پخش زنده
امروز: -
انتشار ویدویی که به سفارش وزیر ارتباطات برای تبلیغ یک سامانه ماهواره ای ساخته شده ، واکنش های منفی در میان مردم و مسئولان استان اصفهان ایجاد کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مرکز اصفهان ؛ در این ویدیو از آمار کشت برنج در استان اصفهان گفته شد که بر اساس داده های این سامانه ماهواره ای به دست آمده است.
هر چند هدف اصلی آقای وزیر از تولید این ویدیو، نشان دادن اهمیت برخورداری از اطلاعات به روز با بهره مندی از فن آوری های روزآمد بود اما انتشار آن در فضای مجازی این تصور عمومی را ایجاد کرد که مقصر اصلی بی آبی در اصفهان، خود اصفهانی ها هستند که برنج می کارند.
صرفه جویی 15 میلیون متر مکعبی آب با اجرای طرح نکشت برنج دراصفهان
این درحالی ست که هر چند به زعم آقای وزیر ، او با انتشار این ویدیو، از آمار کشت برنج دراصفهان پرده برمی داشت اما در حقیقت؛ اصفهانی ها از میزان کشت برنج مطلع بودند و حتی در آمارهای سازمان جهاد کشاورزی اصفهان، این موضوع دقیقا مشخص و منتشر شده است؛ چرا که مسئولان این سازمان، کاهش 18 هزار هکتاری کشت برنج و رساندن آن به 2 هزار هکتار را از موفقیت های خود، در تغییر الگوی کشت می دانند.
موفقیتی که به گفته مرادمند -معاون جهاد کشاورزی اصفهان - موجب صرفه جویی 15 میلیون متر مکعبی در مصرف آب کشاورزی اصفهان شده است که البته در مقابل کمبود یک میلیارد متر مکعبی حوضه آبریز زاینده رود، عددی ناچیز است.
نیاز آبی گردو؛ 38 درصد بیشتر از برنج
اما در سوی دیگر این ماجرا؛ در استان چهار محال و بختیاری در سالهای گذشته، سیاست توسعه باغ هایی که از سرچشمه زاینده رود سیراب می شوند؛ در پیش گرفته شد. به گفته باغداران روستای حجت آباد، از 8 سال پیش این برنامه شروع شد و با پرداخت تسهیلات بلاعوض برای تاسیس سامانه های آبیاری قطره ای - با پمپاژ آب به نوک قله های مشرف بر زاینده رود - باغ های جدید ایجاد شد.
باغ هایی که اغلب در آنها درختان گردو و بادام کاشته شده است؛ گردو و بادامی که بر اساس داده های سند ملی آب کشور به ترتیب 38 و 18 درصد بیشتر از برنج آب نیاز دارند.
بر اساس آمار وزارت نیرو 85 درصد روان آبهای چهار محال و بختیاری از این استان خارج می شوند که یک دهم آن به زاینده رود می ریزد و بقیه اش به کارون.
اما بر اساس شنیده ها؛ دربرنامه ای نانوشته مسئولان این استان تصمیم دارند؛ این 85 درصد را به 50 درصد برسانند.آقای قطره - کارشناس هواشناسی چهار محال و بختیاری – در زمستان 95 از عزم این استان برای نیل به این هدف با اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری به منظور ذخیره سازی روان آب ها در سفره های زیر زمینی این استان خبر داد.
محمدی مقدم – مدیر کل منابع طبیعی چهار محال وبختیاری – در همان ایام گفت: " فقط 73 بند خاکی که این اداره کل ساخته است، موجب ذخیره بیش از 86 میلیون متر مکعب آب شده است."
خواسته کشاورزان اصفهانی؛ اجرای مصوبات شورای عالی آب
این در حالی است که بر اساس سندی ملی که 500 سال قدمت دارد و به امضا شیخ بهایی در عصر صفوی رسیده است؛ کشاورزان اصفهانی از روان آب های زاینده رود، حقابه دارند. سندی که مکرر در دیگر قوانین و مصوبات رسمی کشور به رسمیت شناخته شده است که از آن جمله می توان به مصوبات نشست شورای عالی آب در تاریخ سوم دی ماه 1392 اشاره کرد.
بر اساس بند 5 مصوبه این نشست بهره برداران آب شرب و صنعت در ایام خشکسالی موظفند؛ خسارت کمبود آب کشاورزی را پرداخت کنند تا اجازه برداشت آب داشته باشند؛ موضوعی که در عمل، هرگز رعایت نشده است.
