ساماندهی امامزاده حسین (ع) قزوین نیازمند عزم دستگاهها
ساماندهی آستان امامزاده حسین (ع) به عنوان یکی از مهمترین طرحهای مذهبی - فرهنگی و اقتصادی قزوین به علت برخی مشکلات، اجرای آن با وقفه و کندی مواجه شده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، این آستان مقدس علاوه بر اینکه مهمترین قطب مذهبی شهر قزوین است، بقعه آن نیز یک بنای تاریخی ارزشمند به شمار میرود و به لحاظ گردشگری نیز از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که تقریبا بیشتر گردشگران در سفر خود به این شهربه زیارت این بارگاه مقدس میروند. اجرای این طرح مطابق با اهداف تعیین شده برای آن، میتواند قزوین را به یکی از قطبهای گردشگری مذهبی در کشور تبدیل کند. بنای امامزاده حسین (ع) یکی ازمشهورترین امامزادههای ایران از زیباترین بناهای تاریخی قزوین است و قدمت آن به دوره صفوی باز میگردد. تزیینات، آینه کاری، کاشی کاری و دیگر هنرهای به کار رفته در آن بسیار تماشایی و دیدنی است.
این بقعه به علت اهمیت تاریخی، معماری و تزیینات خود در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ با شماره ۳۳۹ به عنوان یکی از آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است و یکی از قدیمیترین مزارهای ایران و مشهورترین و با شکوهترین مکان زیارتی شهر قزوین به حساب میآید. پس از اینکه شاه طهماسب، قزوین را به عنوان پایتخت صفویان انتخاب کرد؛ توجه ویژهای به امامزاده حسین (ع) نشان و دستور بازسازی آن را داد. در زمان قاجار نیز تغییراتی در سازه آرامگاه به وجود آمد. گنبد این امامزاده در زمان فتحعلی شاه قاجار و به دستور او تعمیر و تزیین شد و زمانی که ناصرالدین شاه در سفری از قزوین گذر میکرد، فرمان ساماندهی محوطه امامزاده را صادر کرد.
آغاز طرح ساماندهی و توسعه آستان امامزاده حسین (ع) از دهه ۷۰ در نهایت در دهه ۷۰ بود که طرح ساماندهی و توسعه آستان امامزاده حسین (ع) مطرح ودر آن ایجاد مراکز رفاهی شامل مراکز تجاری، کتابخانه، درمانگاه و سالن غذاخوری پیش بینی و اجرای این طرح در سال ۹۰ با مشارکت چندین دستگاه اجرایی آغاز شد. نیاز به منابع مالی قابل توجه، مشارکت همزمان چندین دستگاه و مشخص نبودن یک متولی اصلی و گستردگی ابعاد طرح، موجب شده تا روند اجرای آن به کندی پیش برود.
رونق گردشگری مذهبی و اقتصادی قزوین با اجرای طرح ساماندهی آستان امامزاده حسین (ع) معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین میگوید: برای اجرای طرح توسعه آستان مقدس امامزاده حسین (ع) قزوین به علت بالابودن میزان هزینههای آن، مقرر شد پروژه با همکاری چهار دستگاه شهرداری، میراث فرهنگی، اوقاف و امورخیریه، راه و شهرسازی و با نظارت استانداری عملیاتی شود. علی فرخ زاد اضافه میکند: همچنین مقرر شده است ۵۰ درصد هزینه اجرای طرح توسط راه و شهرسازی، ۲۰ درصد توسط اوقاف و امور خیریه و ۳۰ درصد نیز توسط شهرداری تامین شود که در این راستا کار تملک زمینهای اطراف آستان امامزاده در ۲ بخش مسکونی و تجاری کلید خورده است. فرخ زاد میافزاید: براساس کارشناسیهای انجام شده در سال ۹۲ هزینه مورد نیاز برای اجرای این طرح بیش از ۶۰۰ میلیارد ریال برآورد شده که از این مقدار ۳۰۰ میلیارد ریال بر عهده اداره کل راه و شهرسازی،۱۵۰ میلیارد ریال بر عهده شهرداری قزوین،۱۰۰ میلیارد ریال بر عهده اداره کل اوقاف و امور خیریه استان قزوین و ۵۰ میلیارد