آمريکاي لاتين عرصه تخاصم چپ و راست افراطي

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صداوسيما ؛ آمریکای لاتین عرصه تخاصم سياست هاي چپ و راست افراطي در سال 2019؛ گذر از سیاست به سیاست ها

 

سال 2018 در بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد .در سال 2019 براساس آنچه در انتخابات سال 2018 و دیگر تحولات این منطقه رخ داد، سیاست های  حکمرانان  این منطقه در حوزه اقتصادی، سیاسی و امنیتی در دو سطح داخلی و خارجی تفاوت هایی با گذشته خواهد داشت .
اقتصاد داخلی: در کشورهایی که حکومت های راستگرای طرفدار آمریکا در آنجا به قدرت رسیده اند، سیاست های نئولیبرالیسم اقتصادی از جمله خصوصی سازی های گسترده، افزایش مالیات، کاهش رفاه اجتماعی، توزیع ثروت و قدرت بر مبنای وابستگی ها و به طور کلی قانون بازار حاکم خواهد بود. برزیل با ژائیر بولسونارو به عنوان رئیس جمهور يک چنين سیاست اقتصادی را در پیش خواهد گرفت. خصوصی سازی شرکت پتروبراس از جمله وعده های بولسونارو در انتخابات بود. در کلمبیا، کارلوس آلواردو[1] راستگرا که با اختلاف ناچیزی پیروز شد و ماریسو ماکری در آرژانتین در این طیف قرار دارند.
اما در مکزیک، آندرس مانوئل لوپز اوبردادور، معروف به آملو از حزب جنبش بازتولید ملی موسوم به مورنا، اولین رئیس جمهوری چپگرا بعد از یک قرن، قصد دارد سیاست های سوسیالیستی و ضد نئولیبرالیسمی  را در کشورش اجرا کند و به همین دلیل سرمایه گذاران و بخش خصوصی در زمینه سیاست های اقتصادی وی نگران هستند. برخی از وعده های آملو، بسیاری از سرمایه گذاران بخش خصوصی بویژه در حوزه نفت را درباره ملی کردن شرکت نفت پمکس در مکزیک نگران کرده است. بخش خصوصی حدود هشتاد میلیارد دلار در بخش انرژی در مکزیک سرمایه گذاری کرده است. آملو در ماه اکتبر سال گذشته اعلام کرد قصد دارد پروژه چندمیلیارد دلاری ساخت فرودگاه  را در نزدیکی مکزیک  به همه پرسی بگذارد تا مردم درباره توقف یا ادامه این پروژه نظر بدهند. [1]
دانیل اورتگا،‌رئیس جمهوری نیکاراگوئه، نیکولاس مادور، رئیس جمهوری ونزوئلا ، ایوو مورالس، رئیس جمهوری بولیوی و همچنین میگوئل دیاز کنل، رئیس جمهوری کوبا از نظر سیاست داخلی در این طیف قرار می گیرند.
آملو در زمینه سیاست خارجی، به شدت مخالف اقدامات مداخله جویانه آمریکا در منطقه آمریکای لاتین است. او در زمان انتخابات ریاست جمهوری از اقدامات نیکولاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا حمایت کرد، مساله ای که باعث شد برخی این اتهام را مطرح کنند که ونزوئلا در کمپین های انتخاباتی آملو نفوذ کرده است. اما او این اتهام را رد کرد و در سخنرانی بعد از اعلام پیروزی در انتخاباتش اظهار داشت: ما دوست همه مردم و دولت های جهان هستیم. ما مدافع اصل عدم مداخله و سپردن سرنوشت ملت ها به دست خودشان و استقرار صلح و ثبات در جهان هستیم.
وضعیت ونزوئلا بسیار پیچیده است و این کشور در وضعيت بسیار سخت اقتصادی به سر می برد، وضعیتی که در برخی ایالت ها منجر به مهاجرت گسترده به سمت کشورهای همسایه شده است. بهبود قیمت نفت، کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی می تواند به این کشور برای خروج از بحران کمک کند. صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده است که نرخ تورم در ونزوئلا در سال 2019، ده میلیون درصد خواهد بود. [2]

