنجینه بابل نیز شناخته میشود، در شهر بابل، میدان ولایت، خیابان مدرس قرار دارد. این مکان تنها موزه مردم شناسی مازندران است که در ساختمان شهرداری سابق شهر بابل جای گرفته و متعلق به دوره پهلوی است. این اثر مرداد ۱۳۵۴ با شماره ۱۵۲۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. ساختمان موزه بابل که در سال ۱۳۰۷ به عنوان بلدیه یا شهرداری احداث شده بود، در سال ۱۳۷۴ با کاربری فرهنگی در اختیار میراثفرهنگی استان مازندران قرار گرفته، و پس از مرمت و بازسازی، در بهمن سال ۱۳۷۵ به عنوان موزه بابل افتتاح شد.
این موزه با بخشهای باستانشناسی، مردم شناسی و یادمانهای چوبی، به مدت ۴ سال فعالیت کرده و سپس در سال ۱۳۷۹، پس از مرمت شیروانی و زیرزمین، به عنوان تنها موزه مردم شناسی مازندران در سال ۱۳۸۲، بار دیگر کار خود را آغاز کرد.
کریمی از پژوهشگران میراث فرهنگی می گوید: این موزه از لحاظ محتوای نمایش به سه بخش باستانشناسی ، مردمشناسی و یادمانهای چوبی تقسیم شده و همچنین دارای نمایشگاه موقت ، کتابخانه و مرکز اسناد تاریخی است.
یکی از گرانترین اشیای این موزه ، قرآن خطی مربوط به دوره صفوی است که نمونه آن بسیار کم است و از سکههای مربوط به دوره هخامنشیان گرفته تا اسکناسهای زمان قاجار و پهلوی نیز در این مجموعه نگهداری میشوند.
به گفته کریمی ، بخش باستان شناسی که در طبقه اول موزه بابل قرار دارد ، شامل آثاری از دورههای پیش از تاریخ و اسلام ، سفالهای منقوش هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد از تپه حصار دامغان، تپه سیلک کاشان و محوطه باستانی شوش، سفال خاکستری رنگ داغ دار تورنگ تپه و ظروف خاکستری مازندران دراواخر هزاره سوم و اواخر هزاره دوم پیش از میلاد وهمچنین ظروف سفالی قرمز رنگ منقوش اسماعیل آباد متعلق به هزار پنج میلادی از قدیمیترین آثار این موزه هستند.
اختلاف میراث فرهنگی و اوقاف
اما این روزها خبری علاقه مندان به تاریخ و تمدن را نگران کرده است. برخی خبرها از تخلیه این موزه به دستور مقام قضایی به علت وقفی بودن حکایت می کنند.
بر اساس این حکم که در ۱۱ اردیبهشت امسال از مقامات قضایی بابل صادر شده است فرصت ۱۰ روزه به میراث فرهنگی این شهر برای تخلیه موزه داده شد.
به گفته جعفریان رئیس اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری بابل ، این حکم در تاریخ 13 اردیبهشت به این نهاد فرهنگی ابلاغ شد و قطعی است. رئیس اداره اوقاف و امور خیریه بابل نیز در این باره می گوید: موزه کنونی بابل در مکانی ساخته شد که در سال ۱۲۵۵ هجری قمری یعنی ۱۸۵ سال پیش توسط مرحوم عبدالقادر به عنوان مکان حوزه علمیه قادریه وقف شد.
حسن برزگر افزود: حوزه علمیه قادریه تا سال ۱۲۹۵ فعال بوده و مورد استفاده حوزویان قرار داشت اما درزمان پهلوی اول تخریب شد و ساختمان جدیدی در آن زمین ساخته شد و ساختمان جدید ، بلدیه نام گرفت که سال ۱۳۷۴ به موزه تبدیل شد.
وی با بیان اینکه مرحوم عبدالقادر برای حوزه علمیه قادریه املاک دیگری را هم در شهر بابل از جمله چند باب خانه، مغازه و زمین کشاورزی را برای هزینه در این حوزه علمیه وقف کرده است افزود: با توجه به اینکه حوزه علمیه قادریه در زمان پهلوی اول تخریب شده است عواید این موقوفات در مدرسه علمیه روحیه هزینه میشود.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه بابل ادامه داد: هرچند حکم تخلیه این موزه، قطعی شده است اما مصمم هستیم با تعامل با میراث فرهنگی این مشکل را برطرف کنیم. برزگر افزود: میراث فرهنگی چند سالی است که اجاره این مکان وقفی را پرداخت نمیکند. موزه بابل وقف حوزه علمیه است و عواید آن باید باید براساس نیات واقف در این راه خرج شود.
رئیس میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری بابل نیز در پاسخ گفت: این اداره آمادگی کامل برای تمدید قرارداد اجاره مطابق عرف و قانون و برای حفظ این بنا تاریخی که به عنوان موزه شهرستان بابل است را دارد و به همین منظور در سال های قبل مبلغ 20 میلیون ریال به عنوان علی الحساب پرداخت شد و از طرف دیگر در این سالها برای صرف نگهداری ، تجهیز و مرمت این بنا هزینه های زیادی شد و درصورت اجرای حکم ، همه آثار تاریخی این موزه به انبار اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گرشگری استان منتقل می شود.
این درحالی است که هم اکنون بیش از 10 هزار قطعه اشیاء تاریخی و ارزشمند باستانی در شرایط نامناسب و غیراستاندارد این انبار درحال خاک خوردن هستند که به علت کمبود جا و اعتبارات، هیچ طرح مدون نگهداری باید منتظر نابودی آنها باشیم وی با توجه به شرایط پیشرو از مدیرکل میراث فرهنگی مازندران، نمایندگان مردم شهرستان در مجلس شورای اسلامی، فرماندار و شورای اسلامی شهر بابل جلسهای ویژه با حضور استاندار مازندران را برای حل مشکل خواستار شد.
در همین شرایط و همزمان با بلاتکلیفی این موزه در میان ماندن و نماندن ، محدودیتهای مالی هم دغدغه های دیگر برای تأمین اجاره بهای این طرح است که هنوز چاره ای برای آن اندیشیده نشده است.
وضع کنونی موزه بابل را می توان مشتی نمونه خروار دانست از انبوه چالش های این بخش و نبود برنامه مشخص برای حفاظت و نگهداری از این آثار که بی تردید مورد سوأل جدی آیندگان خواهد بود.