بحران در روابط ترکيه با عربستان شديدتر مي شود
وزير امور خارجه ترکيه مي گويد، آنکارا در قبال محاصره ای که عربستان بر یمن تحمیل کرده است سکوت نخواهد کرد.
مولود چاووش اوغلو که در برابر نمایندگان پارلمان ترکيه سخن می گفت، افزود، بر این باور نیستیم که سیاست های عربستان و امارات در محاصره جمعی مردم یمن، درست است. بسیاری از مردم از گرسنگی و بیماری جان می دهند و ما در برابر این اتفاق سکوت نخواهیم کرد.
عربستان از مارس 2015 با اين تصور که ظرف سه هفته قادر خواهد بود از طريق نظامي به اهداف خود در يمن از جمله نابودي انصارالله وبه قدرت رساندن منصور هادي رئيس جمهور مستعفي و فراري يمن خواهد رسيد اين کشور را به همراه امارات هدف تهاجم نظامي با عنوان عمليات طوفان قاطعيت قرار داد اما شکست ائتلاف سعودي سبب شد تا اين کشور با محاصره زميني، هوايي و دريايي و جلوگيري از رسيدن مواد غذايي و کمک هاي انساندوستانه، مردم يمن را با گرسنگي دادن به تسليم وادار نمايد.
بر اساس گزارش برنامه جهاني غذا وابسته به سازمان ملل متحد محاصره یمن به دلیل تاثیر آن بر روند گرسنگی و انتشار بیماریها، جان چهارده میلیون نفر از اتباع یمنی را تهدید می کند و بر اساس گزارش يونيسف در هر ده دقيقه يک کودک يمني به دليل پيامدهاي محاصره اين کشور جان خود را از دست مي دهد.
حالا پس از تنش در روابط آنکارا- رياض بر سر قتل جمال خاشقجي روزنامه نگار منتقد آل سعود در کنسولگري عربستان در استانبول، تاکيد چاووش اوغلو بر اينکه در قبال محاصره اي که عربستان بر مردم يمن تحميل کرده است سکوت نخواهد کرد بايد انتظار داشت ترکيه قصد دارد به موازات پرونده خاشقجي، پرونده جنايات عربستان در يمن را نيز بگشايد.
به نظر مي رسد با گشودن اين پرونده آن هم در حاليکه اکنون توجه جامعه جهاني به موضوع جنايات عربستان در يمن بيشتر شده است، تنش در روابط آنکارا و رياض به اوج خواهد رسيد. تشديد اين تنش ها آن هم در اين مقطع زماني با توجه به رقابت دو کشور و اختلافات ديرينه آنها قابل توجه است.
در حال حاضر وجهه عربستان به دليل سياست هاي غلط و ناپخته محمدبن سلمان وليعهد به ويژه در قتل جمال خاشقجي در جامعه بين المللي به شدت مخدوش شده و از سويي اختلافات شديد در داخل اين احتمال را تقويت مي کند که اين کشور پس از مرگ سلمان وارد جنگ قدرت در ميان شاهزادگان مدعي پادشاهي شود و عربستان را به شدت تضعيف نمايد. به نظر مي رسد اين شرايط فرصتي براي ترکيه است تا با ميانداري تحولاتي که عربستان در آن مرتکب خطا شده است مانند قتل خاشقجي وجنايت در يمن، موقعيت خود را براي رهبري جهان اهل تسنن ارتقا دهد. به ويژه اينکه ترکيه از اسلام معتدل از نوع اخوان المسلمين دفاع مي کند و حال آنکه عربستان مروج قرائت افراطي از اسلام يا همان وهابيت است که اکنون با تروريسم مترادف شده و در حال به حاشيه رفتن است.
اين در حالي است که در حوزه تمدني نيز دو کشور اختلاف دارند در حاليکه ترکيه با سابقه امپراتوري عثماني داعيه تمدن نوين اسلامي را دارد، آل سعود بدون هيچ سابقه تمدني در حال ترويج اسلام وهابي در جهان بوده که با بن بست روبرو شده است. دامنه اين اختلافات پس از تحولات سال 2011 و سقوط مبارک در مصر و پس از آن نقش عربستان در سرنگوني محمدمرسي و همچنين حمايت ترکيه از قطر يا نقش عربستان و امارات در کودتاي 2016 عليه اردوغان به مرحله علني رسيده است و چه بسا در آينده به مرحله رويارويي برسد.
-----------------------------
رضا محمدمراد