فتح الله گولن: ائتلاف ترکیه با قطر به نفع مردم ترکیه نیست

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛  رهبر مخالفان ترکیه به الاهرام گفت ائتلاف ترکیه با قطر به نفع مردم ترکیه نیست.
به نوشته پایگاه اینترنتی روزنامه الاهرام چاپ مصر، فتح الله گولن، رهبر مخالفان ترکیه در گفتگوی اختصاصی با این روزنامه در پاسخ به پرسش اول مبنی بر این که «اوضاع سیاسی ترکیه را پس از تحولات اخیر چگونه ارزیابی می کنید؟» گفت ترکیه از حدود پنج سال پیش با سرعت زیاد به سمت حکومت فرد بر مردم پیش می رود. این مسئله در بیانیه ها و گزارش های سازمان های حقوقی بین المللی، اتحادیه اروپا، سازمان ملل و سازمان های حقوق بشر مشهود است. مسائلی مانند حقوق بشر و آزادی های اساسی در ترکیه بی ارزش شده است. حاکمیت قانون و استقلال دستگاه قضایی نیز به رویا پیوسته است. ترکیه هم اکنون در سایه نظام کنونی با ترکیه ای که در سال دو هزار و چهار برسر عضویت در اتحادیه اروپا مذاکره می کرد، کاملا فاصله گرفته است.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «حضور اخوان المسلمین را در ترکیه چه در قالب اعضا و چه نهادهای رسانه ای چگونه ارزیابی می کنید؟ ارتباط دولت را با این تشکیلات ممنوعه چگونه تفسیر می کنید؟ وجه اشتراک این دو چیست؟ روابط این دو در آینده چگونه خواهد بود؟»
گفت در وهله اول باید بپرسیم آیا دولت ترکیه به این علت میزبان اخوان المسلمین است و به این گروه نزدیک می شود که ارزش ها و باورهای مشترک با آن دارد یا می خواهد از این گروه برای رسیدن به هدفی استفاده کند؟ این موضوع قابل بحث است. به اعتقاد من نظام کنونی ترکیه از اخوان المسلمین به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ در همه اقصی نقاط جهان اسلام استفاده می کند. این نظام از احساسات مذهبی و مسائل محوری مسلمانان بهره برداری می کند. ما در سال های گذشته سخنان تند و لاف زنی هایی درباره فلسطین و به طور خاص غزه شنیدیم. پس از آن چه اتفاقی افتاد؟ این سخنان به کجا رسید؟
گولن در پاسخ به این پرسش که «دیدگاه شما درباره سیاست اردوغان و دخالتش در مسائل داخلی کشورهای عربی چیست؟» گفت بر هیچ کس پوشیده نیست که اردوغان رویای رهبری جهان اسلام را در سر می پروراند. از ما انتظار می رفت از طریق موسسات جنبش پرورشی و آموزشی «خدمت» در اقصی نقاط جهان برای این رهبری تبلیغ و با وی به عنوان خلیفه و امیرالمومنین بیعت کنیم. زمانی که پی برد که این موضوع محقق نخواهد شد، همه ما را نشانه گرفت و از همه ابزارهای ایجاد نفرت و دشمنی با ما استفاده کرد. براین اساس دخالت علنی وی در مسائل دیگر کشورها اعم از کشورهای همسایه ترکیه یا کشورهای دیگر برای همه آشکار شده است و به اعتقاد من کشوری نیست که از چنین دخالت های خارجی استقبال کند.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «ائتلاف قطر و ترکیه تاکتیکی است یا راهبردی؟ وجه اشتراک دوحه و آنکارا چیست؟ چه چیزی می تواند بین این دو کشور فاصله بیندازد؟» گفت به نظر من پایه شکل گیری این ائتلاف بیشتر از آن که منافع متقابلی باشد که به مردم باز می گردد، منافع سیاسی سران دو کشور است.
