پخش زنده
امروز: -
تسریع یکپارچه سازی اراضی با توسعه شبکه های آبیاری
خرد شدن اراضی زراعی یا پراکنده بودن زمین های کشاورزان از مهمترین مشکلات بخش کشاورزی کشور است که با از بین بردن سوددهی و بازده اقتصادی زمین ها ، امنیت غذایی را به خطر می اندازد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، «رحیم فرد» مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل با بیان اینکه کوچک بودن یا پراکندگی زمین های زراعی هزینه های اصلاح روشهای آبیاری و مکانیزه کردن کشاورزی را بالا می برد می گوید: به عنوان مثال اگر کشاورزی پنج هکتار زمین یکپارچه داشته باشد برای مدرن سازی آبیاری کافی است که هزینه های انتقال آب و برق و نصب پمپ را برای یک زمین متقبل شود اما اگر پنج زمین یک هکتاری در مناطق مختلف و متفرق داشته باشد هزینه های پایه او پنج برابر می شود.
وی می افزاید: مکانیزه کردن کشاورزی در زمین های بزرگ مقرون به صرفه تر است و در زمین های تجمع شده ساعات کار کشاورز و هزینه لازم برای مبارزه با علف های هرز پایین تر می آید.
این مسئول با یادآوری اینکه حدود 5 درصد از هر هکتار زمین به ایجاد انهار و کانال های زهکشی اختصاص می یابد تصریح کرد: با کوچک تر شدن اراضی تلفات این عملیاتها بیشتر می شود و سطح قابل کشت بیشتری به کانال کشی و مرزبندی اختصاص می یابد بنابراین در برخی کشورها قانونگذار تفکیک زمین های زراعی را منع کرده است.
علی شیردل کارشناس کشاورزی هم می گوید طرح یکپارچه سازی اراضی کشاورزی در کشت های خاص آن هم به شرط منافع و تمایل صاحبان آن امکان پذیر است و در مورد برخی محصولات اتفاقا تولید در سطح های کوچک بهره وری بیشتری دارد و بنابراین نمی توان برای یکپارچه سازی قانون عام وضع کرد.
وی پیشنهاد کرد برای زمین هایی که به هر دلیل یکپارچه سازی در آنها عملی نیست مسئولان ماشین های کشاورزی متناسب با اراضی کوچک تولید کنند که این کار قبلا در کشور چین اجرا و با قیمت ارزان در اختیار کشاورزان قرار گرفته است.
وی می افزاید: مکانیزه کردن کشاورزی در زمین های بزرگ مقرون به صرفه تر است و در زمین های تجمع شده ساعات کار کشاورز و هزینه لازم برای مبارزه با علف های هرز پایین تر می آید.
این مسئول با یادآوری اینکه حدود 5 درصد از هر هکتار زمین به ایجاد انهار و کانال های زهکشی اختصاص می یابد تصریح کرد: با کوچک تر شدن اراضی تلفات این عملیاتها بیشتر می شود و سطح قابل کشت بیشتری به کانال کشی و مرزبندی اختصاص می یابد بنابراین در برخی کشورها قانونگذار تفکیک زمین های زراعی را منع کرده است.
علی شیردل کارشناس کشاورزی هم می گوید طرح یکپارچه سازی اراضی کشاورزی در کشت های خاص آن هم به شرط منافع و تمایل صاحبان آن امکان پذیر است و در مورد برخی محصولات اتفاقا تولید در سطح های کوچک بهره وری بیشتری دارد و بنابراین نمی توان برای یکپارچه سازی قانون عام وضع کرد.
وی پیشنهاد کرد برای زمین هایی که به هر دلیل یکپارچه سازی در آنها عملی نیست مسئولان ماشین های کشاورزی متناسب با اراضی کوچک تولید کنند که این کار قبلا در کشور چین اجرا و با قیمت ارزان در اختیار کشاورزان قرار گرفته است.
قانون حامی یکپارچه سازی اراضی
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی می گوید: قانون جلوگیری از خرد شدن اراضی کشاورزی در سال 1385 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و به موجب این قانون در اجرای هر گونه طرح کشاورزی باید اصل یکپارچه بودن اراضی کشاورزی و جلوگیری از تقسیم آن به قطعات کوچک لحاظ شود.
رضا کریمی اظهار می دارد: طبق قانون برای حفظ یکپارچه سازی اراضی حد نصاب قانونی و کارشناسی در نظر گرفته شده است که کمتر از آن میزان نباید اراضی یکپارچه تبدیل به اراضی خرد و کوچک با عدم صرفه اقتصادی شود.
