رتبه علمي ايران در QS(کسب رتبه هاي جهاني براي اولين بار)

چکیده مصاحبه پژوهشی:

ـ رتبه بندی کیو اس یکی از معتبرترین نظام های رتبه بندی بین المللی است که از سال 2004 ميلادي توسط موسسه کاکارلی سیموندز انگلستان صورت می‌گیرد و بر اساس استانداردهاي تعريف شده در آن هر ساله جايگاه علمي دانشگاه‌ها و موسسات علمي پژوهشي دنيا نسبت به يگديگر مشخص مي شود.

ـ رتبه بندی کیواس در سال ۲۰۱۸ میلادی دانشگاه های برتر دنیا را در ۴۸ حوزه موضوعی در قالب ۵ حیطه کلی علوم طبیعی؛ مهندسی و فناوری؛ علوم زیستی و پزشکی؛ علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی مورد رتبه بندی قرار داده است.

ـ دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران بر اساس معيارهاي کيواس براي نخستين بار صاحب رتبه 151 تا 200 شده است و بر اين اساس رشته جغرافيا در دانشگاه تهران براي تمامي دانشجويان،‌ اساتيد و پژوهشگران قابل شناسايي خواهد بود.

پژوهش خبری صدا وسیما: رتبه بندي دانشگاه‌هاي جهان چند سالي است که از سوي موسسات تحقيقاتي و پژوهشي سرشناس دنيا در حال انجام است. رتبه بندی کیو اس( QS) یکی از معتبرترین نظام های رتبه بندی بین‌المللی است که در کنار ساير رتبه‌بندي‌ها بر اساس استانداردهاي بين المللي صورت می­گیرد. یکی از رتبه بندی مهمی که این پایگاه به صورت سالانه انجام می‌دهد ارزیابی و سنجش دانشگاه ها در حوزه‌های موضوعی مختلف است. رتبه بندی کیواس در سال ۲۰۱۸ میلادی دانشگاه‌های برتر دنیا را در ۴۸ حوزه موضوعی در قالب ۵ حیطه کلی علوم طبیعی؛ مهندسی و فناوری؛ علوم زیستی و پزشکی؛ علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی مورد رتبه‌بندی قرار داده است. بر اساس سنجش و ارزيابي صورت گرفته تعدادي از دانشگاه‌هاي کشور ما نيز در رشته‌هاي خاص در رتبه‌بندي‌هاي مطرح قرار گرفته‌اند. در اين نوشتار که در گفتگو با « دکتر ابراهيم مقيمي رييس دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران» به رشته تحرير درآمده است به بررسي موضوع "رتبه‌بندي کيواس و جايگاه علمي دانشگاه‌هاي کشورمان در اين رتبه‌بندي" خواهيم پرداخت.

 رتبه بندي کيو اس(QS) چيست؟[1]

رتبه بندی کیو اس یکی از معتبرترین نظام های رتبه بندی بین المللی است که از سال 2004 ميلادي توسط موسسه کاکارلی سیموندز انگلستان صورت می­گیرد و بر اساس استانداردهاي تعريف شده در آن هر ساله جايگاه علمي دانشگاهها و موسسات علمي پژوهشي دنيا نسبت به يگديگر مشخص مي شود.

رشته جغرافياي دانشگاه تهران قابل شناسايي در جهان شد

رتبه بندی کیواس از سال 2004 در عرصه علمي دنيا شناخته شده است و در سال ۲۰۱۸ میلادی دانشگاه های برتر دنیا را در ۴۸ حوزه موضوعی در قالب ۵ حیطه کلی علوم طبیعی؛ مهندسی و فناوری؛ علوم زیستی و پزشکی؛ علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی مورد رتبه بندی قرار داده است. کیو اس امسال دو حوزه مدیریت کتابداری و اطلاعات و حوزه تاریخ کلاسیک و باستانی را نیز به جمع حوزه های تخصصی خود افزوده است. در اين رتبه بندی که در ۵ حیطه علوم طبیعی؛ مهندسی و فناوری؛ علوم زیستی و پزشکی؛ علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی صورت پذیرفته است، دانشگاه های ایران در ۲ حیطه مهندسی- فناوری و علوم زیستی-پزشکی دارای رتبه در بین دانشگاه های برتر دنیا شده اند که دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران نيز بر اساس معيارهاي اين رتبه بندي براي نخستين بار صاحب رتبه 151 تا 200 شده است و بر اين اساس رشته جغرافيا در دانشگاه تهران براي تمامي دانشجويان،‌ اساتيد و پژوهشگران قابل شناسايي خواهد بود و افقي روشن تر را پيش روي دانشجويان و اساتيد اين رشته قرار ميدهد.

