کنفرانس ورشو، شکست براي برگزارکنندگان آن بود

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما، علی اکبر صالحی رئیس سازمان ملی انرژی اتمی کشورمان در مصاحبه اختصاصی با شبکه تلویزیونی الجزیره، در پاسخ به این سوال که آیا ایران در سایه آنچه در کنفرانس ورشو گفته شد، قصد دارد در طرح ها و سیاست های خود بازنگری کند؟ گفت: ما هیچ اهمیتی برای کنفرانس ورشو قائل نیستیم. حتی اتحادیه اروپا در این کنفرانس شرکت نکرد، زیرا فدریکا موگرینی و وزرای امور خارجه کشورهای بزرگ اروپایی در آن حضور نداشتند. به همین علت، ما کنفرانس ورشو را بی نتیجه می دانیم. همانطور که یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان بیان کرد، این کنفرانس هیچ نتیجه ای به همراه نداشت و هیچ توافق نظری درباره مسایل مطرح در آن به دست نیامد. به همین علت این کنفرانس شکست خورد و برای ما هیچ اهمیتی ندارد.

بنابراین اگر بخواهیم در سیاست های خود بازنگری کنیم، این کار را بر اساس آنچه در کنفرانس ورشو رخ داد، انجام نخواهیم داد. ما در سیاست های خود بر اساس تحولاتی که در منطقه و جهان رخ می دهد، بازنگری می کنیم. به همین علت، هیچ اهمیتی برای کنفرانس ورشو قائل نیستیم.

صالحی در پاسخ به سوالی درباره تلاش مایک پنس معاون رئیس جمهور آمریکا برای تشویق اروپاییها به خروج از توافقنامه هسته ای و نتیجه دیدارهای نخست وزیر اسرائیل با بعضی وزرای امور خارجه عرب و گفتگوهای آنها درباره ایران، افزود: آنها هیچ مصوبه خاصی درباره ایران نداشتند. البته گفتگوهایی بین مقامات شرکت کننده در این کنفرانس صورت گرفت، اما به رسوایی حتی برای لهستان تبدیل شد که در نهایت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی حرف های ناشایستی درباره لهستان بیان کرد و اکنون بین این کشور و رژیم صهیونیستی، مشکل ایجاد شده است. زمانی که مسایل مبتنی بر باطل باشد، در نهایت، ناکام می ماند. زیرا مسیری که در پیش گرفته بودند، مسیر حق نبود و باطل هم در نهایت به جایی نمی رسد. به همین علت تاکید کردم که اهمیتی به کنفرانس ورشو نمی دهیم.

وی در پاسخ به سوالی درباره گفتگوهای نخست وزیر اسرائیل با بعضی از مقامات عرب در مورد خطر ایران، خاطر نشان کرد: بله این دیدارها از یک نگاه خاص، تحول مهمی بود که باعث شد افکار عمومی جهان عرب واقعیت را درک کند که چه کسی دوست و چه کسی دشمن است؟ زمانی که تماس ها بین بعضی وزرای امور خارجه عرب و نخست وزیر رژیم صهیونیستی صورت می گیرد، برای عرب ها آشکار می شود، مسئله فلسطین دیگر برای بعضی کشورهای عربی مسئله مهمی نیست. به همین علت، این دیدارها رسوایی سیاسی برای حکام عربی بود که با نخست وزیر رژیم صهیونیستی دیدار کردند. بنابراین این کنفرانس از این نظر نکات مثبتی داشت که افکار عمومی درک کرد که واقعیت های میدانی را درک کرد.

