سرنگونی هواپیمای روسي در سوریه؛ بحران در روابط روسيه و رژيم صهيونيستي(قسمت دوم)

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما، مساله سرنگونی هواپیمای تجسسی روسی در سوریه که مسکو ، رژيم صهيونيستي را مسبب و مقصر اصلی آن اعلام کرده ، ابعاد و پیامدهای بی سابقه ای پیدا کرده است.

ابعاد بحران

هر چند مقامات اسرائیلی بشدت هرگونه نقش خود را در این حادثه رد می کنند، با این حال مسکو بر این موضوع تاکید کرده و اقداماتی را در راستای تنبیه رژیم صهیونیستی و تجدید نظر در روابط نظامی و امنیتی با آن در عرصه سوریه انجام داده است.
ضمن اینکه اظهارات مقامات ارشد اسرائیلی درباره تداوم اقدامات نظامی خود در سوریه واکنش منفی مسکو را بر انگیخته است.در این راستا دمیتری پسکوف سخنگوی رئیس جمهوری روسیه روز دوشنبه به اسرائیل در خصوص تنش آفرینی در سوریه هشدار داد.به گفته پسکوف: اقدام عمدی خلبانان اسرائیلی در سوریه که بر اثر آن هواپیمای ایل- 20 روسیه سرنگون شد، بی پاسخ نخواهد ماند و مسکو تدابیر بیشتری برای دفاع از نظامیان خود اجرا می کند. این گونه اقدامات به روابط روسیه و اسرائیل آسیب وارد می کند.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نیز در گفتگوی تلفنی با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به صراحت گفته که اقدامات نیروی هوایی اسرائیل عامل فاجعه سرنگونی هواپیمای ایل - 20 است. وزارت دفاع روسیه نیز در گزارش نهایی خود از نحوه سرنگونی هواپیمای ایل-20این کشور ، اظهارات مقامات اسرائیلی مبنی بر اینکه تل آویو در حادثه سرنگونی هواپیمای روسی درسوریه نقشی نداشته را بی اساس خواند وآن را مسئول کامل این حادثه معرفی کرد. به گفته ایگور کوناشنکف سخنگوی وزارت دفاع روسیه: اطلاعات به دست آمده بار دیگر اثبات می کند مسئولیت کامل این حادثه با نیروی هوایی اسرائیل و فرماندهان این نیرو است. وی تاکید کرد که اسرائیل کاملاً در سقوط هواپیمای روسیه در سوریه مقصر بوده و تمام اظهارات مقامات نظامی تل آویو درباره عدم ارتباط با مرگ 15 نظامی روسی نادرست است.به گفته وی ؛ تصاویر دریافتی از صفحه سامانه اس- 400 روسیه در پایگاه حمیمیم سوریه اثبات می کند مسئولیت کامل سرنگونی هواپیمای ایل 20 روسیه با اسرائیل است.

تدابیر جدید مسکو
اکنون روسیه در حال انجام اقدامات متقابل برای ایجاد محدودیت های جدی برای عملیات نیروی هوایی اسرائیل در سوریه و نیز افزایش توانمندی دفاع هوایی سوریه است. واکنش روسیه به حادثه هواپیمای "ایل 20" در سوریه تاکنون منجر به محدویت پرواز جنگنده های نیروی هوایی اسرائیل بر فراز سوریه شده است. وزارت دفاع روسیه نیز اعلام کرد به دستور ولادیمیر پوتین، ارتش سوریه را مجهز به سامانه پیشرفته دفاع هوایی اس -300 خواهد کرد. این خبری بسیار بد برای صهیونیستها محسوب می شود و به همین دلیل بسرعت در مقابل آن واکنش نشان دادند.

آویگدور لیبرمن وزیر جنگ اسراییل گفت: در مورد تحویل های احتمالی سیستم دفاع هوایی اس-300، مهمترین مسئله این است که این سلاح ها نباید علیه اسرائیل استفاده شوند. اگر آنها را علیه ما استفاده کنند، ما نیز مقابله به مثل می‌کنیم. اسراییل در صورتی که علیه هواپیماهایش در سوریه از سیستم اس-300 استفاده شود، دست به اقدام تلافی جویانه خواهد زد.لیبرمن همچنین خاطر نشان کرد که مسکو به تنش با اسراییل علاقمند نیست و تل آویو هم به دنبال تنش با روسیه نیست. به نظر می رسد روند روابط روسیه و اسرائیل به سمت وخامت بیشتر حرکت می کند. به رغم تهدید اسرائیل ، مسکو مصمم به تجهیز ارتش سوریه با سامانه اس -300 است.

