پخش زنده
امروز: -
انتخابات پارلماني افغانستان،مي تواند صحنه اي براي تسهيل مطالبه گري ملت آن کشور باشد.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا وسيما، از روز جمعه ششم مهرماه تبلیغات انتخابات مجلس ملی افغانستان آغازشد .دوهزار و پانصد و شصت و پنج نفر از جمله 418 زن برای تصاحب 249 کرسی مجلس ملی افغانستان رقابت می کنند .در انتخابات قبلی مجلس ملی افغانستان تعداد نامزدها 2529 نفر بود . تبلیغات انتخابات مجلس ملی افغانستان تا 26 مهرماه ادامه دارد و انتخابات 28 مهر ماه در بیش از 22 هزار حوزه انتخاباتی برگزار می شود .
اهميت انتخابات
برگزاری این انتخابات از جهات مختلف مهم و قابل توجه است :
1-اول آنکه فعالیت پارلمان افغانستان به دلیل ناتوانی دولت وحدت ملی این کشور برای برگزاری انتخابات تمدید شد و این در حالی است که برخی از محافل در مورد اختیارات قانونی محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان برای تمدید فعالیت پارلمان شبهه وارد کردند .با این حال برای اینکه افغانستان بدون پارلمان نباشد دادگاه قانون اساسی این کشور تمدید آنرا پذیرفت .با این حال فشارها بر دولت کابل برای برگزاری انتخابات زیاد بود .
2-انتخابات پارلمانی افغانستان در حالی برگزار می شود که توافق محمد اشرف غنی رئیس جمهوری و عبدا.. عبدا... رئیس اجرایی دولت وحدت ملی این کشور برای اصلاحات در فرایند برگزاری انتخابات و شفاف سازی آن به منظور جلوگیری از تقلب عملی نشد.
دو طرف در توافق سیاسی خود در سال 2014 توافق کردند که انتخابات مجلس ملی و شوراهای ولایتی و ریاست جمهوری زمانی برگزار شود که در قوانین انتخاباتی و نحوه برگزاری آن اصلاحات اساسی صورت گیرد که به دلیل کارشکنی ها و تعلل رئیس جمهوری افغانستان اصلاحات لازم صورت نگرفت و مخالفان برای برگزاری شفاف انتخابات و جلوگیری از تقلب در آن بر استفاده از فناوری بیومتریک تاکید دارند که به گفته مقامات مسئول در کمیسون انتخابات افغانستان برای چهار هزار حوزه از بیست دو هزار حوزه از این دستگاهها خریداری شده است و اگر تا پایان مهلت تبلیغات انتخابات در حوزه ای نصب نشود انتخابات در آن حوزه ها به شکل سنتی برگزار می شود.
3-سومین ویژگی انتخابات مجلس ملی افغانستان این هست که بیش از جناحها و گروههای سیاسی و قومی در این کشور ، آمریکا و انگلیس بر برگزاری آن تاکید دارند .با توجه به اینکه آمریکا به بهانه از بین بردن تروریسم و برقراری دمکراسی در افغانستان به این کشور لشکر کشی و آنرا اشغال کرد اکنون با فشارهای بین المللی در مورد دستاوردهایش در افغانستان روبرو است.
به همین دلیل برگزاری انتخابات پارلمانی در افغانستان از یکسو برای آمریکا جنبه نمادین و ژست به اصطلاح دمکراسی خواهانه دارد و از سوی دیگر دولت واشنگتن درصدد است با تغییر ترکیب نمایندگان پارلمان افغانستان نه تنها مخالفتها با پیمان امنیتی میان آمریکا و دولت افغانستان را کاهش دهد بلکه برای تصویب مجدد آن اوضاع را به نفع واشنگتن مدیریت نماید .
به همین دلیل بسیاری از محافل در افغانستان برنده انتخابات مجلس ملی این کشور را آمریکا می دانند .بخصوص آنکه این کشور زلمی خلیل زاد را به عنوان نماینده خود در افغانستان منصوب کرد تا بتواند آنچه را که مهندسی انتخابات افغانستان نامیده می شود مدیریت نماید.