علی اکبر صالحی، در پاسخ به این سوال که آیا ایران ممکن است در روابط خود با بعضی از کشورهای عربی شرکت کننده در کنفرانس ورشو بازنگری کند؟ گفت: حتی اگر ما هم این کار را نکنیم، دیگران، مقامات بعضی کشورهای عربی را که از خط مشی عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی پیروی می کنند، سرزنش خواهند کرد. این در حالی است که شاهد رخدادهایی در سرزمین های اشغالی به ویژه قدس هستیم. به همین علت، زمینه سرزنش کردن کسانی که با نخست وزیر رژیم صهیونیستی دیدار کردند، وجود دارد. حتی اگر از نظر ما هم مهم نباشد، از سوی، افکار عمومی عربی سرزنش می شوند. اگر منظور شما آن است که ما تدابیر ویژه ای در برابر این کشورها، اتخاذ خواهیم کرد، نه. ما سرزنش و ناخرسندی خود را از این دیدارها اعلام می کنیم.

صالحی درباره اینکه مایک پنس اروپاییها را به علت خارج نشدن از توافقنامه هسته ای، سرزنش کرد و ممکن است اروپایی ها از این خواست واشنگتن پیروی کنند، افزود: اروپاییها به توافقنامه هسته ای ایران توجه دارند و تاکنون دستکم از نظر لفظی، در برابر آمریکا ایستاده اند. آنها همچنین تدابیری اتخاذ کرده اند که این تدابیر کافی نیست. آنها به ما وعده داده اند که این تدابیر را در آینده تکمیل خواهند کرد. این تدابیر مربوط به مسایل تجاری و اقتصادی است. ما امیدواریم اروپاییها به وعده های خود عمل کنند.

اما همانطور که رهبر معظم ایران بیان کرد، ما سیاست های خود را بر اساس اعتماد به غرب و در راس آنها آمریکا و سپس اتحادیه اروپا، تدوین نمی کنیم. اعتماد بین ایران با غرب و اتحادیه اروپا از بین رفته است. باید این اعتماد را احیا کنیم و چنین کاری به سود ما و سود اتحادیه اروپا خواهد بود. به همین علت، ایران سیاست بادرایتی در برابر این مسایل دارد و تصمیمات سنجیده ای اتخاذ می کند.

تصمیمات ما مبتنی بر احساسات و عواطف نیست. درست است که ما با مشکل اقتصادی روبرو هستیم و این مسئله بر کسی پوشیده نیست، اما برای کشور بزرگی مانند ایران، این مسئله به معنای آن نیست که ما وارد بن بست اقتصادی شده ایم. ایران در زمینه های راهبردی مانند تولید بنزین، گازوئیل، گاز، گندم و بسیاری از نیازهای انسانی به خودکفایی رسیده است. البته تحریم های اقتصادی بر زندگی مردم تاثیر گذاشته است.

صالحي در پاسخ اين سئوال که آیا نگران نیستید که با تشدید این تحریم های اقتصادی، شاهد تحرکات و اعتراضات خشمگینانه مردم باشید؟ به ویژه که به نظر می رسد غرب هم به طور آشکار به همین مسئله امیدوار است. گفت: ما در مدت چهل سال، تجربه های انباشته شده ای داریم و در این مدت همواره با تحریم ها و محاصره اقتصادی روبرو بوده ایم. این مسئله جدیدی نیست. ایران به جای آنکه در این مدت چهل سال، نه تنها ضعیف نشده، بلکه قویتر هم شده است. شرایط امروز ایران، به هیچ وجه قابل مقایسه با شرایط چهل سال و حتی بیست یا سی سال پیش نیست. ما در بسیاری از موارد به خودکفایی رسیده ایم. البته تحت تاثیر تحریم ها، از نظر اقتصادی از دشواری هایی رنج می بریم. دشوار های اقتصادی به ویژه در زمینه بانکی و مالی است.

صالحي در جواب اين پرسش که شاید از نظر نظامی قویتر شده باشید. اما از نظر روحیه مردم و احساس آنها به اینکه بسیاری از جنبه های زندگی آنها با مشکل روبرو شده است. ارزیابی شما از این مسئله چیست و تا چه اندازه برای حل آن تلاش می کنید؟ گفت: ما در جشن چهل سالگی انقلاب اسلامی شاهد مشارکت گسترده مردم بودیم که میلیون ها نفر به خیابان ها آمده بودند. این مسئله به معنای آن است که مردم ایران حامی دولت و نظام ایران و جمهوری اسلامی هستند. ملت ایران به این مسئله توجه دارد که این مشکلات اقتصادی از کجا سرچشمه می گیرد.

