پخش زنده
امروز: -
وحدت حوزه و دانشگاه؛ دستاورد انقلاب اسلامی ایران از منظر اندیشه و تفکر است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز اصفهان؛ بیست و هفتم آذر در تقویم کشورمان، روز وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری شده است.
این روز از یادگارهای ارزشمند امام(ره) و راهبردهای مهم فکری و رفتاری ایشان برای اعتلا و پیشرفت ایران اسلامی بود، که آن را از همان ماه های آغاز نهضت اسلامی و تأسیس نظام، مطرح کردند.
افراد متعهدى هم مانند آيت اللّه شهيد مطهرى، شهيد دكتر مفتح و شهيد دكتر بهشتى و شهيد دكتر باهنر بسيار کوشش کردند كه پيوندى ميان حوزه و دانشگاه به وجود آورند.
وحدت حوزه و دانشگاه؛ بزرگترین پیروزی انقلاب
می توان یکی از ارکان مهم پیروزی انقلاب اسلامی را در کنار رهبری الهی امام خمینی(ره) و همراهی ملت مسلمان ایران، وحدت حوزه و دانشگاه دانست؛ حضرت امام (ره)، وحدت حوزه و دانشگاه را بزرگترین پیروزی انقلاب می دانست و فرمود: «من بزرگ ترین پیروزی را آشتی بین دانشگاه و مدارس علمی می دانم»( صحيفه امام ج 6 ص 21)
بنیانگذار انقلاب اسلامی در وصيت نامه الهی و سياسی خود آورده اند: دانشگاهيان و جوانان برومند عزيز، هر چه بيشتر، با روحانيان و طلاب علوم اسلامی پيوند دوستی و تفاهم را، محکم تر و استوارتر سازند و از نقشه ها و توطئه های دشمن غدار غافل نباشند.(صحيفه امام، ج 21 ص 169)
حضرت روح الله(ره) به خوبی می دانست که اگر روحانیت نتواند فهم خود از اسلام را با مقتضای زمان پیوند دهد، و اگر نتواند با کاروان عظیم دانش بشری که محمل و مجرای کنونی آن بیشتر دانشگاهیان هستند ارتباط همدلانه داشته باشد و با منطق جذب، با آنان برخورد نکند، اعتقاد و ایمان نسل آینده با خطر جدی روبرو می شود و رسالت خود را ناتمام خواهد گذاشت.
وحدت حوزه و دانشگاه یعنی حرکت پا به پای علم و دین
رهبر معظم انقلاب اسلامی هم ، مسئله وحدت حوزه و دانشگاه را يكى از اساسىی ترين و پيچيده ترين و عميق ترين مسائل انقلاب می
وحدت حوزه و دانشگاه، يعني: وحدت در اهداف كلى، وحدت در كامل ساختن اين ملت و اين كشور و حركت با يكديگر و عبور در دو خط موازى، بدون اصطكاك با هم.
داند و می فرماید: وحدت حوزه و دانشگاه، يعني: وحدت در اهداف كلى، وحدت در كامل ساختن اين ملت و اين كشور و حركت با يكديگر و عبور در دو خط موازى، بدون اصطكاك با هم؛ يعنى هر دو، كار خودشان را بكنند؛ اما براى يك هدف و آن هدف، ساختن و كامل كردن ملت و كشور ايران است.
ایشان وحدت حوزه و دانشگاه را گم شده ای می دانند که باید آن را بیابیم تا نظام آموزشی، علمی و فرهنگی کشور به عنوان پیکر واحد در راستای مصالح عالیه اسلامی قرار گیرد.
شهید حجت الاسلام دکتر مفتح؛ مظهر وحدت حوزه و دانشگاه
بیست و هفتم آذر، یادآور عروج مجاهدی خستگی ناپذیر و عالمی وارسته، آیت اللّه مفتح، است که از پیشروان اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه بود.
او همان گونه که در حوزه به درجه اجتهاد رسیده بود، در دانشگاه نیز موفق به اخذ درجه دکتری شد .
یکی از مهمترین یادگاری های ارزشمند این شهید بزرگوار حرکت در مسیر تحقق آرمان وحدت حوزه و دانشگاه بود که بعدها نیز این ایده و آرمان به نام وی ثبت شده است.
