سرنوشت دایناسور‌ها در انتظار ناو‌های هواپیمابر آمریکا

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صداوسيما؛ پایگاه اینترنتی واشنگتن اگزمینر در گزارشی تحت عنوان ‹‹ناوهای هواپیمابر آمریکا ممکن است به سرنوشت دایناسورها دچار شوند›› نوشت: دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از این موضوع نگران است که جديدترین کلاس اَبَرناوهای هواپیمابر این کشور دارای نقصی فاحش در سامانه مربوط به پرواز هواپیماها باشد. او آشکارا جایگزینی سامانه شتاب دهنده بخار در ناوهای هواپیمابر با سامانه الکترومعناطیسی جدید را زیر سوال برده است. سامانه های شتاب دهنده در ناوهای هواپیمابر برای شتاب دادن به سرعت برخاستن هواپیماها از عرشه این ناوها کاربرد دارند.
با این حال، تحلیل گران مسائل راهبردی و نظامی بر این باورند که ناوهای هواپیمابر آمریکا که ملموس ترین نمادهای تفوق نظامی این کشور در جهان محسوب می شوند، ممکن است از یک مشکل به مراتب بزرگتر رنج ببرند: ناوهای هواپیمابر آمریکا ممکن است به علت تصمیمات کوته بینانه و به واسطه تولید سامانه های تسلیحاتی دوربردتر به زودی منسوخ شوند.
هیچ کشور دیگری در جهان بیش از دو ناو هواپیمابر مدرن ندارد. آمریکا به تنهایی 11 ناو هواپیمابر در اختیار دارد. این کشور یک برنامه چند میلیارد دلاری را شروع کرده است که بر اساس آن، ناو هواپیمابر کلاس نیمیتس که متعلق به دوران جنگ سرد است جای خود را به ناوهای هواپیمابر جدیدتر کلاس جرالد آر. فورد خواهد داد. ناوهای هواپیمابر کلاس جرالد آر. فورد بزرگترین و گرانقیمت ترین کشتی جنگی در تاریخ بشر محسوب می شوند که قیمت آنها به 13 میلیارد دلار می رسد.
برنامه نیروی دریایی آمریکا این است که در هر سه سال یک فروند ناو هواپیمابر تولید کند تا بتواند تا سال 2030 ناوگانی متشکل از 12 فروند از این ناوهای هواپیمابر را به وجود آورد.
با این حال، تاریخ نگاران معتقدند که نیروی دریایی آمریکا باید از جنگ جهانی دوم یک درس بیاموزد. در خلال جنگ جهانی دوم بود که کشتی جنگی بزرگ ژاپنی ها، موسوم به یاماتو Yamato، قربانی نیروی هوایی آمریکا شد. این کشتی جنگی ژاپنی که به بیش از یکصد و پنجاه قبضه توپ و آتشبار مجهز بود قدرتمندترین کشتی جنگی زمان خود محسوب می شد و باور همگان این بود که یاماتو در برابر آتشباری هر کشتی جنگی دیگری در جهان آسیب ناپذیر است. این کشتی جنگی عظیم الجثه هنگامی که سرگرم دفاع از اوکیناوا بود به علت حملات متعدد بمب افکن ها و اژدر افکن های آمریکایی منفجر و غرق شد. به رغم آن که آمریکا آخرین کشتی جنگی خود را در سال 1992 از دور خارج کرد، روزی از سال 1945 که در آن کشتی جنگی عظیم الجثه ياماتوی ژاپن منهدم شد پایان عصر کشتی های جنگی مجهز به توپ های بزرگ محسوب می شود. اما پرسشی که اکنون وجود دارد این است که آیا ناوهای هواپیمابر امروزی محکوم هستند که سرنوشتی همچون سرنوشت دایناسورها پیدا کرده و منقرض شوند و قربانی فناوری های جدید گردند؟ به عبارت دیگر، آیا قرار است ناوهای هواپیمابری که امروزه آمریکا و شمار دیگری از کشورها در اختیار دارند قربانی سرعت عمل موشک های سوپرسونیک یا پهبادهای پرشمار گردند؟

جری هندریکس Jerry Hendrix، افسر بازنشسته نیروی دریایی آمریکا که اکنون نایب رئیس گروه تلموس Telemus Group است، می گوید: ‹‹ایده شکل گیری یک پلتفرم برای به پرواز درآمدن هواپیماها برای اولین بار در سال 1912 مطرح شد. در آن زمان این تصور وجود داشت که این پلتفرم می تواند یکصد و پنجاه سال کارآیی داشته باشد.›› گروه تلموس یک شرکت مشورتی در حوزه مسائل امنیت ملی است.
