چشم انداز بورس در سال 97

چکیده گزارش پژوهشی:

• برجام، نرخ دلار، سود بانکی، بازارهای جهانی و فرمت جدید گزارشگری ۵ عامل مهم در پیش بینی بازار سهام در سال ۹۷
• پیش بینی ۱۰ تا ۱۲ هزار واحدی ریزش شاخص سهام در صورت لغو برجام
• اصلاح ۱۰ تا ۱۵ درصدی P/E  ( نسبت قیمت به درآمد) در صورت  لغو برجام
• سه نکته مهم با محوریت بازارهای جهانی
• احتمال اصالح قیمت ها  وجود دارد، اما احتمال ریزش سنگین کم است و می تواند برای بورس مناسب باشد.
• طبق الگوی تقاضای فصلی، به جز برخی کالاها نظیر روی و یا فولاد احتمال رشد در سه  ماهه دوم ۲۰۱۸ ( بهار ۹۷ ) در بازار ضعیف مي باشد.
• بر خالف سال ۹۶ ،قیمت جهانی کالاها محرک اصلی صعود احتمالی بورس نخواهد بود و این بار باید به دلار توجه کرد.

پژوهش خبری صدا وسیما: بورس تهران، سال ۹۷ را در شرايطي آغاز مي کند که عوامل مثبت و منفي زيادي مي تواند مسير بورس تهران را تحت تاثير قرار دهد. از جمله مهم ترين اين عوامل مي توان به وضع بازارهاي جهاني، نرخ دلار، نرخ سود بانکي و همچنين سرانجام برجام اشاره کرد. يکي از جنبه هاي نا اطميناني به معاملات سهام در سال ۹۷ برجام است. به طور دقيق تر نحوه واکنش ايالات متحده به توافق هسته اي در ارديبهشت ماه يکي از مهم ترين موضوعاتي است که سهامداران دنبال مي کنند. آنچه از جهت گيري سياست خارجي آمريکا کاملا مشخص است، اينکه رئيس جمهوري آمريکا قصد محدود کردن منافع اقتصادي ايران از توافق هسته اي را دارد و از اين رو نمي توان به کاهش اين ريسک سيستماتيک در افق کوتاه مدت اميدوار بود. در اين ميان البته بسياري از تحليلگران سياسي، سناريوي خروج کامل ايالات متحده از برجام را بعيد ارزيابي مي کنند با اين حال بايد توجه داشت به لحاظ اهميت موضوع برجام، اين عامل در بهار سال ۹۷ نقش تعيين کننده اي در سرنوشت قيمت سهام خواهد داشت.

به همين منظور روزهاي هفتم و هشتم اسفندماه ۹۶ هتل اسپیناس تهران میزبان هفتمین همایش «سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید » و پنجمين همايش « چشم انداز اقتصاد ايران در سال ۹۷ » با حضور مسولان و اقتصادانان و فعالان بازارهای مالی و پولی کشور بود. در روز دوم اين همايش و در پنل هاي تخصصی ، چالش‌های روز بازار سهام ايران بررسی شد و بهزاد بهمن نژاد دبیرگروه بورس دنیای اقتصاد یکی از سخنرانان این همایش بود که با هدف آگاهي بخشيدن بيشتر فعالان عرصه بازار سهام و پيش بيني آينده اقتصاد ايران در اين حوزه و ديگر حوزه ها از جمله بورس ارز طلا  مسکن و...  به تشریح و پ‍یش بینی وضعیت " اقتصاد ايران " در سال ۹۷ پ‍‍‍رداخت.