ریال نیز برعهده اداره کل میراث فرهنگی قرار داده شده است. فرخ زاد یادآور شد: تاکنون اداره کل اوقاف و امور خیریه حدود ۲۰ میلیارد ریال، اداره کل راه و شهرسازی حدود ۵۰ میلیارد ریال و شهرداری قزوین حدود ۱۱۰ میلیارد ریال برای اجرای این طرح پرداخت کردهاند. محدوده اجرای طرح ساماندهی امامزاده حسین (ع) قزوین ۱۷ هکتار است. حسن قافله باشی یکی از ساکنان اطراف امامزاده حسین (ع) قزوین میگوید: با مبلغی که برای خرید واحد مسکونی به ما پرداخت میشود، قادر نیستیم در هیچ منطقه از قزوین واحدی کوچکتر خریداری کنیم.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری قزوین در این باره میگوید: تملک واحدهای مسکونی اطراف بقعه امامزاده حسین (ع) نیازمند اعتبار ۱۵۰ میلیارد ریالی است. علی فرخزاد اظهارامیدواری کرد، با تمهیدات صورت گرفته وتخصیص بودجه ۱۵۰ میلیارد ریالی دستگاههای مربوطه تا سه ماه دیگر کار تملک واحدهای مسکونی اطراف این بقعه، با فراهم شدن رضایت ساکنان به پایان برسد. وی با تاکید بر اینکه باید هرچه زودتر این طرح را تکمیل کنیم، اظهار کرد: نیمه کاره ماندن تملک واحدها در اطراف آستان امامزاده حسین (ع) موجب نارضایتی بیشتر مردم و ساکنان محدوده طرح میشود و اگر کار تسریع نشود باید در کنار مسائل اجتماعی هزینههای بیشتری را نیز متحمل شویم. معاون هماهنگی امورعمرانی استاندار قزوین به میزان پیشرفت تملک واحدهای مسکونی محدوده طرح اشاره و اعلام میکند: در مرحله نخست اجرای این طرح، در حال حاضر ۷۰ درصد تملکها با همکاری شهرداری انجام شده است. فرخ زاد تصریح کرد: نقشه مرحله دوم طرح که تملک واحدهای تجاری است نیز آماده شده و اگر فاز اول تسریع شود آماده اجرای مرحله بعدی هستیم.
رییس کمیسیون املاک و مستغلات شورای اسلامی شهر قزوین هم میگوید: بزرگترین دغدغه ما درباره طرح ساماندهی امامزاده حسین (ع) موضوع تخریب منازل و تملک پلاکهای مربوط به آن است که ضمن ایجاد مشکلات رفاهی برای ساکنان موجب شده تا خانوادههای بومی از آنجا نقل مکان کنند که امیدواریم این طرح به گونهای پیش برود که بیش از این آسیب به بافت سنتی وارد نشود. مهدی عبدالرزاقی میافزاید: باید ضمانت اجرایی لازم وجود داشته باشد تا دستگاهها در این پروژه سهم خود را پرداخت کنند. عبدالرزاقی اضافه میکند: باید در بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده حفظ خانوادههای اصیل و بومی این مناطق مورد توجه قرار گیرد. رییس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر قزوین نیز در این زمینه با تاکید بر تعیین ضرب الاجلی برای طرح ساماندهی امامزاده حسین (ع) میگوید: این طرح برای سومین بار است که از سوی شورای اسلامی شهر قزوین مطالبه شده و در نشستهای قبلی قرار شده بود که مشاور آن با بازنگری در طرح، یک طرح مذهبی - گردشگری در حد توان مالی طراحی کند. مهدیه سادات قافله باشی میافزاید: شهرداری در خصوص این طرح تا حدی بیش از توان خود ورود کرده و لازم است برای تسریع در تکمیل این طرح دستگاههای حاکمیتی هم به وظایف خود عمل کنند. رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر قزوین نیز گفت: با توجه به گذشت چند دهه از طرح ساماندهی امامزاده حسین (ع) پیشنهاد میشود اگر اجماعی بین مدیران مربوطه نیست شهرداری طرح را متوقف کند تا پس از ورود ناظر و دستگاه متولی و تعیین تکلیف قطعی آن اقدام اساسی در این زمینه صورت گیرد.
