گزارشگر سابق سازمان ملل: تحریم های آمریکا علیه ونزوئلا مصداق جنایت علیه بشریت است
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روزنامه ایندیپندنت، آلفرد د زایاس گزارشگر ویژه سابق سازمان ملل متحد گفت تحریم های آمریکا علیه ونزوئلا غیرقانونی و مصداق جنایت علیه بشریت است.
نخستین گزارشگر سازمان ملل متحد که طی 21 سال به ونزوئلا سفر کرده به روزنامه ایندیپندنت گفت تحریم های آمریکا علیه ونزوئلا غیرقانونی است و بر اساس قوانین بین المللی مصداق جنایت علیه بشریت است. آلفرد د زایاس که ماه مارس گذشته دوره اش در سازمان ملل متحد به پایان رسید، از آمریکا به خاطر جنگ اقتصادی علیه ونزوئلا انتقاد کرده و گفته این تحریم ها به اقتصاد این کشور آسیب زده و مردم ونزوئلا را نابود کرده است. این اظهارات در حالی بیان می شود که تنش ها در ونزوئلا به خاطر حمایت آمریکا و انگلیس از خوان گوایدو، رئیس جمهور خودخوانده ونزوئلا، بالا گرفته است. به علاوه، صدها هزار نفر از مردم ونزوئلا در حمایت از گوایدو به خیابان ها آمده اند. رهبران اروپایی خواستار برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه هستند. روسیه و ترکیه همچنان حامیان کلیدی نیکولاس مادورو هستند. د زیاس، دبیر سابق شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و کارشناس حوزه حقوق بین الملل پس از آن با ایندیپندنت مصاحبه کرد که ماه سپتامبر گزارش خود در مورد ونزوئلا را به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه کرد. وي گفت گزارشش از سوی سازمان ملل نادیده گرفته شده و مباحثه عمومی در مورد آن اتفاق نیفتاده است، در صورتی که این گزارش ارزش مباحثه عمومی را داشته است.
د زیاس به روزنامه ایندیپندنت گفت: تحریم ها کشنده هستند. وی افزود: تحریم ها بیشتر بر مردم فقیر جامعه تأثیر می گذارد و به خاطر کمبود غذا و دارو باعث مرگ و میر بیشتر می شود، باعث نقض حقوق بشر می گردد و تغییرات اقتصادی بوجود می آورد. وی در مأموریت حقیقت یابی خود در ونزوئلا در اواخر سال 2017، دریافت کشور به شدت به نفت وابسته است، حکومتداری ضعیف است، فساد گسترده است و همه این مسائل اقتصاد ونزوئلا را به شدت تحت تأثیر قرار داده است؛ اما او گفت جنگ اقتصادی آمریکا، اتحادیه اروپا و کانادا علیه این کشور، عوامل مهم بحران اقتصادی ونزوئلا هستند. د زیاس در گزارش خود پیشنهاد داد دادگاه بین المللی کیفری تحریم های اقتصادی علیه ونزوئلا را بر اساس ماده 7 اساسنامه رم به عنوان جنایت علیه بشریت مورد تحقیق قرار دهد.
د زایاس که کارشناس قوانین بین المللی و وکیل ارشد سابق کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل است، تحریم های آمریکا بر اساس قوانین بین المللی غیرقانونی می داند زیرا این تحریم ها به تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد نرسیده است.
وی افزود: تحریم ها و محاصره های اقتصادی عصر حاضر با محاصره شهرها در قرون وسطی قابل مقایسه است. تحریم های قرن بیست و یکم در تلاشند نه تنها یک شهر را به سقوط بکشانند، بلکه حاکمیت کشورها را نیز به زانو در آورند.
وزارت خزانه داری آمریکا به درخواست ایندیپندنت برای اظهارنظر در مورد ادعاهای د زایاس پاسخ نداد.
