استان اردبیل جزو قطب های اصلی تولید سویا در کشور است و ایجاد صنایع تبدیلی روغن کشی و بسته بندی کنجاله سویا در این استان ضروری است.
غلاف های سبز بوته های سویا به رنگ ماشی درآمده اند و این یعنی محصول مزرعه آماده برداشت است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، برداشت پاییزه سویا در استان اردبیل همه ساله از اواسط آبان ماه شروع و تا اواخر آذر ماه ادامه می یابد. دانه های روغنی سویا که جزو گونه های لوبیا محسوب می شود، یکی از محصولات استراتژیک کشاورزی است . استان اردبیل یکی از قطب های اصلی تولید سویا در کشور است و پس از استان گلستان ، رتبه دوم کشت این محصول را به خود اختصاص داده است. گاهی هم اردبیل از گلستان جلو می زند ؛ مثل پارسال که با تولید 44 هزار تن سویا مقام اول کشت سویا در کشور را به خود اختصاص داد. مدیر کل جهاد کشاورزی استان اردبیل پیش بینی می کند امسال بیش از 40 هزار تن سویا در استان اردبیل برداشت شود. خلیل نیکشاد می گوید حدود 90 درصد سویای تولید شده در استان اردبیل در مزارع مغان به ویژه شهرستان های پارس آباد و بیلهسوار کشت می شود. همکاری فائو برای کشت دانه مغذی رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان اردبیل با بیان اینکه میزان پروتئین سویا 2 برابر سایر دانههای روغنی است می گوید: وجود پروتئین زیاد در سویا باعث شده است تا کنجاله روغن کشیده آن نیز برای تغذیه انسان بسیار مفید باشد و روغن استخراج شده از آن یکی از مهم ترین انواع روغن ها محسوب می شود. حسین کربلایی خیاوی با خاطرنشان کردن قابلیت گیاه سویا در تثبیت نیتروژن خاک و هوا می افزاید: این گیاه یکی از مهم ترین محصولات برای تناوب کشت است و به دلیل نیاز به مصرف آب کمتر ، جزو محصولات مهم در اجرای طرح اصلاح الگوی کشت محسوب می شود. وی از حمایت سازمان خواروبار جهانی (فائو) برای توسعه کشت سویا در استان اردبیل خبر می دهد و می گوید: این سازمان همکاری هایی را برای انتقال تجربیات مفید به استان اردبیل برای افزایش بهره وری کشت سویا آغاز کرده است. رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان اردبیل با بیان اینکه در حال حاضر بهره وری تولید سویا در هر هکتار از اراضی مغان حدود دو و نیم تن است افزود: با همکاری سازمان جهانی فائو تلاش می کنیم با فناوری های روز میزان اسیدیته خاک مزارع سویا را افزایش دهیم تا شرایط بهتری برای رشد و نمو این محصول ارزشمند فراهم شود. معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل هم از شناسایی ارقام مناسب سویا برای کاشت در استان اردبیل خبر می دهد و می گوید : ارقام ویلیامز ، کتول، سامان ، L17 و DPX جزو ارقامی از سویا هستند که کشت آنها در استان اردبیل خوب جواز داده است. احمد شهریار توسعه کشت دانه های روغنی بویژه سویا را جزو برنامه های اولویت دار می کند و می گوید: مروجان و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل با بهره گیری از روش های آموزشی از جمله برگزاری کارگاههای فنی و آموزش سرمزرعه و همچنین آموزش های انفرادی برای افزایش سطح زیر کشت این محصول در سال های آینده تلاش می کنند. انتظار کشاورزان سویا کاران استان اردبیل می گویند اگر چه خرید تضمینی محصول سویا باعث اقبال بیشتر کشاورزان به کشت این محصول شده است ، اما امسال نرخ این محصول کمتر از حد انتظار بوده است. یدا... باباپور از سویا کاران اهل بیله سوار در این باره می گوید: امسال قیمت سویا از طرف دولت 2 هزار و 460 تومان اعلام شده است که این قیمت با توجه به گرانی اخیر برخی اقلام چندان راضی کننده نیست. وی همچنین روند بارگیری ، انتقال و انبار محصول سویای کشاورزان را کندتر از حد انتظار اعلام می کند و می گوید: بارش های پاییزی در زمان برداشت سویا باعث رطوبت زدگی محصول و ضرر و زیان کشاورزان می شود و لازم است مسئولان برای سرعت دادن به خرید و انبار سویا چاره اندیشی کنند. وی با بیان اینکه بیشتر سویای تولید شده در مغان به کارخانه های روغن کشی خارج از استان حمل می شود می افزاید: ایجاد کارخانه های روغن کشی در منطقه مغان علاوه بر اشتغالزایی ، باعث سرعت گرفتن تخلیه انبارهای سویا می شود و کشاورزان با اطمینان خاطر بیشتری به کشت سویا روی می آورند.
بهنامجو استاندار اردبیل می گوید مذاکراتی با بخش خصوصی برای ایجاد کارخانه های روغن کشی در مغان در حال انجام است و یکی از سرمایهگذاران خارج از استان قول داده شهرک خصوصی جدید با محوریت روغنکشی در مغان راه اندازی کند. برنامه ای که هنوز وارد فاز اجرایی نشده است.
کارشناسان می گویند با توجه به اهمیت کنجاله سویا در تغذیه دام و نیاز دامداران به تهیه این محصول ، لازم است علاوه بر ایجاد کارخانه های روغن کشی، واحدهایی برای بسته بندی و نگهداری کنجاله سویا هم ایجاد شود تا محصول سویای تولید شده بیشترین نفع و بهره وری را برای استان داشته باشد.