هندریکس افزود: ‹‹اما ما در حال حاضر ناوهای هواپیمابری می سازیم که تنها پنجاه سال عمر می کنند و معلوم نیست که عمر یکصد و پنجاه ساله ای که برای این گونه ناوهای هواپیمابر در نظر گرفته شده به چه شکلی محاسبه گردیده است.››
هندریکس در سال 2013 مقاله ای نوشت و در آن تصریح کرد که ناوهای هواپیمابر (که در خلال بیش از هفتاد سال گذشته محور اصلی توان و عملیات دریایی ارتش آمریکا بوده است) در مناقشات و جنگ های آینده بسیار آسیب پذیر می شوند.›› البته، ارائه چنین مقاله ای از سوی هندریکس باعث شده بود که مسئولان نیروی دریایی آمریکا خشمگین و ناراحت شوند.
هندریکس در کنفرانس امنیت ملی ال پومار El Pomar National Security که با حمایت بنیاد هریتیج برگزار شد خاطرنشان کرد که سرنوشت خوشایندی در انتظار ناوهای هواپیمابر نیست. او گفت این سرنوشت ناخوشایند به واسطه تصمیماتی است که مسئولان نیروی دریایی در زمینه جایگزین ساختن هواپیماهای جنگی ‹‹ای-6 آر›› و ‹‹اف-14›› (با برد پروازی حدود یک هزار و دویست مایل دریایی) با بمب افکن های کوتاه بردتر ‹‹اف.-18›› و ‹‹اف.-35›› اتخاذ کرده اند رقم خواهد خورد. هواپیماهای جنگی ‹‹اف.-18›› و ‹‹اف-35›› برای انجام ماموریت هایی که برد آنها بیش از 600 مایل دریایی باشد نیازمند سوختگیری هوایی هستند.
هندریکس می گوید: ‹‹ما اساسا هواپیماهایی را برای نشستن و برخاستن از عرشه ناوهای هواپیمابر خود طراحی کرده و به کار گرفته ایم که به هیچ وجه برای این کار مناسب نیستند. ناوهای هواپیمابر ما در دوران جنگ سرد این توانایی را داشتند که هواپیماهایی را از روی عرشه خود به پرواز درآورند که توان انجام عملیات در فاصله حدود هزار مایل دریایی را بدون نیاز به سوختگیری هوایی داشتند، اما اکنون هواپیماهای جنگی که بر روی عرشه ناوهای هواپیمابر ما مستقر هستند تنها در شعاع 500 مایل دریایی قدرت مانور دارند.››

امروزه غرق کردن یک ناو هواپیمابر آمریکایی تقریبا غیرممکن است، زیرا انواع دیواره های دفاعی در اطراف این گونه ناوهای هواپیمابر تعبیه شده است. انواع هواپیماهای جنگی بر عرشه این ناوهای هواپیمابر حضور دارند و انواع کشتی های جنگی این ناوهای هواپیمابر را همراهی می کنند و به سامانه های دفاع موشکی و دفاع در برابر زیردریایی ها مجهز هستند. هندریکس می گوید وجود این تعداد کشتی جنگی در اطراف ناوهای هواپیمابر اجرای هر گونه عملیات آفندی را با مشکل مواجه می کند.
