شکاف در ارزيابي هاي سيا و ادعاهاي ترامپ در باره برجام
گزارش نهادهاي اطلاعاتي امريکا در باره پايبندي ايران به برجام، شکاف در ديدگاه اين نهادها با ادعاهاي دونالد ترامپ را نمايان کرد، به نظر مي رسد اين نهادها اکنون ماموريت دارند نگذارند ترامپ از ريل خارج شود.
نهادهای اطلاعاتی آمریکا در تازهترین ارزیابی خود از «تهدیدهای جهانی علیه ایالات متحده» اذعان کردهاند که ایران همچنان در چارچوب برجام فعالیتهای هستهای خود را ادامه میدهد.
در بخش مربوط به ایران که در «ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا از تهدیدهای جهانی» مندرج شده، آمده است:
ما همچنان این ارزیابی را داریم که ایران در حال حاضر فعالیتهای کلیدی [لازم برای] توسعه سلاحهای هستهای را در پیش نگرفته است، فعالیتهایی که از نظر ما برای تولید یک وسیله [انفجاری] هستهای ضروری هستند.
جینا هاسپل، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نيز در نشست کمیته اطلاعاتی سنای آمریکا در پاسخ به پرسش یکی از سناتورها درباره ایران و برجام، به صراحت اعلام کرد که ایران در حال حاضر به برجام پایبند است.
همچنين ارزیابی جدید سرویس های اطلاعاتی آمریکا در مورد تهدیدات جهانی نشان می دهد کره شمالی احتمالاً دست از تمام ذخایر هسته ای خود بر نمی دارد. اين ارزيابي ها به روشني در تضاد با ادعاهايي است که دونالد ترامپ از برنامه هسته اي ايران و يا خلع سلاح هسته اي کره شمالي مطرح مي کند. ترامپ مدعي است که برجام قادر نيست که جلو ايران به دستيابي به سلاح هسته اي را بگيرد و اين در حالي است که در بخش ديگري از گزارش نهادهاي اطلاعاتي امريکا و همچنين رئيس سيا به روشني آمده است که در واکنش به نقض برجام از سوي امريکا و همچنين عمل نکردن اروپا به تعهدات برجامي خود مقامات ایرانی علنا تهدید کردهاند که اگر ایران منافع ملموس تجاری و سرمایهگذاری مورد انتظارش از این توافق را به دست نیاورد، برخی تعهدات برجامی خود را برگردانده - و فعالیتهای هستهای را که برجام آنها را محدود کرده از سر بگیرند.
پيش از اين ارزيابي دستگاههاي اطلاعاتي امريکا در موضوع قتل جمال خاشقچي روزنامه نگار منتقد سعودي نيز با ارزيابي ترامپ در تضاد بودو در حاليکه ترامپ سعي داشت وليعهد عربستان را از قتل خاشقچي تبرئه نمايد، جينا هاسپل در جلسه سنا اعلام کرد که محمدبن سلمان در وراي قتل اين روزنامه نگار سعودي بوده است.
از شکاف در ارزيابي سرويس هاي اطلاعاتي امريکا در باره برنامه هسته اي ايران با ارزيابي ترامپ در اين خصوص به چند نکته مي توان اشاره کرد:
نخست اينکه سرويس هاي اطلاعاتي امريکا بطور مستقل و در جهت منافع اين کشور در باره برجام ارزيابي کرده اند و اين ارزيابي بر ارزيابي ترامپ که متاثر از فشار لابي هاي صهيونيستي است ارجحيت دارد.
دوم اينکه بر اساس اطلاعات غلط سرويس هاي اطلاعاتي امريکا، دولت سابق بوش به عراق حمله و هفت تريليون دلار به امريکا هزينه وارد کرد و حالا سرويس هاي اطلاعاتي امريکا با درس گرفتن از اين اشتباه، حيثيت خود را فداي اشتباه دوم نخواهند کرد.
سوم اينکه با چنين ارزيابي هر گونه گمانه زني در باره احتمال اقدام نظامي امريکا عليه ايران کم رنگ مي شود به ويژه اينکه در بخشي از اين گزارش باز هم بر خلاف ادعاهاي ترامپ آمده است که هر چه فشار بر ايران بيشتر شود تهران هجومي تر خواهد شد. اين ارزيابي خود به بازدارندگي بيشتر مي انجامد به ويژه اينکه در اين ارزيابي به قدرت نفوذ ايران در منطقه اذعان شده است.
چهارم اينکه ادامه خروج امريکا از برجام و تضعيف اين پيمان و محروم شدن ايران از مزاياي اقتصادي آن، نه تنها به تضعيف تهران منجر نخواهد شد بلکه با از سرگيري برنامه هسته اي ايران، قدرت تهران در مواجهه با تهديدها افزون خواهد شد.
پنجم اينکه دولت ترامپ با مشکلات زيادي که در پيش رو دارد ( از جمله ارتباط با روسيه، لابي صهيونيستي وسعودي و...) قدرت و آمادگي لازم بايک بحران واقعي را ندارد و به قول آنتونی بلینکن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، دولت ترامپ در دو سال گذشته زخم هاي زيادي به خود زده است از جمله پاره کردن توافق هسته ای، خروج از پیمان آب و هوایی پاریس و... اما دولت آمریکا با یک بحران امنیتی ملی واقعی مواجه نشده است، و اگر با يک اتفاقی با کره شمالی، ایران، چین یا روسیه که به یک درگیری گسترده تبدیل شود روبرو گردد در مقایسه با هر دولت دیگری در دوران معاصر این کشور در مقابله با یک بحران واقعی از آمادگی کمتری برخوردار است
ششم اينکه دولت ترامپ اگر به راستي به دنبال مهار بر نامه هسته اي ايران است بايد به برجام بازگردد.
هفتم اينکه در غياب چهره هاي عاقلي مانند جيمز ماتيس وزير دفاع سابق و رکس تيلرسون وزير امور خارجه سابق دولت ترامپ که تاکيد داشتند که ماندن امريکا در برجام بهتر از خروج از آن است، اکنون سازمان هاي اطلاعاتي امريکا ماموريت دارند تا ترامپ را نگذارند از ريل خارج شود.
--------------------------------------
رضا محمدمراد