نظام آموزش و پرورش،امور تربیتی و پرورشی بعد ازانقلاب چه روندی را طی کرده است؟

چکیده نشست پژوهشی:

- توجه به تشکیل امور تربیتی در ابتدای انقلاب اسلامی  از مهمترین دستاوردهای فرهنگی در آموزش و پرورش است.

- سه ضلع مثلت خانه (والدین) و مدرسه (معلمان و مربیان) و سیستم کلی جامعه، باید در تربیت نسل آینده با هم هماهنگ باشند.

- امروز یکی از مهمترین مسئولیت های مربیان پرورشی و مشاوران در مدارس، بحث آسیب های اجتماعی است.

- یکی از مهمترین دستاوردهای نظام تعلیم و تربیت کشور برخورداری از سند تحول بنیادین به عنوان یک نقشه راه یکدست برای دستیابی به اهداف متعالی نظام آموزش و پرورش و تربیت انسان طراز جمهوری اسلامی ایران است.

- دهه چهارم انقلاب اسلامی را دهه شکوفایی سیاستگذاری در نظام جمهوری اسلامی قلمداد کنیم که حداقل آموزش و پرورش در این حوزه یک دستاورد بزرگ داشته است.

- در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش عنوان شده است که از 6 ساحت تربیت باید پنج ساحت به حوزه پرورشی و تربیت بدنی و یک ساحت به تربیت علمی و فناورانه اختصاص یابد.

-توجه به عدالت بخشی در حوزه فعالیت های پرورشی ، طراحی و اجرای آزمون سلامت روان و تدوین نقشه خطرپذیری مدارس و  همکاری با طرح نماد از مهمترین دستاوردهای امور پرورشی در سالهای اخیر است 

رحمت خدا بر شهید رجایی و شهید با هنر که این نهال (امور تربیتی ) را در زمین آموزش و پرورش نشاندند. (بیانات رهبری در دیدار اعضای اتحادیه‌‌های انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان‌ و مسئولان امور تربیتی سراسر کشور، 8/ 12/ 79)

مسئله معاونت پرورشی در آموزش و پرورش بسیار امر مهمی است، پرورش خیلی مهم است و راه‌های پرورش هم راه‌های علمی مهمی است. من بارها بر موضوع معاونت پرورشی تأکید کرده‌ام و انتظار این است وزیر که فردی با انگیزه و با نشاط هستند این موضوع را به طور جد پیگیری کنند. (رهبر معظم انقلاب،  دانشگاه فرهنگیان، 12/ 2/ 97)

پژوهش خبری صدا وسیما: تعلیم و تربیت دو بال است که پرواز انسان به سوی حیات طیبه را ممکن می­سازد. نهادهای مختلف از خانواده و مدرسه.... تا سطوح کلان جامعه مستقیم و غیرمستقیم در این امر تاثیرگذارند اما وظیفه اصلی این مهم بر دوش نظام آموزشی و مشخصا آموزش و پرورش کشور نهاده شده است. غفلت از هرکدام از این دو بال می­تواند رشد ناقص و اختلال در رسیدن به حیات طیبه را موجب شود. انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب فرهنگی بود و توجه به حوزه فرهنگ و انتقال ارزش ها و دستاوردهای آن به نسل های بعد از مهمترین اولویت های نظام جمهوری اسلامی به ویژه در حوزه آموزش و پرورش است. تبیین دستاوردهای چهل ساله انقلاب و انتقال آنها به نسل سوم و چهارم انقلاب مهمترین کار و وظیفه ماست و هر تشکل و سازمان و نهادی به فراخور خود برنامه­ هایی را در این زمینه تدوین می­ کند. خود توجه به تشکیل امور تربیتی از مهمترین دستاوردهای فرهنگی در آموزش و پرورش است. بنابراین توجه به این موضوع از دو منظر اهمیت دارد یکی خود شکل ­گیری این نهاد و دلایل و اهداف آن و دیگری دستاوردهایی که طی این سالها با تمام فراز و فرودهایش برای کشور داشته است.

