به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما، محمد سالار گفت : در فرایند تصویب برنامه باید به 4 نکته اساسی توجه کرد که البته در این برنامه تا حدودی به این موارد توجه نشده است.
وی ادامه داد : نخستین مقوله انعطاف پذیری و غلتان بودن برنامه است.
سالاری در تشریح این امر گفت: در حال حاضر که کشور ما در شرایط خاصی به سر می برد و مجموعه ای از تحریم ها به کشور ما تحمیل می شود قطعا اداره کلان شهر تهران و تحقق ماموریت های مدیریت شهری تهران که از این موارد تاثیر می پذیرد با مشکل مواجه خواهد شد. لذا خیلی از برنامه ریزان شهری اعتقاد دارند ما در برنامه میان مدت و بلند مدت نمی توانیم همه احکام و پروژه ها را محقق کنیم و بگوییم در 5 سال آینده می توانیم به آن برسیم.
وی افزود: وضع درآمدی ما تاثیرپذیر از وضعیت تعاملات ما با کشور های خارجی است. اساسا برنامه های بلند مدت قطعی شده وجود ندارد و این الگو ، منسوخ شده است. امروزه برنامه ای برای مدیریت شهری مفید خواهد بود که مجموعه ای از ماموریت های مهم در آن گنجانده شود ، منعطف و پویا باشد و مبتنی بر مقتضیات زمانی و الزامات و محدودیت ها و فرصت ها بتوان اولویت ها را تغییر داد .
رئیس کمیسیون شهر سازی و معماری شورا گفت: مدل تدوین طرح های توسعه شهری جامع و تفصیلی در کشور ما اشکالات و مغایرت های جدی با کشورهای توسعه یافته دارد. آنها از طرح های توسعه شهری بلندمدت ، مدت ها ست که عبور کردند و به برنامه های غلتان رسیدند. آنها فرایند پیشرفت در حوزه فناوری های تکنولوژی و مدل های کسب و کار را که در فضای هوشمند سازی بروز و ظهور پیدا می کنند مد نظر قرار داده اند.
آیا اعتبارات محقق می شود؟
محمد سالاری در ادامه اظهارات خود گفت : یکی از اشکالاتی که در فرایند برنامه 5 ساله و یا برنامه های سالانه وجود دارد این است که مجموعه ای از احکام و ماموریت ها و پروژه ها را تصویب می کنیم اما در اصل به این مهم که تحقق این احکام به چه میزان اعتباری نیاز دارد و اینکه آیا این اعتبارات محقق می شوند یا نه توجه نمی کنیم. تغییر و تحولات تورم و تاثیر تحریم بر آن همه بر میزان منابع درآمدی اثر می گذارد و این امر نیز بر اعتبارات مورد نیاز احکام و ماموریت ها . در چنین شرایطی با رویکرد آرمانگرایانه می آیند برنامه ای تدوین می کنند غافل از اینکه منابع اعتباری برای پروژه ها پیش بینی کنند و اینکه آیا این منابع محقق می شود یا نه .
سالاری افزود: این شهر ظرفیت های محدودی دارد و در ابتدا باید حسابرسی مالی انجام شود و بعد ببینیم ظرفیت تحقق پذیری پروژه ها را دارد! در چنین شرایطی عدم تحقق پذیری برنامه ها سبب می شود سازمان شهرداری در فرایند تحقق برنامه ها به پروژه های دم دستی روی بیاورد و دچار روزمرگی می شود.
در میان اجرای برنامه به نامیدی دچار می گردند که نمی توان برنامه را اجرا کرد. پس پر واضح است که نمی توان بر این اساس برنامه ریزی کرد و فلان راهبرد اجرایی شود در حالی که میزان اعتبارات مورد نیاز آن به درستی سنجیده نشده باشد. در حال حاضر تغییر و تحولات در حوزه تکنولوژی و تبادل ارتباطات و پیشرفت علم آنچنان پیش می رود که دیگر بیاییم بگوییم در آینده چه کاری انجام می دهیم مهم نیست . این در شرایطی است که حوادث غیر مترقبه نیز امکان دارد رخ دهد و می تواند این برنامه ها را تحت تاثیر قرار دهد. امروز اپلیکیشن ها و استارت آپ ها موضوعی اثر گذار بر شهر هستند در حالی که 5 سال پیش در این زمینه فکری نشده بود.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا اظهار داشت: لذا در فرایند تصویب برنامه این نظریه ها ابتدا باید به گفتمان و باور عمومی در شورا تبدیل شود که نقش رسانه ها بسیار حائز اهمیت است، تا بتوانیم برنامه سوم توسعه شهر را با رویکرد غلتان تصویب کنیم. گرچه این ملاحظات جدی، دیده نشده است.
شاخص های سنجش پذیری
محمد سالاری همچنین گفت: نکته سوم این است که ما آماری قابل اعتنا در ماموریت های مختلف نداریم که ببینیم برای مثال در حوزه کاهش آلودگی های زیست محیطی چه میزان از اهداف محقق شده است.
وی افزود: اساسا شاخصی برای ارزیابی اینکه به چه میزان از اهداف برسیم وجود ندارد. به عنوان مثال طرح تفصیلی را در نظر بگیرید آیا آمار قابل اعتنایی در این زمینه که باید مبتنی بر شاخص های کمی و کیفی باشد وجود دارد که بر اساس آن مشخص شود در آخر برنامه به چه میزان از تحقق آن خواهیم رسید؟
ساختار سازمانی مبتنی بر رویکرد برنامه محور
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران گفت: نکته چهارم این است که ساختار سازمانی شهرداری تهران آیا رویکرد برنامه محوری را بر می تابد؟
وی ادامه داد: در شهرداری تهران معاونت برنامه ریزی شهرداری مسئول تدوین برنامه توسعه شهر تهران است اما آیا این معاونت در جایگاهی هست که از معاونت های دیگر و سازمان ها و شرکت های تابعه شهرداری در خصوص اجرای برنامه و میزان تحقق آن پرسش کند؟ آیا می تواند این مجموعه ها را ملزم به اجرای برنامه کند؟ آیا مسئولین توسعه شهری آموزش لازم و مهارت لازم را برای نظارت بر فرایند اجرای برنامه دارند؟ چه ساز و کاری برای برخورد با زیر مجموعه هایی که تابع برنامه نیستند تعریف شده است؟ آیا امروز اگر شهردار تهران دستوری دهد و تصمیمی خارج از برنامه گرفته شود و پروژه ای اجرا شود کسی تاب مقاوت دارد؟
سالاری افزود: در دوره های گذشته با تصمیم شهردار و یا مدیران پروژه هایی تعریف می شد که نه تنها در اولویت برنامه نبوده اند بلکه حتی در برنامه توسعه شهر تهران نیز تعریف نشده بودند. این در حالی است که ظرفیت درآمدی، مدیران را به این سمت سوق می داد که به سمت پروژه های زود بازده و دیده شونده بروند تا به سمت تحقق پروژه های تعریف شده . لذا سوالی که در ذهن متبادر می شود این است که به چه میزان ساختار سازمانی شهرداری تهران به این برنامه محور بودن الزام دارد؟ این بدنه که در گذشته باوری به برنامه محور بودن نداشته و مدیران خود را صاحب شهر و خلاق می دانستند آیا امروز برای این برنامه محوری آماده شده است؟این ها موازینی است که در فرایند تصویب برنامه 5 ساله سوم شهر تهران باید رعایت شود و اصحاب رسانه و اربابان جراید باید این مهم را از مدیریت شهری مطالبه کنند.