چشم انداز کلان بازار سهام

در فضای کلان اقتصادی  اگر بخواهیم وضعیت بازار سرمایه کشور را در سال ۹۷ در یک جمله تشریح کنیم  باید بطور خلاصه بگویم بازار سرمایه یا بازار سهام در سال ۹۷ بازار عدم قطعیت ها است. به نظر می رسد در بازار سرمایه کشور پنج عامل مهم وجود دارد که نقش تعیین کننده ای در پیش بینی وضع بازار سهام دارند و در حقیقت این ۵ عامل به عنوان ۵ بازی ساز مهم بورس در سال ۹۷ باید مورد توجه قرار گیرند که عبارتند :

برجام : چرا برجام مهم است؟

خيلي ها معتقدند که برجام لزوما تا حالا خيلي دستاوردي براي اقتصاد ایران نداشته است و الان هم نبودش شايد خيلي تاثيري نداشته باشد اما در نمودار زیر مشاهده مي کنيم P/E بازار ( نسبت قيمت به درآمد)  بورس قبل از برجام يعني قبل از نهایی شدن آن این نسبت   ۵ و ۶  بود که بلافاصله در زمستان۹۴  با امضای برجام و ایجاد فضای مثبت و اميدواری به رشد سودآوري شرکتها باعث شد قيمتها پيش از سودآوري افزايش پيدا کنند و از سال ۹۵  تا الان P/E بازار بالاي ۷ مرتبه است.

بنابراين اگر P/E قبل از برجام را ۵ و ۶  در نظر بگيريم  و اگر بورس را بلندمدت و تاريخي رصد کنيم P/E  را ۶ مرتبه اي مي گيريم و با این فرض که سود بانکي 20 درصد طبق وعده بانک مرکزي مقطعي باشد و مجددا برگردد به نرخ ۱۵ درصد ، P/E (نسبت قیمت به درآمد) ۶ و ۶  خواهد شد و  برآوردي که انجام مي شود اینست که اگر برجام لغو شود و اثري که به طور خالص مي تواند روي بورس داشته باشد با توجه به نسبت قیمت به درآمد فعلي۱۰ تا ۱۵ درصد امکان اصلاح عمومي بازار وجود دارد که قاعدتاً اصلاح ۱۰ تا ۱۵ درصدی بازار چیزی در حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار واحد موجب ریزش شاخص خواهد شد البته باید در نظر داشت این اصلاح شاخص در صنايع مختلف متفاوت است از جمله اینکه يکسري صنايع مانند خودرويي ها که بيشترین تاثیر را از برجام گرفته بودند مي توانند تاثير بيشتري بپذیرند و صنايعی که کمتر متوجه ريسک هاي سياسي و برجام بودند کمتر از لغو برجام تاثير بگيرند. 

ترکیب برجام با نرخ سود

دلار : عیار دلاری بورس تهران

در بورس اوراق بهادار ایران یا همان بازار سرمایه حدود ۵۰ درصد شرکتها وابسته به نرخ دلار و قيمت هاي جهاني هستند. براساس نمودار بالا نمودار قرمز رنگ روند شاخص بورس را نشان می دهد که با نرخ دلار تعدیل شده است و نمودار آبي روند نرخ دلار است.  تقريبا تا سال ۹۰ و ۹۱  تحول خاصي در بازار ارز نداشتيم و نمودار قرمز نوسانات بورس را نشان مي دهد که تحت تاثير عوامل ديگر بوده است . به عنوان مثال در سال۸۶  بحث بازارهاي جهاني و بعد از آن شوک ارزي را داشتيم که بر بورس تاثیر گذاشت همچنین سال ۹۰ و ۹۱  بدنبال اختلاف و تغيير در بازار ارز  اثرش را در بورس گذاشته و مشاهده مي کنيم دلار سال ۹۰ و ۹۱  جهش پيدا مي کند.

سال ۹۲ و از اواخر ۹۱ بورس تازه شروع مي کند به رشد کردن، بنابراين اگر قرار باشد دلار روندي که در ماه هاي اخير تجربه کرده و پيش بيني که انجام مي شود از ميانگين دلار بالاي ۵ هزار تومان براي سال ۹۷ بالاتر برود  قاعدتاً اين اثر را در بورس مي بينیم ضمن اينکه شاخص دلاري نمودار زير خط زرد رنگ ميانگين شاخص  دلار است اگر برای سال ۹۷ میانگین دلار را  ۵  هزار تومان فرض کنیم عامل ديگري مانند ريزش بازار جهاني را نبينيم اتفاقي که مي افتد به راحتي مي توان يک بازدهي بالاي 20 درصد از نقطه فعلي را براي بورس در نظر بگيريم و شاخص به راحتي دور از انتظار نيست که به۱۲۰ هزار واحد برسد.

