پخش زنده
امروز: -
مصاحبه پژوهشی:
حمل و نقل ریلی و مزیت‌های آن
یمنی در حمل و نقل ریلی نسبت به سایر وسایل نقلیه بیشتر است و معمولاً فراوانی حوادث ریلی پایین ولی شدت اثر آن در صورت بروز چنین حوادثی از نظر هزینه و اعتبار بسیار بالا است.
نکات برجسته:
- حمل و نقل ریلی در شهرها و بین شهرها امن‌ترین و از نظر زیست‌محیطی سالم‌ترین شیوه حمل و نقل است.
- از اهداف حمل ونقل ریلی انتقال و افزایش بار از ۳۴ میلیون تن به ۹۱ میلیون تن و نیز جابجایی ۴۳ میلیون مسافر در سال ۹۹ خواهد بود.
- تعداد کثیری از کشته شدگان ریلی عابرینی هستند که به حریم ریلی تجاوز می‌کنند.
-کشته‌شدگان ریلی در هر سال خیلی کمتر از کشته شدگان یک روز حمل ونقل جاده ای است.
- یکی از محورهای اصلی نقشه ایمنی راه؛ کاهش خودرو محوری و حرکت به سمت ریلی پایه شدن است.
دلیل نامگذاری 5 آذر به عنوان روز ایمنی و حمل و نقل ریلی
جناب آقای عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی برای عبرت‌آموزی و کاهش حوادث و ارتقا ایمنی ریلی و فراموش نشدن حادثه قطار سمنان – مشهد از رئیس شرکت راه آهن درخواست کرد تا این روز را روز ایمنی حمل و نقل ریلی نامگذاری کند.
پژوهش خبری صداوسیما: کشور ایران، در حال حاضر دارای 11 هزار کیلومتر شبکه ریلی استاندارد است. ساخت وتوسعه خطوط ریلی در ایران برعهده معاونت ساخت و توسعه راه آهن است. حمل ونقل ریلی در شهرها و بین شهرها امن‌ترین و از نظر زیست‌محیطی سالم‌ترین شیوه حمل ونقل است.بر اساس اهدافی که برای حمل ونقل ریلی در کشور تعیین شده در سال ۹۹ حمل و نقل بار از ۳۴ میلیون تن باید به ۹۱ میلیون تن افزایش پیدا کند. همچنین هدف رسیدن به جابجایی ۴۳ میلیون مسافر در سال ۹۹ خواهد بود.
هدف این نوشتار بررسی ترغیب مردم برای استفاده از وسایل حمل و نقل ریلی، به عنوان ایمن ترین شیوه حمل و نقل است؛ ضمن مقایسه آمار تصادفات جاده ای با حمل ونقل ریلی. این موضوع را در گفتگو با آقای دکتر علیرضا قنادان، دبیر ستاد ارتقای ایمنی شرکت راه آهن دنبال می کنیم:
پژوهش خبری : مزیت‌های حمل ونقل ریلی نسبت به دیگر وسایل نقلیه بین شهری، از منظر ایمنی:
علیرضا قنادان دبیر ستاد ارتقای ایمنی شرکت راه آهن : حمل و نقل ریلی نه تنها در کشور ما بلکه در همه جای دنیا از دو منظر حمل ونقل حایز اهمیت است: یکی از منظر پاک بودن این وسیله چون از بین انواع دیگر وسایل حمل ونقل پاکترین نوع حمل ونقل محسوب می‌شود.
در مقایسه با سایر وسایل حمل و نقل ایمنی خیلی بالایی دارد. در درجه اول ایمنی که وجود دارد برای مسافرین و راکبین است یعنی اگر شهروندان مسافرتی داشته باشند چه درون شهری و چه برون شهری. شاید یکی از ایمن‌ترین وسیله نقلیه ریل باشد. کشته شدگان در حمل ونقل ریلی بسیار معدود است. بجز سانحه هفت خوان که سروصدای اجتماعی زیادی پیرامونش اتفاق افتاد و 44 کشته هم داشت؛ در طول 9 سال گذشته حدودا 12 نفر در کل سوانح داشتیم . بنابراین برای مسافرین بسیار ایمن است یعنی کسی که میخواهد به عنوان وسیله سفر از قطار استفاده کند. که این آمار تقریبا آمار کشته‌شدگان نصف روز ما در جاده است؛ که اصلا قابل مقایسه نیست.