 

آرژانتین که در دوره ماکری که احیاگر سیاست های نئولیبرالیستی بود در سال 2018، بزرگترین بسته کمکی صندوق بین المللی پول به ارزش 57 میلیارد دلار را دریافت کرد و در سال 2019 چاره ای جز اجرای سیاست های ریاضتی نخواهد داشت. سیاست هایی که می تواند نارضایتی و خشم مردم این کشور مهم اقتصادی در آمریکای لاتین را برانگیزد. این وضعیت می تواند در انتخابات ریاست جمهوری 27 اکتبر آرژانتین تاثیرگذار شود.[3] نیکولاس اسلادیاس[4]، یکی از محققان اندیشکده ویلسون، مستقر در واشنگتن، معتقد است، مزایای کمک های مالی صندوق بین المللی در کوتاه مدت نخواهد بود و نمی تواند منجر به جلب حمایت مردم آرژانتین از ماکری شود. از نظر این تحلیلگر، اوضاع اقتصادی در آرژانتین بسیار بد است و ماکری با بدترین رکود از سال 2009 مواجه است و در سال 2019 در خوش بینانه ترین حالت می توان فقط به بهبود اوضاع امیدوار بود. اما بعید است با رشد اقتصادی مواجه شود.
یکی از مسائل جدی در اقتصاد کشورهای آمریکا فساد گسترده مالی است که نتیجه ساختار اقتصادی غیربومی کشورهای آمریکای لاتین است. احتمالا این رسوایی ها در سال 2019 همچنان ادامه خواهد داشت.
آمریکای لاتین و اقتصاد بین الملل: در تجارت و اقتصاد بین الملل نیز احتمال تغییراتی وجود دارد. ترامپ، قرارداد جدید نفتا را امضا کرد و قرار است همکاری های مثلت کانادا، آمریکا و مکزیک در چارچوب توافق جدید انجام شود. اگر آملو بخواهد سیاست های داخلی این کشور را بر چارچوب های سوسیالیستی پیش ببرد، ممکن است با چالش هایی در اجرای نفتا مواجه شود. همچنین احتمال افزایش همکاری های تجاری با چین و اتحادیه اروپا در دوره ریاست جمهوری املو در سال 2019 وجود دارد. ونزوئلا نیز تمایل بسیار زیادی به گسترش روابط با چین، روسیه و دیگر رقبای آمریکا دارد. در زمینه فروش نفت نیز همچنان تلاش می کند با کشورهای عضو اتحادیه تولیدکنندگان نفت، اوپک حرکت کند. کوبا، بولیوی و نیکاراگوئه نیز احتمالا در همین مسیر حرکت خواهند کرد. در جهت مقابل، برزیل، آرژانتین و کلمبیا به سمت گسترش همکاری های تجاری با آمریکا و متحدانش سوق پیدا خواهند کرد.
آمریکای لاتین و سیاست داخلی: بسیاری از تحلیلگران معتقدند از آنجا که بولسونارو خود رانماینده انجیل، گاو و گلوله می داند، آشفتگی اجتماعی در این کشور در دوره ریاست جمهوری او به مراتب بدتر خواهد شد. او وعده داده است که حمل اسلحه را در این کشور  قانونی خواهد کرد، وضعیتی که در حال حاضر یک چالش جدی اجتماعی و امنیتی در آمریکا محسوب می شد. به این ترتیب، این امکان وجود دارد که در دوره ریاست جمهوری او نه تنها مافیا تقویت شوند، بلکه امنیت عمومی نیز به شدت به مخاطره بیفتد. اولین اقدام او به عنوان رئیس جمهور در صدور فرمان های اجرایی علیه بومیان و اقلیت های نژادی در اولین ماه سال 2019 جنجال بسیار زیادی به پا کرد.
برزیل از نظر امنیتی وضعیت بسیار وخیمی دارد. به طوری که در سال 2017، براساس گزارش های رسمی، 63880 مورد قتل در این کشور رخ داده است. وعده بولسونارو برای آزادی حمل اسلحه می تواند میزان و سطح این جنایت ها را افزایش دهد.
در مکزیک نیز اوضاع امنیتی نامساعد است. کارتل ها و گروه های سازمان یافته جرم و جنایت که با تسلیحات آمریکایی بسیار پیشرفته مجهز هستند، نظارت امنیتی را  در این کشور  به شدت دشوار کرده است. یکی دیگر از موارد اختلاف آملو با آمریکا بر سر بازگرداندن مهاجران و احداث دیوار است. آملو در سال 2017، کتابی با عنوان«آهای ترامپ گوش بده! » نوشت و در آن به شدت از طرح دیوار مکزیک انتقاد کرد. به نطر نمی رسد آملو در این طرح با آمریکا همراهی کند. آملو در اولین اقدام برای مهار بحران مهاجران لاتین تبار توافقی با هندوراس، گواتمالا و السالوادور برای تاسیس صندوق مشترک مهاجرت امضا کرد.
از سال 2018، تظاهرات گسترده ای در نیکاراگوئه آغاز شد که همچنان ادامه دارد.