نرخ دلار  در مرکز مبادلات

از طرفی نرخ ارز در بازار مبادله اي هم عامل مهم دیگری است که بر بورس تاثیر دارد به ويژه آنکه از اواخر تابستان ۹۶ رشد نرخ ارز مبادله اي يا همان نمودار قرمز رنگ شتاب بيشتري گرفته و اين روند اگر اختلاف ارز مبادله اي با ارز آزاد را که در واقع حاشيه آبي رنگ است در نظر بگيريم مي بينيم که هنوزعملکرد  اين اختلاف با نسبت ميانگيني که ابتداي سال بوده بالاست و اين با توجه به نرخ دلار آزاد انتظار نداريم افت محسوسي کند و اينکه اين گپ کمتر شود طبيعتا مي توان انتظار داشته باشيم که نرخ ارز مبادله اي اين روند را ادامه دهد و تاييد اين ماجرا معاونت ارزي بانک مرکزي است که همچنين سياستي را مدنظر دارد و اين مسئله يک گروه هايي را به طور خاص مثل پالايشي ها تحت تاثير مثبت قرار خواهد داد چون روي نرخ فروش­ و هم خريد مواد اوليه براساس ارز مبادله اي حساب ویژه ای باز خواهند کرد و اين موضوع باعث مي شود که در واقع شرکتهاي پالايشي بتوانند از افزايش نرخ ارز سود ببرند اما يکسري گروه ها نیز مانند گروه هاي پتروشيمي يا دارويي ها که در واقع ماده اوليه ­شان با ارز مبادله ای تهیه می شود به نوعي براي آنها تهديد محسوب شود.

بازار جهانی : ریسک و فرصت کلان در بازارهای  جهانی

 آمريکا

ـ حباب بازارهاي سهام (دو رويکرد کاملاً متناقض)

در بازار جهاني به طور خاص بايد به دو اقتصاد بزرگ و اثرگذار یعنی آمریکا و چین توجه خاص داشت. در آمريکا در ماه گذشته حباب بازار سهام مدتها بود که هشدار مي داد دچار شوک خواهد شد و بعضاً ‌پيتزا دوشنبه سياه در بازار سهام آمريکا را نشانه این هشدار و شوک می دانند اما اين شايد پايان ماجرا نباشد و خيلي تحليلگران معتقدند اين پيش وعده غذاي اصلي بود يعني هنوز افت اصلی بازار سهام قرار است در ماه هاي آينده اتفاق بیفتد. اگر اين اتفاق بيفتد آنچه که براي بورس ایران اهميت دارد اثر بازارهاي سهام روي قيمت کامودیتی ها ( فلزات قیمتی ) و کالاهاي ما اثرگذار خواهد بود. در اين خصوص دو رويکرد وجود دارد:

رویکرد اول : قیمت کاموديتي ها در  بازار سهام است  که در واقع به نوعي وضعيت اقتصادي را نشان مي دهد و ريزش در بازارهاي سهام در دنيا نشانه ضعف تقاضا است که در نتيجه شاهد اصلاح در بازار کاموديتي ها خواهیم بود.

رويکرد دوم : در بازار کاموديتي ها هنوز به انتهاي سيگل رونق نرسيده ايم و بازار کاموديتي هنوز جا برای رشد بیشتر دارند و ما در اين شرايط پيش بيني ­هايي بالایی کرده ايم. به عنوان مثال گلد مزدک پيش بيني مي کند نفت ۸۰ دلاری، مس۸  هزار دلاري و اين پيش بيني هاي خاص شايد از معتبرترين موسسه هايي باشند که در آمريکا فعاليت مي کنند اما اين پيش بيني هرچند خوش بيني را ايجاد مي کند بايد به سابقه پیش بینی آنها هم رجوع کنيم بطور مثال در سال ۲۰۰۸ همين موسسه پيش بيني نفت ۲۰۰ دلاري داشت و ديديم که در عرض چند ماه نفت ۲۰۰ دلاري تبديل مي شود به ۴۵ دلار . پس بايد اين ريسک پيش بيني به طور جدي براي سال ۹۷ مورد توجه قرار گيرد.