صالحي همچنين در پاسخ اين سئوال که تاثیرگذاری روانی انقلاب با گذشت چهل سال به ویژه برای نسل جوان کمرنگ شده است. به نظر شما آیا ملت ایران همچنان برای فداکاری آماده است و برای ادامه استقامت آمادگی دارد؟ نيز گفت: بله، زیرا ملت ایران شاهد دستاوردهای انقلاب اسلامی در مدت چهل سال گذشته بوده است. آنها این دستاوردها را می بینند. اگر به روستاهای ایران هم سفر کنید شاهد استفاده مردم از خدمات برق و بهداشتی و مدارس هستید. البته زمانی که مردم از نظر اقتصادی شرایط خود را با سه یا چهار سال قبل مقایسه می کنند، اوضاع تا حدودی دشوارتر شده است. ملت ایران درک می کند که بیشتر این دشواریها نتیجه تدابیری است که آمریکاییها اتخاذ کرده اند.

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در پاسخ به این سوال که با توجه به لفظی بودن حمایت های اروپاییها، تهران تا چه اندازه می تواند این تحریم ها را تحمل کند؟ خاطر نشان کرد: همانطور که گفتم ایران به خودکفایی رسیده است، یعنی می تواند پایداری کند. به ویژه اگر مردم بفهمند که علت همه این اقدامات برای آن است که ملت ایران در برابر این دشواریها تسلیم شود. اما ملت ایران تسلیم نمی شود، زیرا می داند اگر تسلیم شود، آینده را برای همیشه از دست خواهد داد. اما مدت یک، دو، چهار، پنج یا ده سال استقامت با توجه به تاریخ سه هزار ساله ایران، چیزی نیست. یعنی این مدت، در کتاب تاریخ ایران، یک سطر خواهد شد. یعنی ممکن است ده سال دشواری اقتصادی ایجاد شود. ملت ایران، در برابر این فشارهای خارجی تسلیم نخواهد شد.

علی اکبر صالحی در پاسخ به این سوال که آیا ایران به این مسئله امیدوار است که دونالد ترامپ در انتخابات آینده ریاست جمهوری پیروز نخواهد شد؟ گفت: ما به آنچه خداوند در کتاب خود می گوید، تکیه داریم. و لا تهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین. (و سست نشوید! و غمگین نگردید! و شما برترید اگر ایمان داشته باشید.) انقلاب اسلامی انقلابی است که با فریاد الله اکبر پیروز شد. یعنی کسانی انقلاب کردند که ”قالوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ استَقاموا“ (کسانی که گفتند: «پروردگار ما خداوند یگانه است!» سپس استقامت کردند.) کسی که می خواهد به استقلال خود برسد و برده قدرت های استکباری نباشد، باید استقامت کند. مهمترین مسئله برای ما استقلال سیاسی است. ما با استقلال سیاسی خود از جمله کشورهایی استثنایی به ویژه در بین کشورهای در حال توسعه هستیم که استقلال سیاسی داریم. به همین علت، باید هزینه بپردازیم. هزینه آن هم ایستادگی در برابر فشارهای خارجی است.

صالحی در پاسخ به سوالی درباره اقدام اروپاییها در تاسیس سازوکار ویژه مالی برای تجارت با ایران افزود: آنها نخستین گام را برداشتند، اما هنوز اجرایی نشده است. امیدواریم در چند ماه آینده، شاهد کارآمدی این اقدام باشیم. آنها به ما وعده دادند که این سازوکار را گسترش خواهند داد تا وعده های خود را در چارچوب توافقنامه هسته ای عمل کنند.