آمریکای لاتین و سیاست خارجی
در زمینه سیاست خارجی برزیل در سال 2019 نیز احتمالا شاهد تغییرات جدی خواهد بود. بولسونارو در وعده های انتخاباتی خود گفته بود، سیاست خارجی برزیل از این پس نباید به سیاست های ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی حمله کند. بولسونارو استقبال گرمی از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در برازیلیا داشت و حتی متعهد شد که سفارت برزیل را به بیت المقدس منتقل خواهد کرد، موضعی که  با واکنش جدی برخی کشورهای اسلامی و عربی مواجه شد. نخست وزیر  حتی خواستار برقراری روابط رسمی با تایوان شد، اقدامی که می تواند روابط این کشور با چین را با آسیب جدی مواجه کند. او همچنین خواستار محدود شدن رابطه با ایران و ونزوئلا شده بود و وعده داد، اگر رئیس جمهور شود، سفارت برزیل را به بیت المقدس منتقل خواهد کرد.[5] او همچنین یکی از منتقدان جدی فیدل کاسترو، رهبر انقلاب کوبا است.

مسئله مهاجرت
شاید برای اولین بار در تاریخ آمریکا باشد که یک مسئله خارجی منجر به تعطیلی دولت فدرال شد. ترامپ بر سر بودجه ساخت دیوار مرزی با کنگره اختلاف پیدا کرد و این مسئله منجر به تصویب نشدن بودجه و در نهایت تعطیل شدن دولت فدرال شد. مسئله مهاجرت، یکی از مباحث کانونی گفتمان ترامپ چه در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری و چه بعد از آن بود. فقر، بیکاری مشکلات اقتصادی و بی ثباتی بویژه در کشورهای آمریکای مرکزی از مهمترین دلایل مهاجرت لاتینی ها به سمت شمال نیمکره غربی است. مکس کلور، تحلیلگر مسائل آمریکای لاتین بر این اعتقاد است، وضعیت اقتصادی و سیاسی در بسیاری از کشورهای آمریکای مرکزی به گونه ای است که بعید به نظر می رسد مهاجرت لاتینی ها به آمریکا کاهش یابد و حتی احتمال دارد در سال 2019 افزایش یابد.

نتیجه گیری
به طور کلی به نظر می رسد آمریکای لاتین در سال 2019 وضعيت اقتصادی، سیاسی و امنیتی پیچیده ای را پشت سر خواهد گذاشت. ابهام و نا اطمينان حاکم بر جهان در سال 2018 به آمریکای لاتین رسید و اثرات و مخاطرات آن همه این منطقه را دربرخواهد گرفت. آنها که به آمریکا وابسته اند، درباره اینده اقتصادی و سیاسی و به طور کلی اعتبار و جایگاه بین المللی این کشور هیچ اطمینان خاطر ندارند. آنهایی که به سیاست های سوسیالیستی و چپ برای اجرای برنامه های خود چشم دارند نمی دانند تا کجا توان ادامه این مسیر را خواهند داشت و درباره موانع، چشم انداز روشنی ندارند.
 
نویسنده: تهمینه بختیاری