 ـ توسعه و نوسازي زيرساخت ها

فرصت دیگر در بازارهای جهانی را می توان در وعده ترامپ در کمپين انتخاباتي براي توسعه زيرساخت ها دانست، اگر اين موضوع عملي شود مي تواند محرک تقاضا در آمريکا باشد و همین موضوع می تواند روی بازارهای جهانی تاثیر مستقیم و مثبت داشته باشد و بطور قطع رو بورس ما نیز تاثیر خواهد گذاشت.  

 - چين

ـ تقاضا (پايان دور قبلي محرک هاي اقتصادي، تضعيف تورم و سرمايه گذاري بخش مسکن، ضعف فروش خودرو)

ـ محدوديت هاي عرضه (اخبار و شايعات متفاوت)

ـ جريان هاي سفته بازي

اما غول اقتصادي دنيا يا همان چين، غول کاموديتي هاي بازار جهاني است که تقاضا در چين سيگنال خوبي نمي دهد الان ما در واقع دوره محرک هاي مالي که از سال ۲۰۱۶ شروع شده بود اثرش را در سال ۲۰۱۷ گذاشت و  تقريبا ديگر اثرش تخليه شده است و ما داريم در بخش مسکن و فروش خودرو که به حالت فلت يعني رشدهاي حدود ۱۰ درصد رسیده بود ديگر ديده نمي شود و اين سيگنال نگران کننده است مگر اينکه چين بخواهد دوباره يکسري سياست هاي محرک مالي جديدي را اجرا کندکه بعضاً خبرهايي راجع به اين وجود دارد

 ـ محدوديت هاي عرضه (اخبار و شايعات متفاوت)

اما نکته خوش بينانه راجع به چين، به ويژه در دو کاموديتي فولاد و آلومينيوم بحث محدوديت هاي عرضه است در واقع چين براي کاهش آلودگي تلاش کرده در صنايعي که آلايندگي زيادي دارند به طور خاص فولاد و آلومينيوم  با کنترل عرضه آلودگي را کم کند که اين موضوع به لحاظ قيمتي و ساير رقبا مي تواند برای بورس ما به خصوص تولید فولاد و آلومینیوم نکته مثبتي باشد .

 ـ جريان هاي سفته بازي

مسئله سوم کمتر به آن توجه مي شود جريان هاي سفته بازي است که در چين هست و ما مي دانيم که پولهاي زيادي طي اين سالها در اقتصاد چين منتشر شد و اين موضوع که تا الان مثبت بوده توانسته است نوسانات مثبت در بازارهاي جهاني را شدت دهد اما اگر فضا به سمتي برود که سيگنال هاي منفي بيشتری صادر کند آنجا می توان احتمال  داد که اين جريان سفته بازي معکوس عمل کند و مي تواند تاثیر مثبت بيشتری داشته  باشد.

• تقابل آمريکا و چين

ـ Section 232 : گزارش وزارت صنعت آمريکا با هدف افزايش تعرفه واردات فولاد و آلومينيوم

ـ مقابله به مثل چين و وضع تعرفه روي واردات زغال سنگ

• شاخص دلار (تورم آمريکا، جنگ ارزي، تقويت اقتصادهاي خارج از آمريکا، روند مطابق برنامه فدرال رزرو)

موضوع دیگر که بسیار اهمیت دادر موضوع جنگ تجاري بين چين و آمريکا است که در گرفته است.  موضوعي که تحت عنوان section232   وزارت صنعت آمريکا به دولت ترامپ پيشنهاد داده است که بايد در فروردین  تاييد يا رد کند و آن مربوط به دو کاموديتي (فولاد و آلومينيوم) با تعرفه بالای ۵۰ درصدی است که براي کشورهايي همچون چين مطرح مي شود و  اگر اتفاق بيفتد به نوعي مي توان براي این دو بازار يک ريسک جدي در نظر گرفت که اين ريسک کوتاه مدت است  اما چين هم در اين ماجرا دستش خالي نيست و اگر در واردات زغال سنگ از آمريکا مقابله به مثل کند با همان تعرفه فولاد شايد يک نقطه اميدي باشد که دولت آمريکا از اين جنگ تجاري صرف نظر کند.