فیصل المقداد معاون وزیر خارجه سوریه در واکنش به اعلام مسکو برای تحویل سامانه «اس ۳۰۰» روسیه به سوریه گفت که روابط میان دو طرف هر روز عمیق تر می شود.تحویل این سامانه ضد هوایی به سوریه تحولی بسیار منفی برای تل‌آویو است ومی تواند از حجم حملات اسرائیل به سوریه کم کند. برای اسراییل، تصمیم روسیه برای اعطای سامانه اس -300 به سوریه حتی از تهدید مستقیم خودش هم جدی‌تر است.اسرائیل به هیچ وجه حاضر به تقویت دفاع هوایی سوریه نیست،چراکه چنین اقدامی مانعی جدی برای انجام حملات موشکی و هوایی نیروی هوایی اسرائیل در سوریه به وجود می آورد. روز سه شنبه 3 مهر منابع روس اعلام کردند اولین محموله جنگ‌افزارهای الکترونیکی و سامانه‌های «اس-۳۰۰» روسیه وارد سوریه شده است

ادعای پوچ واشنگتن
نقش ایران در مسئله سوریه خشم شدید غربی ها ، متحدان عرب آنها و اسرائیل را برانگیخته است. سوریه از سال 2011 با ناآرامی های تحت حمایت غرب و متحدان عرب آن وارد بحران شد و به تدریج گروه‎های تروریستی مورد حمایت عربستان، آمریکا و متحدانشان برای تغییر معادلات منطقه به نفع اسرائیل وارد درگیری های گسترده با ارتش سوریه در نقاط مختلف این کشور شدند.

به دنبال آن دولت سوریه از ایران خواست به دمشق در مبارزه با تروریست ها کمک کند.بدین ترتیب ایران با درخواست دولت قانونی سوریه به منظور مبارزه با گروههای تروریستی، حضور مستشاری در سوریه داشته و نقشی مهم در پیروزی های ارتش سوریه در نبرد علیه تروریستها در نقاط مختلف این کشور ایفا کرده است. پس از حادثه سرنگونی هواپیمای تجسسی روسی درپی حمله هوایی اسرائیل به لاذقیه ، دولت آمریکا به منظور سرپوش گذاشتن بر نقش اسرائیل در این حادثه تلخ، تلاش کرده تا ایران را در این زمینه مقصرجلوه دهد.در این راستا مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا درادعایی پوچ مدعی شد: سقوط جنگنده روسیه لزوم یافتن راه حلی برای بحران سوریه که شامل خروج نیروهای ایرانی از این کشور می شود، را بیش از پیش نمایان ساخت.

وزیر خارجه آمریکا همچنین مذبوحانه تلاش کرد ایران را مسئول این حادثه معرفی کند. پمپئو مدعی شد: این حادثه لزوم یافتن راه حلی فوری برای مناقشه سوریه که مطابق قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل متحد باشد و پایان دادن به اقدامات تحریک آمیز ایران در انتقال سامانه های تسلیحاتی خطرناک از طریق سوریه که تهدیدی برای منطقه است، نشان می دهد. جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا نیز در ادامه اتهام زنی های بی اساس خود علیه ایران مدعی شد، ایران در سرنگونی هواپیمای روسیه در سوریه دست داشته است.وی بدون ارائه کوچک ترین دلیل و مدرک، گفت، ایران مسئول حملات در سوریه و لبنان و همچنین سرنگون شدن هواپیمای روسیه در سوریه است. بولتون بلافاصله نیت خود را از این اتهام زنی، آشکار کرد و گفت، تحریم های بیشتری علیه ایران در راه است و واشنگتن فشار حداکثری علیه تهران را ادامه خواهد داد.ادعای ضد ایرانی بولتون در حالی است که وزارت دفاع روسیه در گزارش نهایی خود از نحوه سرنگونی هواپیمای «ایل-20» این کشور دراستان لاذقیه ، اسرائیل را مسئول کامل این حادثه معرفی کرده است.به گفته مسکو ، رژیم صهیونیستی به دلیل آنکه جنگنده های این رژیم از هواپیمای نظامی روسیه به عنوان پوششی برای حمله خود به تأسیسات نظامی در لاذقیه استفاده کردند، مسبب وقوع این حادثه است.ضمن اینکه کرملین در بیانیه ای حملات هوایی اسرائیل به سوریه را نقض حاکمیت سوریه دانسته است.

غربی ها به خصوص آمریکایی ها که از زمان شروع ناآرامی ها در سوریه ، هدف خود را فروپاشی دولت سوریه اعلام کرده و در این راستا ائتلاف غربی ،عربی به حمایت از گروههای تروریستی پرداخته اند، همواره لبه تیز حملات تبلیغاتی خود را متوجه ایران کرده و در عین حال بارها بر لزوم خروج نیروهای مستشاری ایرانی از سوریه تاکید کرده اند. با این حال این درخواست آنها با مخالفت شدید دولت سوریه و بشار اسد رئیس جمهوری این کشور مواجه شده است.‏"فیصل مقداد" معاون وزیر خارجه سوریه اعلام کرد که حضور نیروهای ایرانی و حزب‌الله لبنان به درخواست دولت ما برای مبارزه با تروریسم صورت گرفت.

در عین حال روسیه نیزاز سپتامبر 2015 حضور پرنگی در سوریه در راستای حمایت از دولت سوریه و مبارزه با تروریسم داشته و به ویژه حملات هوایی روسها علیه مواضع تروریستها تلفات و خسارات زیادی به آنها وارد کرده است. غربی ها و  اسرائیل تلاش زیاد کرده اند تا با جنگ روانی و نیز رایزنی های سیاسی به نحوی موضع روسیه در باره حضور ایران در سوریه را تحت تاثیر قرار داده و به نحوی مسکو را با خواست خود همسو کنند.با این حال مسکو بر نقش بسیار مهم ایران در سوریه به ویژه در زمینه مبارزه با تروریسم تاکید کرده است./

=========================

نویسنده: سید رضا میرطاهر- کارشناس مسائل بين المللي.

.