 -امور پرورشی در ابتدای انقلاب اسلامی چگونه و با چه اهدافی شکل گرفت؟ و چه روندی را طی کرده است؟

-در اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت کشور چه جایگاهی دارد؟ چه سازوکارهایی برای آن در نظر گرفته شده است؟ دستاوردهای آن در حوزه ­های مختلف چه بوده است؟ چشم انداز آینده آن چگونه است؟

اینها پرسش هایی است که برای یافتن پاسخ آنها در نشست پژوهشی با حضور دکتر علیرضا کاظمی معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش و دکتر محمد پاک سرشت، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و از پیشکسوتان عرصه امور تربیتی به گفتگو نشستیم.[1]

-امور پرورشی در ابتدای انقلاب اسلامی چگونه و با چه اهدافی شکل گرفت؟ و چه روندی را طی کرده است؟  

-دکتر محمد پاک سرشت، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان: در ابتدای انقلاب و دهه مبارک 60، شهیدان رجایی و باهنر در مسند آموزش و پرورش سه کار اساسی را باهم انجام دادند:

1-ایجاد نهاد امور تربیتی که تجربه پیش از انقلاب را به پس از انقلاب منتقل کردند.

2-ارتقای دانش­سراهای تربیت معلم به مراکز تربیت معلم

3- تغییر انجمن خانه و مدرسه(که قبل از انقلاب در 1326 تاسیس شده بود)، به انجمن اولیا و مربیان (در 1359).

 این سه کار مبارک این شهیدان پیامی برای امروز دارد و آن اینکه سه ضلع این مثلت یعنی خانه (والدین) و مدرسه (معلمان و مربیان) و سیستم کلی جامعه، باید در تربیت نسل آینده با هم هماهنگ باشند.

-دکتر علیرضا کاظمی، معاون امور پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش: اولین بار قبل از انقلاب در سال 1350 امور تربیتی در حد یک اداره کل در آموزش و پرورش شکل گرفت که بیشتر شامل فعالیت های فوق برنامه و سرود و تفریحی بود. با آغاز انقلاب اسلامی امور تربیتی در آموزش و پرورش از دو منظر ساختاری و محتوایی فراز و فرودهایی طی کرده است.

الف : با آغاز انقلاب اسلامی امور تربیتی در آموزش و پرورش از منظر ساختاری چه فراز و فرودهایی را طی کرده است؟

1- سال 1358: شکل­گیری نهاد امور تربیتی با ابتکار شهید رجایی و با هدف حفظ دستاوردهای انقلاب و تلاش برای تثبیت انقلاب از منظر محتوایی. با توجه به فضای پیچیده تفکرات اعتقادی و فعالیت گروهک ­های انحرافی متعدد در آن زمان، تمرکزش بیشتر بر دفاع از ارزش های انقلاب بود. سازمان پیشاهنگی که از قبل از انقلاب بود تداوم یافت و در سال 64 منحل شد. پس از 15 سال وقفه در21/ 2/ 78 با مصوبه مجلس، تشکیلات جدیدی به نام سازمان دانش ­آموزی با همان ماموریت ها ولی با محتوای جدید برای تکمیل فعالیت های حوزه پرورشی گسترش یافت که در دو حوزه فعالیت می­کرد: اداره کل امور تربیتی و اداره کل تربیت بدنی که در زیرمجموعه نهاد امور تربیتی به کار خود ادامه ­داد.

2-سال 1364: ارتقای نهاد امور تربیتی به معاونت امور تربیتی وزارت آموزش و پرورش. استحکام بیشتر و شکل ­گیری مدیریت ها و ادارات متعدد در ذیل آن از جمله: اداره کل تربیت بدنی، اداره کل امور تربیتی، مدیریت امور عمومی و مدیریت آموزشی و مدیریت فضای اردوگاه­ها و ...

3- از 1364 تا 1369 تشکیل ستاد امور تربیتی در مدارس که شامل مربی امور تربیتی و مدیر مدرسه و یک نفر نماینده از معلمان بود و به عنوان یک تشکل درون مدرسه­ ای مسائل مدرسه را مدیریت می­ کرد.

ب- با آغاز انقلاب اسلامی امور تربیتی در آموزش و پرورش از منظرمحتوایی چه فراز و فرودهایی را طی کرده است؟ در دهه اول انقلاب علاوه بر تثبیت انقلاب، به ­خاطر شرایط جنگ تحمیلی مربیان پرورشی هم و غمشان بسیج عمومی مردم در ارتباط با دفاع مقدس و توسعه و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت بود. کم­کم تشکل جدیدی در حوزه امور تربیتی شکل گرفت و نیاز به فعالیت های مشاوره­ای و تشکیل دفاتر مشاوره در سطح ادارات و مناطق شکل گرفت.

