آر تی: ترامپ با رویکردش در قبال ایران به زیان آمریکا گام بر می دارد
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صداوسيما، بخش فرانسه زبان پایگاه اینترنتی راشا تودی در مطلبی به قلم حمید غروی وکیل دعاوی ایرانی-فرانسوی متخصص در مناقشات دولتی نوشت رویکرد آمریکا در قبال ایران علیه منافع این کشور است.
به نوشته این پایگاه اینترنتی، در حالی که مناقشات میان تهران و واشنگتن بالا گرفته است، حمید غروی وکیل دعاوی در فرانسه در مورد سیاست دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در قبال ایران معتقد است وی بر خلاف منافع کشورش گام بر می دارد.
دولت آمریکا با خروج از برنامه اقدام جامع مشترک 2015 و اعمال دوباره تحریم ها با ماهیت فراسرزمینی تنها به زیان اهداف خود در زمینه جهت گیری سیاسی جدید یا حتی سرنگونی حاکمیت ایران عمل می کند. برخلاف آنچه آمریکا می خواهد این اقدامات تنها دولت ایران را تقویت و آمریکا را منزوی خواهد کرد.
آن کسی که فکر می کند می تواند حاکمیت ایران را با تحریم ها و تهدیدها بی ثبات کند ساده لوح است. حاکمیت ایران یک حکومت انقلابی است که از بحران ها قدرت می گیرد. این حکومت از زمان شکل گیری در سال هزار و نهصد و هفتاد و نه، دست و پنجه نرم کردن با اوضاع بحرانی را آموخته است. این بحران ها می تواند شامل هشت سال جنگ مرگبار باشد که عراق با پشتیبانی آمریکا علیه ایران آغاز کرد، می تواند فرار سرمایه ها و مغزها باشد ، می تواند انزوای تقریبا کامل یا تحریم ها و فشارهای آمریکایی و بین المللی باشد که تا سال دوهزارو پانزده بسیار سنگین بود. این بحران ها تنها موجب تقویت و همبستگی ایران می شود. این بحران جدید هم که توسط آمریکا به وجود آمده است استثنا نخواهد بود.
قوانین بین الملل به نفع آمریکا نیست. ایران به هیچ وجه برنامه جامع اقدام مشترک را نقض نکرده است. آژانس بین المللی انرژی اتمی هم مانند دیگر سازمان های داخلی آمریکا اعلام کردند ایران بدون تردید به تعهدات خود پایبند است. خروج آمریکا در این شرایط از توافق هسته ای، قوانین بین المللی را بی اعتبار و بی ثبات کرده است.
حالا از این پس ما از آمریکا که از دیدگاه تاریخی همواره مدعی ضمانت قانون است بسیار فاصله گرفته ایم. آمریکا حتی همه امیدها برای مذاکره و یافتن راه حل های موثر با دشمنانش را بی ثبات کرده است. حالا ما از خودمان می پرسیم دیگر کدام مقام ایران و حتی مقامات کشورهای دیگر جرات مذاکره برای توافقنامه صلحی جدید با آمریکا را دارند؟
برجام یک توافق دوجانبه نیست بلکه توافقی چند جانبه است که توسط شش کشور و همچنین ایران امضا شده است. چهار عضو دیگر شورای امنیت سازمان ملل متحد در این زمینه با ایران متحد هستند. نقش ها کاملا برعکس شده است. دیگر این ایران نیست که می خواهد در جامعه بین الملل جایگاهی بیابد بلکه آمریکا به دنبال این فرصت است. تهران تنها می تواند در این آشفتگی بی سابقه اوضاع شادمانی کند.
بدتر از همه این است که آمریکا به دیگر امضا کنندگان توافق هسته ای پشت کرده است و نه تنها به توافق اعتراض دارد بلکه قصد دارد علیه شرکت های دیگر کشورهای امضا کننده توافق که به صورت کاملا مشروع روابط تجاری خود را با ایران از سرگرفتند تدابیر تنبیهی اتخاذ کند.
دولت ایران حتی از قانونی که کمیسیون اروپا ششم ژوئن سال جاری برای حمایت از شرکت هایش در برابر تحریم های آمریکا تصویب کرد بهره مند شده است. این قانون که باید از ششم ماه اوت اجرایی شود شرکت های اروپایی را از تطبیق با اثرات فراسرزمینی تحریم های آمریکا نهی می کند. این قانون مانع از به رسمیت شناختن و اجرای تصمیمات قضایی و دولتی آمریکا در این زمینه در اتحادیه اروپا می شود و به شرکت های اروپایی اجازه می دهد نزد دستگاه قضایی اتحادیه اروپا از آمریکا برای دریافت غرامت هرگونه ضرر و زیان به دلیل تحریم های آمریکایی شکایت کنند.