تحریم های آمریکا مانع هرگونه مبادله با استفاده از ارزهای اعلام شده از سوی دولت ونزوئلا می شود. این تحریم ها همچنین افراد را هدف قرار می دهد و خرید و فروش اوراق قرضه جدید صادره از سوی دولت توسط شرکت ها یا افراد مستقر در آمریکا را متوقف می کند. آمریکا قبلاً از تحریم هایش علیه ونزوئلا دفاع کرده است و یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا گفته است: واقعیت این است که بزرگترین تحریم علیه تولید نفت ونزئولا چیزی نیست جز نیکولاس مادورو و ناکارآمدی های شرکت ملی نفت این کشور.
یافته های د زایاس بر مبنای مأموریت 2017 او در کشور ونزوئلا و مصاحبه با 12 وزیر، سیاستمداران مخالف، 35 سازمان غیردولتی، چهره های علمی، مقامات کلیسا، فعالان، اتاق بازرگانی و نهادهای محلی سازمان ملل متحد است. آمریکا در روز 9 مارس 2015 تحریم های جدیدی علیه ونزوئلا وضع کرد، یعنی زمانی که باراک اوباما دستور اجرایی 13692 را صادر و اعلام کرد این کشور تهدیدی امنیتی برای آمریکا است. تحریم های آمریکا در دوران دونالد ترامپ تشدید شده است. ترامپ حتی ونزوئلا را به حمله نظامی و کودتا تهدید کرد. پس از آنکه ترامپ در روز 23 ژانویه از خوان گوایدو حمایت کرد گفت: من همچنان از تمام وزن اقتصادی و دیپلماتیک آمریکا برای احیای دموکراسی ونزوئلا استفاده خواهم کرد. ونزوئلا تحریم های آمریکا را غیرقانونی خوانده است. در سال 2018، جورج آریازا، وزیر امور خارجه ونزوئلا، گفت این تحریم ها دیوانگی، بربریت و در تعارض با قوانین بین المللی است. از سال 2015، حدود یک میلیون و نهصد هزار نفر از کشور فرار کرده اند و در 23 اکتبر 2018، تورم این کشور به 60324 درصد رسید، این در حالی است که آمار تلفات انسانی نامشخص است.
با وجود اینکه د زایاس نخستین مقام سازمان ملل طی 21 سال است که به ونزوئلا سفر کرده و گزارش تهیه کرده، اما او می گوید تحقیقاتش در مورد دلایل بحران اقتصادی این کشور توسط سازمان ملل و رسانه های نادیده گرفته شده است و شورای حقوق بشر سازمان ملل توجه اندکی به آن کرده است. وی معتقد است گزارشش به این دلیل نادیده گرفته شده که برخلاف روایت محبوبی است که خواستار تغییر رژیم ونزوئلاست. د زایاس به روزنامه ایندیپندنت گفت: زمانی که من می آیم و می گویم بخشی از دلایل مهاجرت به خاطر جنگ اقتصادی علیه ونزوئلا و بخش دیگر آن به خاطر تحریم هاست، کسی دوست ندارد به حرفم گوش دهد. آنها فقط این روایت ساده را می خواهند که سوسیالیسم شکست خورده و مردم ونزوئلا را به شکست رسانیده است. زمانی که من بازگشتم، سازمان ملل و رسانه های علاقه ای نشان ندادند. به خاطر اینکه من به ساز آنها نمی رقصم، پس وجود ندارم و همانطور که گفتم گزارشم به طور رسمی ارائه شد اما هیچ مباحثه ای در مورد آن شکل نگرفت و این گزارش در آرشیوها محو گشت.
بر اساس گزارش ها، زید رعد الحسین، کمیسر عالی سابق سازمان ملل متحد از دیدار با د زایاس خودداری کرد و دفتر ونزوئلا در شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز کمکی به او پس از بازگشتش نکرده است، این در حالی است که وظیفه این بخش کمک کرده به او بوده است.
د زایاس به ایندیپندنت گفت این دفتر با سردی از گزارش او استقبال کرده چراکه نگران بوده این گزارش بیش از حد مستقل باشد. د زایاس در این باره گفت: آنها فقط به گزارشگری علاقه دارند که با ایجاد سروصدا، دولت را محکوم کند و خواستار تغییر رژیم باشد. من به آنجا رفتم تا به حرف ها گوش دهم. من به آنجا رفتم تا دریابم که واقعاً در این کشور چه می گذرد.