پژوهش خبری : آمار تصادفات و سوانح در سال برای مسافرین چقدر است؟
علیرضا قنادان دبیر ستاد ارتقای ایمنی شرکت راه آهن : سال 95 متاسفانه به دلیل اتفاقی که برای 44 نفر از هموطنان در هفت خوان افتاد تعداد فوتی هایی که در برخورد با ریل کشته شدند بالاست ولی برای مسافرین تقریبا صفر است. در 9 سال گذشته باستثنای سال گذشته کلا 12 نفر از مسافرین کشته شدند. کسانی هم که در برخورد با قطار کشته شدند؛ عابرین، شاید در طول سال 50 نفر باشند. که از جنس ورود غیرمجاز به حریم ریلی بوده است.
از سوی دیگر در اطراف مکان های مسکونی که محل تردد قطار است و عابرینی که به حریم ریلی تجاوز می‌کنند طبق مقررات عبور از روی ریل غیرقانونی است. مگر در گذرگاه ها و زیرگذرگاه‌هایی که تعیین شده است. اگر ما حتی این آمار را هم اعمال کنیم سالانه کشته‌های ریلی زیر 70 نفر است یعنی تعداد افرادی که با وسیله نقلیه یا پیاده روی ریل می‌روند کما آنکه تعدادی از آنها حادثه نیست بلکه خودکشی است (معمولا چون نوع حادثه غیر قابل تشخیص است که سانحه بوده یا خودکشی این تعداد را هم جزء عابرین کشته شدگان ریلی حساب می‌کنیم) ولی در این سالها مجموعا ما روند کاهشی در کشته شدگان داشتیم. بنابر این کشته‌شدگان ریلی در هر سال خیلی کمتر از کشته شدگان یک روز حمل ونقل جاده ای است.
ـ حمل ونقل ریلی و برنامه ششم توسعه
علیرضا قنادان دبیر ستاد ارتقای ایمنی شرکت راه آهن : توسعه حوزه ریلی در برنامه ششم توسعه در الویت است که یکی از ارکان سه گانه برنامه ششم توسعه، تعیین محور برنامه ریزی است. شتاب ما به سمت توسعه زیرساخت‌های ریلی هم از منظر توسعه خطوط و هم از منظر پروژه‌های دو خطه و هم از منظر ارتقای سیستم های علایمی و الکتریکی است. به عنوان مثال سیستم محور تهران - مشهد مجهز بهATC شده است. سیستمATC سیستم بسیار ایمنی است. در سانحه هفت خوان هم که اتفاق افتاده بود، اتفاقا سیستمATC قطار را متوقف کرد. ولی متاسفانه راننده سیستم را خاموش کرده بود و سعی کرده بود بصورت دستی حرکت کند. پس از آن حادثه سیستمATC با اصلاحاتی که انجام شد بسیار سختگیرانه تر کردند که سیستم را از حالت اتوماتیک خارج کنند و تقریبا درحد غیر ممکن است ما در حمل و نقل ریلی از نظر سطح ایمنی، از نظر زیر ساخت‌ها توسعه داشتیم و هم از نظر توجه و هم بودجه‌ای که گذاشتیم و اعتباراتی که اختصاص داده می شود توسعه‌ای است.
ـ از توجه خاص دولت به حمل و نقل ریلی تا کاربردهای مختلف حمل و نقل ریلی
علیرضا قنادان دبیر ستاد ارتقای ایمنی شرکت راه آهن : باوجود آنکه همه می‌دانیم دولت از نظر منابع در تنگاست ولی همچنان به حمل ونقل ریلی و توسعه آن توجه خاصی می شود. واقعا دولتمردان بخصوص وزیر راه دائم دربارة این مسئله صحبت می‌کنند و تاکید بر توسعه دارند. بطور مثال سوانح جاده‌ای در سالهای گذشته روند کاهشی داشته است اما رسیدن به رقم 16-17 هزار کشته در سال در حمل و نقل جاده‌ای خیلی زیاد است اما رقم کل کشته‌ها در حمل ونقل ریلی از حمل و نقل جاده‌ای بسیار بسیار پایین تر است. حمل ونقل جاده‌ای هم باید ایمن‌تر شود تا کاهش تلفات داشته باشیم.
