اقتصاد مقاومتی گمرک همان اقتصاد دیجیتال است

سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که 29 بهمن 1392 از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است ، سند شایسته و بایسته برای تحولات اقتصادی ایران و پویاترین  و پایان ناپذیرترین جریان اقتصادی و فرهنگی   و اجرایی است و خط مشی پایدار سازمان ها را تشکیل می دهد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ واژه  "اقتصاد مقاومتی" را می توان ثمره یک عمر مجاهدت همراه با اخلاص و تجارب خدمتگزاری  ناب به مردم مومن ومسلمان ایران و همه ازادیخواهان دانست که جوهره ان را نه فقط رشد اقتصادی و نه تنها توسعه شاخص های تولید ؛ بلکه صیانت از کرامت و عزت و شرافت یک ملت و انسانیت تشکیل می دهد و سدی خدشه ناپذیر در برابر تمامیت توطئه های دشمنان و بدخواهان ملت ایرانی اسلامی محسوب می شود.آرمان های شهدا و امام و مجاهدان راه اسلام را به شعائر اجتماعی و شعور اقتصادی و استقلال کشور تبدیل می کند.

"اقتصاد مقاومتی ، الگوی فراتوسعه و ابرپیشرفت برای ایران اسلامی است و برایند تمام دانش اقتصاد توسعه و تجارب تاریخی اقتصادی در جهان و بیش از سه دهه در نظام جمهوری اسلامی ایران است و هرگز رویکردی ریاضتی نیست بلکه تولید بی نهایت ثروت را در سخت ترین شرایط هم پیگیری می کند.

"اقتصاد مقاومتی" ، تقریبا واژه ای نوین  اما با کاربردی تاریخی و همیشگی است که در شرایط کنونی کشور و محیط بین المللی ناشی از تحریم ها و حتی دوره پساتحریم حساسیت و اهمیت بیشتری دارد و چون مشکلات اقتصادی داریم به ان حساس شده ایم در حالی که اگر عقلانیت و خرد مذهبی و اسلامی و ملی در جامعه نهادینه شود همواره باید برای استقرار اقتصاد مقاومتی تلاش کنیم.

جوهره اقتصاد مقاومتی را حداکثر سازی بهره وری منابع  و تکیه بر مزیت نسبی پایدار و مبتنی بر تنوع  اقلیمی تشکیل می دهد و این را هم بدانیم که اقتصاد مقاومتی موضوعی کاملا قابل تحقق است چون ایران منابع  زیرزمینی ، روزمینی ، راهبردی ، نیروی انسانی و دانش های آن را دارد  و باید بهره وری منابع  افزایش یابد.مقام معظم رهبری در رهنمودی راهبردی و فعال و مبتنی بر آینده شناسی  و آینده گرایی ؛ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی را در اواخر سال 1392در ادامه نامگذاری اقتصادی سال های ( اصلاح الگوی مصرف منابع ؛ همت مضاعف و کار مضاعف ، جهاد اقتصادی ، حمایت از کار و سرمایه ملی ، حماسه سیاسی و اقتصادی ) ابلاغ فرمودند تا حرکت های اقتصادی کشور با رویکردهای متمایز و هوشمندانه تر از دوره های گذشته پیگیری و  در حوزه رسانه های ملی و گروهی نیز تبیین شود.

این سیاست ها در واقع نقشه راه پیشرفت همراه با تعالی برای کشورمان است و همه مردم و مسئولان و مدیران و در همه بخش ها باید برای تحقق اهداف ان تلاش کنند و هیچ کسی بدون تعهد نیست.