موضوع دیگر شاخص دلار است که  در بازار جهاني با قيمت کاموديتي ها رابطه معکوس دارد و موضوعي که وجود دارد تورم آمريکا نشانه هاي خوش بيني را در خودش دارد و اين انتظار را بعداً به وجود مي آورد که شاخص دلار را تقويت کند اما عوامل ديگري مانند جنگ ارزي که ترامپ تمايل به آن دارد پايين بودن ارزش دلار است، يا تقويت اقتصادهاي خارج از آمريکا مانند اروپا يا ژاپن و روند افزايش نرخ بهره که به نظر نمي رسد بيشتر از ۳ یا ۴ مرتبه اي که خود فدرال رزو ( بانک مرکزی آمریکا) مدنظرش هست براي سال  ۹۷ نرخ بهره را افزايش دهد از این رو باید ريسک شاخص دلار را برای سال ۹۷ خيلي جدي گرفت.

در بازار نفت ريسک جدي بازگشت شرکت شیل است، توليدات شیل اگرچه به بالاي ۱۰  ميليون بشکه در روز رسيده که حتي از عربستان هم فراتر رفته اما بررسي ها نشان مي دهد در سال۲۰۱۷  شرکتهاي نفت شل نقطه سر به سر بالاي۷۰  دلار داشته اند ولي الان نقطه سر به سر آمده زير۴۰  دلار، اين نقطه نگراني بازار نفت است اما نقطه خوش بینی اش هدف گذاری عربستان برای نفت ۷۰  دلار است و مي تواند در کوتاه مدت حداقل از قيمت نفت حمايت کند.

در فولاد کوتاه مدت مي توانيم همچنان روي اخبار و شايعاتی که  وجود دارد نسبت به تمديد محدوديت هاي توليد که  ۱۵  مارس تمام مي شود در  چین و در صورت تمدید این محدودیت به عنوان یک فرصت نگاه کرد اما وضع تعرفه بالا از سوی آمریکا و کاهش تقاضای چین در بخش مسکن و خودروی یک ریسک جدی است و می تواند در واقع آن بخشي از صادرات چين به آمريکا را به بقيه بازارها سریز کند و اين براي فروشندگان و صادرکنندگان فولاد ریسک جدی است.

در بازار ذغال سنگ برايند مثبتي نيست و سگنال های منفی قوی تر از سگنال های مثبت است بطوریکه در چین برای کنترل آلودگی هوا و کاهش تولیدات فولاد و آلومینیوم منجر به کاهش تقاضا برای ذغال سنگ شده است و از طرفی با توجه به اتفاقاتي که در سال ۲۰۱۷  افتاد و اخلال در عرضه به وجود آمد و هم اکنون برخی تولیدکنندگان به چرخه تولید بازگشته اند این روند مثبتی نیست برای ذغال سنگ اما از طرفی تشدید سیاست های زیست محیطی و افزایش تعداد روزهای کاری معادن و تقویت بیش از انتظار افزایش ظرفیت تقاضای چین برای ذغال سنگ و محدود شدن سختگيري هاي چين روي معادن ذغال سنگ بنابراين با توجه به محدوديت هايي که در عرضه فولاد و آلومينيوم هست به عنوان عامل کاهش تقاضا در بازار ذغال سنگ چشم انداز نسبت به ذغال سنگ خيلي مثبت نيست.

سنگ آهن هم تقريبا همچنين وضعيتی دارد به خاطر همان مصرفي بودن فولاد فعلا تقاضا رو به کاهش است اما نکته اين است که شرکتهاي فولادي دارند مي روند به سمت بهره وری بالا  بنابراين تقاضا مي رود به سمت سنگ آهن با خلوص بالاتر و مي تواند همچنان قيمتش حمايت شود. الان قيمتها در بازار سنگ آهن اختلاف جدي پيدا کرده براساس عيار مختلف و شرکتي که براساس عيار سنگ آهن بالاتر است همچنان مي تواند جذابيت خودش را داشته باشد.

