قاچاق سازمان یافته ای در مناطق آزاد نداریم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، محمدرضا عبدالرحیمی ­در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با بیان اینکه 10 درصدی که اعلام می شود قاچاق از مناطق آزاد صورت می گیرد نادرست است افزود: سازمان های مناطق آزاد به علت درآمدی که از واردات دارند اجازه نمی دهند کسی بدون کنترل و پرداخت عوارض منطقه ای وارداتی انجام دهد.
وی گفت: کل واردات به مناطق آزاد در سال گذشته 2 میلیارد دلار بود و این رقم ناچیزی در مقابل واردات 54 میلیارد دلاری سال گذشته به سرزمین اصلی است.
عبدالرحیمی افزود: بیش از 23 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی کشور از تولیداتی است که در مناطق ویژه اقتصادی صورت می گیرد.
وی گفت: در بودجه عمرانی کشور ردیفی برای مناطق آزاد وجود ندارد که بر اساس آن به این مناطق بودجه ای اختصاص یابد.
عبدالرحیمی افزود: هزار و 400 واحد صنعتی ــ​ تولیدی در حوزه صنعت و معدن در مناطق آزاد مجوز گرفته اند که هزار و 100 واحد در این مناطق فعالیت می کنند.
وی گفت: 280 هزار نفر نیز در این واحدها به کار گرفته شده اند.
عبدالرحیمی با بیان اینکه در سال 92 میزان صادرات و صادرات مجدد مناطق آزاد 192 میلیون دلار بود افزود: در پایان سال 96 این رقم به یک میلیارد و 50 میلیون دلار رسید.

مجتبی ذوالنوری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی درباره لایحه افزایش 8 منطقه به مناطق آزاد کشور و 12 منطقه به مناطق ویژه اقتصادی گفت: مخالف ایجاد مناطق آزاد یا ویژه اقتصادی نیستم اما با تجربه 25 ساله عملکرد این مناطق درباره وضع تولید، ضرورت های کشور، صادرات، قاچاق و واردات، افزایش این مناطق نه تنها کمکی به حل معضلات اقتصادی کشور نمی کند بلکه اقدامی دست و پا گیر است که معضلات ما را افزایش می دهد.
وی افزود: بر اساس توصیه بانک جهانی، در دنیا برای مناطق آزاد هزار هکتار زمین در هر کشور معرفی می شود اما در کشور ما فقط در ماکو 500 هزار هکتار وسعت منطقه آزاد است.
ذوالنوری گفت: در قشم 30 هزار، در چابهار 30 هزار، در ارس 50 هزار، در انزلی 9 هزار و در جلفا و مرند 500 هکتار منطقه آزاد تجاری وجود دارد.
وی با اشاره به لایحه دولت برای افزایش مناطق آزاد افزود: دولت یک خط می نوشت؛ «بسمه تعالی کل کشور منطقه آزاد و ویژه است.» و مشکل را حل می کرد.
ذوالنوری گفت: اهداف ایجاد مناطق آزاد بر اساس ماده 1 قانون چگونگی ایجاد و مدیریت این مناطق محقق نشده است زیرا شاخص ها هیچکدام از آنها را نشان نمی دهد.
وی افزود: زمین خواری، فروش زمین ها، افزایش قیمت زمین، ویلاسازی و کاسبی های جنبی که هیچکدام مولد نیست و کمکی به اقتصاد نمی کند مناطق آزاد را دچار بحران کرده است.
ذوالنوری گفت: با توجه به اینکه هدفگذاری اولیه برای مناطق آزاد ایجاد 500 هزار شغل بوده اما به اشتغال توجه نشده است.
وی افزود: برای ایجاد زیرساخت ها در مناطق آزاد بین 1 تا 7 میلیارد دلار پول نیاز است و باید اعلام شود این پول را از کجا می خواهیم بیاوریم؟!
ذوالنوری گفت: زمانی که پول نداریم زمین خالی ای را در دست فردی می دهیم که مدیریت آنچنانی نیز ندارد.
وی افزود: مناطق آزاد اکنون به مجرای قانونی قاچاق و آسیب به تولید ملی تبدیل شده است.
ذوالنوری گفت: منطقه آزاد منطقه گردشگری، خرید و فروش و خرده فروشی نیست و بازارچه های مرزی را نباید با مناطق آزاد مقایسه کرد.
وی افزود: دولت با لایحه افزایش مناطق آزاد می خواهد برای همه نمایندگان منافع شخصی ایجاد کند اما ممکن است این مناطق برای بخشی خوب باشد اما در مجموع به نفع تولید کشور نیست.
ذوالنوری با بیان اینکه در مناطق آزاد خط تولیدی دیده نمی شود گفت: این مناطق به عرصه ای برای تفاخر ماشین های خارجی و ایجاد تقاضا در مردم که امکان تأمین آن وجود ندارد تبدیل شده است.
وی افزود: بر اساس گفته یکی از مسئولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، 10 درصد قاچاق کشور از مناطق آزاد انجام می شود که معادل یک و نیم تا دو و نیم میلیارد دلار است.
ذوالنوری گفت: برخلاف ادعاها، قاچاق جدی در مناطق آزاد وجود دارد.