اقتصاد مقاومتی مبتنی بر این فرضیه است که توسعه و تلاش برای پیشرفت ، وسعت بخشیدن به دامنه تولید ثروت در سرزمین ایران می تواند از موانع بیرونی مانند تحریم و مشابه ان عبور کند ، وضع موجود را می توان با بهبود روش کار و فعالیت و افزایش بهره وری ارتقا داد ، فاصله توسعه نیافتگی با وضع مطلوب در میان مدت قابل برطرف شدن است و توسعه اقتصادی در ایران زمین باید " برای ملت ، با کمک ملت و همراه با ملت " باشد تا محیط بیرونی را به راحتی مدیریت کنیم.اقتصاد ایران به نظام و طرح بزرگی برای ایجاد بزرگراه رشد و توسعه پایدار نیاز دارد و تحول در عرصه نرم افزاری ، مدیریت ذهنی و توسعه تئوری های اقتصادی مبتنی با ویژگی های بومی ضروری است .

" خرد متعارف " برای تحقق این سیاست بزرگ ، المپیک دانش اقتصادی ، توسعه روش مند علوم انسانی ، ارتقای بهره وری ، تبیین واژه های اقتصادی و اجتماعی ویژه جامعه ایرانی اسلامی و... است. این یا سیاست های کلی در واقع تلاش گسترده برای اصلاح ساختارهای اقتصادی است که البته نقطه اغاز برای " خلق نسل جدید اقتصادی" در ایران اسلامی  محسوب می شود.

نمی توان با خرد متعارف  گذشته به این اهداف رسید بلکه باید با خردهای متهورانه و غیر متعارف اما علمی و مبتنی بر عقلانیت به این سمت حرکت کنیم.یکی از عوامل اصلی و راهبردی برای تحقق "برون گرایی اقتصاد ملی"  همان توسعه تجارت و صادرات غیر نفتی است و نظام چابک سازی ساختار ان هم ایجاب می کند سازمان گمرک به رهبر نهاد تجارت خارجی با رویکرد اقتصاد و تجارت دیجیتال تبدیل شود.

 توسعه صادرات ؛ بهترین فرصت و پرانگیزه ترین دوره زمانی برای اقتصادی کردن فرایندهای تولید و تبدیل کالاهای ایرانی به تولید فراملی است تا فاصله میان مزیت ها و استعدادهای جهانی تولید با دستاوردهای ایجاد ارزش افزوده به حداقل برسد و همزمان به کاهش تهدیدهای محیطی کمک کند و اقتصاد مقاومتی وارد مسیر اجرایی با ویژگی برونگرایی شود.اقتصاد مقاومتی در گمرک جمهوری اسلامی ایران ایجاد محیط امن برای کسب و کارهای تجاری و تولیدی با رویکرد اقتصاد دیجیتال و توسعه اینترنت اشیاء برای فعالیت های بازرگانی است.

خوشبختانه گمرک در سال های اخیر تلاش های گسترده ای در این زمینه انجام داده و دستاوردهای زیادی هم داشته است.گمرک ایران با هوشمندسازی نظام تجارت خارجی همواره در مسیر کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی ؛ تولید و اشتغال تلاش می کند.

در سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران که یک سازمان حاکمیتی است و علاوه بر وظایف سنتی، مسئولیت‌های تازه‌ای همچون ایجاد امکانات و تسهیلات برای افزایش رقابت و امنیت تجارت نیز به آن اضافه شده، کمک به تحقق اهداف و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی همواره مدنظر بوده و در دستور کار قرار داشته و یکی از برنامه‌های مهم گمرک در این راستا حمایت از تولید و به تبع آن اشتغال بوده است. 

این موارد با فراهم‌سازی تسهیلات و امکانات گوناگون برای تسهیل و تسریع ترخیص مواد اولیه و قطعات و لوازم خطوط تولید و ماشین‌‌آلات مورد نیاز تولیدکنندگان صورت گرفته است.سیستمی شدن امور در گمرک با استفاده از سامانه‌های الکترونیکی که با کمک و همکاری گمرک و دانشگاه میسر شده است ، مدت زمان ترخیص مواد اولیه وارداتی و رسیدن آن به خطوط تولید را به شدت کاهش داده و در کنار نظارت‌های سیستمی، امکان مدیریت بهتر و کارآمدتر گمرک مهیا شده است. 