وی در پاسخ به سوالی درباره تهدیدات ایران برای بازگشت به شرایط پیش از توافقنامه هسته ای و امکان از سرگیری غنی سازی بیست درصد، خاطر نشان کرد: از نظر سیاسی، در برابر این فشارها، ملت ایران به ویژه جناح های مختلف سیاسی باید زیر پرچم رهبر متحد شوند تا موضع مشترک سیاسی درباره این هجمه سیاسی خارجی اتخاذ کنیم. اما از نظر فنی هسته ای، ما آمادگی داریم به شرایط بهتری برسیم. یعنی اینکه الحمدالله از نظر فناوری هسته ای، به کار خود ادامه می دهیم و هیچ مشکلی نداریم. اما از نظر اقدامات چالش برانگیزی که برای آنها دردناک باشد، ممکن است به سطحی بسیار بالاتر از آنچه در گذشته قرار داشتیم، برگردیم.

علی اکبر صالحی در پاسخ به این سوال که چه زمانی تصمیم خواهید گرفتید، چنین گامی بردارید؟ پاسخ داد: این اقدام زمانی صورت خواهد گرفت که کمیته ویژه پیگیری و نظارت بر توافقنامه هسته ای، در این باره تصمیم گیری کند. اگر این کمیته، تصمیمی برای خروج از توافقنامه هسته ای بگیرد، ما در سازمان ملی انرژی اتمی آمادگی آن را خواهیم داشت که به شرایط بهتری از گذشته برسیم. این مسئله به معنای آن نیست که فناوری و فعالیت های هسته ای، اکنون متوقف است. نه، ما اکنون در مسیری حرکت می کنیم که آن را برای تامین نیازهای خود مناسب می دانیم. اما اگر مجبور شویم از نظر درجه غنی سازی اورانیوم و میزان تولید اورانیوم غنی سازی شده، به شرایط گذشته بازگردیم، آماده هستیم و می توانیم غنی سازی را به سطح بالاتری هم برسانیم.

صالحي در پاسخ اين سئوال که سازمان های بین المللی همچنان می گویند ایران به توافقنامه هسته ای پایبند است و به بندهای آن احترام می گذارد. اگر تحریم های آمریکا مدت طولانی تر ادامه پیدا کند و دردناک شود و اتحادیه اروپا هم همچنان مردد باشد یا اینکه نتواند تصمیمی در بعضی پرونده ها اتخاذ کند، آیا در این صورت ممکن است به سطح غنی سازی بالاتر از گذشته بازگردید؟ گفت: تصمیم گیری در این باره برعهده یک نفر نیست و هیئت نظارت بر توافقنامه هسته ای و رهبری در این باره تصمیم گیری می کنند. زیرا این تصمیم مهم است.

علی اکبر صالحی، در پاسخ به این سوال که آیا ایران آمادگی دارد در مرحله آینده، در زمینه برنامه موشکی و سیاست های خود در منطقه به گونه ای عمل کنید که دستکم فشارها بر این کشور کاهش یابد؟ پاسخ داد: نه، این مسئله برای ایران، جنبه دفاع از خود دارد. همانطور که وزیر امور خارجه ایران بیان کرد، آیا آنها انتظار دارند ما با شمشیر از خود دفاع کنیم؟ چنین چیزی امکان پذیر نیست. به همین علت، مسئله موشک ها همانطور که بارها در گذشته اعلام کرده ایم و مقامات ایرانی چند بار اعلام کرده اند،‌ این موضوعی نیست که ایران به هیچ وجه وارد آن شود و قابل مذاکره نیست.

صالحی در پاسخ به سوالی درباره حملات اسرائیل به اهداف ایرانی در سوریه و هشدار وزیر امور خارجه ایران درباره احتمال بروز جنگ و نگرانی تهران در این باره، گفت: من حتی از نظر لفظی هم اسرائیل را در شرایطی نمی بینیم که بخواهد چنین حرفی (جنگ با ایران) بزند. این تهدیدات توخالی است و ما برای آن اهمیتی قائل نیستیم. رژیم صهیونیستی، منطقه کوچکی است که هیچ عمق راهبردی ندارد. حرف های آنها فقط تبلیغات برای مصرف داخلی در رژیم صهیونیستی است. معیارهای دوگانه در اینجا آشکار می شود که آمریکاییها رژیم صهیونیستی و بعضی کشورهای عربی را مجهز به تسلیحات می کنند تا علیه منافع امت عربی موضع گیری کنند. همانطور که در یمن، بحرین و سوریه شاهد آن هستیم. به همین علت، ترس از جنگ بین ایران و اسرائیل، هیچ جایی ندارد.