وی می گوید: ‹‹اگر تعداد موشک هایی را که بر روی برخی از کشتی های جنگی ما مستقر شده است بررسی کنید در خواهید یافت که چه تعداد از آنها برای دفاع از این کشتی ها در نظر گرفته شده اند و چه تعدا از آنها نیز برای عملیات هجومی تخصیص یافته اند و چه میزان عدم توازن در این زمینه وجود دارد.››
اما یکی از فناوری هایی که برتری ناوهای هواپیمابر را به شدت تهدید می کند فناوری هواپیماهای گلایدر بدون سرنشین هایپرسونیک است. این هواپیماهای بدون سرنشین سرعتی معادل حدود یک مایل در ثانیه دارند و لذا هدف قرار دادن آنها کار بسیار دشواری است. هم روسیه هم چین سرگرم توسعه تسلیحات هایپرسونیک خود هستند. وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) نیز سرگرم توسعه سامانه های دفاعی خود در برابر این گونه تسلیحات است.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در ماه مارس اعلام کرد که کشورش یک سلاح نظامی هایپرسونیک تولید کرده است. وی از اسم رمز ‹‹آوانگارد›› برای اشاره به این سلاح نظامی هایپرسونیک استفاده کرد.
چین نیز موشک DF-21D را تولید کرده است. این موشک یک موشک بالستیک است که می تواند ناوهای هواپیمابر آمریکا را هدف قرار دهد. با این حال، آمریکایی ها همچنان اصرار دارند که درباره تهدیداتی که متوجه ناوهای هواپیمابر آمریکا وجود دارد اغراق شده است.

دریادار مایکل مانازیر Michael Manazir، از فرماندهان پیشین در نیروی دریایی آمریکا، در مقاله ای در سال 2014 نوشت که ناوهای هواپیمابر مدرن بیش از هر سامانه جنگی در زرادخانه نظامی آمریکا قدرت آتشباری دارند و ‹‹همچنان کارآمدترین ابزار شکل دهی به راهبرد نظامی ملی آمریکا محسوب می شوند.›› او تصریح کرد: ‹‹تهدید علیه ناوهای هواپیمابر همواره وجود داشته است و این تهدید از زمان ساخت اولین نوع ناوهای هواپیمابر در قرن بیستم مطرح بوده است. تاریخ جنگ افزارها مملو از شکل گیری فناوری های جدید بوده است و شکل گیری فناوری های جدید توانمندی های جدیدی را نیز به همراه داشته است. شکل گیری این نوع فناوری ها همچنین به ایجاد تهدیدات جدید و تاکتیک های جدید نیز انجامیده است.››
نیروی دریایی آمریکا در حال حاضر هیچ طرح و برنامه ای برای به حاشیه راندن ناوهای هواپیمابر خود ندارد. این ناوهای هواپیمابر هنوز هم نماد تفوق و برتری قدرت نظامی آمریکا محسوب می شوند.
گریگ هیکس Greg Hicks، سخنگوی نیروی دریایی آمریکا می گوید هیچ سامانه تسلیحاتی وجود ندارد یا طراحی نشده است که بتواند همانند یک ناو هواپیمابر مجهز به انواع تونمندی های فرماندهی و کنترل و گروه کشتی های جنگی و هواپیماهای نظامی همراهش به اعمال قدرت مبادرت ورزد.
نیروی دریایی آمریکا معتقد است هواپیماهای سوخت رسانی که بر عرشه ناوهای هواپیمابر مستقر هستند و نیز انواع پهبادهایی که از عرشه این ناوهای هواپیمابر به هوا بر می خیزند می توانند کمبودهای ناشی از برد کوتاه تر هواپیماهای جنگی موجود بر عرشه ناوهای هواپیمابر را جبران کنند.
هیکس می گوید ناوهای هواپیمابر و کشتی های جنگی اسکورت کننده آن این توانایی را دارند که عملیات های نظامی تمام عیار را در حدود هفتاد درصد سطح زمین و در هر گونه شرایط آب و هوایی انجام دهند. او می افزاید ناوهای هواپیمابر آمریکا تا آینده قابل پیش بینی همچنان ‹‹مرگبار، سریع، انعطاف پذیر و فعال›› باقی خواهد ماند.