روزنامه "ویسا " چاپ کابل در شماره اخیر خود از تلاش موسسه موسوم به "دمکراسی برای افغانستان " جهت وارد کرن 150 تن از غربگرایان به پارلمان این کشور خبر داد و به نقل از سید مجتبی انوری سخنگوی پارلمان افغانستان تاکید کرد این موسسه نشستی را با این نامزدها در هتل "سرینای " کابل برگزار و در قبال اخذ تعهدادتی از آنان وعده داده است که وارد پارلمان خواهند شد .اجمل غنی پسر عموی اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان به همراه داود نوروزی رئیس سابق اداره امور ریاست جمهوری افغانستان مسئولیت اداره موسسه دمکراسی برای افغانستان را برعهده دارند .نکته قابل توجه دیگر اینکه بنا به افشای رسانه های افغانستان از جمله روز نامه "ویسا " شرکت آمریکایی به نام " آی. اس .ای " ماموریت دارد به پیروزی جناح دولت در انتخابات کمک کند .شماری از کارمندان این شرکت که institute of state effectiveness نام دارد و به ریاست کلیرلاک هارت clare lockhart فعالیت می کند با دریافت حقوق و امتیازات فوق العاده کار خود را در افغانستان آغاز کرده اند و گفته می شود لارک هارد انگلیسی تبار پیشتر نیز هدایت ستاد انتخاباتی اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان را برعهده داشته است . دراین حال همایون همایون معاون مجلس ملی افغانستان نیز تاکید کرد روند انتخابات این کشور روندی دستوری است که کشورهای غربی بخصوص آمریکا در آن دخالت دارند و درصدد مهندسی کردن آن هستند
عبدالودود پیمان از نمایندگان پارلمان افغانستان نیز با اشاره به مداخلات آمریکا در امور داخلی افغانستان بخصوص روند انتخابات پارلمانی این کشور تاکید کرد دمکراسی ابزار و اهرمی در دست آمریکا است تا به بهانه استقرار آن در امور داخلی کشورها دخالت نماید .این در حالی است که نه تنها در آمریکا دمکراسی وجود ندارد بلکه واشنگتن از دیکتاتورها در عربستان نیز حمایت می کند .با توجه به این نگرانیها است که احمد ضیا مسعود رئیس اجرایی ائتلاف بزرگ ملی افغانستان خواستار تشکیل دولت موقت در این کشور برای برگزاری انتخابات مجلس ملی شد .
به اعتقاد وی تنها راهی که می تواند شفافیت انتخابات افغانستان را تضمین کند تشکیل دولت موقت است. زیرا دولت افغانستان و حامیانش برای مهندسی انتخابات تلاش می کنند .
4-فرایند برگزاری انتخابات مجلس ملی افغانستان در حالی کلید خورد که همچنان سایه نگرانی از بروز تقلب های گسترده و آنچه مهندسی انتخابات تلقی میشود بر روند برگزاری انتخابات و نتایج آن سایه افکنده است . فضل رحمان اوریا سخنگوی ائتلاف بزرگ ملی افغانستان اعلام کرد این ائتلاف یک میلیون شناسنامه و برچسب انتخاباتی جعلی در دست دارد که برای برخورد با متخلفان آنها را در اختیار دادستانی قرار می دهد .علاوه براین به گفته امرا.. صالح رئیس اداره امنیت ملی افغانستان در دوره ریاست جمهوری حامد کرزای دو نفر از نامزدهای شرکت کننده در انتخابات مجلس ملی افغانستان در دوره مسئولیت وی به جرم آدم ربایی دستگیر شدند که یکی از آنها به 20 سال زندان محکوم شد و سوال مهم این است که این افراد گونه صلاحیت شرکت در انتخابات را دریافت کرده اند .
