انگلستان ،نقض گسترده حقوق بشر در روابط خارجي

بخش دوم
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما ،حقوق بشر، حقوق اوليه انسان ها براساس هويت، مذهب و فرهنگ آنهاست. به طور کلي حقوق بشر در سه سطح طبقه بندي مي شود: -

-سطح اول: حقوق مدني وسياسي،
- سطح دوم :حقوق اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي،
- سطح سوم: حقوق جمعي و گروهي .
هر چند نهادها و سازمانهايي براي حفاظت و حمايت از حقوق بشر ايجاد شده اند، اما عملا اکثر اين نهادها در اختيار دولت هاي متبوع خود هستند و عملا معيارهايي را بدون توجه به بافت فرهنگي و هويتي کشورها و براساس ارزش هاي غربي به عنوان اصول بنيادين حقوق بشر در نظر مي گيرند. با وجود اين برخي از اين نهادها و فعالان نيز با نقض فاحش دولت هاي متبوع خود به افشاگري دست مي زندد تا فلسفه وجوديشان زير سئوال نرود.

انگليس، مصاديق نقض حقوق بشر
فعالان مدني، انگليس را يکي از بزرگترين ناقضان حقوق بشر مي دانند. در عرصه داخلي، تبعيض عليه اقليت هاي قومي، نژادي و مذهبي، توزيع ناعادلانه منابع قدرت و ثروت، خشونت عليه زنان و کودکان و تضييع حقوق کارگران از مهمترين موارد نقض حقوق بشر است. بسياري از سازمان هاي بين المللي در گزارش هاي متعدد به انگليس درباره موارد متعدد نقض حقوق بشر هشدار داده اند. انگليس در عرصه بين المللي نيز يکي از بزرگترين ناقضان حقوق بشر محسوب مي شوند.
در ذيل برخي ازتازه ترين مصاديق نقض حقوق بشر توسط انگليس در عرصه بين المللي آورده مي شود:

1-اعزام کودکان انگليسي به ميدان هاي جنگ
براساس گزارش روزنامه ديلي ميل، ارتش انگليس چهار کودک زير هجده سال انگليسي را به نقاط جنگي در افغانستان و عراق فرستاده بود. از نظر بسياري از فعالان حقوق بشر، استخدام اين چهار نفر، نقض قوانين بين المللي محسوب مي شود، زير انگليس، تعهدنامه سازمان ملل براي نفرستادن کودکان به ميادين جنگي را امضا کرده است.

2- نقض حقوق بشر در زندان هاي انگليس در عراق
براساس گزارش روزنامه گاردين در دسامبر سال 2017، دادگاه عالي انگليس به دست داشتن نيروهاي اين کشور در نقض توافقنامه ژنو اعتراف کرد.
براساس راي دادگاه عالي انگليس در 14 دسامبر سال 2017، چهار شهروند عراقي، ارتش انگليس را به نقض حقوق بشر متهم کردند. اين چهار عراقي ادعا کرده بودند که نيروهاي انگليسي به گروگانگيري غيرقانوني آنها اقدام کرده و سربازان انگليسي رفتار خشونت آميزي با آنها داشته اند. جورج ليگات، قاضي اين دادگاه اتهام ارتش آمريکا را پذيرفت و اعلام کرد که هيچکدام از افرادي که توسط نيروهاي نظامي عراق با شکنجه و گروگانگيري مواجه شده اند، داراي سابقه فعاليت هاي تروريستي نبوده و براي امنيت عراق هم خطري محسوب نمي شدند. قبل از آن دادگاه استيناف انگليس، کشته شدن "بها موسي"، يک شهروند عراقي در زندان توسط نيروهاي انگليس را مصداق بارز نقض حقوق بشر اعلام کرد.
براساس گزارشها، برخي از اين قربانيان حتي با آزار جنسي نظاميان انگليسي مواجه شده بودند.

3-نقض حقوق بشر با فروش اسلحه توسط انگليس به يمن
بن دونالدسون، يکي از فعالان حقوق بشري در گزارشي از نقش انگليس در کشتار مردم يمن پرده برداشت. در گزارش او آمده است: حجم خرابي ها در يمن بسيار زياد است. عربستان سعودي براي به بار آوردن اين خرابي ها از سلاح هاي انگليسي استفاده مي کند. روزانه دست کم 13 زن و کودک يمني با اين سلاح هاي انگليسي کشته مي شوند. بيمارستانها، مدارس و حتي عروسي ها با سلاح هاي انگليسي بمباران مي شوند. بيش از يک ميليون نفر به وبا مبتلا شده اند و هشت برابر اين افراد نيز با قحطي روبرو هستند.
وي در ادامه اين گزارش مي نويسد: من به عنوان يک انگليسي از اين وضعيت شرمنده هستم. ترزا مي، نخست وزير انگليس چگونه مي تواند ميزبان محمد بن سلمان، وليعهد عربستان سعودي باشد و براي اين فرد فرش قرمز پهن کند؟
در حال حاضر در ميان کشورهاي اروپايي، انگليس بيشترين ميزان صادرات اسلحه به عربستان را داشته است. عربستان سعودي مسئول کشته شدن بيش از هزاران يمني و محاصره اين کشور است، محاصره اي که منجر به بروز قحطي و سرايت بيماري وبا در اين کشور شده است. گزارش سازمان ملل در سال 2017، حاکي از اين بود که حملات عربستان به يمن در سال 2016، منجر به کشته شدن 638 کودک شده است. بيشتر اين تلفات نيز با تسليحات انگليسي بوده است.
با وجود هشدارها و تذکرات متعدد سازمان عفو بين الملل درباره فروش اسلحه به عربستان، انگليس نه تنها اين روند را متوقف نکرده است، بلکه در سال 2017 آن را افزايش داد؛ به طوري که براساس آمار، فروش سلاح هاي انگليسي به عربستان در نيمه اول سال 2017 به يک و نيم ميليارد دلار رسيد. در ماه ژوئيه 2017، کمپين مقابله با فروش تسليحات به رژيم هاي سرکوبگر دادخواستي عليه دولت انگليس به دادگاه عالي اين کشور ارائه دادند، اما دادگاه با اين بهانه که فروش تسليحات، دليل روشني براي متهم کردن دولت به نقض حقوق بين الملل محسوب نمي شود، اين پرونده را متوقف کرد.