نکته دیگر اینکه همکاری در وزارت راه بین مسئولین حمل و نقل جاده‌ای و ریلی بیشتر شده است و تلاش می‌کنیم با توسعه حمل ونقل ریلی ترانزیت از روی جاده را به ریل منتقل کنیم و این اتفاق دارد می‌افتد. یکی از محورهای اصلی نقشه ایمنی راه ؛ کاهش خودرو محوری و حرکت به سمت ریلی پایه شدن است. در این زمینه ما دو ظرفیت جدی داریم یکی انتقال حمل ونقل بار از جاده به سمت ریل مخصوصا با تاکید مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولین شرکت مپنا. هم اکنون طبق آمار 30% از سوانحی که تلفات هم دارد یک خودروی سنگین در این حادثه دخیل است. حمل و نقل ریلی هم اکنون برای انتقال بار از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر ظرفیت بالایی دارد و نیز در راه‌آهن هم برنامه ریزی می کنیم که این هم نیاز به توجه دولتمردان به سیاست‌گذاری عمومی است. در جاهایی که امکانات ریلی وجود دارد این انتقال بار از جاده به ریل اتفاق بیفتد و نیز انتقال بار ترانزیتی که نکته مهم در بارترانزیتی مصرف سوخت است که هم مسئله قاچاق و هم یارانه سوخت در این نوع وجود دارد بنابر این عاقلانه تر است بار ترانزیتی هم به ریل منتقل شود. یعنی ما ظرفیت انتقال بارهای داخلی و هم بارهای ترانزیتی به روی ریل داریم.
پژوهش خبری : برنامه شما برای ایجاد رغبت در مردم به استفاده از وسایل حمل و نقل ریلی چیست؟
علیرضا قنادان دبیر ستاد ارتقای ایمنی شرکت راه آهن : ابتدا باید بگویم به دلیل فاکتورهایی که مردم برای مسافرت شان در انتخاب وسیله شخصی دارند وسایل حمل و نقل عمومی(چه جاده ای، چه هوایی و چه ریلی) بازنده است.
یکی از فاکتورها هزینه سفر است که خود شامل سوخت و .... می‌شود؛ در کشور ما سوخت ارزان است و طبیعی است که مردم برای سفر خودرو شخصی را انتخاب می‌کنند. چون امکانات بیشتر و راحت‌تری با خودرو شخصی دارند، حتی اگر حمل و نقل عمومی ارزانتر باشد و در کل حمل ونقل عمومی در مقایسه با حمل ونقل شخصی همیشه بازنده است به خاطراینکه در ظاهر خودرو شخصی سوخت ارزانتری دریافت می کند.
سخن آخر
ایمنی در حمل و نقل ریلی نسبت به سایر وسایل نقلیه بیشتر است و معمولاً فراوانی حوادث ریلی پایین ولی شدت اثر آن در صورت بروز چنین حوادثی از نظر هزینه و اعتبار بسیار بالا است". پیشگیری از سوانح یکی از موثرترین عوامل رشد کمی و کیفی حجم تبادل کالا و مسافر در حمل و نقل ریلی است و برای ایجاد اشتیاق و رغبت در مردم به منظور استفاده آنان از وسایل حمل ونقل ریلی راه طولانی داریم که ضروری است با سعه صدر و مداومت در این راه قدم برداریم. در این بین نقش صداوسیما در اطلاع رسانی و ایجاد رغبت برای استفاده از حمل و نقل ریلی بسیار می تواند موثر باشد و رسانه ها در این زمینه می توانند کمک کننده باشند. متاسفانه اطلاع‌رسانی در این مورد کم است اما حادثه‌ای که رخ می دهد انعکاس حادثه خیلی زیاد است. که این مسئله بیشتر در ذهن مردم می‌ماند اما اینکه حمل و نقل ریلی در مقایسه با دیگر وسایل نقلیه سفری بسیار ایمن‌تر است قابل مقایسه نیست.
پژوهش خبری // مریم عابدی
نظر شما