بازار آلومينيوم برآيندش خنثي است تصميم ترامپ هم به شدت فولاد در فصل آلومينيوم اثرگذار نيست. کاهش تقاضاي ساختماني بحث خودرو هم در آلومينيوم اثر منفي دارد اما نکته مثبت در بازار آلومينيوم افزايش قيمت مواد اوليه است که مي تواند روي قيمت خود آلومينيوم اثربگذارد. آلومينا به عنوان ماده اوليه آلومينيوم مي تواند باعث افزايش قيمت شود

مس کاموديتي است که به اعتقاد کارشناسان مي تواند داراي خوش بيني بيشتري در ميان مدت باشد و در واقع مهمترين بحثي که در سال ۲۰۱۳  براي مس اتفاق افتاد بحث قراردادهاي معادن است. کارگران معادن در سال  ۲۰۱۸  است و بخش زيادي از معادن قراردادهايشان را تمديد کنند اما سال گذشته اعتصابات کارگري در معادن جهاني را داشتيم و امسال تراکم تمديد قراردادها خيلي بيشتر است و اين مي تواند محرکي براي مس باشد و نکته ديگر در ميان مدت و بلندمدت از مس حمايت مي کند در حقیقت افزايش تقاضاي مس با توليدات خودروهاي برقي و الکتريکي هست که مي دانيم که مصرف مس در خودروي الکتريکي حدودا ۴  برابر خودروي عادي است يعني اگر مصرف مس در خودرو عادي ۲۰  کيليو باشد در خودروي الکتريکي ۸۰  کيلو مي رسد بنابراين اين موضوع سبب شده بيشتر از مس حمايت کند.

روي دو نيمه دارد نيمه اول ۲۱۰۸  به علت کمبودي که در عرضه کنساتره روي وجود دارد همچنان خوش بيني نسبت به روي وجود دارد اما در نيمه دوم سال به طور خاصي هم بازارهاي آتي دارند اين مفهوم را نشان مي دهند و هم روند تقاضاي که قرار است هم در  بخش ساختماني و هم خودروي چين روند فلتي بگيرد روند روي را خيلي مثبت نشان نمي دهد و خيلي ها معتقدند در نيمه دوم ۲۰۱۸  قيمت روي مي تواند اصلاح شود.

در سرب هم توانسته رکودي هاي جديدي ثبت کند خيلي ها معتقدند در بازار سرب تهديدي به نام خودروهاي الکتريکي وجود دارند چون با طرح هاي سربي را از بين مي برند ولي خوش بيني که هست  اين روند به تدريج است و در کوتاه مدت همچنان مي شود به روند افزايش قيمت سرب هم اميدوار بود.

براساس مباحث کلی که گفته شد می توان به پيش بيني موسسات مختلف از روند قيمتها در سال ۲۰۱۸ نیز برای کالاهای مختلف اشاره داشت بطور متوسط پيش بيني بیشتر موسسات بین المللی چیزی در حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد بیشتر از میانگین قیمت ها نسبت به سال ۲۰۱۷ است و این بدان معناست که عموما انتظارات همچنان بالاست اگرچه هيجاني نيست ولي رشد دارد اما بايد توجه داشت اين رشد نسبت به ميانگين ۲۰۱۷  است در صورتي که قيمت هاي فعلي در مقایسه با ۲۰۱۷ خيلي بالاتر است . به عنوان مثال میانگین قیمت نفت در ۲۰۱۷ ۵۳ دلار بود اما اکنون بالاي ۶۵  دلار است. مس ۶۱۷۰  دلاري به بالاي ۷۱۰۰  دلار رسیده است بنابراين بايد به اين نکته توجه داشت که نسبت به قيمتهاي فعلي امکان اصلاح کاموديتي در بازار جهاني ۲۰۱۸ بيشتر وجود دارد.