سخنگوی دفتر کمیسر عالی سازمان ملل متحد گفت: 56 گزارشگر ویژه – که آلفرد د زایاس یکی از آنهاست – کاملاً مستقل عمل کرده اند و این وظیفه کمیسر عالی نیست که با تک تک آنها ملاقات کند و در مورد گزارششان بحث کند. به لحاظ فیزیکی، این کار امکان پذیر نیست.
این سخنگو گفت اقدامات دفتر ونزوئلا پیچیده تر از چیزی است که د زایاس توصیف می کند. وی افزود: تغییر رژیم به ما ربطی ندارد.
ایوان بریسکو، مدیر برنامه آمریکای لاتین و دریای کارائیب در گروه بحران به روزنامه ایندیپندنت گفت ونزوئلا یک موضوع جنجالی و تفرقه انگیز است و میان کسانی که از دولت سوسیالیست حمایت می کنند و کسانی که خواستار جایگزینی یک دولت تحت حمایت آمریکا هستند اختلاف ایجاد کرده است. بریسکو منتقد گزارش د زایاس است زیرا این گزارش برجسته کننده جنگ اقتصادی آمریکا است، اما از نظر او این گزارش تأثیر فضای دشوار کسب و کار در این کشور را نادیده می گیرد. به اعتقاد او این فضای کسب و کار در حال حاضر نمادی از چاوزیسم و ناکامی های دولت های سوسیالیست است. وی گفت حتی اگر تحریم ها هم برداشته شود، ونزوئلا نمی تواند با سیاست های کنونی بهبود یابد. وی افزود گزارش د زایاس نتیجه تلاش های وکیلی است که سعی دارد ماهیت عرضه و تقاضا را درک کند و این جواب نمی دهد. بریسکو که قبل از تلاش گوایدو برای کودتا در ونزوئلا با ایندیپندنت صحبت کرد، اذعان داشت افزایش تنش ها و حضور احتمالی و مخفیانه پرسنل آمریکا در کشور محتمل است. وی گفت: بله، اتفاقاتی در جریان است. بله، حرف از مداخله نظامی است و این چیز بدی است. اما واقعیت این است که این طرح با توجه به بحران انسانی در کشور وجود دارد.
یوجینا راشن، رئیس سازمان غیردولتی فاندالاتین، یکی از قدیمی ترین سازمان های غیردولتی حقوق بشری در ونزوئلا که در سال 1978، قبل از آنکه دولت های چاوز و مادورو روی کار آیند، پایه ریزی شد در مورد اهمیت تحریم ها با روزنامه ایندیپندنت مصاحبه کرد. خانم راشن گفت: ما فکر می کنیم یکی از دلایل اساسی بحران اقتصادی در ونزوئلا تأثیر تحریم های یکجانبه و زورگویانه ای است که علیه اقتصاد این کشور وضع شده است، بویژه توسط دولت آمریکا. وی افزود شاید دلایل داخلی هم وجود داشته باشد اما کشورهای اندکی در دنیا هستند که مانند مردم ونزوئلا تحت تحریم اقتصادی قرار داشته باشند. د زایاس گفت: تحریم ها بخشی از تلاش آمریکا برای سرنگونی دولت ونزوئلا و روی کار آوردن رژیمی هستند که رابطه تجاری دوستانه تری با آمریکا دارد، تلاشی که در سال 1973 در مورد شیلی صورت گرفت. د زایاس به ایندیپندنت گفت: من در شورای حقوق بشر شاهد بوده ام که چگونه آمریکا کشورها را ترغیب می کند به شیوه ای رأی دهند که دلخواه آمریکا باشد یا پیامدهای اقتصادی وجود داشته باشد، این چیزها در رسانه ها بازتاب داده نمی شود. چیزی که در خطر است، منابع طبیعی عظیم ونزوئلاست. احساس من این است که اگر ونزوئلا هیچ منابع طبیعی ای نداشت، هیچ کس توجهی به چاوز یا مادورو یا هرکس دیگری در این کشور نمی کرد.