ارائه خدمات به فعالان مجاز اقتصادی (AEO) ،ارائه تسهیلات ویژه در قبول ضمانت ‌های بانکی مدت دار برای واحدهای تولیدی ، تسریع در استرداد حقوق ورودی به صادرکنندگان و امکان ورود موقت مواد اولیه جهت پردازش و تولید کالاهای صادراتی نمونه هایی از تسهیلاتی است که گمرک در راستای اقتصاد مقاومتی آن را در برنامه کار خود قرار داده است. 

شناسایی کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف و شرکت‌های صوری در  گمرک از طریق سامانه جامع امور گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی اقدام دیگری است که به معنای واقعی حمایت از تولیدکنندگان به حساب می‌آید و راه تخلف را بر سوءاستفاده‌کنندگان مسدود کرده است. در بحث حمایت از فعالان تولیدی، تسهیلات گمرک برای صادرکنندگان کالاهای غیرنفتی نیز قابل توجه بوده است. 

دیپلماسی گمرکی نیز در سالهای اخیر فعال تر شده که از نتایج آن می توان به کریدور سبز گمرکی با روسیه و آغاز پنجره واحد مجازی با برخی کشورها اشاره نمود.بحث مقابله با  قاچاق از مباحث بسیار مهمی است که بیشترین و شدیدترین لطمات را به تولید و اشتغال زده و می‌زند. خسارات و آسیب‌هایی که از این بابت به تولیدکنندگان داخلی وارد شده در بعضی از بخش‌ها واقعاً نگران‌کننده است و موضوع دارای آنچنان اهمیتی است که واکنش بالاترین مقامات و مسئولان کشور را در پی داشته است. گمرک ایران به‌عنوان سازمانی که در خط مقدم مبارزه با قاچاق (کالا، مواد مخدر، انسان و سایر موارد) قرار دارد، با پیاده‌سازی سامانه جامع امور گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی نقش و تأثیر غیرقابل انکاری در مبارزه با قاچاق داشته و با استفاده از تجهیزات و ابزارهای پیشرفته الکترونیکی و همچنین بهره‌گیری از تجربیات ارزشمند کارکنان خود موفق به کشف صدها تن کالا و انواع مواد مخدر به‌خصوص مواد مخدر صنعتی و پیش‌سازهای آن شده است.

البته جلوگیری از ورود و خروج کالاهای قاچاق به طور صددرصد نیازمند تجهیز گمرکات کشور به دستگاه‌های پیشرفته الکترونیکی بیشتر و گسترده‌تر است که خوشبختانه با بذل توجه بیشتر مسئولان در مجلس و دولت  و تقویت زیرساخت‌ها و امکانات مورد نیاز قرار است در سال جدید گمرک از این نظر قوی‌تر و مجهزتر شود .

بکارگیری دستگاه‌های ایکس‌ری جدید، سگ‌های مواد یاب و سایر امکانات کنترلی و نظارتی توان گمرک را برای مقابله با قاچاق به نحو محسوسی افزایش خواهد داد.

ضمن اینکه الکترونیکی شدن گمرک تاثیر قابل توجهی در پیشگیری و کشف کالای قاچاق داشته که در این خصوص می توان به الکترونیکی شدن پروانه ها و حذف پروانه های کاغذی،تشکیل بانک اطلاعاتی واردکنندگان ، نظارت الکترونیکی بر عملکرد گمرکات ، اظهارنامه الکترونیکی، اتصال الکترونیکی بارنامه ها به سامانه جامع گمرکی ،تبادل الکترونیکی اطلاعات میان گمرک وبندر و امکان استعلام الکترونیکی محموله ها توسط نیروی انتظامی و دیگر کارکردهای سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد گمرک در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا اشاره کرد.هم اکنون خدمات صادرات ، واردات و ترانزیت در گمرک ایران الکترونیکی شده و خدمت گیرندگان می توانند فقط با یکبار مراجعه حضوری به نزدیکترین گمرک محل و دریافت کد کاربری ؛ تمامی تشریفات گمرکی را اینترنتی از طریق سایت گمرک ایران www.irica.ir و لینک پنجره واحد تجارت فرامرزی انجام دهند.

