پخش زنده
امروز: -
توجه به ظرفیتهای بی نظیر روستاها، چند سالیست که موجب مهاجرت معکوس جوانان و رونق دوباره مشاغل روستایی در استان شده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، بر اساس تعاریف مختلفی که از سن جوانی در مجامع و محافل مختلف علمی ارائه شده، به طور کلی رده سنی 18تا42 سال را دوره جوانی می نامند؛ بنا بر همین تعریف 32درصد جمعیت استان را جوانان تشکیل می دهند؛ نیروهایی فعال، خلاق و با انگیزه که سهم قابل توجهی در پیشرفت جامعه و شکوفایی اقتصاد آن دارند؛ آنچه در این گزارش به دنبال آنیم، نقشی است که این قشر از جامعه در رونق روستاها دارند.
ایجاد 1800فرصت شغلی در سه سال
پیش از عزیمت به روستاها و دیدن کار و کسب جوانانشان، پای صحبتهای مدیرکل امور روستایی و عشایری استانداری قم می نشینم.
آقای چهره گانی می گوید: روستا دیگر روستای سابق نیست؛ روستاهای استان با سرعت زیادی در حال توسعه هستند؛ توسعه ای که توازن آن همت سازمان ها و ارگان های استان را می طلبد؛ جمعیت جوانِ روستایی ما به خصوص نیاز به امکانات زیرساختی، زمین برای مسکن و مجوزهای ایجاد شغل دارند؛
او اعطای تسهیلات به جوانان روستایی را در راس اقدامات خود می داند و می افزاید: در همین راستا طی 3سال گذشته حدود 127 میلیارد تومان به 198نفر تسهیلات اعطا شده است که نزدیک به 1800فرصت شغلی روستایی ایجاد کرده اند.
آقای چهره گانی البته با گلایه از همکاری ضعیف برخی بانک ها می گوید: مهم ترین مشکل بر سرِ راه اعطای تسهیلات وثیقه گذاشتن است که بانک های استان فقط وثیقه شهری را می پذیرند و این خود باعث شده بخش قابل توجهی از جوانان روستایی با وجود داشتن طرح های اشتغال زا موفق به دریافت تسهیلات نشوند.
مدیرکل امور روستایی و عشایری می گوید: از مهاجرت جوانان روستایی آماری در دست نیست اما تمام تلاش ما با تخصیص امکانات، معکوس شدن این مهاجرت است .
آقای چهره گانی در خصوص برنامه های در دست اقدام هم افزود: در حوزه ایجاد مراکز سرمایه گذاری و نواحی صنعتی اتفاقات خوبی افتاده و در کل کشور 96طرح ایجاد ناحیه صنعتی در روستاهای کشور مصوب شده که سهم روستاهای استان قم 5ناحیه صنعتی است که با 5ناحیه صنعتی موجود آمار این نواحی در سطح استان به 10ناحیه صنعتی فعال خواهد رسید .
او با ابراز خرسندی از اتفاقاتی که در روستاها در حال رخ دادن است می گوید: برای دیدن تنها گوشه ای از تلاش جوانان روستایی کافیست سری به روستاهای مختلف استان بزنید و از نزدیک شاهد کارستانشان باشید.
او می افزاید: یکی از مهمترین مشکلات روستاها خشکسالی و نبود آب کافی برای کشاورزی بود که آنهم با بارش های خوبی که امسال شاهدش بودیم ان شالله جان دوباره ای خواهد گرفت.
روستایی بدون بیکار
برای آغاز سفر، قطب دامداری استان را انتخاب می کنم؛ بخش جعفرآباد
در بدو ورود، به پر جمعیت ترین و بزرگترین روستای این بخش می روم؛ روستای باقرآباد با 2500نفر جمعیت.
با دهیار جوان روستا در دامداریشان قرار دارم؛آقای زیرک فوق لیسانس حقوق دارد و می گوید: باقرآباد روستای بدون بیکار است؛ بیش از 90درصد اهالی روستا دامدارند و بیش از 12هزار راس دام دارند که بار اصلی نگهداری و پرورش آنها بر دوش جوانان است.