فرمت جدید گزارشگری

• حذف پیش بینی سود
• گزارش تفسیری مدیریت
• واکنش بیشتر بازار به گزارش های فصلی
• نیاز بیشتر به تحلیل و توجه به انتظارات بازار

در فرمت جدید گزارشگری پيش بيني سود شرکت ها حذف شده است و بیشتر مبنای تحلیل شرکت ها براساس گزارش تفسیری مدیریت است که اين موضوع بازار را تا حدود زيادي سرگردان کرده است اما برآورد ما از این اتفاق اين است که بازار از پيش بيني هاي يکساله به گزارش های فصلي رجوع کند يعني بازار ما فصل به فصل براساس انتظاراتي که از سودآوري دارد واکنش نشان دهد.

جمع بندی

در فضای کلان اقتصادی  اگر بخواهیم وضعیت بازار سرمایه کشور را در سال ۹۷ در یک جمله تشریح کنیم  باید بطور خلاصه  گفت بازار سرمایه بازار عدم قطعیت ها است که بطور قطع ۵ بازی ساز مهم از قبیل آینده برجام، وضعیت بازارهای جهانی، نرخ ارز ، نرخ سود بانکی و فرمت جدید گزارشگری نقش بسزایی در افزایش یا کاهش روند داد و ستد سهام دارند و شاید مهمترین آن سرانجام برجام باشد که موجب نااطميناني به معاملات سهام خواهد شد. به طور دقيق تر نحوه واکنش ايالات متحده به توافق هسته اي در ارديبهشت ماه يکي از مهم ترين موضوعاتي است که سهامداران دنبال مي کنند. آنچه از جهت گيري سياست خارجي آمريکا کاملا مشخص است، اينکه رئيس جمهوري آمريکا قصد محدود کردن منافع اقتصادي ايران از توافق هسته اي را دارد و از اين رو نمي توان به کاهش اين ريسک سيستماتيک در افق کوتاه مدت اميدوار بود. در اين ميان البته بسياري از تحليلگران سياسي، سناريوي خروج کامل ايالات متحده از برجام را بعيد ارزيابي مي کنند با اين حال بايد توجه داشت به لحاظ اهميت موضوع برجام، اين عامل در بهار سال ۹۷ نقش تعيين کننده اي در سرنوشت قيمت سهام خواهد داشت.

بعد از برجام به نظر می رسد مهم ترين عاملي که می تواند روند بازار سرمایه کشور را  بهبود بخشد، وضعيت نرخ ارز است که در تعيين قيمت فروش محصولات شرکت هاي صادرات محور دارای جايگاه ويژه اي است. واقعيت اين است بسیاری از شرکت های بورسی از محل افزایش حدود ۳۰ درصدی نرخ ارز در  چند ماه اخير  شاهد رشد درآمدهاي فروش بودند بر همين اساس مي توان از اين منظر به بهبود معاملات سهام شرکت هاي صادرات محور و به تبع آن بازار سهام در سال ۹۷ اميدوار بود.  

اما يکي ديگر از عواملي که در رشد عمومي قيمت سهام در سال ۹۶  اثر زيادي داشت، کاهش نرخ سود بانکي بود. اگرچه در بهمن ماه با انتشار گواهي سپرده با نرخ سود ۲۰ درصدي به مدت دو هفته، به عنوان رقیبی جدی برای بازار سهام موجب افت سهام شد اما اگر طبق وعده بانک مرکزی سود بانکی به ۱۵ درصد بازگردد موجب تقویت بازار سهام خواهد شد. در کل بورس بازان می بایست با انتخاب استراتژی (ریسک پذیری بالا متوسط و بدون ریسک) مورد نظر خود وارد بازار سهام شوند که در این زمینه استفاده از مشاوره تیم های تحلیلی می تواند کارگشا واقع شود.[1]

پژوهش خبری // محمود نانکلی

[1]- لازم به یادآوری است این همایش در تاریخ ۷ و ۸ اسفند سال ۹۶ برگزار شد و برخی تحلیل ها متناسب با شرایط روز برگزاری همایش از جمله پیش بنی وضع تعرفه فولاد از سوی امریکا روی واردات از چین و جنگ تجاری میان چین و امریکا و نرخ دلار ۵ هزار تومان  ارائه شده است.