با کمک زیرسامانه های سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی ، امکان استعلام پروانه گمرکی برای مطمئن شدن خریداران کالا از اینکه آن کالا از مبادی گمرکی وارد شده و یا قاچاق است فراهم شده و در دسترس همگان قرار گرفته است.

همچنین سامانه ارزش برای مشاهده لحظه به لحظه ارزش کالاهای وارداتی و تغییرات ارزش کالاها در جهت امنیت تجارت و شفافیت ایجاد شده است و دسترسی به ارزش کالاها به صورت اینترنتی فراهم شده است.

با کمک سامانه پاسخگویی به شکایات می توان هر گونه انتقاد به روند انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا را الکترونیکی ثبت و پیگیری نمود.

هم اکنون با گمرک الکترونیک می توان تمام مکاتبات خود را با گمرکات ایران در سرتاسر کشور از طریق پورتال رسمی گمرک بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام داد و مهم تر اینکه از طریق سایت گمرک ایران می توان مکاتبات را پیگیری و در جریان آخرین اقدامات قرار گرفت. 

دسترسی روزانه به آمار تجارت خارجی ، دریافت قیمت واقعی و مارک و کشور سازنده کلیه کالاهای وارداتی و اطلاع از اصالت گوشی های تلفن همراه و ارتباط راحت با تجار بزرگ کشور جهت صدور کالا از دیگر قابلیت های سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی و زیرسامانه های آن در گمرک است.

همراهی آنلاین با گمرک ایران در سامانه های نوین 

خدمات گمرک ایران اینترنتی شده و ضروری است تا شهروندان با برخی از این خدمات آشنا شوند که پیش از الکترونیکی شدن گمرک امکان ارائه این خدمات وجود نداشته است.به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ خدمات صادرات ، واردات و ترانزیت در گمرک الکترونیکی شده است  و شما می توانید فقط با یکبار مراجعه حضوری به نزدیکترین گمرک محل و دریافت کد کاربری از طریق سایت گمرک ایران www.irica.ir و پیوند پنجره واحد تجارت فرامرزی تمامی تشریفات گمرکی را اینترنتی انجام دهید.