احد چگینی افزود: با آغاز فصل بارشها مردم این منطقه در چنین شرایط بلاتکلیفی، دچار مشکلات بیشتر خواهند شد. حسن تقی پور رییس اداره بهره وری اقتصادی موقوفات و بقاع متبرکه اداره کل اوقاف و امور خیریه استان قزوین نیز با بیان اینکه بسیاری از نهادها میتوانند در این طرح مشارکت کنند، میگوید: بنیاد برکت ظرفیت بسیار زیادی برای سرمایه گذاری در طرح ساماندهی امامزاده حسین (ع) دارد که باید از این توانمندی و فرصت استفاده کرد. مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری قزوین نیز در خصوص این طرح گفت: طرح توسعه امامزاده حسین (ع) شهر قزوین با توجه به جایگاه زیارتی و معنوی بقعه و اهمیت گردشگری آن ضروری است. محمد علی حضرتیها میافزاید: با توجه به اینکه اجرای این طرح ۲۰ سال پیش گذشته کلیدخورده است، در حال حاضر با توجه به شرایط روز و نیازهای جدید باید بازنگریهایی در آن صورت گیرد. وی اضافه کرد: باید در این طرح بازنگری شود چرا که روند اجرا از وضعیت ساماندهی و توسعه خارج شده و به یک فضای تامین منابع مالی بزرگ تبدیل شده و کار را طولانیتر کرده است. حضرتیها با اشاره به اجرای این طرح در بافت تاریخی شهر قزوین، ادامه داد: آستان امامزاده حسین (ع) در هسته اولیه شهر قزوین قرار دارد و وجود قلعه تاریخی و آرامگاه و آثار تاریخی دراطراف سلامگاه به اهمیت آن افزوده است. بگفته وی طرح توسعه آستان امامزاده حسین (ع) از خدمات رسانی بیشتر و بهتر به مسافران، زائران و گردشگران به یک بسته اقتصادی تبدیل شده بطوریکه به سمت سوداگری اقتصادی تغییر کرده است. حضرتیهای میگوید: در قسمت شمالی این امامزاده گورستان قدیمی و تاریخی ارزشمند و مهمی به نام بابل المشبک قرار دارد که نسبت به آن بی مهری شده و باید در طرح ساماندهی به وضعیت آن رسیدگی شود. وی تاکید میکند: برای تسریع در اجرای این طرح نیاز است که دستگاهها سهم مالی تعهد داده شده خود را پرداخت کنند تا کار تسریع شود. مدیر کل راه و شهرسازی استان قزوین نیز میگوید: متولی اصلی طرح ساماندهی امامزاده حسین (ع) قزوین، شهرداری است که وظیفه تامین مالی جهت تملک پلاکها برای اجرای طرح را بر عهده دارد. مسعود حق لطفی میافزاید: برای تملک واحدها حدود ۴۰ قطعه زمین را آماده واگذاری و فروش کرده ایم که به علت رکود در بخش مسکن این زمینها فروش نرفته و تامین اعتبار طرح را با مشکل مواجه شده است.
شجرنامه امامزاده حسین ( ع) قزوین مشهور است و مورخین مینویسند که در سال ۲۰۱ هجری قمری حضرت امام رضا علیه السلام طی مسافرت مخفیانه که از قزوین میگذشت فرزند دوساله ایشان براثر بیماری در این شهر دار فانی را وداع گفته و در گورستان جنوبی شهر قزوین به خاک سپرده شده است. براساس دست خط موجود در آستان مقدس امامزاده از حضرت آیتالله مرعشی نجفی به تاریخ ۲۲ صفر ۱۳۸۸ هجری قمری برابر با ۱۳۴۶ هجری شمسی، ایشان نیز صحت نسب این امامزاده به حضرت امام رضا (ع) را تایید کرده اند. آستان امامزاده حسین (ع) (متوفی در سال ۲۰۱ هجری قمری) از شاخصترین مکانهای گردشگری مذهبی استان قزوین به شمار میرود و از دوره صفوی تاکنون بسیاری از بزرگان و شخصیتهای قزوینی نیز در جوار این امامزاده به خاک سپرده شده اند گلزار شهدا و موزه شهیدان قزوین نیز در جوار بارگاه امامزاده حسین (ع) قرار دارد. براساس اطلاعات گردآوری شده توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین، بنای باشکوه امامزاده حسین در حمله مغول و کشمکشهای دوره صفوی آسیب کلی دیده و بازسازی شده و به جز ضریح نفیس چوبی که از شاهکارهای بی نظیر منبت کاری و گره چینی محسوب میشود و از سال ۸۰۶ هجری باقی مانده، بقیه بنا از آثار صفوی (دوره شاه طهماسب و شاه صفی) و قاجار (دوره ناصرالدین شاه) است. این مکان که در جنوب شهر قزوین قرار دارد علاوه بر ارزش تاریخی و مذهبی، به لحاظ بعد گردشگری حایز اهمیت است و در ایام مختلف سال پذیرای گردشگران و زائران زیادی از نقاط مختلف کشور میباشد.