دو و میدانی ، قلب تپنده و قامت بالنده ورزش همدان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز همدان ، ورزش دو و میدانی در ایران ، به ویژه در روزگاران قدیم به اندازه سوارکاری، چوگان ، تیراندازی، کشتی و شمشیربازی رایج نبوده اما "احمد ایزدپناه" پدر دو و میدانی ایران ، از سال 1303 به کمک "شمس‌الدین شایسته" و "شعاع معتمد شیرازی" در مسجد سپهسالار آن زمان تشکیلاتی به راه انداخت که هدف آن برگزاری مسابقات دو و میدانی بین ورزشکاران محلات و مدارس تهران بود پس از آن به تدریج در استان های دیگر کشور هم دو و میدانی پا گرفت.
دو و میدانی در همدان بیش از60 سال قدمت دارد که 40 سال آن پس از انقلاب پر از افتخارات ریز و درشت در میادین ملی و بین المللی است .

نسل های مختلف دو و میدانی همدان از آغاز تاکنون
به گفته "مرتضی خورشیدی" ، رئیس هیئت دو و میدانی همدان ، مرحوم "باب الحوائجی" ،" جنتی" ، "ساده دل" ،" احمدی" ، "فیضی" و "مجیدی" نسل اول و بنیان گذاران دو و میدانی در پایتخت تاریخ و تمدن ایران هستند و پس از آن نسل پیشتاز ، تاکنون 5 تا 6 نسل دیگر در دو و میدانی همدان فعالیت کرده اند .

در نسل دوم محمد وجدان زده ، علی نجفی ، جعفر نادری فر ، علی سموات شریف ، محمد مرادی ، احمد حمیدی و آقایان عاشورلو ، رمضانی ، ذهاب و مومنی و نسل سوم دو و میدانی همدان مرتضی خورشیدی ، سید حسن حسینی ، محمد هادی پور ، حاجی مزین ، گدازی ، مرحوم برناسی ، شهید اسمی و علی اسمی ، قربانی ، نوری ، نادربیگی ، سجادفر و خانم ها زندی و اسدی پیام برای استان افتخار آفریدند .

در نسل چهارم دو و میدانی همدان هم ورزشکارانی چون محمدمهدی محمدی ، مسعود بنوان ، علیرضا امینی ، حسین ، سیروس و مهرداد ترابی ، برادران مختارانی ، سعید سعیدی منش ، افشین و امین نیکوسخن ، زهره وند و مالمیر حضور داشتند که برخی از اینها هنوز هم در عرصه مربیگری و سازندگی شاگردان به نامی را پرورش داده و به دو و میدانی کشور معرفی کرده اند.

در نسل پنجم هم دو و میدانی کاران به نامی چون کرم و مسعود سهرابی و محمد خزایی از نهاوند ، حسن لاچینی ، سعید میرزایی تبار ، داریوش ولی نیاجو ، علی مقدادی پور ، ابراهیم آقاجانی ، شهرام زیرکی ، ایمان طالبی رسا ، فاطمه خیاطی و سهیلا مرادی ، سمیه شمس و اکرم اسدی برای استان همدان در میادین ملی و بین المللی افتخار آفریدند.

در نسل ششم و کنونی دو و میدانی همدان هم می توان به قهرمانانی چون حمیدرضا زورآوند ، علی عالمی ، شاهین یزدان ، سید امیر زمانپور ، آرمین شاه ملکی ، محمد حاصلی ، ابوالفضل اسحاقی ، پوریا وطن نواز ، زینب احدی ، سمیرا زمانی ، سپیده صارمی ، مبینا سادات رحمانی ، پانته آ قلی پور ، زهرا کیهانی و زهرا بختیاری اشاره کرد. 

افتخارآفرینان دو و میدانی همدان در 40 سال گذشته
"محمد وجدان زاده" : محمد وجدان زاده گل سر سبد دو و میدانی همدان و حتی ایران در سال هایی که دو و میدانی ایران هیچ امکاناتی نداشت نشان برنز 10 هزار متر قهرمانی آسیا را سال 1362 در کویت و مقام چهارم بازی های آسیایی سئول را سال 1365 در همین ماده کسب کرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

این دونده پرتوان با ثبت رکورد 14:04 در 5 هزار متر به مدت 19 سال و با ثبت رکورد 29:42 در10 هزار متر به مدت 12 سال رکورد دار ایران بود.
از دیگر رکوردهای جالب توجه وجدان زاده پیمودن مسیر 28 کیلومتری اهر به مشکین شهر با زمان 1:27:36 در سال 1367 است.