• می توانید از قیمت واقعی و مارک و کشور سازنده همه کالاهای وارداتی با خبر شوید و کالای مشابه اصلی (یا تقلبی) و گران نخریدepl.irica.ir/TscViewPage - از اصالت موبایل خود مطلع شویم ؛ با پیامک کردن کد imei به شماره 30008887http://epl.irica.ir/ImeiInfoView- با تجار بزرگ کشور راحت ارتباط برقرار کنید و  کالای  خود را به راحتی صادر کنیم( برای سامانه بازار و بهبود فضای کسب و کار)bazaar.irica.co-استعلام پروانه گمرکی برای مطمئن شدن خریداران کالا از اینکه آن کالا از مبادی رسمی وارد شده است
• epl.irica.ir/ecl- سامانه ارزش برای مشاهده لحظه به لحظه ارزش کالاهای وارداتی و همچنین تغییرات ارزش در جهت امنیت تجارت و شفافیت   epl.irica.ir/TscViewPage- بدانیم چه کالاهایی هر روز در حال وارد شدن به کشور هستند و برای فعالیت تجاری چگونه برنامه ریزی کنیم   merchant.irica.ir/daily- می توان هر گونه انتقاد جهت روند انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا را الکترونیکی ثبت و پیگیری کرد ؛ سامانه پاسخگویی به شکایاتClub.irica.ci- می توان تمام مکاتبات خود را با گمرکات ایران در سرتاسر کشور  از طریق پورتال رسمی گمرک بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام دهید ؛ Www.irica.ir
• 
  توسعه نظام گمرکی با اقتصاد اطلاعات 
• 
   در اقتصاد اطلاعات ؛ اطلاعات مانند هر کالای دیگر قابل خرید و فروش، ایجاد ارزش و بهره وری است.امروزه توسعه اقتصاد اطلاعات یا اقتصاد نوین، اقتصاد دانش بنیان، اقتصاد دیجیتال  اصلی ترین رویکرد برای افزایش هوشمندی فعالیت های اقتصادی به ویژه تجارت است .گمرک ایران  می رود با توسعه اقتصاد اطلاعات در تحارت خارجی کشور  این رویکرد را نهادینه کند چون بدون اطلاعات نمی توان در تجارت دیجیتال موفق بود و باید جای پای اقتصاد اطلاعات در گمرک ،ذ   مستحکم تر شود.البته در سال های اخیر رویکرد تجارت داده و اطلاعات محور تقویت شده است. این رویکرد مقدمه توسعه اقتصاد دیجیتال است و بازرگانی در تراز جهانی.فناوری ، بستر تجارت خارجی را متحول کرده است و گمرک تلاش می کند شیوه نامه رفتارهای خود را در برابر فناوری تثبیت کند.
• در گذشته 10 شرکت نخست دنیا را شرکت های نفتی تشکیل می دادند اما اکنون شرکت های فناوری اطلاعات جای آنها را گرفته اند.تعیین چشم انداز و سند استراتژی تجارت خارجی ایران در اقتصاد دیجیتال مهم است که با محوریت  گمرک قابل تحقق خواهد بود تا حاکمیت بر مزیت های تجاری ایران تضمین شود.با استقرار کامل اقتصاد دیجیتال در گمرک برای هر کالا و خدمت ایرانی شناسنامه رقومی در  جهان ایجاد می شود و همه سیاست های اقتصادی و تجاری متناسب با این عدد تعرف و رصد خواهد شد و همه کالاهای ایرانی قابل ردیابی خواهد بود و در ان صورت شاخص های محیط کسب و کار هم باید در تراز جهانی تعریف شود.نتیجه ارزشمند ان حذف زمینه های  جعل و قاچاق کالا و خدمات است چون هر رفتار و کاری  تابع یک زبان ریاضی هم می شود که برای همه فعالان تجاری جهان قابل ارزیابی می شود.
• سازمان جهانی گمرک(wco) هم  از این روند استقبال کرده و  از گمرک ایران خواسته است تا فن آوری گمرک الکترونیک را به دیگر کشورها منتقل کند.در بخشی از گزارش سازمان جهانی گمرک با اشاره به اجرای موفق پنجره واحد تجارت فرامرزی و گمرک الکترونیک در ایران آمده است:کارشناسان WCO متوجه شدند که برخی اصلاحات گمرک ایران قابل توجه است. بهتر است این اطلاعات را با سایر گمرکات به عنوان بهترین شیوه‌های مدرنیزاسیون گمرکی به اشتراک بگذارد و این دانش و تجربیات را به دیگر کشورها منتقل کند.این اصلاحات قابل ذکر شامل ترخیص بدون کاغذ، کارشناسان مجازی (متمرکز)، ترخیص 50 درصد اظهارنامه‌ها در مسیر سبز به کمک داده های الکترونیکی و بدون دخالت انسان و قابلیت چت کردن در سیستم تک پنجره ای تجارت فرامرزی است. 
• به هر حال گمرک، مرزبان اقتصادی کشور است و نقش مهمی در توسعه اقتصادی و ایجاد محیط امن براری توسعه دارد.تلاش این سازمان برای به‌کارگیری فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در جهت الکترونیکی کردن امور گمرکی و استقرار اقتصاد یجیتال ؛ ارزشمند و کاملا در مسیر اقتصاد مقاومتی است.اگر هر محصول ایرانی کد ریاضی یکتا در جهان داشته باشد به واقعی سازی اظهار کالا ، افزایش درآمدهای گمرکی و کاهش قاچاق و حذف تخلفات  کمک خواهد کرد.همچنین راه اندازی سامانه های الکترونیکی در گمرکات کشور موجب کاهش زمان ترخیص کالا، هزینه های مترتب بر واردات و همچنین کم کردن خواب سرمایه وارد کنندگان شده است.