آنسوي بازگشت امارات و بحرين به سوريه

در روزهاي اخير اخباري از رفت وآمدهاي مقام هاي ديپلماتيک کشورهاي عربي به سوريه منتشر مي شود که بيانگر شکست توطئه براندازي دولت قانوني بشار اسد و تحکيم جايگاه او حکايت دارد. اوج اين تحولات زماني بود که دونالد ترامپ رئيس جمهور امريکا اعلام کرد نظاميان امريکايي از سوريه خارج مي شوند و پس از آن  هم  امارات و بحرين از بازگشايي سفارتخانه هاي خود در دمشق و از سرگيري روابط ديپلماتيک با سوريه سخن گفتند.
اين احتمال وجود دارد که در روزهاي آينده عربستان نيز سفارت خود را در دمشق بازگشايي نمايد. اين تغييرات در شرايطي رخ داده است که مقام هاي امارات وبحرين و عربستان به شدت بر برکناري بشار اسد اصرار داشتند و هرگونه از سرگيري روابط را به رفتن او  مشروط کرده بودند.
بازگشت کشورهاي عربي حاشيه جنوبي خليج فارس تاکيدي بر اين نکته مهم است که توطئه براندازي دولت بشار اسد با استفاده از گروههاي تروريستي و تکفيري با شکست روبرو و بر خلاف ميل باطني اين کشورها به نفع محور مقاومت  تمام شده است.
اما به حضور اين کشورها در سوريه از دو زاويه مي توان نگاه کرد نخست اينکه کشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس به ويژه  اماراتي ها وسعودي ها که در بحران سوريه نقش اصلي را داشته اند به اشتباه خود پي برده اند و حالا با برقراري رابطه و اصلاح گذشته در صدد جبران خطاهاي خود هستند.
دوم اينکه اين کشورها همچنين مسير اشتباه گذشته  را مي پيمايند و حالا با تغيير تاکتيک و از سرگيري رابطه قصد دارند در روند سياسي و بازسازي اين کشور اخلال به وجود آورند و هدفي را که از طريق نظامي به دست نياورده اند اکنون از طريق سياسي محقق نمايند.
در اين ارتباط اشاره به سخنان انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجی دولت امارات قابل تامل است که در گفتتگو با شبکه سعودي العربيه گفت در حال حاضر دمشق هیچ گزینه ای به جز روابط با ایران ندارد و تقویت حضور عربی گزینه های بیشتری را پیش روی دمشق قرار می دهد. این روند در یک شبانه روز عملیاتی نمی شود، ولی با این وجود باقی ماندن در عرصه سوریه بهتر از ترک آن است.
قرقاش با اشاره به تحولات سوريه  افزود: حضور نداشتن کشورهای عربی در این عرصه مثبت نبوده و از این رو بازگشت کشورهای عربی به این عرصه ضروری است .
اين رويکرد کشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس در از سرگيري روابط با سوريه يادآور رفتاري است که پيش از اين با عراق داشته اند.
فراموش نمي کنيم که برخي کشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس به ويژه عربستان حاضر نشدند مشروعيت دولت عراق را پس از سقوط صدام قبول نمايند و سعودي ها با توطئه هاي مختلف از جمله فعال کردن گروههاي تروريستي نظير القاعده در عراق تلاش فراوان کردند که در روند سياسي اين کشور اخلال به وجود آورند اما سه سال پيش پس از تثبيت دولت عراق، با تغيير تاکتيک،  رويکرد نزديکي به بغداد را در پيش گرفتند.
در آن مقطع ثامرالسبهان به عنوان سفير عربستان در بغداد تعيين شد و او با انتشار مقاله هاي تفرقه افکنانه در رسانه ها و دعوت از سران برخي گروههاي تروريستي و فرقه گرا در منزل خود در بغداد سعي داشت بر روند انتخابات اين کشور تاثير بگذارد و همين تحرکات تفرقه افکنانه او به بروز درگيري هايي منجر شد تا اينکه دولت عراق او را عنصري نامطلوب توصيف و از بغداد اخراج کرد.
با چنين تجربه اي به نظر مي رسد دولت دمشق در کنار از سرگيري روابط با امارات وبحرين واحتمالا عربستان، بايد مراقب دخالت هاي فتنه افکنانه اين کشورها در جريان روند سياسي آتي وبازسازي سوريه باشد.
 

-----------------------------------------

رضا محمدمراد