همه اين موارد سبب شد که کيو اس بتواند ما را بر اساس استانداردهاي تعيين شده در رتبه‌بندي‌هاي خود بپذيرد و با شور و شوق ايجاد شده ميان دانشجويان و اساتيد در دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران و چشم انداز ايجاد شده اميدواري بسيار زيادي وجود دارد که رتبه دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران در سالهاي بعد در جايگاه هاي مطلوب‌تري ديده شود. 

حرکت از مدتها قبل آغاز شد و امروز به ثمر نشست

حرکت اساسی و هدفمندي که ما را به اين رتبه رساند از سال 1394  اغاز شد که در نشست روز معلم سال 1395 به آن شتاب دادیم و در سال 1396  به نتیجه خوبي رسیدیم. در حال حاضر تمامي دانشجويان دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران و بويژه دانشجويان مقاطع تحصيلي تکميلي حداقل با يک مجله ويا يک شخصيت بين المللي در ارتباط و در حال استفاده از سازه هاي علمي هستند. با شناسايي صورت گرفته در کيو اس چنانچه دانشجويي در هر نقطه از دنيا بخواهد دانشگاهي اسلامي را در رشته جغرافيا براي ادامه تحصيل انتخاب کند به راحتي دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران را مي‌بيند . اگر بخواهد غرب آسيا را انتخاب کند، دانشکده جغرافیا را می بیند. اگر بخواهد از ایران دانشکده ای را انتخاب کند باز هم دانشکده جغرافياي دانشگاه تهران را می بیند. و این سبب اعتماد ، انتخاب و افزايش دانشجويان خارجي نيز خواهد شد که در آينده  به نوبه خود باعث ارتقاي رتبه بيشتر اين دانشکده خواهد شد. لازم بذکر است با کسب اين رتبه انگيزه اي در ميان دانشجويان نخبه ايجاد شده که تحصيلات تکميلي خود را در دانشکده خود با اعتماد به نفس بیشتر  ادامه دهند و اين امر سبب کاهش باور به علم غربی نیز خواهد شد. در سطح بین المللی پروژه های کلانی وجود دارد و چون ما رتبه بندي لازم را نداشتیم اعتماد کمتری به ما صورت مي گرفت. کسب این رتبه سبب اعتماد بیشتر جامعه بین‌المللی در واگذاری طرح های پژوهشی بین المللی، مشارکت و مشاوره بین‌المللی بیشتر به دانشکده جغرافيا خواهد شد.

دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران اکنون به مرجعیت علمی در سطح ملی و بین المللی دست‌یافته و تلاش خواهيم کرد تا آن را با رنکینگ بالاتر حفظ کنيم. ما اکنون بعد از دپارتمان جغرافیای دانشگاه دهلی در هندوستان و دانشگاه فلوریدای جنوبی در آمریکا و جلوتر از دپارتمان جغرافیای دانشگاه سیدنی شرقی در استرالیا هستیم. آنها نیز در رتبه 151 تا 200 هستند. هدف  دانشکده جغرافیا  بالا رفتن از نردبان علم  برای خدمت به جامعه، بشریت، صیانت از محیط طبیعی، صلح و سلامت ایران و جهان است. تلاش خواهيم کرد تا در سال آينده از فلوریدای جنوبی پيشي بگيريم.

کسب رتبه هاي جهاني براي اولين بار

 ایران در سال ۲۰۱۸ برای اولین بار در دو حوزه علم مواد و جغرافیا دارای نماینده در بین دانشگاه‌های برتر دنیا است. دانشگاه تهران که در ۷ حوزه موضوعی کیو اس از ۹ حوزه موجود حضور داشته است، توانسته با رتبه ۱۵۱-۲۰۰ در حوزه جغرافیا و با رتبه ۲۵۱-۳۰۰ در حوزه علم مواد برای اولین بار حضور پيدا کند.

کلام آخر 

بر اساس رتبه بندي هاي کيو اس که تعدادي از دانشگاه‌هاي کشور که تعداد آنها به 5 دانشگاه بالغ مي‌شود توانسته‌اند رتبه‌بندي هاي مطلوبي را بدست آورند که از اين تعداد چند دانشکده و رشته براي اولين بار است که در عرصه علمي_ بين‌المللي ديده مي شوند. اگرچه کسب اين رتبه جاي اميدواري را در ميان دانشجويان و اساتيد و پژوهشگران بيشتر مي‌کند اما تلاش بيشتري نياز است تا ضمن حفظ اين جايگاه در چهارچوي سند 1404 جايگاه‌هاي مطلوب‌تري را نصيب کشور کنيم.

پژوهش خبری // مرتضی رکن آبادی