5-ويژگي ديگر انتخابات مجلس ملی افغانستان این است که به رغم انتظارات جامعه این کشور این دور از انتخابات نیز تحت تاثیر شرایط قومی، وابستگی های خارجی ،میزان ثروت نامزدها و حامیان مالی آنان و وابستگان حکومتی برگزار می شود .این در حالی است که دانش آموختگان و طبقات متوسط جامعه افغانستان نیز انتظار داشتند در قالب نامزدهای مستقل حضور پررنگ و تاثیر گذاری در انتخابات ایفا کنند .
6-ديگر ویژگی انتخابات مجلس ملی افغانستان استفاده از شعارهایی مانند بازگرداندن اعتماد عمومی و مردمی ،مبارزه با تبعیض ،فقر و بیکاری و به دنبال روشنی رفتن است .با این حال به گفته مقامات دولت افغانستان نامزدها در شعارهای انتخاباتیشان از تلاش برای نظارت بیشتر بر قوه مجریه سخن نگفته اند .
7-هفتمین مورد مهم انتخابات مجلس ملی افغانستان را می توان تاثیر شبکه های اجتماعی و استفاده گسترده نامزدهای انتخاباتی و هواداران آنها از فضای جازی نام برد .اگر چه بخش مهمی از جامعه افغانستان همچنان فاقد امکانات لازم برای استفاده رای دهندگان از اینترنت و شبکه های مجازی است اما جوانان که بخش مهمی از جامعه رای دهندگان افغانستان را تشکیل می دهند بدون تردید به شبکه های اجتماعی دسترسی دارند و متاثر از آن در انتخابات شرکت خواهند کرد .به مین دلیل محافل غربی بصوص آمریکا برای جلب نظر رای دهندگان جوان به طور گسترده ای بر فعالیت شبکه های اجتماعی سرمایه گذاری کرده اند .
8-نکته بعدي انتخابات مجلس ملی افغانستان حضور گسترده نامزدهای زن است که حدود یک پنجم نامزدها را تشکیل می دهد .استفاده آنان از بیلبردها و پوسترهای بزرگ در سطح شهر ها و روستاها نشان می دهد که نامزدهای زن از توانایی تاثیر گذاری بر جامعه رای دهندگان افغانستان برخوردارند و این می تواند به فعالترشدن جامعه زنان در یک رقابت سیاسی تاثیر گذار بر سر نوشت افغانستان تاثیر گذار باشد .
جمع بندي
در هر حال ، بدون تردید برگزاری انتخابات مجلس ملی در افغانستان گامی مهم برای اعمال دیدگاهها و نظرات مردم این کشور در تعیین سرنوشت افغانستان است .اما از آنجا که این کشور همچنان تحت اشغال آمریکا و سازمان ناتو قرار دارد برگزاری انتخابات سالم و شفاف که نمایندگان واقعی مردم افغانستان از صندوقها خارج شوند بسیار دشوار است .
در حالی که جامعه افغانستان با نشاط ناشی از تبلیغات انتخابات مجلس ملی روبرو است اعتراض محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان به تصمیم آمریکا برای خصوصی کردن جنگ افغانستان و واگذاری آن به شرکت امنیتی خصوصی بلک واتر که اکنون آکادمی نامیده می شود بیانگر بروز تحولات گسترده امنیتی و نظامی در افغانستان است که دولت و پارلمان این کشور هیچ نقش و تاثیری در آن ندارند.
این بدان معنا است که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا که تاجر منش است به افغانستان به عنوان مستمره واشنگتن می نگرد .به همین دلیل وی و دولت آمریکا هیچ اهمیتی به استقلال و حاکمیت ملی افغانستان قایل نیستند .در این شرایط آمریکا برای تایید برنامه هایش برای تحولات آینده امنیتی افغانستان نیازمند تشکیل پارلمانی وابسته است که صرفا با درخواستها و برنامه های واشنگتن موافقت نماید .به همین دلیل جامعه افغانستان به شدت نگران تلاشهای زلمی خلیلزاد برای مهندسی کردن انتخابات مجلس ملی افغانستان است .
========================
نويسنده : مجيد وقاري - کارشناس مسائل آسيا
.