تغییر موضع ناگهانی آمریکا چنان فاقد اعتبار و آسیب رسان است که به نظر می رسد بیشتر از دل مشغولی های سیاست داخلی اطاعت می کند تا اینکه به خود توافق و مسائلی مانند صلح، امنیت منطقه ای و بین المللی ارتباطی داشته باشد. بدتر از همه اینکه چشم پوشی کردن از برنامه اقدام جامع مشترک همانند چشم پوشی از توافق آب و هوایی پاریس که در سال دوهزار و پانزده امضا شده بود، همچنین مانند برنامه های مهاجرتی ، ساخت دیوار برای محافظت از آمریکا در برابر مهاجران خطرناکی که از مکزیک به آمریکا می آیند، به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل و همچنین اعمال تعرفه های گمرکی که جنگی تجاری را به همراه داشت مورد استقبال جامعه بین الملل قرار نگرفت.
دونالد ترامپ در جریان نشست کشورهای اسلامی و آمریکا در ریاض که بیست و یکم ماه مه سال دوهزار و هفده برگزار شد با ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی دیدار کرد. ترامپ برای مقابله با ایران و ونزوئلا موافقت عربستان سعودی برای افزایش تولید نفت را به دست آورد.
اتحاد آشکار آمریکا با عربستان سعودی در این شرایط تنها اوضاع را وخیم تر می کند. حاکمیت سعودی رقابت خود با ایران را پنهان نمی کند و علیه این کشور به طور نیابتی در حال جنگ است. عربستان سعودی محدودیت های جامعه خود را می شناسد که همچنان قبیله ای و در بسیاری موارد قدیمی است. به علاوه عربستان سعودی به خوبی آگاه است که ایران به عنوان رقیبش منابع انسانی، اقتصادی، فنآوری، نظامی و همچنین جاذبه های فرهنگی و تاریخی برای پیشتاز بودن در منطقه را در اختیار دارد.
از همین رو عربستان سعودی با دلار های نفتی خود آشکارا حمایت آمریکا را در این نبرد می خرد . آن هم از رئیس جمهوری آمریکایی که به شدت در مورد تجارت در کوتاه مدت و پیروزی در انتخابات آتی ریاست جمهوری حساس است. عملیات آمریکا در این زمینه چنان تضعیف شده است که آمریکا پیکار خود علیه ایران را با بهانه نگرانی مدنی و دموکراتیک برای مردم ایران توجیه می کند. با این حال ارزش هایش با رویکرد عربستان سعودی متفاوت است. هیچ کس نمی تواند این مسئله را که ایران در مقایسه با رژیم عربستان سعودی یک الگو در زمینه مسائل مدنی و دموکراسی محسوب می شود رد کند.
بهانه های مطرح شده از سوی آمریکا برای خروج از برنامه جامع اقدام مشترک، که ادعا می شود به شدت به نفع ایرانی ها بود، کاملا بی معناست . هیچ کس نمی تواند این بهانه را بیاورد که ایران که پیش از امضای برنامه جامع اقدام مشترک کاملا منزوی و با تحریم ها و فشارهای سنگین از جانب جامعه بین الملل رو به رو بود، توانست مذاکره کنندگانی تا این اندازه قدرتمند و باتجربه نظیر آمریکا و همچنین انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه ، چین و اتحادیه اروپا را وادر به امضای توافقی کند که به نفع آنها نباشد.
این بهانه ها در حوزه قوانین بین الملل هم به اندازه ای غیر قابل استناد است که اجازه نمی دهد توافق تنها بدان دلیل که یکی از امضا کنندگان از آن ناراضی است لغو شود.
مداخله گری ایران در منطقه ، موشک های ایران و ماهیت ناقص توافق که همه مسائل را در بر نمی گیرد و تنها به پانزده سال محدود شده است از جمله دیگر دلایل آمریکا برای خروج از برجام مطرح شده است. با این حال نمی توان از یک توافق به دلیل آنکه ناقص است، زمان آن محدود است و دلایل عجیب دیگر صرف نظر کرد.