وی درباره مخالفت بعضی کشورهای عربی با سیاست های ایران در یمن، سوریه، بحرین، عراق و لبنان و امکان تلاش تهران برای دستیابی به توافق هایی بر سر این کشورها به منظور کاستن از فشارها و انتقادات منطقه ای و عربی از ایران، افزود: این مسئله اهمیت دارد که چه نگاهی به تحولات منطقه داریم. در سوریه چه رخ داد؟ ایران از ملت و دولت سوریه بر اساس خواست دولت این کشور حمایت کرد. پس از هشت سال، چه نتیجه ای داشته است؟ چه کسی به حق است و چه کسی باطل بود؟

آنچه بعضی کشورهای عربی از سوریه می خواستند آن بود که رئیس جمهور سوریه از قدرت کنار برود و آنچه که امروز در لیبی شاهد آن هستیم، رخ دهد. به عنوان مثال، لیبی امروز شرایطی دارد که هیچ دولت و حکومتی وجود ندارد. آیا ورود ایران به سوریه بی هدف بود؟ نه، ایران برای حفظ آینده ملت سوریه وارد عمل شد. ملت سوریه امروز هوشیار است و پس از این رنج های هشت سال گذشته، اکنون می تواند آینده خود را بسازد. ملت سوریه، آینده روشنی پیش رو دارد و شاهد آن خواهیم بود که ملت سوریه پیشرفت خواهد کرد.

در عراق چه شد و ما چه کردیم؟ ما بر اساس درخواست دولت منتخب عراق، ما وارد عمل شدیم. پارلمان و دولت عراق را ملت این کشور انتخاب کرده اند. زمانی که مقامات منتخب از سوی ملت عراق، از ایران خواستند تا به آن کشور برای بیرون راندن تروریست های داعش کمک کند، ایران باید چه می کرد؟ آیا ما تصمیم به حق اتخاذ نکردیم؟ ما به بحرین چه گفتیم؟ زمانی که من وزیر امور خارجه ایران بودم، دیداری با شاه بحرین داشتم و حتی از من خواسته شد که به بحرین سفر کنم و با معارضان سخن بگویم تا زمینه حل مشکلات بین دولت و معارضان بحرینی فراهم شود.

ما فقط خیرخواه کشورهای حاشیه خلیج فارس هستیم و چیزی جز خیر برای آنها نمی خواهیم. اگر خدای ناکرده بی ثباتی در بعضی کشورهای حوزه خلیج فارس رخ دهد، چه خواهد شد؟ آیا به سود ما خواهد بود؟ بدون شک نه. ما خواهان برقراری ثبات و امنیت در این کشورها هستیم. اما متاسفانه آنها تصور دیگری دارند.

وي در پاسخ اين سئوال که آنچه درباره سوریه، عراق و بحرین بیان کردیم به بحث بیشتر نیاز دارد. دیدگاه های دیگری هم وجود دارد که ممکن است بیان شود. دشوار است که در این فرصت به طور مفصل به این مسایل بپردازیم. اما به عنوان آخرین سوال، چرا ایران همواره می گوید خواهان ثبات و حسن همجواری با کشورهای خلیج (فارس) و کشورهای عربی است، اما همواره با دیده تردید به ایران نگاه می شود؟ گفت: این مشکل آنهاست. رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایران چند بار درباره عربستان اعلام کردند که ما آمادگی داریم با این کشور درباره مشکلات بغرنجی مذاکره کنیم که ما آنها را توهم می دانیم. ایران طمع ورزی نسبت به خاک و ثروت های عربستان ندارد. الحمدالله ما سرزمین بزرگ و ثروت های زیادی داریم. ما خواهان برقراری آرامش و امنیت در منطقه هستیم.