آیا رسانه ها به تحریم عربستان دست خواهند زد؟
پس از قتل خاشقچي اين سوال مطرح است که رسانه هايي که با تزريق دلارهاي نفتي، بر سياست هاي مخرب دولت عربستان سرپوش مي گذاشتند به اين نقش ادامه خواهند داد؟
عربستان با وجود اینکه در داخل به روزنامه نگاران و اصحاب رسانه آزادی عمل نمی دهد و این وضعیت بعد از قدرت گیری محمد بن سلمان به مراتب بدتر شده است اما در عرصه سیاست خارجی برای پیشبرد اهداف خود از شیوه خاصی از اصحاب رسانه استفاده می کند و آن خرید رسانه ها و اصحاب آن با تزریق دلارهای نفتی است. عربستان تاکنون این کار را به شیوه های مختلف انجام می داده است که از جمله آنها می توان به تطمیع اصحاب رسانه برای همراهی در یک موضوع بخصوص و یا حتی راه اندازی رسانه ها علیه رقباء و مخالفان آن اشاره کرد که در مورد ایران کاملا گویاست و گفته می شود عربستان در راه اندازی خیلی از رسانه های مخالف و مغرض علیه ایران در سال های اخیر نقش اساسی داشته است.
حال سوال این است که آیا عربستان بعد از قتل فجیع جمال قاشقچی که بعد از فرار از عربستان به ستون نویس روزنامه واشنگتن پست تبدیل شده بود، باز خواهد توانست از اهرم رسانه ها به شیوه قبل بهره برداری کند و یا اینکه آیا اصحاب رسانه بعد از افشای ماجرای جمال قاشقچی باز به همکاری های رسانه ای خود با عربستان و شبکه های وابسته به آن ادامه خواهند داد؟ در پاسخ می توان گفت که عربستان طبعا به تلاش های قبلی خود برای بهره برداری از رسانه ها ادامه خواهد داد اما به نظر می رسد رسانه ها و اصحاب رسانه در برابر انتخاب بین دو گزینه منتفع شدن از دلارهای نفتی و حفظ ارزش های خبرنگاری قرار دارند و گذشت زمان مشخص خواهد کرد که آنها به کدامیک از این دو بهاء بیشتری خواهند داد و اینکه آیا همچنان در پی منافع فردی خود بدون توجه به ارزش های خبرنگاری خواهند بود و یا اینکه به تلافی قتل روزنامه نگار سعودی همکاری خود را با عربستان قطع خواهند کرد و به دلارهای سعودی نه خواهند گفت. البته مدتهاست که دولت های جهان نیز در برابر انتخاب بین منافع ناشی از مراودات اقتصادی ، تجاری و نظامی با عربستان و ارزش های دموکراسی قرار دارند که در خیلی از موارد اولویت را به منافع اقتصادی خود داده اند و همین امر موجب شکل گیری این باور در بین مسئولان سعودی بخصوص محمد بن سلمان شده است که در سایه دلارهای نفتی می تواند دست به هرکاری بزند و بی تردید یکی از عوامل قتل جمال خاشقچی نیز همین باور بوده است اما ظاهرا در خصوص این پرونده دچار خطای محاسبه شده و خیلی از کشورها تصمیم به تحریم نشست سرمایه گذاری عربستان موسوم به داووس صحرا گرفته اند. ازاین دید اکنون راه برای رسانه و اصحاب رسانه باز شده است که آنها نیز به اقدامات تنبیهی از جمله تحریم همکاری با عربستان و رسانه های وابسته به این کشور دست بزنند. با توجه به اینکه جمال خاشقچی در چند دهه اخیر به فعالیت های رسانه ای چه در داخل و چه خارج عربستان مشغول بوده لذا قتل فجیع آن مسئولیت مضاعفی را بر دوش اصحاب رسانه می گذارد که این مسئولیت به مراتب برای رسانه هایي که به طور مستقیم و غیرمستقیم از سوی عربستان تغذیه مالی می شوند ، بیشتر و سنگین تر است.
---------------------------------
احمد کاظم زاده