4- نقش انگليس در نقض حقوق بشر در بحرين
انگليس از بزرگترين فروشندگان اسلحه به بحرين است. سازمان مقابله با تجارت اسلحه در سراسر جهان، اقدام انگليس براي فروش اسلحه به بحرين را همدستي دولت لندن با مقامات بحريني در نقض حقوق بشر توصيف کرده است. برپايي نمايشگاه بين المللي سلاح و تجهيزات امنيتي که در لندن برگزار شد، ميزبان هيات هايي از عربستان و بحرين بود که با مخالفت بسياري از فعالان حقوق بشري بويژه در انگليس مواجه شد. يک نظرسنجي حاکي از اين است که 64 درصد افراد بالغ در انگليس، مخالف صادرات اسلحه براي نظام هاي سرکوبگر بودند.

5-مخالفت انگليس با قانون حقوق بشر اروپايي
يکي از علل اصرار دولتمردان انگليسي بويژه محافظه کاران با ادامه حضور در اتحاديه اروپا، احکام دست و پاگير دادگاه حقوق بشر اروپا بود که انگليس نيز ملزم به استفاده از آن بود. در کنوانسيون اروپايي حقوق بشر، به موضوعاتي نظير حق زندگي، ممنوعيت شکنجه، کار اجباري، دادگاه عادلانه، حفظ حريم خصوصي افراد، ازادي بيان و عدم تبعيض اشاره شده است.
يکي از مواردي که دادگاه حقوق بشر اروپايي و انگليس را در مقابل هم قرار داد، مساله حق راي براي زندانيان در انگليس بود و در حکم دادخواست ده زنداني اسکاتلندي درباره حق راي، دولت انگليس را به نقض حق انتخابات آزاد محکوم کرد. پارلمان انگليس، مهمترين مانع دستيابي زندانيان انگليسي به حق شرکت در انتخابات و راي دادن است و در اين زمينه تفاوتي ميان حزب کارگر و حزب محافظه کار وجود ندارد. بعد از بريگزيت، مقامات انگليسي در حال تهيه پيش نويسي با عنوان حقوق بشر بريتانيايي هستند.

6- نقض حقوق بشر در ايرلند شمالي
عفو بين الملل در گزارش سالانه خود در سال 2017 درباره نقض حقوق بشر به موارد متعدد نقض حقوق بشر توسط انگليس در ايرلند شمالي اشاره کرده است. در گزارش سال 2013 عفو بين الملل، به واقعه يکشنبه خونين ايرلند هم اشاره شده اس. در روز يکشنبه 30 ژانويه 1972، يک راهپيمايي مسالمت آميز با هدف آزادي هاي مدني در شهر لندندري ايرلند برگزار شد. اما ارتش بريتانيا به سمت فعالين حقوق مدني و راهپيمايان تيراندازي کرده که در نتيجه آن، 13 غيرنظامي ايرلند شمالي کشته و 15 نفر ديگر مجروح شدند. در آن زمان، دولت انگليس مدعي شد تظاهرکنندگان اسلحه داشته و اقدام مسلحانه عليه دولت بريتانيا انجام دادند. در زمان نخست وزيري توني بلر، او اشتباه دولت انگليس را پذيرفته و با پرداخت خسارت به بازماندگان و قربانيان اين جنايت موافقت کرد.

جمع بندي
به طور کلي با بررسي اجمالي موارد نقض حقوق بشر چه در عرصه داخلي و چه در عرصه بين المللي مي توان به موارد متعددي از نقض حقوق بشر در انگليس دست يافت. رسانه هاي انگليسي براي اينکه اعتبار خود در ميان مردم را از دست ندهند، در گزارش هاي خود به برخي از اين موارد اشاره مي کنند. فعالان و سازمان هاي حقوق بشري به شدت از نقض سيستماتيک حقوق بشر در انگليس انتقاد مي کنند، اما هرگز صدايشان شنيده نمي شود. سياست هاي ضد حقوق بشري لندن، حتي با اعتراض پاپ مواجه شده است به طوريکه وي صراحتا اظهار داشته است: قوانين بريتانيايي، برخي آزادي هاي ديني را محدود کرده و در برخي جنبه ها، حتي حقوق بديهي انسان ها از جمله برابري را ناديده مي گيرد.
======================================
نويسندگان : تهمينه بختياري - کارشناس سياست بين الملل .
                 غلامرضا کشاورز - کارشناس مسايل سياسي .