"محمد وجدان زاده" در مجموع بیش از240 نشان رنگارنگ در مسابقات ملی و بین المللی برای دو و میدانی استان همدان کسب کرد اما متاسفانه جنگ تحمیلی اجازه نداد امثال "وجدان زاده" ، "سید حسن حسینی" ، "مرتضی خورشیدی" و "علی سموات شریف" و "روزبه خضری" که در آن دوران عضو تیم ملی بودند افتخارات بین المللی بیشتری کسب کنند .
"عباس قربانی" : نخستین نوجوان همدانی که دهه50 در ماده 100 متر به رقابت های جهانی فرانسه راه یافت اما در این مسابقات مقامی کسب نکرد.
"حمیدرضا زورآوند" : دومین ایرانی راه یافته به المپیک در ماده 20 کیلومتر پیاده روی ، رکورد دار 20 کیلومتر پیاده روی ایران با زمان 1:22:52 ساعت و نخستین ایرانی که از خط پایان این ماده در المپیک 2016 ریو عبور کرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

"سیدحسن حسینی" : کسب بیش از 150 نشان کشوری و بین المللی در رده های سنی مختلف از نوجوانان تا پیشکسوتان ، قهرمانی در مسابقات دو صحرانوردی نوجوانان و جوانان کشور در یک روز و عضو تیم ملی دو و میدانی در دهه 60 .

"حسن لاچینی" : دارنده نشان برنز 100 متر مسابقات بین المللی کویت و مقام چهارم 60 متر داخل سالن آسیا در تهران.
"محمد خزایی" : دارنده نشان برنز صحرانوردی جوانان آسیا در سال 1380 و نشان برنز 3 هزار متر داخل سالن آسیا ، سال 1388 در تهران با رکورد 8 دقیقه و 24 ثانیه .

"کرم سهرابی" : مقام چهارم ماده 3 هزار متر بازی های داخل سالن آسیا در تایلند در سال 1384 و مقام دوم ماده 3 هزار متر با مانع رقابت های انتخابی المپیک پکن در تایوان

"آرمین شاه ملکی" : رکوردار 10 کیلومتر پیاده روی نوجوانان و 20 کیلومتر پیاده روی جوانان و نخستین ایرانی که رکورد ورودی 10 کیلومتر پیاده روی مسابقات نوجوانان جهان را کسب کرد و در رقابت های جهانی "کنیا" به مقام بیست و هفتم رسید.

"سید امیر زمانپور" : مستعدترین دو و میدانی کار کنونی کشور در دوهای نیمه استقامت و استقامت که تاکنون نشان برنز ماده 3 هزار متر نوجوانان آسیا ، نشان برنز 5 هزار متر جوانان آسیا و نشان برنز صحرانوردی جوانان آسیا را به خود اختصاص داده است.

 

 

 

 

 

 

 

زمانپور ، نابغه دو و میدانی کشور که رکورد دوهای نیمه استقامت و استقامت را یکی پس از دیگری می شکند تاکنون رکورد 1500 و 3 هزار متر نوجوانان ، 3 هزار متر داخل سالن و 5 هزار متر جوانان را به نام خود ثبت کرده و به عنوان نخستین ایرانی به فینال 1500 متر نوجوانان جهان در "کنیا" راه یافت و مقام ششم جهان را در مهد دوهای استقامت دنیا کسب کرد.