محمد "حسن نژاد" عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت: اگر قرار باشد از هر چیزی ایراد گرفتیم آن را تعطیل کنیم باید بانک مرکزی نیز تعطیل شود.
وی افزود: اینکه در گزارش تحقیق و تفحص از منطقه آزاد ماکو ایراداتی گرفته شده است دلیلی برای تعطیلی این مناطق نیست.
حسن نژاد گفت: در حالی که بودجه عمومی کل کشور 400 هزار میلیارد تومان است فقط 6 میلیارد تومان به جلفا رسیده است اما منطقه آزاد ارس سالانه 300 میلیارد تومان در این منطقه از جمله برای ساخت بزرگراه مرند ــ جلفا، فرودگاه، ناحیه صنعتی و شبکه برق و آب هزینه می کند.
وی افزود: ایجاد زیرساخت ها برای کمک به مناطق محروم که هدف مناطق آزاد بوده تا حدودی محقق شده است.
حسن نژاد گفت: با توجه به اینکه کل مناطق هفت گانه آزاد 6 هزار کیلومتر مربع و معادل 3 دهم درصد کل کشور وسعت دارند و 950 هزار نفر حدود یک درصد جمعیت کشور در آن زندگی می کنند 280 هزار شغل در این مناطق ایجاد شده است.
وی افزود: اگر بر اساس مناطق آزاد عمل می کردیم اکنون به جای 22 میلیون شاغل 28 میلیون شاغل در کشور داشتیم.
حسن نژاد گفت: تعداد شاغلان در مناطق آزاد از 190 هزار نفر در سال 92 به 280 هزار نفر افزایش یافته است.
وی افزود: این در حالی است که در کل کشور در 5 سال گذشته 3 میلیون شغل ایجاد شده است.
حسن نژاد گفت: البته با ایده آل ها در مناطق آزاد فاصله داریم.
وی افزود: اینکه مناطق آزاد را از مالیات معاف کردند مثالِ «آش ریخته، نذر امامزاده است» زیرا این مناطق در مناطق محروم قرار دارند و مناطق محروم نیز خود به خود از مالیات معافند.
حسن نژاد گفت: کالای همراه مسافر در همه کشور آزاد است و مربوط به مناطق آزاد نیست.
وی افزود: بر اساس برنامه ششم توسعه در هر جای ایران می توان منطقه آزاد و ویژه ایجاد کرد به شرط آنکه از پول بیت المال خرج نشود.
حسن نژاد گفت: البته دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد بر آن حاکمیت دارد.
وی افزود: ایجاد 70 منطقه ویژه اقتصادی که در کمیسیون اقتصادی مجلس به آن اشاره شده است در صورتی امکان تحقق دارد که استفاده از سرمایه بخش خصوصی برای ایجاد آن تأیید شود و در شورای برنامه ریزی استان نیز مصوب شده باشد.
حسن نژاد گفت: قاچاق ارتباطی با مناطق آزاد ندارد زیرا این مناطق در مرزها هستند و طبیعتاً از مرز، قاچاق انجام می شود.
وی افزود: سال گذشته 2 میلیارد دلار واردات مناطق آزاد و بقیه عبوری که از این رقم 700 میلیون دلار مواد اولیه و ماشین آلات و 550 میلیون دلار کالای مصرفی بوده است که اگر همه آن را نیز قاچاق حساب کنیم عددی که درباره قاچاق کالا از مناطق آزاد اعلام می کنند نمی شود.
حسن نژاد گفت: همه مغازه های مناطق آزاد به اندازه مغازه های یک مجتمع تجاری در تهران فروش ندارند.
وی افزود: در مبارزه با قاچاق به رغم همه تلاش ها برای مسدود کردن مرزها شکست خورده ایم اما طرح رجیستری جلوی قاچاق گوشی تلفن همراه را گرفت.
حسن نژاد گفت: اگر قانون صندوق مکانیزه فروش اجرا شود قاچاق تمام می شود.
وی افزود: بر اساس قانون جدید فقط اطراف مناطق صنعتی و تجاری آزاد را فنس می کشیم و فقط در این مناطق، قانون مناطق آزاد اجرا می شود.