-در26 / 3/ 1379 طرح جامع تربیت و نظریه تلفیق آموزش و تربیت مطرح شد که با مصوبه 649 شورای عالی آموزش و پرورش منجر به حذف معاونت پرورشی از آموزش و پرورش شد و یکی از چالش های نظام آموزش و پرورش را شکل داد که هنوز هم درگیر آن هستیم. گرچه تلفیق آموزش و تربیت، رویکرد درستی بود اما مسیر ناصحیحی برای این کار انتخاب شده بود و اتفاق نامیمون و نامبارکی بود.

-از سال 79 تا 86 حدود 7 سال خلا بسیار بزرگی در حوزه این فعالیت ها در سطح کلان کشور ایجاد شد. گرچه در همین سالها همچنان مربیان امور پرورشی در مدارس فعالیت داشتند اما عملا زیر نظر معاونین آموزشی در ادارات قرار گرفتند. این خلا ساختاری آسیب جدی داشت.

دکتر محمد پاک سرشت: در اردیبهشت 85 رهبر معظم انقلاب در توصیه­ هایشان خطاب به وزیر و مسئولین وقت آموزش و پرورش فرمودند که قرار نبود امور تربیتی تعطیل شود و در آن سخنرانی سه فرمان دادند:

1- احیای تربیت معلم ،   2-احیای معاونت پرورشی ،  3- رفع محجوریت از قرآن.

-قانون احیای معاونت پرورشی در سال 85 به تصویب مجلس رسید و آیین نامه اجرایی آن سال 86 ابلاغ شد.

• معاونت پرورشی تمرکزش بر فعالیت های اجرایی و مشاوره­ای برگشت و امروز یکی از مهمترین مسئولیت های مربیان پرورشی و مشاوران در مدارس، بحث آسیب های اجتماعی است.

- امور تربیتی در اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت ما؛ چه جایگاهی دارد؟ چه سازوکارهایی برای آن در نظر گرفته شده است؟

   دکتر علیرضا کاظمی:  یکی از مهمترین دستاوردهای ارزشمند نظام تعلیم و تربیت کشورمان در این 40 سال برخورداری از سند تحول بنیادین به عنوان یک سند متعالی و مترقی و یک نقشه راه یکدست برای دستیابی به اهداف متعالی نظام تعلیم و تربیت و تربیت انسان طراز جمهوری اسلامی ایران است خوشبختانه امروز آموزش و پرورش درگیر سیاستگذاری های متنوع، متعدد و جزیره ­ای نیست.و دهه چهارم انقلاب اسلامی را می توانیم دهه شکوفایی سیاستگذاری در نظام جمهوری اسلامی قلمداد کنیم که حداقل آموزش و پرورش در این حوزه یک دستاورد بزرگ داشته است.

«در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش عنوان شده است که از 6 ساحت تربیت باید پنج ساحت به حوزه پرورشی و تربیت بدنی و یک ساحت به تربیت علمی و فناورانه اختصاص یابد.»[2]

در شرایط کنونی مهمترین استراتژی مسئولان آموزش و پرورش پیاده سازی و اجرای سند تحول بنیادین است و ما سه مسیر را برای اجرایی کردن سند تحول در نظر گرفته ­ایم:

 1- حذف موانع از طریق ایجاد تغییر در ساختارها، برنامه ­ها و فرایند­ها: تحقق رویکرد پرورشی و فرهنگی یکی از مهمترین چرخش های تحول آفرین سند تحول بنیادین است. تلاش کرده ­ایم مجموعه فعالیت های تربیتی و پرورشی را در سبد فعالیت های آموزشی مدرسه پررنگ کنیم. تحول در برنامه ­های آموزشی و محتوای کتابهای درسی، کاهش بار آموزش از دوش بچه­ ها. و ایجاد فضایی برای فعالیت های گروهی در برنامه ­های درس ملی، حذف آزمون ­ها و کتابهای کمک درسی از دوره ابتدایی ... از مهمترین اقداماتی است که در گذشته انجام شده و در سال آینده با جدیت بیشتر دنبال می­شود.