رهبر معظم انقلاب به برخی از ویژگیهای خاص این شهید که به الگو شدن او در بحث وحدت حوزه و دانشگاه منجر شده اشاره می کند:
مرحوم شهید مفتّح، علاوه بر اینکه یک روحانی برجسته و فداکار و روشنفکر و آشنا به نیاز زمان بود، خصوصیتی داشت که در تعداد معدودی از فضلای آن زمان این خصوصیت دیده میشد و آن، قدرت ارتباط گیری با نسل جوان و دانشجویان و کسانی بود که مایل بودند پیام دین را با زبان روز از یک روحانی و یک عالم به دین بشنوند.
(بیانات در خطبه های نماز جمعه 26/09/1378)
شهید مفتح از جمله افرادی بود که توطئه استعمار در جدا نگاه داشتن دو قشر دانشگاهی و روحانی را، با تمام وجود احساس کرده بود.
وی از محضر بزرگانی چون سیدمحمد حجت کوه کمری، بروجردی، سیدمحمد محقق(داماد)، علامه طباطبایی و امام خمینی رحمه الله بهره برد و خود مدرّسی بزرگ در حوزه گردید.
این عالم مجاهد ۲۷آذر ۱۳۵۸ هنگام ورود به دانشگاه تهران به دست گروه فرقان هدف گلوله قرار گرفت و در مقابل دانشکده الهیات دانشگاه تهران با رگبار گلوله کشته شد.
شهید مفتح از جمله افرادی بود که توطئه استعمار در جدا نگاه داشتن دو قشر دانشگاهی و روحانی را، با تمام وجود احساس کرده بود.
ارتباط دانشگاهیان با حوزه
حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان مرکز اصفهان یکی از مراکز موثر در تحکیم روابط حوزه و دانشگاه است که ايجاد و تقويت روحيه جهادی توام با تقويت و تمرين ايمان و اخلاق عملی برای نقش آفرينی در ايجاد تمدن نوين اسلامی از اهداف تاسیس این مرکز علمی فرهنگی است.
محمد ابوالقاسمی کارشناس حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان مرکز اصفهان، می گوید: در این مرکز همه دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاهی مباحثی از جمله نظام اندیشه حق و باطل،رسالت الهی استاد و دانشجو و جهاد اکبر به همت استادان حوزه های علمیه و دانشگاه درمدت سه سال آموزش داده می شود.
طرح ضیافت اندیشه هم با استفاده بهینه از ظرفیت های علمی و فرهنگی استادان و نخبگان دانشگاهی و با هدف زمینه سازی برای خردورزی و آزاداندیشی اسلامی در دانشگاه ها برگزار می شود که در این طرح فرهنگی استادان دانشگاه ها در دوره 32 ساعته و 16 ساعته با مباحثی از جمله اندیشه سیاسی،فلسفه علم،اخلاق علمی و تعلیم و تربیت اسلامی آشنا می شوند.
تحصیل دانشگاهیان در حوزه
حدود شش هزار طلبه از پایه یک تا 10 در حوزه علمیه استان مشغول تحصیل هستند اما در بین این طلاب هستند کسانی که سابقه تحصیل در مراکز علمی و دانشگاهی را دارند.
حوزه علمیه شهید بهشتی اصفهان تنها مدرسه علمیه استان است که دانش آموختگان دانشگاهی از مهندس گرفته تا دندان پزشک و روان شناس در این مرکز، علوم حوزوی را فرامی گیرند.
حوزه علمیه شهید بهشتی اصفهان تنها مدرسه علمیه استان است که دانش آموختگان دانشگاهی از مهندس گرفته تا دندان پزشک و روان شناس در این مرکز، علوم حوزوی را فرامی گیرند.
مدیر حوزه علمیه شهید بهشتی اصفهان می گوید: حدود 300 طلبه که دانش آموخته دانشگاهی در مقاطع فوق دیپلم،کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترا هستند، در این حوزه علمیه مشغول به تحصیل هستند.
حجت الاسلام حسین مومنی می افزاید: این مدرسه بیش از ده سال است که دانش آموختگان دانشگاهی را که به علوم حوزی علاقه مندند پذیرش می کند.
تأکید بر تشکیل دبیرخانه دائمی وحدت حوزه و دانشگاه
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اصفهان هم دیشب در مراسم بزرگداشت وحدت حوزه و دانشگاه هم گفت: تشکیل دبیرخانه دائمی وحدت حوزه و دانشگاه، مسئلهای است که پیشتر نیز درخواست آن مطرح شده و حوزه نیز حاضر به انجام آن است.
آیتالله طباطبایی نژاد تربیت استاد آدم ساز را رسالت مشترک حوزه و دانشگاه دانست و ادامه داد: ما نیازداریم دردانشگاه و حوزه ها انسانهایی چون شهید مدرس که جز از خدا نمی ترسید و طمع نداشت پرورش دهیم.
