لزوم همفکری دستگاه‌ها برای حل معضل ریزگردها

به گزارش خبرگزاري صداوسيما به نقل از خانه ملت، علی لاریجانی در نشست ویژه رسیدگی به ریزگردهای خوزستان، اظهار داشت: اکنون مسأله ریزگردها در استان خوزستان پیچیده تر شده است. رئیس سازمان محیط زیست معتقد است اگر ما حدود 600 میلیون مترمکعب آب داشته باشیم می‌توانیم مرطوب سازی برخی کانون های ریزگردها را انجام دهیم، مرطوب سازی باید با سرعت بیشتری انجام شود تا مشکل مردم حل شود.
وی افزود: وزارت نیرو حق آبه محیط زیستی را کامل اختصاص دهد تا مرطوب سازی کامل تری انجام شود.
آقای لاریجانی تصریح کرد: منابع آبی در کشور کم است و جهاد کشاورزی هم باید مصرف بهینه را رعایت کند تا نتایج بهتری حاصل ‌شود.
وی با بیان اینکه مسأله رسیدگی به ریزگردهای خوزستان باید سرعت یابد، افزود: سازمان محیط زیست باید فکری به حال خوزستان، ایلام، سیستان و بلوچستان و سایر استان های درگیر بکند و برای هرکدام برنامه و مدلی خاص داشته باشد.
در این جلسه محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی اظهار داشت: بعد از بحثی که در بهمن ماه سال گذشته شد، دو منطقه شناسایی شد که منطقه بحرانی از منطقه جنوب شرق اهواز شروع می‌شد و در حد کمتری به هندیجان می‌رسید که منطقه ای با مساحت حدود 350 هزار هکتار است.
وزیر جهادکشاورزی اضافه کرد: منطقه فوق بحرانی مربوط به جنوب شرق اهواز بود که حدود 42 هزار هکتار است، کاری که شروع شد برای این بود که آب را به این منطقه برسانیم و نهالکاری کنیم و 5000 هکتار نهالکاری انجام شد ولی باید توجه داشت که نهالکاری پس از سه سال جواب می دهد.
وی افزود: همزمان تلاش شد تا کانال 47 کیلومتری احداث شود و عملا این کانال آبگیری شد و آب از دو هفته پیش به تالاب منصوری رسید که این تالاب 14 هزار هکتار است. اکنون بیش از 2700 هکتار در این دو هفته مرطوب شده است. این کانال طراحی شده است که 20 متر آب بتواند از خودش عبور دهد.
حجتی ادامه داد: آبی که ما می گیریم برای این کانال، از کانالی است که برای آبزی پروری آزادگان آبرسانی می‌کند و در واقع حقابه آنها را مصرف می‌کنیم و آنها نیز هر روز مشکل دارند ولی به آنها گفته‌ام که این آبگیری موقت است و در آینده آب را باید از کارون بگیریم.
وی گفت: در این راستا تاکنون 12 هزار هکتار مالچ پاشی هم صورت گرفته است.
حجتی با بیان اینکه تالاب منصوری اگر سرریز کند به شادگان می ریزد، افزود: مشکل ما حقابه آبی است که باید مشخص شود چقدر است و ما کانالی را طراحی کردیم باید به منتهی الیه جنوب شرق اهواز تا به سمت هندیجان برسد. در تالاب منصوری که 14 هزار هکتار است آب به صورت ثقلی می‌رود و تالاب شریفی نیز 12 هزار هکتار است.
بر اساس این گزارش، رضا اردکانیان وزیر نیرو هم در این جلسه گفت: آبی که تخصیص داده شده برای زیست محیطی است و برای رهاسازی مهیاست، در این 4 ماه اخیر به دنبال حل مسأله فاز دوم 550 هزار هکتار بودیم و همین آب موجود است. در همکاری با وزیر جهاد کشاوری مسأله حل شد و تامین آب فاز دوم مشکلی ندارد و سازمان برنامه و بودجه نیز پشتیبانی مالی می‌کند.
وزیر نیرو بیان کرد: منابع مالی و آبی جدیدی نیامده است ولی بنا را بر این گذاشته ایم که بین سازمان محیط زیست، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت و وزارت نیرو موضوع آب را واحد بدانیم و تقسیمش نکنیم که همین امر سبب شده است تا موضوع آب شکل خوبی را پیدا کند.
وی با بیان اینکه علت به نتیجه رسیدن در مورد فاز دوم 550 هزار هکتار همین مفاهمه بود و علت اینکه 14 طرح را این 4 دستگاه به نتیجه رسانده‌اند در نتیجه همین مفاهمه است و باید با کم آبی سازگار شویم.
اردکانیان با بیان اینکه 345 هزار هکتار منبع تولید ریزگرد داخلی در خوزستان داریم و پاییز و زمستان گریبان گیر می شوند، گفت: نیازمند حداقل امکانات برای پایش این موضوع هستیم، سازمان برنامه حمایت کند تا مرکز مختصری ایجاد شود و پایش مرتبی انجام شود.
