در مرکز فرهنگی شهرستان موستار بوسنی و هرزگوین

خیرالدین سمون مولف کتاب دراین مراسم گفت : برای من فرهنگ و تمدن ایرانی ، همان توصیف زیبای سهراب سپهری در شعر معروفش صدای پای آب می باشد. ایران سجاده مهر و دوستی است. این ایران اکنون در معرض تهدید ترامپ ، صهیونیستها و اعرابی است که هیچ درکی از این جهان ندارند. همه این تهدیدها بخاطر از بین بردن فرهنگ و تمدنی است که ندای استقلال را سر می دهد.
این دیپلمات و روزنانه نگار بوسنیایی افزود : در ایران شعر مقام مهمی در فرهنگ روزمره مردمان آن دارد. ایرانیها با شعر زندگی می کنند و از رودکی تا سهراب سپهری و دیگر شاعران معاصر هر کسی با شاعری همدم و مونس است . از آیت الله خامنه ای که با شعر و ادبیات بسیار آشنا است و خواندن رمانهای ویکتور هوگو و شاهکارهای ادبی را توصیه می کند . براستی در کدام کشوری می توان رهبر دینی را یافت که چنین با شعر و ادبیات مونس باشد.
در این برنامه همچنین سعید عابدپور از موسسه علمی و پژوهشی ابن سینا ، فرهنگ و تمدن ایرانی را یکی از تاثیر گذارترین و ماندرگارترین تمدنهای جهانی توصیف کردو گفت : تمدن ایرانی محل تلاقی و ترکیب اندیشه ها و تجربه های شهودی و تفکر فلسفی ، خیزش جنبشهای دینی و سیاسی و مرکز و ثقل تمدن اسلامی است .
وی افزود : ایران سرزمین تضادها و کثرتها است. تمدنی که با تداوم دیرپای زبان فارسی ، کثرتهای قومی و زبانی را نگاه داشته و بدان وحدت می بخشد. ایران بیش از هر سرزمین دیگر اسلامی ، محل اندیشیدن و خرد ورزی و بیش از هر سرزمین دیگر ، محل اشراق است.
نرمین هوجیچ ، سخنران دیگر نیز زبان فارسی را مهمترین ویژگی تمدن ایرانی دانست و گفت : زبان فارسی زبان ادبی و زبان انتقال معرفتی در سرزمنیهای پهناور اطراف ایران است. این زبان از چین تا بالکان ،توانسته جهانی از رمز و رازها و مفاهیم انسانی و دینی را منتقل کند.
وی افزود: کتاب سفرنامه از ایران ، شرحی از این پیچیدگیها ، رازها و معناهای فرهنگی ایران است ، جایی که مردم با زبان شعر با یکدیگر سخن می گویند ،رانندگان تاکسی مفسرین سیاسی و شاعر مسلک اند و اشعار حافظ و سعدی را برای مسافران می خوانند و زنان سهمی بزرگی در حیات اجتماعی و فرهنگی ایران دارند.
معمر کودریچ ، مترجم آثار متعدد زبان فارسی هم در سخنانش با معرفی کتاب سفرنامه از ایران گفت : کتاب خیرالدین سمون ، دیپلمات و روزنامه نگار بوسنیایی ، کتاب شرح عشق از ایران است. او عاشقانه از ایران می نویسد و چنان نکات ریز فرهنگ و جامعه ایرانی را برای ما بازگو می کند ، که بی اختیار عاشق این فرهنگ و تمدن کهن و جاودانه می شویم.
وی افزود : در این کتاب سمون تجربه آشنایی 57 ساله خود با ایران را بازگو می کند. از زمانی که تنها گزارشگر خبرگزاری تاینوگ یوگسلاوی بود و با نام مستعار خیرالدین مازندرانی در جریان تظاهرات خیابانی مردم علیه رژیم پهلوی بود و از جمله افرادی که در سخنرانی معروف امام خمینی (ره) در بهشت زهرا شرکت داشت. این دلدادگی و عشق به ایران بعد گذشت 57 سال همچنان در سطر به سطر این کتاب پنهان است.