بهگزارش
خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس، اخیرا پیرامون اثر تاریخی «تُل آجری» در چهار کیلومتری تخت جمشید، ستونهایی فلزی احداث شد که خبر از ایجاد سقف بر روی این اثر تاریخی میداد.
اما این اقدام با انتقاد دوستداران میراث فرهنگی مواجه شد؛ آنها با استناد به بند اول ضوابطِ حریم درجه یک تخت جمشید، احداث هرگونه ساختمان و تأسیسات، نصب دکل، درختکاری، دیوارکشی، حصارکشی و ... را ممنوع و غیرقانونی دانستند.
روابط عمومی پایگاه تختجمشید پس از این انتقادها در سایت خود به این مسائل پاسخ دادهاست.
در بخشی از این توضیح آمده است: «.. تل آجری پارسه واقع در ۴ کیلومتری تختگاه تختجمشید بنایی از خشت و آجر است که ابعاد سازهای آن ۳۰ در ۴۰ متر است. از ارتفاع این بنا در بسیاری از قسمتها کمتر از یک متر باقی مانده است. در حقیقت، پس از شش سال کار تحقیقاتی هیئت ایرانی و ایتالیایی مشخص شد این سازه خشتی بزرگ میتواند دروازهای شبیه به بنای دروازه ایشتار در بابل قدیم باشد. به مرور با روشن شدن اهمیت این بنا شورای فنی و شورای راهبردی تختجمشید دغدغه حفاظت از بقایای این سازه خشتی و آجری و مصون ماندن آن از باران را داشت...»
در بخش دیگری از این متن به «ایجاد پوشش سازههای فلزی برای جلوگیری از تخریب بنا در مقابل باد و باران است» به عنوان بهترین راه حفاظت از این اثر تاریخی اشاره شده است و آمده است: پس از ارائه طرح به پژوهشگاه میراث فرهنگی مجوز ایجاد فونداسیون به روش کاوش برای پی کنی پایههای سقف پیرامون بنای دروازه صادر شد. در حقیقت بررسیهای متعدد مغناطیس سنجی و پس از شش سال کاوش بنای تل آجری در محدوده بنا نقشه راه برای گروه کاوش کاملاً روشن بود که ایجاد پایههای سقف در دور تا دور بنا در فاصله سه تا پنج متری از سازه اصلی باید انجام گیرد، زیرا در بخشهای پیرامونی اثر تاریخی وجود نداشت. ابعاد بنای تحت پوشش ۳۰ در ۴۰ متر و ابعاد پلان پایههای فونداسیون حفاظتی دور تا دور محوطه ۵۰ در ۶۰ متر پیشنهاد شد تا هر نوع سازه الحاقی احتمالی هم تحت پوشش سقف قرار گیرد.
از نظر مسئولان میراث جهانی تخت جمشید: «.. این یک تجربه جهانی است و در ایتالیا بهعنوان مهمترین کشور حفاظتگر، متولی مرمت و تدوینگر مبانی حفاظت و مرمت آثار تاریخی جهان هم در بیشتر محوطه باستانی از همین پوشش سقف فلزی برای حفاظت از بناهای باستانی پس از کاوش استفاده شده است.»
قرار است مطالعات مشترک بینالمللی که طی هفت سال پیرامون این اثر تاریخی انجام شده است در قالب کتاب تل آجری بهعنوان دروازه یادمانی پارسه منتشر شود.
قدمت اثر تاریخی تُل آجری از تخت جمشید بیشتر است و به گفته باستانشناسان این بنا دروازه کاخی به نام فیروزی در شهر باستانی پارسه بوده است.