2- حرکت به سمت ایجاد یک سری مقتضیات: مثل استاندارد سازی فضاهای آموزشی و تجهیزات و فرایندهای آموزشی و استفاده از تکنولوژی های آموزشی روز دنیا، و نیز پیگیری استلزامات و پشتوانه­ های قانونی (برای تامین منابع مالی و آموزشی و نیروی انسانی)

3- طراحی الگوی پیاده ­سازی سند تحول بنیادین بر مبنای زیرنظام ­ها: 6 زیرنظام سند تحول بنیادین در شورای عالی آموزش و پرورش تصویب شده و برای اجرایی شدن آنها 351 برنامه تدوین شده که تمام راهکارهای موجود در سند تحول را پوشش می ­دهد و 40 برنامه آن مربوط به معاونت پرورشی است. این مهمترین استراتژی در حوزه وزارت آموزش و پرورش برای سند تحول بنیادین است و معاونت پرورشی هم طبیعتا سهم بسیار بالایی در این برنامه­ ها دارد. قرار است که هر حوزه ­ای برنامه­ های خود را در یک دوره 5 ساله منطبق با برنامه ششم توسعه و متناسب با منابع مالی و انسانی اولویت ­بندی و تا پایان برنامه ششم همه آنها را محقق کند. 

- مهمترین سیاست ها و راهبردها برای اجرای سند تحول بنیادین در حوزه پرورشی:

یکی از برنامه ­های مهم ما رویکرد تعلیم و تربیت تمام ساحتی است که روح حاکم بر سند تحول بنیادین است. و در این راستا برنامه­ های ذیل اجرا شده است:

• تدوین حدود 120 برنامه در مجموع برنامه ­های معاونت پرورشی با رویکرد تعلیم و تربیت تمام ساحتی
• تدوین حدود 20 سیاست و راهبرد برای مدیریت فعالیت های پرورشی
• تعیین3 اولویت راهبردی براساس مطالبات رهبری و نیازهای روز جامعه و تدوین کارویژه ­هایی برای هریک از آنها

این سه اولویت راهبردی معاونت پرورشی برای تحقق سند تحول بنیادین کدام است؟

1 - توسعه و ترویج فرهنگ اقامه نماز و قران و عترت

الف- تحلیل محتوا و موضوع بندی فرمایشات و مطالبات رهبری در حوزه نماز از نظام آموزش و پرورش و تفکیک و گرد آوری راهبردها و اقدامات انجام شده و آنچه باید انجام شود به صورت یک کتاب .

ب- جشنواره فرهنگی هنری گلدسته­ های سرو در حوزه فرهنگ اقامه نماز به میزبانی استان گلستان برگزار خواهد شد.

پ- آموزش عمومی قرآن: بسته آموزشی ارتقای آموزش عمومی قرآن برای دانش آموزان و معلمان و مربیان و مدیران 

2- توسعه مهارت های ارتباطی و فضایل اخلاقی

در قالب طرح توانمندسازی روانی اجتماعی دانش آموزان: 6 فضیلت محوری (خرد و دانش، شجاعت و انسانیت، عدالت، اعتدال و میانه ­روی، تعالی و معنویت) درنظر گرفتیم که هرکدام چند زیر شاخص و در مجموع 24 زیرشاخص دارد برای هرکدام یک محتوا تولید و در قالب دوره­ های آموزشی و توانمندسازی در اختیار دانش ­آموزان و خانواده­ ها قرار می­ دهیم.

3-ایجاد روحیه امید و نشاط در دانش آموزان: دشمن یه دنبال ایجاد یاس است و رهبر معظم بشدت دنیال تقویت روحیه امید و نشاط در نسل جوان و نوجوان است. در اردوی راهیان نور دانش ­آموزان فرمودند که دانش ­آموزان ما امروز به مراتب آماده ­تر از بچه­ های دهه 60 برای دفاع از آرمان های انقلاب اسلامی هستند. این بسیار امید آفرین است.

کارویژه­ های آنها کدام است:

1-دستورالعمل امر به معروف و نهی از منکر در مدارس: برای اولین بار تدوین و ابلاغ  شد. ایجاد دو ساختار تشکیلاتی یاوران معروف و یاد آوران معروف در مدرسه، برگزاری جشنواره مفلحون، و تولید محتوا و ...

سه فعالیت محوری را برای هر سال تحصیلی در نظر گرفتیم. یکی برای دانش ­آموزان، یکی برای مربیان و یکی برای خانواده ­ها. برای امسال این سه مورد عبارتند از: راستگویی، احسان به والدین و وجدان کاری

2-منشور حمایت از کالای ایرانی: 13 راهبرد و 63 راهکار که مخاطب آن معلمان، دانش ­آموزان و خانواده ­ها هستند و در دو محور گفتمان ­سازی از طریق میثاق ­نامه حمایت از کالای ایرانی و جشنواره فرهنگی هنری استفاده از کالای ایرانی و اجرایی ­سازی عملی از طریق نمایشگاه­های نوشت افزار ایرانی.