در ادامه غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان اظهار داشت: مشکل اکنون خوزستان نهر بهره نیست، زیرا کانال شیلات 35 متر مکعب بر ثانیه می تواند آب منتقل کند و به کارون نیز وصل است و 15 متر مکعب بر ثانیه نیاز فاز اول است که فعال است و فاز دوم که هنوز فعال نشده است، اکنون مشکل انتقال آب نداریم بلکه مشکل تخصیص آب داریم.
استاندار خوزستان با بیان اینکه یکی از مشکلات ما خشکسالی است زیرا دِبی رودخانه کارون به 120 متر مکعب بر ثانیه رسیده و پایین آمده است، بیان کرد: وزارت نیرو نیز مشکلاتی دارد و امکان انتقال آب بیش از این را ندارند و باید این مشکل به نحوی حل شود.
وی با بیان اینکه آبی با 35 مترمکعب بر ثانیه که وزارت جهادکشاورزی 20 متر مکعب آن را می خواهد و 15 متر مکعب بر ثانیه نیز برای شیلات است، تامین نمی شود، افزود: در جاهایی که نهالکاری می‌کنیم نیاز به آب دائم نداریم ولی در جاهایی که مرطوب سازی می‌شود هر سال به آب دائم نیاز هست.
شریعتی با اشاره به اینکه کانون اصلی ریزگرد که در روزهای اخیر و سال گذشته بوده است هنوز دست به آن نزده‌ایم که در مدینات در شرق و تالاب شریفیه به سمت مدینات است، ادامه داد: سال گذشته امکان این کار را نداشتند و کاری در آن حوزه نکردند و اکنون نیز این کانال کشیده شده است باید به سمت آزادراه اهواز بندر امام برود و از زیر آزاد راه آب به سمت تالاب شریفیه پمپاژ شود که حداقل 6 ماه زمان می برد، درآن حوزه پیرامون 3000 هکتار معارضانی دارد.
در این جلسه که اکثر نمایندگان خورستان در مجلس شورای اسلامی و برخی از نمایندگان سایر استان های درگیر ریزگردها حضور داشتند درباره اهمیت موضوع و تعجیل در علاج واقعه اظهار نظر کردند.
بر اساس این گزارش، عیسی کلانتری با بیان اینکه ریزگردهای با منشأ داخلی حداقل تا یک ماه دیگر پایان می یابد و ریزگردهای خارجی شروع می شود و مسئولان مربوط از هم اکنون 7 ماه وقت دارند، اظهار داشت: متولیان از حالا باید بدانند برای امسال اگر 600 میلیارد تومان نیز اختصاص دهند همین حالا نمی توانند کاری را انجام دهند و برای سال بعد 7 ماه وقت دارند و اکنون نیز نمی توان کاری کرد و منطقی این است که تحمل کنیم برای سال آینده به آسان ترین وجه ممکن یعنی مرطوب سازی کنیم.
رئیس سازمان محیط زیست کشور با بیان اینکه مسأله مهم تر این است که بحران گسترده ای در 4 ماه آینده خواهیم داشت و همه کشور گرفتار می‌شود و برنامه‌های نرمال خود را نمی توانیم دنبال کنیم، بیان کرد: وزارت کشاورزی حداقل باید یک میلیون هکتار کشت بهاره خود را در کل کشور را کاهش دهد تا بتوانیم بحران را در کل کشور حل کنیم.
وی افزود: باید به کشاورزان خسارت بدهیم و مابه التفاوت تولید را وارد کنیم و مسأله فقط ریزگرد نیست و در سال زراعی موجود نمی توان در خوزستان کشت نرمال را داشت (اگر به دنبال حل جدی بحران هستیم). این انتظار را باید داشته باشیم که کشت بهاره و تابستانه آنها مختل می‌شود.
گفتنی است آقای کلانتری در ابتدای جلسه نیز اشاره کاملی به منشأ ریزگردها در فصول مختلف و لزوم تخصیص حق آبه های محیط زیستی در خوزستان و سایر نقاط کشور داشت.
آقای لاریجانی در جمع بندی پایانی اظهار داشت:
- مسأله بسیار مهم است و نیاز به کمک همه دارد و حتما باید همکاری و همفکری بین همه دستگاه ها و قوا باشد.
- وزارت نیرو هر چه سریع تر به تخصیص حق آبه های محیط زیستی در خوزستان و سایر نقاط کشور، و جهاد کشاورزی هم در جهت رسیدن این آب ها به کانون های بحرانی اقدام کند.
- در بودجه امسال هم با اذن مقام معظم رهبری و با همکاری مجلس و سازمان برنامه و بودجه مبالغ خوبی برای این منظور لحاظ می کنیم.
- در کمیته پیگیری امور ریزگردها نمایندگانی از مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر حضور داشته باشند.
- این موضوع مهم و اساسی در یک جلسه اختصاصی در مجلس با حضور دستگاه های ذی ربط مورد بررسی بیشتر قرار می گیرد.
گفتنی است در این جلسه وزرای نیرو و جهاد کشاورزی، رؤسای سازمان های حفاظت محیط زیست و برنامه و بودجه و تعدادی از اعضای هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی و نمایندگان استان های خوزستان و سایر استان های درگیر ریزگردها حضور داشتند.