کسب بیش از 10 مدال رنگارنگ در مسابقات دانش آموزان جهان و آسیا توسط "شهرام زیرکی" ، "حمیدرضا زورآوند" ، "داریوش ولی نیاجو"، "علی عالمی" ، "شاهین یزدان" ، "سمیه شمس" ،" اکرم اسدی" و "زینب احدی" ، ارتقاء رکوردهای ملی دو و میدانی در رده های سنی مختلف از جمله "زهرا کیهانی"در 5 کیلومتر پیاده روی و "زهرا بختیاری" در پرتاب وزنه دختران نوجوان ، ارتقاء رکوردهای ملی نوجوانان ، جوانان و بزرگسالان کشور در ماده پرتاب دیسک توسط "فاطمه خیاطی" ، ارتقاء رکورد 3 هزار متر با مانع بانوان توسط "سمیرا زمانی" ، عضویت "علی سموات شریف" ، "ابراهیم آقاجانی" ، "سعید میرزایی تبار" ، "پرویز رمضانی" ، "مصطفی قیاسوند" ، "محمد حاصلی" ، "شاهین یزدان" ، "علی عالمی" ، "روزبه خضری" ، "فاطمه خیاطی" ، "سپیده صارمی" و "مریم خوش نیت" در تیم ملی دو و میدانی در رده های سنی مختلف از دیگر افتخارات دو و میدانی همدان پس از انقلاب است.

ورزشگاه شهدای قدس پایگاه دو و میدانی شهر همدان
رئیس هیئت دو و میدانی همدان که خودش از ملی پوشان اسبق پرش ارتفاع است ، می گوید :"از سال 54 با فعالیت افرادی چون "علی نجفی" و خودش دومیدانی همدان در ورزشگاه پهلوی سابق و شهدای قدس فعلی در رشته های میدانی هم فعال شد.
در سال های اخیر "مسعود بنوان" ، "محمدمهدی محمدی" ،" علیرضا امینی" ، "جلال نصیری" ، "مصطفی قاسمی" و "فرزاد کلوندی" در بخش آقایان و "زهرا ضمیری شجاع" و" لیلا مرادی عاشور ( هم اکنون ساکن تهران است) در ورزشگاه قدس به پرورش استعدادهای دو و میدانی مشغول هستند.

وضعیت دو و میدانی در شهرستان های استان همدان
"ملایر" به عنوان پرجمعیت ترین شهرستان استان پس از همدان با تلاش های" رضا آذرشاه" (هم اکنون در کرج سکونت دارد) و "ایرج مرادی" در سال های اخیر از پیست خاکی "ورزشگاه تختی" به ویژه در رده های پایه استعدادهای خوبی را به دو و میدانی معرفی کرده اند و هر ساله مسابقات استعدایابی با تلاش "ایرج مرادی" در این شهرستان برگزار و استعدادهای نخبه به مسابقات استانی و کشوری اعزام می شوند .
ملایر غیر از پیست خاکی تختی ، یک پیست دو و میدانی دیگر دارد که هم اکنون آسفالت ریزی شده تا تبدیل به تارتان شود.
در شهرستان "نهاوند" اما با وجود داشتن پیست تارتان "علیمرادیان" که خیرساز است و با وجود استعدادهای ناب و سابقه درخشان در دهه هشتاد ، پس از استعفای "محمد سجادفر"، دوومیدانی رو به افول گذاشت و در سال های اخیر با وجود تلاش های هیئت دو و میدانی استان ، منحصر به مسابقات دانش آموزی و تک استعدادهایی در رده های نونهالان و نوجوانان شده است .
در شهرستان "کبود راهنگ" هم هیئت دو و میدانی از سال 86 با "سید کاظم اسدی" کار خود را آغاز کرد و هر ساله با همکاری آموزش و پرورش مسابقات استعدادیابی در بخش های دختران و پسران برگزار می شود.
کبود راهنگ با وجود نداشتن پیست تارتان و حتی خاکی دو و میدانی در سال های اخیر در رده های سنی نونهالان ، نوجوانان و جوانان چندین قهرمان به ویژه در مواد پرش طول و سه گام ، 110 متر و 400 متر با مانع و پرتاب وزنه به دو و میدانی کشور معرفی کرده است که متاسفانه به علت مشکلات سربازی ، تحصیلی و زندگی در بزرگسالی دو و میدانی را رها کرده اند.
در شهرستان های "تویسرکان" ، "اسدآباد" ، "رزن" ، "بهار" و "فامنین" هم هیئت دو و میدانی فعال است و تک چهره هایی چون "علی عالمی" از رزن و "پژمان کرزه ای" از اسدآباد به دو و میدانی کشور معرفی شده اند.

