آيا ماکرون منجي توافق هسته اي است؛ يا؟
رسانه هاي بيگانه با اشاره به رايزني و نقش آفريني چند کشور غربي براي متقاعد کردن رئيس جمهور امريکا به حفظ برجام، رئيس جمهور فرانسه را به عنوان نجات دهنده احتمالي توافق هسته اي با ايران معرفي مي کنند.
در حاليکه قرار است دونالد ترامپ 12 مي در باره تمديد لغو تحريم هاي هسته اي ايران تصميم بگيرد و پيش از اين تهديد کرده است که در اين تاريخ از امضاء لغو تحريم ها خودداري خواهد کرد و از برجام خارج خواهد شد رويکرد چند کشور غربي از جمله فرانسه براي حفظ امريکا در برجام بطور گسترده در رسانه ها بازتاب داشته و در اين خصوص ديدار امانوئل ماکرون رئيس جمهور فرانسه با همتاي امريکايي خود سرنوشت ساز توصيف شده است.
رسانه ها با اشاره به تماس هاي مکرر ماکرون با ترامپ در طول يک سال گذشته اين رويکرد مبهم را دنبال مي کنند که گويا خروج ترامپ از برجام حتمي است و حالا بايد منتظر ماند تا ديد که ماکرون در ديدار با ترامپ مي تواند توافق هسته اي با ايران را نجات دهد؟
بر همين اساس رايزني هاي کشورهاي اروپايي براي راضي کردن ترامپ نيز مورد توجه رسانه ها قرار گرفته و وانمود مي شود که با وضع تحريم هاي ديگر عليه ايران يا جلب نظر تهران براي موافقت در باره محدود کردن برنامه موشکي يا نقش آفريني منطقه اي اش به قيمت حفظ ترامپ در برجام، به نفع ايران است.
در اين چارچوب پایگاه اینترنتی نشریه واشنگتن پست روز دوشنبه در مقاله اي تحت عنوان « دیدار سرنوشت ساز ترامپ و مکرون برای توافقنامه هسته ای ایران « نوشت : در سفر مکرون به واشنگتن دستور کار برای دو طرف روشن است. اين روزنامه با اشاره به همکاري امريکا و فرانسه در حمله مشترک به سوريه،. افزون بر آن تجارت ، تغییرات آب و هوایی ، روسیه ، کره شمالی و مبارزه با تروریسم که در دستور کار مذاکرات دو طرف قرار دارد تاکيد مي کند که گفتگو در بار توافق هسته اي مهمترين موضوع گفتگوي دو طرف خواهد بود.
اين روزنامه مي افزايد ترامپ این توافقنامه را یک توافق بد لقب داده و اعلام کرده است در صورتی که برجام اصلاح نشود آمریکا از آن خارج خواهد شد. فرانسه انگلیس و آلمان به شدت با این موضوع مخالف هستند و می گویند متن توافقنامه هسته ای ایران را نمی توان تغییر داد و قول داده اند که از ترامپ در این موضوع پیروی نکنند.
الشرق الاوسط نيز نوشت مقامات اروپایی به نوبت به واشنگتن می روند تا رئیس جمهور آمریکا را از لغو توافق هسته ای با ایران بازدارند و در این میان می توان به رئیس جمهور فرانسه بیش از دیگران امیدوار بود.
اما اينکه کشورهاي غربي چه ملاحظاتي را در ازاي ماندن ترامپ در برجام درنظر خوهند گرفت موضوعي است که خبرگزاری رویترز در خبری فوری گزارش داد که یک مسئول آمریکایی می گوید وزیران امور خارجه کشورهای گروه هفت طیفی از فعالیت های «ناشایست» ایران و غیرقابل قبول بودن برنامه موشک های بالستیک این کشور را بررسی کردند.
بر اساس اين گزارش، مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا گفت هیات این کشور در نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو گروه هفت, موضوع امضای توافقنامه الحاقی به طرح جامع اقدام مشترک با ایران را مطرح خواهد کرد.
سایت وزارت امور خارجه آمریکا نيز به نقل از یکی از مقام های ارشد اين وزارتخانه نوشت گروه هفت همیشه اهدافی بلندپروازانه و برنامه های جهانی داشته است. امروز اولویت های زیادی برای ما مطرح هستند که از آن جمله می توان به بحران سوریه، تحرکات (به گفته وی) خرابکارانه ایران در منطقه و همچنین برنامه هسته ای ایران و برنامه موشکی ایران اشاره کرد.
اما آيا اين کشورهاي غربي هستند که مي توانند ترامپ را به ماندن در برجام متقاعد نمايند يا ملاحظات ديگر ترامپ را به ارزيابي ديگر وادار خواهد کرد؟ خبرنگار تلویزیون بلومبرگ که در اين ارتباط درباره تاثیر روابط شخصی رئیس جمهور فرانسه با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و درخواست از ترامپ برای باقی ماندن در برجام سخن می گفت مي گويد اگر ترامپ باقی ماندن در برجام را مد نظر قرار دهد ربطی به روابط شخصی او با امانوئل مکرون نخواهد داشت.
به گفته خبرنگار بلومبرگ دلایلی وجود دارد که رئیس جمهور آمریکا ممکن است به نوعی باقی ماندن در توافقنامه ایران را مد نظر قرار دهد اما این تمایل ربطی به روابط شخصی ترامپ با امانوئل مکرون ندارد. اگر این روابط شخصی ، تاثیر گذار می بود پس دولت ترامپ باید به توافقنامه تغییرات آب و هوایی پاریس باز می گشت.
اما دلايل اصلي چيست؟ در پاسخ به اين سوال بايد گفت که اکنون هم ماکرون و هم آنگلا مرکل و ديگر مقام هاي غربي با وجود طرح ادعاهايي در خصوص اينکه برجام نواقصي دارد تاکيد مي کنند که جايگزيني براي برجام وجود ندارد واين توافق بهتر از اين است که هيچ توافقي نباشد.
دومين دليل در واکنش ايران به خروج امريکا از برجام است. در اين باره مي توان به مصاحبه محمدجواد ظريف وزير امور خارجه با المانيتور اشاره کرد که گفت اگر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا روز دوازدهم ماه مه از توافق هسته ای با ایران موسوم به برجام خارج شود، تهران «با قدرت و سرعت بیشتری» فعالیت های هسته ای خود را از سر خواهد گرفت.
سومين دليل را مي توان در از دست رفتن منافع اقتصادي غرب و تشويق ايران به پيگيري جدي اقتصاد مقاومتي دانست که مي تواند تحريم هاي مجدد را کم اثر نمايد.
چهارمين دليل را مي توان در احتمال افزايش قيمت نفت دانست که غربي ها چندان از اين وضعيت رضايت نخواهند داشت.
-------------------------------------------
سيدمهدي ميرلوحي