3-بحث حجاب و عفاف: 35 اقدام طراحی شده است از جمله نمایشگاه های مدرسه­ ای عفاف و حجاب با عنوان ریحانه در مدارس ابتدایی با مشارکت خود دانش آموزان در طول سال تحصیلی.

- عدالت بخشی در حوزه فعالیت های پرورشی یکی از مهمترین رویکردها توجه به مناطق روستایی و کاهش فاصله صف و ستاد و استفاده از فضای مجازی بوده است.

-طراحی و اجرای آزمون سلامت روان و تدوین نقشه خطرپذیری مدارس از مهمترین دستاوردهای امور پرورشی در سالهای اخیر است:

 هم اکنون طرح آزمون سلامت روان 2 میلیون دانش آموز را داریم اجرا می­ کنیم. در حوزه فردی خانوادگی و جامعه شخصیت دانش آموزان را  بر اساس 24 شاخص استاندارد [3]می ­سنجیم و بعد نقشه خطرپذیری مدارس کشور را آماده می­ کنیم و مشخص می­شود که مثلا افسرده ­ترین دانش آموزان در کدام استان و کدام مناطق و در کدام مدارس هستند. اینها اجرایی شده و نقشه خطرپذیری به صورت دقیق برای بسیاری از استانها ترسیم شده است. آسیب‌های رفتارهای مخاطره‌آمیز به تفکیک گروه سنی و مقطع تحصیلی مشخص شده است. هر استانی به تفکیک شهرها و محلات خود، داده‌ها را روی نقشه (GIS) جانمایی کرده‌اند و به تعداد شهرهای خود می‌دانند که مهم‌ترین اولویت خطرپذیری که آنها را تهدید می‌کند، چیست؟  بعد بر اساس این نقشه برنامه ­ریزی متناسب پیشگیرانه و کارگاه آموزشی برگزار می­گذاریم.

-همکاری با طرح نماد

مجموعه مشاوران ما در مدارس در خدمت طرح نماد هستند. در سیستم نماد، 14 دستگاه حضور دارند و آموزش و پرورش دستگاه محوری در حوزه نماد و پیشگیری از آسیب های اجتماعی است. وقتی در مدرسه متوجه می­شویم که دانش آموز مشکلی دارد مثلا اعتیاد یا افسردگی شدید یا .. این در سیستم نماد ثبت می ­شود و از طریق آن ارجاع به مدیر و مشاور و بعد هسته مشاوره منطقه و .. می­ شود و در آنجا از طریق سامانه مشترک به دستگاه ذیربط ارجاع داده می­ شود. و علاوه بر آن برنامه­ های مختلفی هم برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی داریم.

- برنامه ­های ویژه معاونت پرورشی برای چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی کدام است؟

امسال در چهلمین سالگرد انقلاب یکی از برنامه­ های ویژه در دستور کار ما توسعه و ترویج زندگی به سبک روح الله است. یک جشنواره استانی در قم طراحی کرده ­ایم و بنا داریم که بتوانیم تلاش بیشتری برای ایجاد انس و الفت و آشنایی با سبک و سیره زندگی امام (ره) در بین دانش آموزان ایجاد کنیم . البته طرح های بسیاری در بخش های مختلف داریم که امیدواریم با پشتوانه صدا و سیما و همه نهادهای فرهنگی و دانشگاه فرهنگیان که مرکز جوشش و تولید نیروی انسانی در وزارت آموزش و پرورش است، بتوانیم راهکارهایی برای تامین منابع انسانی هم ببینیم که مهمترین دغدغه ما تامین نیروی انسانی کیفی و البته کمی در همه بخش هاست .

- چالش های معاونت پرورشی در سطح مدارس چیست؟

1- حجم کار مربیان پرورشی در مدارس آنقدر زیاد شده که نمی­توانند به وظایف اصلی خود که رصد مسائل تربیتی مدرسه است برسند. زیرا تمام دستگاهها و نهادها از شهرداری و کمیته امداد و محیط زیست و نیروی انتظامی و .. همه اینها هر برنامه­ ای که دارند بهترین و در دسترس­ ترین مخاطب برایشان مدرسه و مربیان پرورشی هستند. مربی پرورشی در مدرسه صدها نقش و کار برایش تعریف شده به نحوی که نمی­ تواند به وظایف اصلی خود که رصد مسائل تربیتی دانش آموزان است بپردازد.

