گشتی در تاریخ؛
کاخ ساسانی سروستان جلوهای از معماری ساسانی
کاخ ساسانی سروستان کهنترین گنبد آجری ایران را در خود جای داده است.
به
گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مرکز فارس، کاخ بهرام پنجم یا کاخ ساسانی در ۹ کیلومتری جنوب شرقی سروستان در مسیر این شهرستان به فسا ،جاده فرعی روستای نظر آباد ،واقع شده است.
این کاخ متعلق به بهرام یا بهرام گور (۴۲۰-۴۸۰ م) به وسیله وزیر او مهرنرسی ساخته شده است.
ابعاد کاخ از سنگ و گچ ساخته شده است و ایوانی مربع شکل بخش مرکزی آن را تشکیل میدهد و گنبدی در مرکز و حیاط دارد.
این بنا همانند کاخ فیروز آباد و اما کوچکتر با طاقهای گنبدی اجر زده ساخته شده است.
نمای اصلی بنا در ضلع شرقی قرار دارد که شامل یک ایوان مرکزی و دو ایوان کوچکتر در دو طرف است. ایوان مرکزی به تالار اصلی و پس از آن به چهار حیاط متصل میشود که فضای میانی بنا را تشکیل میدهند. در دو طرف هم دو اتاق گنبد دار وجود دارد. دیوار جنوبی تالار مرکزی نیز به یک ایوان جانبی خارجی راه مییابد.
در دو طرف این بنا نیز دو اتاق باریک با طاق گهوارهای وجود دارد. برای تقویت گنبدهای مدور از گوشواره استفاده شده علاوه بر این شیوه، استفاده از ستونها را به عنوان محافظ سقف میتوان در اتاقهای پهلوی دید. برخی از پژوهشگران معماری ساسانی، با توجه به تکنیک پیشرفتهتر در طرحی کلی و جزییات بنا ان را متعلق به اواخر دوران ساسانی میدانند و معتقدند که ساخت این بنا یکی از نخستین قدمها درجهت سبک ساختمانی ویژهای بود که معماری گوتیک را میتوان تحقق نهایی آن دانست.
این کاخ در سال ۱۳۳۵ از سوی اداره باستان شناسی مرمت شد و از سال ۱۳۸۰ هم احیای بنا و محوطه سازی توسط پایگاه پژوهشی وابسته به سازمان میراث فرهنگی استان فارس آغاز شده است.
این بنا شهریور ۱۳۱۰ با شماره ۲۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.