از مهاجرت جوانان روستا می پرسم؛ لبخندی می زند و می گوید: باقرآباد خانه بهداشت، سه مدرسه، فضای ورزشی 2500متری سرپوشیده، پست بانک و کلی امکانات دارد؛ همه این امکانات در خدمت جوانان روستاست؛ چرا باید روستای آبا و اجدادیمان را بگذاریم و برویم !؟
او می گوید: علت اصلی مهاجرت به شهرها، نبود شغل و امکانات است؛ شغل را که جوانان با همت بلندی که دارند خودشان می توانند دست و پا کنند و به کارهای تولیدی مشغول شوند؛ امکانات هم در پی رونق اقتصادی روستا خود به خود به سمت آن سرازیر خواهد شد.
علی آقا از کارگران دامداری آقای زیرک می گوید: البته در برخی روستاها جوانان دست روی دست گذاشته اند تا مگر امکانات از راه برسد و برایشان کاری کند؛ او البته کمک های مسئولان را ضروری می داند و می گوید: درست است که باید از جوانان روستا حمایت شود اما اگر ما حرکت کنیم برکت هم از خدا می رسد و کم کم کارها رو به راه می شود.
از او در خصوص روستاهایی که جوانانشان به شهرها مهاجرت کرده اند و مشاغل روستایی را رها کرده اند پرسیدم. در جواب گفت: سری به روستای کهندان بزنید.
چشم به راه حمایت مسئولان
پای تخته سیاه دوران کودکی اش نشسته؛ روی همان نیمکت چوبی؛ رضا جوان 34ساله روستای کهندان است و مدرسه، مدرسه کودکی اوست .
می گوید دیپلمش را از همین مدرسه گرفته؛ این مدرسه در زمان دانش آموزی او تا 200نفر دانش آموز و هفت کلاس داشته است، اما در حال حاضر 2دانش آموز دارد. دو شاگرد این مدرسه امیرعلی 8ساله اهل همین روستاست و آرزوی 11ساله که از روستایی در 13کیلومتری روستا به این مدرسه می آید؛ رضا می گوید: جوانان روستا بخاطر امکانات کم و بیکاری به شهر رفته اند؛ من هم امکانش را ندارم وگرنه نمی ماندم .
با آقای کهندانی دهیار روستا در مدرسه قرار دارم؛ از آمار جوانان روستا می پرسم؛ با تعجب می گوید: جوان؟ 2نفر .
او می گوید: به خاطر خشکسالی های متوالی کشاورزی روستا از بین رفته و گرفتن مجوز دامداری در روستا هم با کارشکنی های سازمان منابع طبیعی و ارگان های مختلف گذر از هفت خوان رستم است؛ پس فقط یک راه برای این جوانان می ماند و آن هم مهاجرت به شهر است .
می گوید: انگار روستای ما فراموش شده؛ نه شغلی وجود دارد که جوانان را پابند روستا کند، نه امکانات رفاهی که توریست را جذب کند و باعث ایجاد شغل و ترغیب جوانان روستا به برگشت شود؛ چیزی شبیه روستاهای بخش کهک.
زحماتی که به بار نشست
صحبت های او مرا به سمت بخش کهک کشاند؛ منطقه ای خوش آب و هوا در جنوب استان؛ روستای دستگرد اولین مقصد ماست روستایی که به محض ورود، رستوران ها، اقامتگاه ها و فروشگاه های مختلف نظر هر تازه واردی را به خود جلب می کند؛ مغازه هایی که محصولات و تولیدات روستایی، به ویژه لبنیات را عرضه می کنند.
حاج عباس یکی از مغازه دارن اینجاست درباره جوانان روستا از او می پرسم.