معصومی مدیر سابق منطقه آزاد اروند نیز در این برنامه گفت: امروز مناطق آزاد، تولید و صادرات محور نیستند و کسی نمی تواند ادعا کند این مناطق در صادرات به اهداف خود رسیده اند.
وی افزود: کالای همراه مسافر، ته لنجی و تولید مجازی که در آن کالایی بیاید و فقط در سوله ای وارد و از آن طرف وارد سرزمین اصلی شود؛ محلی برای قاچاق کالا است.
معصومی گفت: واردات مناطق آزاد قطعاً از صادرات و صادرات مجدد بیشتر است.
وی با بیان اینکه در دنیا مناطق آزاد را برای درآمدزایی ایجاد می کنند افزود: معافیت های 20 ساله برای مناطق آزاد توجیهی ندارد و درآمد عمومی به نام سهمیه گمرک که می توانست از سرزمین اصلی وارد شود و درآمد آن به خزانه ریخته شود در جیب مناطق آزاد می رود.
معصومی گفت: بیش از 20 درصد بودجه عمرانی کشور به 7 منطقه آزاد اختصاص یافته است در حالی که 200 شهر و منطقه در کشور داریم.
وی افزود: بخش عمده ای از درآمد مناطق آزاد از درآمدی است که باید از گمرک به خزانه واریز شود اما سراغ مناطق آزاد می آید.
معصومی گفت: بیشتر صادرات یک میلیارد و 400 میلیون دلاری مناطق آزاد متعلق به منطقه آزاد اروند است.
وی افزود: در دوره ای 12 میلیارد دلار به عراق صادرات داشتیم که در آن زمان از کل مناطق آزاد یک میلیارد دلار نیز صادرات نمی شد.
معصومی گفت: فلسفه ایجاد مناطق آزاد باید یک بار دیگر بازبینی شود و کشور حق دارد نتیجه ایجاد این مناطق را با توجه به در اختیار داشتن معادل 20 درصد بودجه عمرانی کشور ببیند.

حمیدرضا فولادگر رئیس فراکسیون حمایت از تولید ملی مجلس نیز در این برنامه گفت: افزایش صادرات، انتقال فناوری و تسهیل سرمایه گذاری، اهداف پیش بینی شده بر اساس اقتصاد مقاومتی برای ایجاد مناطق آزاد است.
وی افزود: برخی از مناطق آزاد در مجموع هنوز به رغم خدماتی که داشته نتوانسته اند به همه اهداف خود برسند و در خدمت تولید ملی باشند.
فولادگر گفت: نمایندگان در کمیسیون اقتصادی مجلس روی بحث افزایش مناطق آزاد دقت بیشتری داشته باشند و بر اساس آمایش سرزمینی تصمیم بگیرند.
وی افزود: هیچ برآوردی از میزان قاچاق از مناطق آزاد وجود ندارد زیرا برآورد دقیقی از میزان قاچاق به کل کشور نداریم.
فولادگر گفت: البته واقعیت قاچاق به دلیل نبودن برخی قوانین و معافیت ها در مناطق آزاد وجود دارد.
وی افزود: در مجلس پیگیری می کنیم که ثبت سفارش برای خارج از مناطق آزاد باید انجام شود وگرنه قاچاق است.

سعید جلالی قدیری دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک نیز در این برنامه گفت: 2 و نیم تا 3 میلیارد دلار در صنعت پوشاک قاچاق داریم و معتقدیم حجم زیادی از این قاچاق از مناطق آزاد انجام می شود.
وی افزود: چطور می توان اطراف منطقه آزادی به وسعت 500 هزار هکتار را فنس کشی کرد و گمرک را مستقر کرد؟!
جلالی قدیری گفت: 80 دلاری که هر مسافری در دنیا می تواند واردات انجام دهد قبلاً عوارض و مالیات آن را پرداخته است اما هنگام خروج به وی پس داده می شود.
وی افزود: 12 میلیون مسافر سالانه به مناطق آزاد تردد می کنند که اگر خوشبینانه هر کدام 80 دلار وارد کنند 960 میلیون دلار می شود.