حمایت از کالای دیرپای ایرانی با راه اندازی خوشه فرش اردبیل
مسئولان استان اردبیل در تلاشند با راه اندازی خوشه فرش ، قدرت رقابت این کالای زیبا و سنتی ایرانی را در بازارهای جهانی تقویت کنند.
اردبیل - یاشار پورمجید :
در حالی که نزدیک به 33 هزار بافنده فرش در استان اردبیل شناسایی شده اند، بازار این هنر دیرپا، رونق چندانی ندارد و حمایت از صنعت فرش بافی اردبیل نیازمند تدابیر ویژه مسئولان است. هنر قالي بافي سالهاي متمادي است كه در اردبيل رواج دارد به گونه ای که یکی معروف ترین قالی های دست باف ایرانی با نام «قالی اردبیل» با قدمت 540 ساله هم اكنون در موزه ويكتوريا آلبرت انگلستان نگهداري مي شود. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، رئیس سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان اردبیل با بیان اینکه سالانه حدود ۱۰۰ هزار متر مربع فرش در اردبیل تولید میشود می گوید: در حال حاضر بیش 3 هزار کارگاه خانگی در زمینه تولید فرش دستباف در استان فعالند. سید حامد عاملی می افزاید: طرح و رنگ فرش دستباف اردبیل در بین تجار این کالا زبانزد است به گونه ای که تاکنون 11 نوع فرش اردبیل به ثبت ملی رسیده است.
بازار کم رونق فرش با وجود قدمت دیرپا و کیفیت کم نظیر فرش دستباف اردبیل ، در سالهای اخیر بازار فروش این کالا حال و روز مناسبی نداشته است. دبیر اجرایی اتاق بازرگانی استان اردبیل و از تجار فرش با اذعان به اینکه خرید و فروش قالی دستبافت اردبیل نسبت به گذشته کم رونق شده است می گوید: یکی از دلایل این وضعیت آن است که در سالهای اخیر فرش به معنای زیرانداز جایگاه خود را از دست داده و کالاهای رقیب مثل موکت و پارکت جای آن را به عنوان زیرانداز گرفته است. «حسین وثوقی ایرانی» می افزاید: ورود رقبای خارجی مثل چین ، هند و پاکستان با طرح های عامه پسند به بازار جهانی فرش نیز تا حدودی در کاهش تقاضا برای فرش ایرانی تاثیرگذار بوده است. «علي آيدين» يكي از فرش فروشان قديمي بازار سنتی اردبیل نیز گرانی را یکی از دلایل کاهش تقاضای داخلی به فرش دستباف می داند و می گوید: تا چهار پنج سال پیش فرش 6 متري دستبافت را مي توانستي جفتی 130 هزار تومان بخري اما در حال حاضر قیمت فرش دستباف 6 متری حدود سه میلیون تومان است و رفته رفته فرش دستباف در حال تبدیل شدن به کالای لوکس است. وی می افزاید: قبلا مردم بيشتر تمايل داشتند فرش هاي دست بافت بخرند اما این روزها به ندرت كسي سراغ قالی های دستبافت را مي گيرد و بيشتر به سراغ فرش ماشيني كه ارزان تر است مي روند. این فروشنده فرش دستباف می افزاید: با وجود گرانی فرش دستباف ، بافت آن سود چندانی برای خود بافندگان ندارد و با توجه به كمبود مواد اوليه و گرانی مواد طبيعي ، كمتر كسي پيدا مي شود كه ارزش فرش را بفهمند یا قادر به پرداخت بهای واقعی آن باشد. کاهش قیمت تمام شده راه اندازی خوشه های صنعتی یکی از راهکارهای کاهش قیمت تمام شده محصولات تولیدی است. در خوشه های صنعتی واحدهایی که کالاهای مکمل تولید می کنند در کنار هم قرار می گیرند و اتصال شبکه تولید به شرکت های دانش بنیان و شرکت های صادراتی، به تامین آسان مواد اولیه ، کاهش قیمت تولید و صادرات بهتر کالاها کمک می کند. استاندار اردبیل با بیان اینکه ایجاد خوشه فرش در استان یکی از برنامه های راهبردی مسئولان برای حمایت از صنعت فرش دستباف برای رقابت در بازارهای داخلی و خارجی است می گوید: استانداری اردبیل از ایجاد خوشه صنعتی فرش در استان با هدف اشتغالزایی و بالا بردن سهم استان از صادرات غیرنفتی حمایت می کند. اکبر بهنام جو با بیان اینکه ایجاد واحدهای تولید نخ و الیاف ، کارگاههای بزرگ قالی بافی از جمله تدابیر اتخاذ شده برای راه اندازی خوشه فرش در استان است می افزاید: طراحی نقشه های متناسب با ذائقه های مشتریان خارجی و رفع موانع صادراتی برای فرش دستبافت جزو اولویتهای کاری این خوشه است که با راه اندازی کنسرسیوم صادراتی در حال تکمیل است. وی با یادآوری حمایت از فعالیت شرکت های دانش بنیان در صنعت فرش و افتتاح «مرکز نوآوری و تجاری سازی فرش استان اردبیل» می افزاید: انجام تحقیقات لازم برای تامین مواد اولیه مناسب ، آموزش نیروی انسانی و ساماندهی آنان ، کیفی سازی تولید و کار مطالعاتی برای حضور در بازارهای صادراتی از جمله فعالیت های این مرکز است. استاندار اردبیل همچنین ضرورت راهاندازی دفتر فروش فرش اردبیل را در تهران یادآور می شود و می گوید: راه اندازی این دفتر می تواند به رونق بازار فرش دستباف استان کمک کند . تامین نیروی کار ارزان و ماهر مدیر کل کمیته امداد امام خمینی استان اردبیل با بیان اينكه حدود دو هزار و 500 بافنده فرش در استان جزو مددجویان تحت حمايت كميته امداد استان اردبيل هستند می گوید: این مددجويان قادر به بافت فرشهاي 30 تا 70 رج هستند كه كارآفرينان و شهركهاي صنعتي ميتوانند از ظرفيت این نیروی کار ماهر و ارزان استفاده کنند. حسین دشتی می افزاید: کمیته امداد امام خمینی (ره) با همکاری سرمایه گذاران بخش خصوصی آموزش رایگان فرشبافی به مددجویان ، تامین امکانات و مواد اولیه تولید و بافت انواع فرش های دستباف را انجام می دهد. حمایت همه جانبه مسئولان استان از صنعت فرشبافی و اتخاذ تدابیر علمی در این باره می تواند نور امید به اشتغال و درآمدزایی را در هزاران خانه اقشار کم درآمد شهری و روستایی روشن کند و این کالای هنری دیرپا را در استان اردبیل به دوران اوج و شکوفایی خود بازگرداند. * نویسنده: یاشار پورمجید