کَرنا زنی ؛ آیینی کهن ، ویژه عزای امام حسین (ع)

به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، آیین کَرنا نوازی به صورت دسته جمعی و در محوطه مسجد انجام می گیرد و علاوه بر روز تاسوعا و عاشورا، در سوم و هفتم شهادت امام حسین(ع) و یارانش نیز نواخته می شود.

کَرنا نوعی ابزار موسیقی بادی است که از نی ساخته شده و طول آن بین دو تا 3 متر متغیر است. این ساز ، نمادی از صور اسرافیل بوده و قدمت برخی از نمونه های آن که در رامسر مورد استفاده قرار می‌گیرد، به بیش از۳۰۰ سال می‌رسد. سر کرنا از جنس نوعی کدو بوده که برای همین منظور پرورش می یابد و شبیه دهانه شیپور است منتهی فرم منحنی دارد (شبیه شاخ گاو).

کرنانوازان شامل دو گروه سر کرناچی و ورکن هستند که سر کرناچیان در ابتدا نواخته و ورکن‌ها جواب می‌دهند. این روش همانند گویه مداح و واگویه سینه زنان است. کرناچیان در دمیدن در کرنا نواهای «یا حسین»، «یا امام»، «وای حسین کشته شد»، «یا امام یا حسین» را اجرا می‌کنند. کرنا نوازی به صورت دسته جمعی و در محوطه مسجد در روز اول محرم و همچنین تاسوعا و عاشورا و سوم و هفتم شهادت امام حسین(ع) انجام می‌شود.

در ماه محرم ؛ حال و هوای شهر حسینی می شود، فرهنگی تنیده در باورهای ما، محکم و ریشه ای. حالا که هر سال می گذرد این شیدایی بیشتر و بیشتر می شود، جوانان عاشق آقایشان حسین هستند، کسی به آنها نمی گوید جامه سیاه بپوشند، بلکه آنها از صمیم قلب و عشق درون سیه پوش می شوند.

در گذشته نیاکان ما رسومی در این ایام داشتند که حالا کم کم در گذر زمان فراموش شده است، در گذشته های نه چندان دور آیین هایی از نیاکان ویژه عزای سید و سالار شهیدان برپا بود که یکی از آنها کرنا زنی بوده است.

نحوه نواختن کَرنا :

ابتدا سر کرناچی که رهبری کرنا چیان را برعهده داشت آهنگی را شروع به نواختن می نمود و با هر بار دمیدن کرناچیان از او پیروی نموده و آهنگی می نواختند و غالبا" آهنگ یا امام حسین می نواختند یعنی سر کرنا چی آهنگ یا امام سر می داد و کرنا چیان یا حسین را در دمیدنشان بیان می نمودند.

مدت دمیدنشان تا زمانی بود که خسته نمی شدند و همین که خسته می شدند نواختن را قطع می نمودند و پس از دقایقی استراحت دوبار ه شروع می نمودند، شبها بیش از دوبار نمی نواختند اما همراه هیاتهای عزاداری در طول مسیر از مبدا تا مقصد در پیشاپیش هیات به طور متناوب کرنا می نواختند.

کرنا در شب هنگام و در موسم عزای حسینی آهنگی حزن انگیز داشت و کسانی که مشتاق شرکت در مراسم عزاداری بودند با شنیدن آهنگ کرنا خود را ازدور و نزدیک به مسجد محل می رساندند. از نکات جالب آنکه کرنا زنان در هر قبرستانی که وارد می شدند سر قبرجوانانی که در آن سال دیده از جهان فرو بسته بودند لحظاتی به کرنا زنی می پرداختند؛ مادران سوگوار نیز با شیر داغ از آنها پذیرایی می کردند.

کرنا‌زنی ویژه عزای امام حسین (ع) بوده و در غرب مازندران و گیلان به ویژه روستاهای رامسر برگزار می‌شود. امروز تعداد اندکی از روستاهای غرب مازندران و شرق گیلان مراسم « کرنا‌‌زنی» انجام می‌دهند و این آیین رو به فراموشی است.

کرنا زنی در نقاط مختلف رامسر رایج بود و چندین قرن سابقه دارد، اما حالا دیگر میراث معنوی است هم اینک در مسجد آقا میر عبدالباقی آخوند محله که از مساجد بسیار قدیمی شهر رامسر می باشد هنوز این آیین دیرین در ماه محرم در حال اجرا است.