دو و میدانی همدان مستعد و فعال در همه مواد
دو و میدانی از 24 ماده در 2 بخش دوها و میدانی ها ( پرش ها و پرتاب ها) تشکیل شده که در استان همدان در همه مواد استعدادهای بسیار خوبی دارد و با توجه به ارتفاع و آب و هوای مناسب در دوهای نیمه استقامت ، استقامت ، پیاده روی ، پرتاب دیسک و وزنه قهرمانان بزرگی را پرورش داده و به تیم های ملی رده های سنی مختلف معرفی کرده است .

عوامل موفقیت دو و میدانی همدان
دو و میدانی همدان در10 سال گذشته برترین هیئت استانی براساس ارزیابی اداره کل ورزش و جوانان همدان بوده و در سال 96 در ارزیابی فدراسیون دو و میدانی هم به جایگاه دوم هیئت های استانی رسید.
امسال هم دو و میدانی کاران نونهال همدان با کسب 12 نشان رنگارنگ بیشترین و مرغوبترین نشان های ورزش استان همدان را بین هیئت های ورزشی استان در المپیاد استعدادیابی نخبگان کشور کسب کردند.
نایب رئیس هیئت دو و میدانی همدان تدوین برنامه استعدادیابی و به کارگیری مربیان سازنده را از عوامل موفقیت این هیئت برشمرد.
"احمد حمیدی" افزود : مربیان استعدادیاب شهرستان های مختلف استان سالانه از 5 هزار دختر و پسر 8 تا 14 ساله تست می گیرند و مستعدین را جذب دو و میدانی استان می کنند.
اما دو و میدانی کاران همدانی هم مدیریت بی حاشیه و با تجربه "مرتضی خورشیدی" مرد سرد و گرم چشیده را از دیگر عوامل موفقیت این هیئت می دانند.

دو و میدانی رشته ای بسیار کم هزینه و پر ثمر
"حمدالله چاروسایی" ، مدیر روابط عمومی اداره کل ورزش و جوانان استان همدان هم معتقد است : "دو و میدانی در این استان با داشتن مربیان تحصیلکرده و با تجربه ، شاید از معدود رشته های ورزشی باشد که از ورزشکاران خود شهریه نمی گیرد و مربیان این رشته با عشق و علاقه و پشتکاری وصف ناپذیر به پرورش استعدادهای ناب دو و میدانی می پردازند و با کمترین هزینه و در برخی از مواقع حتی از جیب خود هم علاوه بر وقت و امکانات خود صرف این رشته می کنند."

نیازهای دو و میدانی همدان برای جهش بیشتر
"محمدمهدی محمدی"، مدرس و مربی سطح 2 فدراسیون جهانی دوومیدانی نبود حامی مالی را مهمترین مشکل دو و میدانی کشور و استان می داند و می افزاید: "برای حفظ و پرورش استعدادها نیازمند حمایت اسپانسرها هستیم."

"علیرضا امینی" ، یکی از مربیان دو و میدانی همدان هم تکمیل سالن دوومیدانی با توجه به سردسیر بودن این استان را از دیگر نیازهای مهم این رشته ورزشی و حتی همه ورزشکاران این استان می داند و می گوید: "ساخت این سالن از سال 86 آغاز شده و تاکنون فقط30 درصد پیشرفت داشته است."
هم اکنون تمرین دوومیدانی کاران همدان در فصول سرد سال به ویژه در بخش میدانی ها (پرش ها و پرتاب ها) مشکل است و دختران دو و میدانی کار در فصل گرما و حتی ماه رمضان مجبورند در گرمترین ساعات روز یعنی 14 تا 16 در پیست تارتان ورزشگاه قدس تمرین کنند.