علاوه بر این هدف مذاکره کنندگان توافق ، که از سوی دولت آمریکا مورد تمسخر واقع شده است، بیش از آنکه تلاش برای مذاکره در مورد موضوعات دیگر باشد، اطمینان از اجرای دقیق این توافق بود . زیرا فضای سرشار از بدگمانی در آن زمان پرداختن به همه اختلافات را غیرممکن ساخته بود. با این حال هیچ چیز مانع از آن نمی شد که آمریکا بدون خروج از توافق و دامن زدن به وخامت اوضاع در مورد موضوعات دیگر مذاکره کند. در واقع آمریکایی ها حتی در این زمینه تلاشی هم نکردند.
وادار کردن ایرانی ها از طریق اعمال زور اشتباه بزرگیست. آمریکایی ها به سادگی از طریق مایک پمپئو وزیر امور خارجه خود از ایرانی ها می خواهند تسلیم دوازده خواسته آنها شوند که همه آنها مبتنی بر تهدید و تحریم و سرنگونی حاکمیت است.
کدام دیپلماسی! آمریکا تاریخ و گذشته خود با ایران را نادیده می گیرد. می توان نقش سازمان سیا را در سقوط دولت مصدق در سال 1985، قانون توهین آمیز 1964 در مورد وضعیت نیروهای آمریکایی در ایران در خصوص اعطای مصونیت به نیروهای آمریکایی و خانواده هایشان که از سوی آمریکا به ایران تحمیل شد و مداخله دائمی آمریکا در تصمیمات اقتصادی و راهبردی ایران را در دوران شاه یادآور شد.
این مداخله گری و گستاخی که امروز هم شاهد آن هستیم، به طور مشخص به قیام مردمی سال 1979 و اخراج آمریکایی ها از خاک ایران کمک کرده است. آمریکا باز هم اشتباه خود را تکرار و اوضاع خود را در زمانی که زخم ها در حال بهبود است بدتر می کند. آن هم در شرایطی که به نظر می رسد جوانان ایران تحت تاثیر الگوی آمریکایی و دیپلماسی بسیار محترمانه و متعادل دولت اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا قرار گرفته بودند.
همچنین آمریکا از ایران و مناسبات قدرت های داخلی آن بی اطلاع است. آمریکا نمی داند که حتی اکثریت مخالفان در ایران به دلیل گذشته آمریکا به هیچ وجه تغییرات اعمال شده از سوی آمریکا را نمی خواهند و بیشتر به دنبال تحولات داخلی هستند. همه دولت هایی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم توسط خارجی ها یا به طور دقیق تر توسط آمریکایی ها روی کار آمده اند، دوران قدرت کوتاهی داشتند. این مسئله حتی در صورت نبود جایگزین و مخالفان معتبر و سازمان یافته امکان پذیر نیست. این اشتباه دیگری در سیاست های آمریکاست.
این سیاست آمریکا این واقعیت را نادیده می گیرد که با یک امپراطوری باستانی رو به روست که زمانی هند را فتح کرده بود، مردمی مغرور و میهن دوست دارد که هیچ گاه برای دستیابی به اهدافش نباید آنها را تحت فشار قرار داد. با این حال این کاریست که آمریکا انجام می دهد. آمریکا با خروج از برجام در حال متحد کردن مردم در کنار رهبران این کشور است . همین مسئله در قلب حاکمیت ایران هم رخ داد و ما شاهد حمایت بی سابقه محافظه کاران و نیروهای مسلح ایران از حسن روحانی بودیم. این برای آیت الله علی خامنه ای رهبر معظم ایران هم که چندین دهه تاکید کرده است گفتگو با آمریکا هیچ نفعی ندارد یک پیروزی محسوب می شود.
بدتر آنکه آمریکا به تمایل مقامات ایران که آشکارا توسط آمریکا مورد تهدید قرار گرفتند برای تقویت سلاح های بالستیک و افزایش ظرفیت بازدارندگی خود مشروعیت داده است که تاکنون به شدت در کشورهای مرزی ایران به ویژه افغانستان و عراق برای دفاع از خود و مقابله با منافع آمریکا در منطقه مورد استفاده قرار گرفته است.
دولت ایران که در پی یک انقلاب شکل گرفت از سال 1979 هدف اصلی سیاست خارجی آمریکا بود. مقامات ایران از این مسئله به خوبی آگاهند. بی شک آنها از این آزمایش بسیار قوی تر بیرون خواهند آمد و آمریکایی ها بیشتر منزوی و بی اعتبار خواهند شد.
حفظ صلح، امنیت منطقه ای و بین المللی به عنوان اهداف توافق هسته ای ، بر عهده دیگر اعضای شورای امنیت و اتحادیه اروپاست که از آن محافظت کنند تا زمانی که تغییر سیاسی در آمریکا ایجاد شود.