ونزوئلا بزرگترین ذخایر نفتی در دنیا را دارد و منابع طبیعی دیگری از جمله طلا، بوکسیب و کولتان نیز دارد. اما در زمان دولت مادورو، این منابع به آسانی در دسترسی آمریکا و شرکت های فراملیتی قرار ندارند. شرکت های نفتی آمریکا سرمایه گذاری های زیادی در اوایل قرن بیستم در ونزوئلا کردند اما پس از آنکه مردم ونزوئلا به ملی شدن صنعت نفت در سال 1973 رأی دادند این فرایند متوقف شد.
د زایاس به ایندیپندنت گفت: اگر شما این دولت را سرنگون کنید و یک دولت نئولیبرال سر کار آورد که همه چیز را خصوصی کند، شرکت های فراملیتی زیادی به سود می رسند و آمریکا نیز از این شرکت های فراملیتی بهره مند می گردد. برای آمریکا، کسب و کار، کسب و کار است و این چیزی است که آمریکا به آن علاقه دارد و آنها اکنون نمی توانند با ونزوئلا تجارت کنند.
د زایاس در گزارشش ابراز نگرانی کرد کسانی که وضعیت ونزوئلا را بحران انسانی می خوانند تلاش دارند تغییر رژیم را توجیه کنند و از حقوق بشر به عنوان ابزاری برای مشروعیت زدایی از دولت مادورو استفاده کنند و سرنگونی خشونت آمیز حکومت را خوشایندتر کنند. بر اساس گزارش عفو بین الملل، دولت مادورو مسئول بدترین بحران حقوق بشر در تاریخ ونزوئلاست.
اریکا گوارا-روساس، مدیر بخش آمریکای لاتین عفو بین المللی در اواخر سال 2018 گفت: ونزوئلا یکی از بدترین بحران های حقوق بشری در تاریخ خود را تجربه می کند. فهرست جنایات علیه مردم بر اساس حقوق بین المللی رو به افزایش است. هشدارآمیز است که به جای به کار گیری سیاست های کارآمد عمومی برای محافظت از مردم و کاهش سطح ناامنی، مقامات ونزوئلا از ادبیات جنگ استفاده می کنند تا استفاده از قوه قهریه توسط پلیس و مقامات نظامی و در بسیاری موارد استفاده از نیروی مهلک به قصد کشتن را توجیه نمایند.
د زایاس پیشنهاد گفتگو میان جامعه بین المللی و مردم ونزوئلا را مطرح کرد تا دولت این کشور بهتر شود نه اینکه کشور را با تحریم و حمایت از کودتا تحت فشار قرار دهند. وی گفت در صورت برداشته شدن تحریم ها، ثروت طبیعی عظیم ونزوئلا می تواند به بهبود این کشور کمک کند.
وی به ایندیپندنت گفت: کلید حل بحران ونزوئلا گفتگو و میانجی گری است ... هیچ چیز غیردموکراتیک تر از کودتا نیست، هیچ چیز ویران کننده تر از مداخله دیگر کشورها در امور داخلی ونزوئلا و تضعیف حاکمیت قانون و ثبات بین المللی نیست. فقط مردم ونزوئلا حق دارند تصمیم بگیرند و نه آمریکا و نه انگلیس. ما نمی خواهیم دوران پینوشه در سال 1973 تکرار شود. ضروری است که از طریق همبستگی بین المللی به مردم ونزوئلا کمک شود – کمک بشردوستانه واقعی وارد شود و محاصره اقتصادی برداشته شود به طوری که ونزوئلا بتواند مانند هر کشور دیگری بفروشد و بخرد. مشکلات را می توان با عقل سلیم و حسن نیت حل و فصل کرد.
د زایاس از زمان انتشار گزارشش، نامه ای سرگشاده به همراه نوآم چامسکی و بیش از 70 نفر از چهره های علمی و کارشناس منتشر و در آن کودتای تحت حمایت آمریکا علیه دولت ونزوئلا را محکوم کرده است. وی تحولات اخیر را کاملاً غیرواقعی خواند.
خانم راشن در خصوص بحران اقتصادی در ونزوئلا گفت: کافی نیست که فقط اشتباهات و ناکارآمدی های دولت را ببینیم و فشار بین المللی علیه مردم را نبینیم.