همچنین بر اساس مصوبات شورای هماهنگی مدیریت یکپارچه حوضه آبریز زاینده رود، باید ابتدا آب، از روان آبهایی که به کارون می ریزد؛ به زاینده رود منتقل شود، آنگاه آب شرب برخی شهرهای فلات مرکزی کشوراز این محل تامین شود و این در حالیست که اکنون در دهه دوم انتقال آب شرب به این شهرها هستیم و همچنان طرح های انتقال آب که اجرای آنها از دهه 60 در دستور کار دولت قرار گرفته است؛ معطل مانده اند.
آب در اصفهان؛ 3 متر پایین تر از خط بحران
طرح هایی که با معطلی آنها، موضوع آب در اصفهان به بحران تبدیل شد و حتی در پاییز گذشته از مرز بحران هم گذشت تا جایی که سطح آب پشت سد زاینده رود در پاییز امسال، 3 متر پایین تر خط بحران قرار گرفت و این روزها همچنان این وضعیت ادامه دارد.
مسعود میر محمد صادقی - مدیر عامل شرکت آب منطقه ای اصفهان - در پاییز امسال از کاهش بی سابقه ذخیره این سد خبر داد و گفت : تنها 127 میلیون متر مکعب آب، پشت سد وجود دارد.
از طرفی دیگر در زمستان امسال، محمدی - نایب رییس صنف کشاورزی اصفهان – با بیان مشکلات معیشتی این صنف، خواستار پایان دادن به خشکی 18 ماهه زاینده رود و بازگشایی آب، برای زراعت در شرق اصفهان شد و نهایتا با فشار و پیگیری کشاورزان، مسئولان وزارت نیرو تن به خواست کشاورزان شرق اصفهان دادند؛ درحالی که ذخیره آب زاینده رود؛ همچنان بحرانی ست.
شاید یکی از مهمترین دلایل کوتاه آمدن مسئولان در برابر خواست کشاورزان انتشار اخبار بارش های سیل آسا در کشور در رسانه های مختلف بود.
سر ریز سد دز یک و نیم برابر یک سالِ آب شرب یزد در یک روز
محمودی – خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما- هشتم بهمن امسال، در ارتباط زنده تصویری با مجموعه خبری 14 شبکه یک سیما گفت: "هر ثانبه 900 متر مکعب آب از سد دز سرریز می شود تا از بروز سیل جلوگیری شود."
این بدان معنا که این سد – روزانه - 80 میلیون متر مکعب سر ریز دارد؛ سر ریزی که بر خلاف همه تلاش هایی که شد، سیل آسا بود و به مردم پایین دست سد، خسارت زد.
این میزان آب یک و نیم برابر آب شرب یزد در یک سال گذشته است.
هوشنگ حسونی زاده - معاون مطالعات پایه سازمان آب و برق خوزستان – در ابتدای بهمن امسال گفت: " ذخایر پشت سد های خوزستان به 16 میلیارد متر مکعب رسیده است."
این در حالی است که معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای اصفهان با اشاره به این آمار گفت: " تنها اگر 4 درصد این آب - یعنی حدود 600 میلیون متر مکعب آب - از حوضه آبریز خوزستان به حوضه آبریز زاینده رود منتقل شود؛ بخش عمده ای از مشکل آب فلات مرکزی ایران در اصفهان، یزد و کرمان در زمینه های شرب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست حل خواهد شد."
حسن ساسانی گفت : "با راه انداری تونل سوم کوهرنگ و تونل بهشت آباد مجموعا فقط 370 میلیون متر مکعب آب به زاینده رود منتقل خواهد شد ولی همچنان اجرای این طرحها پس از گذشت ده ها سال معطل مانده است."
بحران آب؛ تشنه همدلی
بالاخره اینکه مسئولان باید بدانند؛ بحران آب در ایران و به ویژه در حاشیه کویر مرکزی جدی است. بحرانی که از نظر مردم از حساسیت های ویژه اجتماعی و حتی سیاسی برخوردار است و همه دست اندرکاران باید در موضع گیری هایشان در این زمینه با دقت عمل کنند تا واکنش منفی مردم را برنیانگیزند.
انتشار ویدیویی که مجری آن با کنایه های فراوان و بدون در نظر گرفتن ابعاد مختلف ماجرا، کشاورزان اصفهانی را هدف حمله قرار می دهد؛ اقدامی بود که از نظر اصفهانی ها، شایسته وزیر ارتباطات نبود.
از طرف دیگر مردم از مسئولان می خواهند در تصمیم گیری هایشان – به دور از منطقه ای نگری و با دور اندیشی - منافع ملی را در نظر بگیرند.
آنها می گویند: ایران برای همه ماست و حل بحران آب، تشنه همدلی است.
نویسنده:محمد امین رمضانی