به گزارش سرويس بين الملل
خبرگزاري صدا و سيما، معاون پیشین وزیر امور خارجهی آمریکا با اشاره به دیدار احتمالی دونالد ترامپ، رئیس جمهور این کشور و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی گفت: واژهی غيرهسته ای شدن که این روزها در سخنان ترامپ بسیار شنیده میشود پیشینهای دراز دارد و شاید منظور کیم جونگ اون از هسته زدایی کاملا متفاوت باشد.
وندی شرمن در گفتگو با برنامه کریستین امانپور شبکهی تلویزیونی سی ان ان دربارهی واژهی غير هستهای شدن که این روزها خیلی به کار برده میشود گفت: «خیلی جالب است بدانید جفری لوئیس، کارشناس برجستهی موسسهی میدل برو چند روز پیش در مقالهای در نیویورک تایمز پیشینهی واژهی غیر هستهای شدن را تشریح کرده بود. این واژه آن چیزی نیست که مردم فکر میکنند. این واژه به خلع سلاح و جلوگیری از گسترش سلاحهای هستهای اشاره ندارد بلکه نخستین بار در سال ۱۹۹۲ در بیانیهی مشترک کره جنوبی - کره شمالی به کار برده شد و به همهی مواردی اشاره داشت که به برنامهی هستهای مربوط میشود. یک سال پیش از آن در سال ۱۹۹۱، جورج بوش، رئیس جمهور وقت آمریکا میخواست بر سر خارج کردن تنها سلاحهای هستهای موجود در شبه جزیرهی کره یعنی سلاحهای هستهای آمریکا تصمیم گیری کند. او امیدوار بود با این کار، کره شمالی را تشویق کند وارد چنین مسیری نشود و کره جنوبی را از ورود به این مسیر باز دارد. او سلاحهای هستهای را خارج کرد، اعلامیهی مشترکی صادر شد که در آن واژهی غیر هستهای شدن به شکلی هدفمند و از پیش برنامه ریزی شده مبهم به کار رفته بود. اما این واژه نه تنها سلاحهای هستهای بلکه چتر امنیتی هستهای را که آمریکا در منطقه فراهم آورده است شامل میشد، این واژه همچنین مجاز بودن آمریکا در استفاده از سلاح هستهای در هر نقطه از دنیا را نیز شامل میشود و با برداشتی که رئیس جمهور (کنونی) آمریکا از آن دارد به کلی متفاوت است و حتی برای یک لحظه هم نمیتوان انتظار داشت که کیم جونگ اون در این مرحله بخواهد سلاحهای هستهای خود را نابود کند. فکر میکنم او به غيرهستهای شدن کاملا متفاوتی میاندیشد.»
مشاور ویژهی رئیس جمهور بیل کلینتون در امور کره شمالی گفت: امیدوارم پمپئو در دیدار با کیم جونگ اون فراتر از واژهی هستهای زدایی جامع، کامل و قابل راستی آزمایی گفتگو کرده باشد که همواره دارد به کار برده میشود تا به معنی واقعی این واژه برسیم. آیا هستهای زدایی به این معنی است که همهی تسلیحات کیم جونگ اون نابود خواهد شد؟ آیا به این معنی است که تسلیحات مورد بازرسی قرار میگیرند و مهر و موم میشوند؟ هستهای زدایی یعنی چه و او در عوض چه چیزی میخواهد. او در گذشته خواهان خروج نظامی آمریکا از منطقه بود و میخواست هیچ مانور نظامی مشترکی بین آمریکا و کره جنوبی برگزار نشود. به نظر میرسد او پیمان صلحی میخواهد که باید هنگام برگزاری نشست شمال - جنوب روی میز قرار گیرد یعنی پیش از دیدار با ترامپ؛ لذا این معما از بخشهای بسیاری تشکیل شده است که بسیار هم سخت هستند.
وندی شرمن در پاسخ به این پرسش که آیا مواردی را که کره شمالی درخواست کرده است اصلا قابلیت طرح شدن و موفقیت را دارند یا خیر گفت: «دست کم در ابتدای گفتگوها طرح چنین مواردی بیجاست زیرا یکی از نگرانیها در این است که این موارد چگونه مطرح خواهند شد. آیا آمریکا و کره جنوبی ایدههای خود را روی میز میگذارند بدون آنکه چیزی در عوض دریافت کنند؛ لذا آنچه که امکان دارد اتفاق بیافتد این است که کره جنوبی نشستی را برگزار میکند، سپس بیانیهای صادر میشود و اصول کلی بیان میشوند زیرا میدانند گفتگوی واقعی بین آمریکا و کره شمالی اتفاق میافتد. کره شمالی، آمریکا را تنها کشوری میداند که میتواند رژیمش را با توان نظامی تهدید کند. سپس بحث تعاریف به میان میآید و اینکه پیمان صلح دقیقا چه مفهومی دارد و چه کشورهایی در آن شرکت دارند. قرار نیست آمریکا برای حفظ امنیت خود، کره جنوبی و ژاپن را قربانی کند.
شرمن با اشاره به سرنوشت صدام (دیکتاتور معدوم عراق) و معمر قذافی، رئیس جمهور پیشین لیبی که با آمریکا بر سر خلع سلاح هستهای به توافق رسید، اما در نهایت با اقدام نظامی غرب روبرو شد تاکید کرد رهبر کره شمالی قطعا تضمین میخواهد و این منطقی است زیرا همه دارند از او درخواست میکنند کارهایی را انجام بدهد، اما او هیچ نگرانی بجز گفتگوها و نشستهای پیش رو ندارد، اما روسای جمهور و نخست وزیران دیگر کشورها با موارد بسیاری سر و کار دارند. از این رو کیم جونگ اون به شدت آمادگی دارد و از سوی دیگر میخواهد امنیت رژیمش را نیز تامین کند و برای این مورد تضمین میخواهد.
وی دربارهی سفر پمپئو به کره شمالی نیز گفت: روشن است که کانالی اطلاعاتی بین کشورها وجود داشته و تبادل اطلاعات برقرار بوده است و خیلی کنجکاوم بدانم آیا پمپئو موضوع سه شهروند آمریکایی را که در کره شمالی در بازداشت به سر میبرند مطرح کرده است یا خیر.
شرمن همچنین گفت: رئیس جمهور (ترامپ) در یک دیدار به طور قطع نمیتواند به توافقی جامع و کامل برسد زیرا توافق هستهای ایران که من در آن شرکت داشتم صد و ده صفحه مطلب داشت و سالها طول کشید تا محقق شود و کاملا فنی و جزئی است. از آنجا که نظارت و راستی آزمایی از جمله عوامل حیاتی در هر توافقی هستند لذا در یک نشست نمیتوان همهی این موارد را به نتیجه رساند. شاید بتوان تعهداتی اصولی را پایه گذاری کرد و زمانبندی برای آغاز گفتگوهای جزئی گذاشت و امیدوارم رئیس جمهور انتظار از چنین نشستی را خیلی بالا نبرد و «ماموریت انجام شد!» آنگونه که در زمینهی سوریه به کار برد و اصلا معنی ندارد به کار برده نشود.