دبیر هیئت دو و میدانی همدان هم با اشاره به تبدیل پیست خاکی ورزشگاه قدس به تارتان در سال 86 می گوید : " به علت تارتان نشدن پشت دروازه های فوتبال ، این پیست نمی تواند میزبان مسابقات مهم و بین المللی باشد. "
"مسعود بنوان" با اشاره به تارتان شدن پیست دو و میدانی ورزشگاه 15 هزار نفری شهید مفتح در سال 97 می افزاید :" این ورزشگاه استاندارد میزبانی مسابقات مهم را دارد اما به لحاظ تجهیزات مورد نیاز مسابقات مانند موانع مورد نیاز و تشک های پرش ارتفاع و پرش با نیزه باید تجهیز شود."
رئیس هیئت دو و میدانی همدان معتقد است : "متاسفانه خانواده ها آینده ای برای فرزندان خود در این رشته ورزشی متصور نیستند و مشکلات دانشگاه ، سربازی و معیشتی (درآمدزا نبودن دوومیدانی) و تغییر خط فکری ورزشکار با مربی موجب می شود تا استعدادها با وجود موفقیت در رده های پایه ، کم کم دلسرد شوند و از بدنه دو و میدانی جدا شوند."
"خورشیدی" با اشاره به اینکه دو و میدانی جذابیت چندانی برای حمایت بنگاه های اقتصادی و شرکت ها از این رشته ورزشی ندارد ، می گوید : "در بخش مدیریت ارشد ورزش هنوز تکلیف مشخص نیست که ورزش کشور حرفه ای یا آماتور است ، اما بیشتر کارها به صورت آماتور انجام می شود."
"حمیدرضا زورآوند" ، "سید امیر زمانپور" ، "آرمین شاه ملکی" و "سمیرا زمانی" که از جمله قهرمانان و ملی پوشان دو و میدانی همدان هستند ، تنها منبع درآمد دو و میدانی کاران را لیگ باشگاه های کشور اعلام و ابراز امیدواری کردند برای حضور در لیگ باشگاه های کشور، یک اسپانسر قوی از دو و میدانی همدان حمایت کند.

دو و میدانی ، متحول کننده همه ورزش هاست ، اگر ... 
با نگاهی به جدول توزیع نشان های المپیک در ادوار مختلف به این نتیجه می رسیم کشورهایی همچون چین ، آمریکا ، روسیه و انگلیس که در رده های بالا قرار دارند از دو و میدانی توسعه یافته ای برخوردارند و این رشته ورزشی موجب تقویت دیگر رشته های ورزشی آن کشورها شده است.
رئیس پایگاه قهرمانی ورزش استان همدان با اشاره به رتبه نخست دو و میدانی این استان در المپیاد استعدادیابی وزارت ورزش بر حمایت بیشتر از دو و میدانی کاران تاکید می کند و می گوید: "با توجه به درآمدزا نبودن دوومیدانی برای قهرمانان این رشته ورزشی و نیاز دو و میدانی کاران به تمرین مستمر و تغذیه مناسب برای حفظ آمادگی ، باید با نگاه تخصصی تر این رشته قهرمان پرور و موثر در رشته های دیگر را حمایت کنیم."
"علی ضمیری" استان همدان را به علت داشتن کوهستان الوند به ویژه "دشت میشان" ، مربیان متخصص و استعدادپرور ، دو و میدانی کاران ملی پوش و آب و هوای مناسب ، برای ایجاد پایگاه اردویی دوهای استقامت و پیاده روی کشور مناسب می داند و می افزاید: "در صورت تجهیز بلندی های همدان به امکانات اردویی نه فقط دو و میدانی ، بلکه همه رشته های ورزشی می توانند تمرینات هوازی و استقامتی خود را در این محل انجام دهند."
این کارشناس ارشد تربیت بدنی تاکید می کند: "ساماندهی مربیان سازنده دو و میدانی و اعزام آنها به دوره های ارتقاء مربیگری ، تدوین و اجرای برنامه مدون بلندمدت برای پرورش استعدادهای کشف شده دو و میدانی ، ایجاد زیرساخت های دو و میدانی مانند پیست تارتان و سالن تخصصی در شهرستان ها و تجهیز هیئت های استانی دو و میدانی به امکانات و وسایل موردنیاز نه تنها موجب تقویت این رشته ورزشی ، بلکه در درازمدت موجب تقویت همه رشته های ورزشی خواهد شد.