2-چالش دیگر کمبود مشاور و نیروی انسانی است. کمبود معلم در حوزه کلاس خیلی محسوس است. درد کمبود نیرو در حوزه پرورشی به مراتب بیشتر از معلمان آموزشی است و آسیب فقدان آن هم به مراتب بیشتر از معلمان آموزشی است اما دیده نمی شود. بر اساس قانون احیا به ازای هر 4 دانش آموز یک ساعت مربی پرورشی لازم است. بر این اساس صد هزار مربی تربیتی و 28 هزار مشاور کم داریم. تعارضاتی که امروز در حوزه سیاستگذاری در مسائل فرهنگی وجود دارد اصلا پذیرفته نیست.مرکز آموزش و برنامه­ ریزی نیروی انسانی آموزش و پرورش کارش برآورد نیازهاست و باید مطالبه کند اما نهادهای مسئول باید پاسخگوی این نیاز باشند.

توانمندسازی مربیان کافی نبوده و به روز آوری نشده و نتوانسته­ اند در حوزه­ های جدید ورود کنند. لذا مربیان ما انگیزه کافی برای کار ندارند و کمتر برنامه ­ساز هستند.

ـ با توجه به مقتضیات کنونی جامعه چه سازوکاری برای بهبود عملکرد آن می­ توان در نظر گرفت؟

1- کارگروه احیای معاونت پرورشی با مسئولیت وزیر شکل بگیرد با این رویکرد که ظرفیت های مغفول و مهجور مانده قانون احیای معاونت پرورشی از جمله منابع انسانی را احیا کنیم چراکه که طرح­ های خوب با کمبود نیروی انسانی به خوبی اجرا نخواهد شد. 

2- تفکیک پرورشی و مشاوره که جنس متفاوت دارند. در حال حاضر تلفیق عنوان رشته تحصیلی دانشجو معلمان با عنوان مشاوره و راهنمایی تحصیلی با گرایش تربیت مربی پرورشی مشکل ساز شده و دانشجویان پس از فارغ التحصیلی خود را مشاور می­دانند نه مربی تربیتی.

3-معاونت پرورشی در کنار همه فعالیت های فرهنگی در مدرسه، کارش مدیریت فعالیت های تربیتی است. باید پیوست فعالیت های فرهنگی و تربیتی را از همه بخش های آموزش و پرورش مطالبه کنیم.

4- سر مربی تربیتی را از فعالیت های اجرایی آموزشی و غیرآموزشی که به او تحمیل می­کنیم خلوت کنیم.

5-نقش و وظیفه اصلی­ مربی تربیتی، رصد فعالیت های تربیتی در مدرسه است. مربی تربیتی در مدرسه باید ناظر بر فعالیتهای تربیتی همه عوامل مدرسه باشد. وقتی معلم پرورشی هیچ سهمی در ارزیابی معلم در مدرسه ندارد طبیعی است که جایگاهی هم ندارد. در اداره هم معاون پرورشی سهمی در ارزیابی مدیران مدارس ندارد. مربی تربیتی جایگاهش به سطح مجری فعالیتهای تربیتی تنزل یافته است. مربی تربیتی باید چالش های تربیتی مدرسه، کلاس و دانش آموز را شناسایی کند و برای آنها برنامه ریزی کند. مربی تربیتی باید برای رفع چالش های خاص مدرسه طرح و ایده بدهد نه اینکه خودش مجری باشد.

سخن پایانی

حوزه پرورشی با توجه به سند تحول بنیادین از مهمترین حوزه های آموزش و پرورش است که بخش عمده اهداف نظام تعلیم و تربیت تمام ساحتی را تحقق خواهد داد و در طی سالهای اخیر به رغم فراز و فرودهایی که داشته، روند امیدوارکننده ای را طی می­ کند و دستاوردهای مهمی از جمله رویکرد تعلیم و تربیت تمام ساحتی، کاستن از بار سنگین آموزش بر دانش آموزان و تاکید بیشتر بر فعالیت های گروهی و پرورشی ... و  نیز تدوین نقشه خطرپذیری مدارس و همکاری با طرح نماد چشم انداز مثبتی با توجه به نقشه راه نظام تعلیم وتربیت در راستای دستیابی به حیات طیبه فراروی ما قرار داده است با این حال ضرورت رفع موانع و چالش های پیش روی آن بیشتر نمایان می­ شود.