جلوگیری از تشکیل بیابان های جدید،​ گام نخست در مقابله با گرد و غبار

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، ناصر مقدسی در نشست تخصصی مشورتی تاب آوری در برابر حوادث طبیعی
با بیان اینکه منشاء گرد و غبار یا داخلی و یا خارجی است گفت: جلوگیری از خشک شدن تالاب ها ، تشدید حفاظت از جنگل ها و مراتع برای مقابله با گرد و غبارها در گام نخست بسیار مهم و ضروری است .

وی با تاکید بر اینکه باید از توسعه بیابان در کشور جلوگیری شود، افزود: منظور از بیابان ،​ بیابان های طبیعی و کویرها نیست بلکه اراضی مولد ، جنگل ها ، مراتع ، پهنه های آبی و تالاب هاست که با سوء مدیریت و یا بهره برداری ناپایدار به بیابان تبدیل می شود.

مقدسی گفت: اولویت دوم آن است که کانون هایی که توالی تولید گرد وغبار را دارد، مدیریت شود که تثبیت خاک، ایجاد پوشش گیاهی و روش های مالچ پاشی نحوه مدیریت آن است.

وی افزود: در بعد برون مرزی همواره در خصوص مطالعه کانون های گرد وغبار کشورها و نیز اعزام نیرو به آن کشورها اعلام آمادگی کرده ایم.

مقدسی گفت: بخش زیادی از مناطق درست در مرز میان عراق و سوریه جایی که تازه از وجود نیروهای داعش تخلیه شده واقع شده است.

مدیرکل بین الملل سازمان محیط زیست افزود: باید در سطح داخلی بیشتر کارهای مربوط به تقویت حوزه های بهداشت و درمان، آموزش، تامین تجهیزات انفرادی برای مردم در شهرهای درگیر با گرد و غبار انجام شود تا بتوانیم ریسک مربوط به مسایل بهداشتی را دراین شهرها کاهش دهیم و بعد از طریق تجهیزات مشکل را کاهش دهیم.

وی به تماس های مکرر با کشورهای همسایه در اشکال مختلف در حوزه برون مرزی برای کاهش گرد و غبار در شهرهای مرزی اشاره کرد و گفت: از سوی کشورهای دوست و همسایه تمایل برای همکاری وجود دارد اما در حال حاضر بحث امنیتی آنها همواره به عنوان مانعی برای اقدامات عملی بوده است.

مقدسی افزود: ما حتی اعلام کرده ایم که حاضریم به صورت پایلوت در این مناطق کار بکنیم، اما باید مردم آن مناطق به شهرهای خود بازگشته و کشاورزی به حالت عادی برگردد و پوشش گیاهی نیز ایجاد شود تا کانون های گرد و غبار تعدیل شود.

رئیس مرکز امور بین الملل و کنوانسیون های سازمان محیط زیست گفت: جمهوری اسلامی ایران از نظر ظرفیت های علمی جزو کشورهای مطرح محسوب می شود.

مقدسی به جایگاه بالای ایران در مذاکرات مربوط به گرد و غبار اشاره کرد و افزود: وزیر کشاورزی یا محیط زیست نیجریه اخیرا در نامه ای درخواست بازدید از مناطق مقابله با بیابان زایی ایران را داشته است .

مقدسی بابیان اینکه ما از لحاظ تکنیکی و علمی به عنوان کشور مرجع هستیم افزود: در این گونه نشست ها ، کشورها نمونه اقدامات موفق خود را از جمله اینکه چگونه در مناطق خشک و بیابانی از آب های شور با استفاده از انرژی های پاک بهره می برند، ارایه می کنند.

وی به اقدامات موفق کشور چین اشاره کرد و گفت: این کشور در مناطق وسیعی موفق شده آب های غیرمتعارف و تلخ و شور را با استفاده از انرژی های نو در قلب مناطق بیابانی به مناطقی با پوشش گیاهی و اکوتوریسم تبدیل کند.

وی با تاکید بر اینکه این کار از عهده دولت خارج است افزود: مناطق بیابانی ایران دارای ظرفیتهای بالای اقتصاد پایدار است و اگر بتوانیم از این نمونه ها استفاده کنیم موثر خواهد بود.

مقدسی گفت: ما از نظر تکنیکی ، فنی و تحقیقاتی در مقابله با مسایل بیابان ، شناسایی نوع گیاهان ، انواع مالچ پاشی ها و استفاده از روش های مهندسی و سیستم های هشدار در وضع خوبی قرار داریم و فقط در این زمینه ها کمبودهایی از جمله در زمینه ایستگاه های هواشناسی داریم.

وی تصریح کرد: مسئله گرد و غبار در سال‌ های اخیر در منطقه غرب آسیا و کشور تشدید شده است به همین منظور از سال ۲۰۱۰ تلاش‌ هایی بین کشورهای موثر و متاثر از گرد و غبار در این زمینه انجام شده است.

مقدسی با بیان اینکه گرد و غبار یک بحران فرامرزی است و راه حل ریشه‌ ای و درمان آن به تعامل کشورها بر می‌ گردد گفت :‌ متاسفانه تلاش‌ ها و همکاری‌ ها برای مقابله با گرد و غبار به دلایل متعدد، پیشرفت ثمربخشی نداشته است .

رئیس مرکز امور بین‌ الملل سازمان حفاظت محیط زیست افزود: غرب آسیا و شمال آفریقا به دلیل خاصیت طبیعی و اکوسیستمی به‌ شدت از پدیده گرد و غبار آسیب پذیر است همچنین در این مناطق مناقشاتی در زمینه منابع آبی وجود دارد و کمبود بارش و افزایش دما از مختصات مربوط به این مناطق به حساب می‌آید.

مقدسی در ادامه اظهار کرد: بر اساس گزارش‌های هیئت بین‌الدولی تغییر اقلیم (IPCC)، مناطقی مثل ایران از خسارت‌ های ناشی از تغییر اقلیم بسیار متاثر است و قطعا چنین شرایطی به تلاش و همکاری جمعی همه کشورها نیاز دارد.

وی با اشاره به شناسایی کانون‌های بحرانی گرد و غبار در داخل کشور گفت: کانون های اصلی بحرانی گرد و غبار در سطح ملی شناخته شده است اما به جهت گستردگی این مناطق باید با جدیت بیشتری پیش رویم .

مقدسی افزود : به عنوان مثال 300 هزار هکتار مناطق بحرانی گرد و غبار در اهواز و خوزستان شناسایی شده که با توجه به توان مالی دولت سالانه روی 30 تا 50 هزار هکتار از آنها کارهای تثبیت خاک انجام می شود.

رئیس مرکز امور بین‌ الملل سازمان حفاظت محیط زیست گفت : همچنین بر اساس مطالعات مراکز تحقیقاتی ایران و UNEP کانون‌ های بحرانی فرامرزی گرد و غبار در عراق، عربستان و سوریه قرار دارد و در این مناطق خوشه‌های فرستنده گرد و غبار وجود دارد.

وی با بیان اینکه عمده این اراضی به دلیل از دست دادن رطوبت خاک در معرض حرکت قرار گرفته‌ و با وزش باد کیلومترها منتقل می‌شود گفت : به همین علت استان‌ های غربی و جنوب غربی ایران متاثر از این مناطق است.