وی تاکید کرد: احتیاج حوزه و روحانیون به دانشگاه، احتیاج به شخص آنها نیست بلکه احتیاج به محصولات دانشگاهی است.
حجتالاسلام علیرضا جوادی مسؤول نمایندگی ولیفقیه در دانشگاههای استان اصفهان هم در این مراسم با تاکید بر اینکه برگزاری یک نشست در سال به عنوان روز وحدت حوزه و دانشگاه اثرگذار نیست، پیشنهاد داد: برای رفع این چالشها، دبیرخانه دائمی تشکیل شود و با استفاده از این دبیرخانه بتوان تعامل و ارتباط مثبت و دائمی ایجاد کرد.
حجت الاسلام مومنی معاون تهذیب و تبلیغ حوزه علمیه و مسوول برگزاری این همایش هم با اشاره به اینکه امام راحل فرمودند اگر دشمنان بخواهند اسلام را شکست بدهند، همواره بین حوزه و دانشگاه جدایی می اندازند، گفت : یکی از بارزترین توطئه های خطرناک دشمن که با اختلاف و جدایی میان حوزویان و دانشگاهیان صورت می پذیرد، حرکت به سمت جامعه سکولار و حکومت لیبرالیسم است که خنثی کننده این توطئه، همراهی اهالی دانشگاه و حوزه علمیه است.
وحدت حوزه و دانشگاه؛ مقولهای راهبردی و استراتژیک
وحدت حوزه و دانشگاه و تعامل علمای دینی و دانشگاهی، مقوله ای تاکتیکی نیست که مقطعي و موردي باشد، بلكه موضوعی
شاید نخستین مانع در راه وحدت حوزه و دانشگاه عدم وضوح و تبیین دقیق مفهوم آن نزد طرفین باشد.
استراتژیکی با رویکرد راهبردی و دایمی است.
شاید نخستین مانع در راه وحدت حوزه و دانشگاه عدم وضوح و تبیین دقیق مفهوم آن نزد طرفین باشد.
به نظر می رسد که این موضوع به صورت جدی بررسی نشده و در عوض، برخی نتایج علمی و احتمالی این وحدت در زمینه های مختلف مورد تأکید بوده است.
نبودِ همدلی و خوش بینی متقابل نیز می تواند مانع دیگری در راه وحدت حوزه و دانشگاه به شمار آید.
موضِع گیری ها و سخنان غیردوستانه برخی از طرفین به تدریج همدلی و خوش بینی متقابل را گم رنگ ساخته و می سازد.
یکی دیگر از موانع وحدت، عدم شناخت دقیق از خصوصیات و توانایی های خود و طرف مقابل است.
هر کدام از این موارد خود نیازمند بررسی جداگانه و دقیق است تا موانع وحدت و همدلی این دو قشر فرهیخته از میان رفته و پیوندهای دوستی و اتحاد، مستحکم تر گردد.
در این زمینه حوزه های علمیه می توانند با نقش آفرینی در محورهایی چون تبیین همه جابنه اسلام و آموزه های آن به زبان امروزی، ترسیم پایه های تفکر اسلامی، گسترش معنویت و معرفی الگوی مناسب عملی برای سبک زندگی به مردم، به رسالت خود عمل کنند.
در آن سو، دانشگاهیان نیز با بهره مندی از علم روز دنیا و شناخت پدیده های اجتماعی و فرهنگی، می توانند به اهداف دشمن در تهاجم فرهنگی پی برند و به استخراج شیوه های تازه و کارآمد در برخورد با چنین جنگ نابرابری بپردازند.
برگزاری هدفمند و دوره ای سخنرانی های نخبگان شاخص حوزه در دانشگاهها؛ افزایش ضریب آگاهی دانشجویان و طلاب با دستاوردهای علمی حوزه و دانشگاه، تقویت تعامل و هم اندیشی میان مدرسان حوزه و دانشگاه؛ مانند تعریف كار ویژه های مشخص میان سازمان بسیج اساتید حوزه و دانشگاه و تدوین منشور «مدیریت دانش راهبردی» حوزه هم از راهکارهای تعامل و تقویت ارتباط حوزه و دانشگاه است.
نویسندگان:مرضیه قاسمی/مجید اسماعیلیان دستجردی
تصاویری از مراسم بزرگداشت روز وحدت حوزه و دانشگاه در اصفهان