او می گوید: اینجا بیش از 60جوان دارد؛ همه اهل کار و تلاش، که مهمترین سرمایه شان نیروی جوانیشان است؛
او می گوید: این مغازه ها و کارهای جدید و رونق روستا مدیون همت همین جوانهاست؛ اینجا ما جوان هایی داریم که از شهر به روستا آمده اند و دیگر حاضر به برگشت نیستند.
نشانی یکی از همین جوان ها را از او می گیرم؛ با آقای یوسفعلی در قلعه دامداری اش قرار می گذارم؛ جوان 38ساله ای که هفت سال است از شهر به روستا برگشته ؛ می گوید کارش را با سرمایه کمی شروع کرده اما الان بیش از 500راس دام دارد و خیلی خوشحال است که سهم خوبی در تولید گوشت استان و کشور دارد.
او می گوید: شغل من در شهر کارگری بود که درآمد آن برای گذران یک زندگی معمولی هم با کلی صرفه جویی همراه بود؛ اما الان با این تعداد دام زندگی ام از این رو به آن رو شده؛ او می افزاید: شغل من علاوه بر اینکه درآمدش از خیلی از مشاغلی که جوانان روستا در شهرها به آن مشغول هستند، موجب رونق و آبادانی روستا می شود و حس خوب اثرگذار بودن را در من تقویت می کند.
آقارضا که یک سالی است در دامداری آقای یوسفعلی مشغول شده هم در تایید صحبت های او می گوید: بعضی از دوستانم را سراغ دارم که الان در شهر به مشاغلی مشغولند که درآمدش با درآمد دامداری اصلا قابل قیاس نیست؛ او می افزاید: اینها اگر به زادگاه خود برگردند و وارد مشاغل تولیدی شوند، حسرت سالهایی را که با درآمدی ناچیز در شهرها سپری کردند، خواهند خورد.
او ادامه می دهد امکانات عالی ، شغل پردرآمد، هوای خوب؛ کجای دنیا بهتر از اینجا؟
دستاوردهای امید بخش
برای اثبات ادعای جوانان روستایی و نقشی که در رونق اقتصادی استان دارند، سری به سازمان جهاد کشاورزی زدم.
آقای سلامی معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی با اشاره به 21هزار هکتار باغ موجود در روستاهای استان می گوید: امسال بیش از 44هزار تن انواع محصولات باغی اعم از گیلاس، زردآلو، گردو و سیب از این باغ ها برداشت شده است.
وی با اشاره به 50هکتار سطح زیر کشت گلخانه های استان گفت: سال گذشته 12هزار تن محصولات گلخانه ای در روستاهای استان تولید شده است.
آقای سلامی مزارع استان را بیش از 39هزار هکتار اعلام کرد و افزود: حدود 334هزار تن انواع محصولات زراعی از جمله گندم، جو و کلزا نیز از این مزارع برداشت شده است.
آقای همت معاون بهبود تولیدات دامی سازمان هم سهم روستائیان در تولید محصولات دامی را قابل قبول می داند و می گوید: تولید بیش از 43هزار تن گوشت قرمز، تولید حدود 145هزار تن شیر، 65هزار تن تخم مرغ و بیش از 31هزار تن گوشت مرغ از جمله دستاوردهای بیش از 1100جوان شاغل در دامداری ها و مرغداری های استان در سال گذشته بوده است.
این آمارهای نوید بخش، خبر از تحولی جدید در روستاها می دهد؛ تحول و رونقی همه جانبه که همتی می خواهد از جنس غیرت و تعهد به اصالت و ریشه؛ جوانانی که با تمام ناملایمات در روستای زادگاهشان مانده اند، مصداق و مهرِ تایید همین ادعا هستند؛ اما می ماند همراهی مسئولانی که باید بر این تلاش ها و تعصب صحّه بگذارند تا 224روستای دارای سکنه استان با تعهد و همت همین جوانان و همراهی و استفاده از تجریه های قدیمی های روستا، دوباره به دوران طلایی خود برگردند.
فاطمه امینی _ خبرگزاری صداوسیما _ قم