وی می افزاید: توجه به اجرایی شدن این قانون امنیت پایدار غذایی در کشور ایجاد می کند و درآمد مکفی و قابل قبولی را برای بهره برداران به همراه خواهد داشت.
جلب اعتماد کشاورزان
محمد غفاری پژوهشگر مرکز تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی می گوید: تحقیقات نشان می دهد که سطح تحصیلات و آگاهی بهره برداران از مفهوم یکپارچه سازی و همچنین بالا بودن اعتماد آنها به یکدیگر مهم ترین عامل مؤثر بر تمایل مالکان به مشارکت در طرح یکپارچه سازی اراضی است و در مقابل بالا بودن هزینه های اجرای طرح یکپارچه سازی اراضی ، از اصلی ترین عامل بازدارنده اجرای طرح اعلام کرده است.
این پژوهشگران می افزاید: برای افزایش مشارکت کشاورزان در اجرای طرح یکپارچه سازی اراضی، راهکارهایی مانند اطلاع رسانی از طریق رسانه های گروهی، سازمان دهی کشاورزان در تشکل های روستایی و اعطای تسهیلات اعتباری و مالی می بایست با جدیت دنبال شود و به آنها اطمینان داده شود که اگر زمین های خود را در قالب تعاونی با زمین های مجاور يكپارچه کنند مشکلی برای مالکیت آنها پیش نخواهد آمد.
الگوی یکپارچه سازی
مدیر کل جهاد کشاورزی استان اردبیل با بیان اینکه در اجرای طرح آبی کردن 32 هزار هکتار از اراضی پایاب سد خداآفرین ، اصول تقسیم بندی اراضی به قطعات بزرگ برای راحتی کار اداوات مکانیزه و مقرون به صرفه بودن کشاورزی رعایت می شود می گوید: حفظ یکپارچگی اراضی در پایاب سدها بسیار حائز اهمیت است زیرا این اراضی به دلیل مرغوبیت و دسترسی که به آب دارند ارزش کشاورزی بالایی دارند.
خلیل نیکشاد ادامه می دهد: به دنبال بهره وری بالای زمین های یکپارچه سازی شده شرکت کشت وصنعت مغان در قطعات هفت هکتاری، اهالی برخی روستاهای پایاب سد خداآفرین بصورت داوطلبانه خواستار یکپارچه سازی اراضی خود شده اند و کار یکپارچه سازی اراضی زراعی این روستا به صورت پایلوت در استان اردبیل آغاز شده است و امیدواریم نتایج موفق آن به الگویی برای سایر مناطق استان تبدیل شود.
وی با خاطرنشان کردن اینکه وزارت جهاد کشاورزی درصدد است به جای منع تقسیم زمین تسهیلات ویژه ای به زمین های بزرگتر ارائه بدهد اظهار می دارد: با توجه به اینکه 85 درصد تسهیلات مدرن سازی آبیاری بصورت بلاعوض و تنها 15 درصد به صورت خودیاری توسط خود کشاورزان تامین می شود که عملی شدن آن مشروط به بزرگ بودن اراضی کشاورزی است و در نتیجه ساکنان روستاها می بایست به صورت خودجوش برای یکپارچه سازی اراضی کشاورزی با یکدیگر همکاری کنند.
وی با خاطرنشان کردن اینکه مدرن سازی شبکه آبیاری بدون توجه به یکپارچه سازی اراضی موفق نخواهد بود افزود: در سالهای اخیر طرح مدرن سازی آبیاری به شیوه نواری و بارانی در چند زمین وسیع در روستاهای آراللو ، پیراقوم و تپراقلو از توابع شهرستان اردبیل انجام شده است و بخاطر افزایش تولید محصول دیگر کشاورزان این روستاها به یکپارچه سازی زمین های کشاورزی خود برای بهبود شیوه های آبیاری ترغیب شده اند.
از آنجا که يكپارچه سازي اراضی، موضوعی اجتماعي است مشارکت مردم در این رابطه مهم است و سبب تسریع کار خواهد شد و علاوه بر ترغیب و تشویق کشاورزان باید هرگونه ترس و احتیاط آنها در مورد از دست رفتن مالکیت شان بر زمین مرتفع شود و استفاده از رسانه هاي گروهي براي آموزش و آگاهي از فوايد این کار و رفع هر گونه نگرانی کارساز خواهد بود.
* نویسنده : یاشار پورمجید
نظر شما