گولن در پاسخ به این پرسش که «به نظر شما حمایت اردوغان از قطر چه تاثیری بر روابط عربستان و ترکیه می گذارد؟» گفت این روزها صحبت کردن از ثبات در روابط بین المللی ترکیه دشوار است؛ زیرا این کشور به سرعت مواضعش را درباره کشورهایی که دوست آن به نظر می رسند و بالعکس تغییر می دهد. اما اگر دولت ترکیه بتواند ابزارهایی پیدا کند که رضایت عربستان را جلب کند، احتمال بهبود روابط با این کشور وجود دارد.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «به اعتقاد شما حمایت ترکیه از قطر برای کشورهای عربی و اسلامی فایده دارد؟» گفت به اعتقاد من ترکیه تحت قیمومیت اردوغان تا کنون هیچ کمکی به نفع منطقه و مسلمانان نکرده است و اگر نظام ترکیه به این شیوه ادامه دهد، در آینده نیز کمکی نخواهد کرد که به نفع کشورهای منطقه و مسلمانان تمام شود. نظام کنونی ترکیه به رهبری اردوغان در هر قدمی که با ادعای تحقق منافع مسلمانان بر می دارد، برای تحقق منافع نوچه ها و سیاستمداران نزدیک به خود تلاش می کند.
گولن در پاسخ به این پرسش که «پلیس ترکیه به تازگی ده ها روزنامه نگار را بازداشت کرده و آنان را ترسانده است.... چه حرفی در این خصوص دارید که به ما بگویید؟» گفت مطبوعات ترکیه در هیچ دوره ای از تاریخ مانند این روزها تحت قیمومیت شدید قرار نگرفته است. کسی که می خواهد در ترکیه روزنامه نگار باشد، بدون مد نظر قرار دادن این نکته که احتمالا روانه زندان می شود، نمی تواند فعالیتش را آغاز کند.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «از تلاش برای کودتا حدود یک سال و نیم گذشته است. در این مدت دویست هزار نفر از کار اخراج و صد و هشتاد هزار نفر بازداشت شده اند. این اقدامات شدید امنیتی را چگونه تفسیر می کنید؟» گفت واقعیت این است که موج برکناری ها و بازداشت ها که بلافاصله پس از کودتای نافرجام صورت گرفت بر این موضوع دلالت می کرد که برای این اقدام از پیش برنامه ریزی شده بوده است و ارتباطی به کودتا ندارد. برجسته ترین مصداق این ادعا اخراج بلافاصله دو هزار و هفتصد کارمند محافل قضایی در روز شانزدهم ژوئیه است. از این موضوع فهمیده می شود که دستگاه دیپلماسی به جای انتصاب افراد دارای صلاحیت در مشاغل دولتی قصد دارد افراد وفادار به خود را از حزب حاکم یا دیگر احزاب وفادار در این مشاغل بگنجاند.
گولن در پاسخ به این پرسش که «سکوت جامعه جهانی را در قبال این تعداد قابل توجه از بازداشت شهروندان ترک چگونه ارزیابی می کنید؟» گفت واکنش جامعه جهانی در این خصوص و به طور خاص اتحادیه اروپا که درحال مذاکره با ترکیه درخصوص عضویت این کشور در این اتحادیه بود، بسیار کمتر از پیش بینی ما بود. برخی از ناظران احتمال می دهند پذیرش پناهندگان سوری در خاک ترکیه در این خصوص تاثیرگذار بوده است زیرا این واهمه وجود داشته که نظام ترکیه از این امر بهره برداری کند. برخی دیگر از کشورهای عضو اتحادیه اروپا روابط عملگرای خود را براساس ماهیت روابط و منافع دو کشور و صرف نظر از پرونده های حقوقی برقرار می کردند. به هر حال نمی توان این سکوت را تایید کرد یا از نظر انسانی یا اخلاقی توجیه کرد.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «جنبش خدمت همیشه در عملیات تعقیب و گریز، بازداشت ها و محاکمه ها هدف اول بوده است... به اتهام دولت اردوغان به شخص شما و جنبشتان چگونه پاسخ می دهید؟» گفت به اعتقاد من پشت این مسئله انگیزه های متعددی وجود دارد. یکی این است که اردوغان خدمت را به گونه ای تصور می کند که انگار گل است تا بتواند از این موضوع به عنوان بهانه ای برای رسیدن به قدرت مطلقی که برای آن برنامه ریزی می کند، استفاده کند. از این رو تلاش می کند از طریق خدشه وارد کردن سازماندهی شده به جنبش خدمت به این هدف سیاسی دست یابد. اما علت این که جنبش خدمت را انتخاب کرده این است که قربانی شود. آنان خوب می دانند که هرچه قدر ظلم و ستم روا دارند و به خشونت متوسل شوند، دوستداران جنبش خدمت به خشونت و ویرانگری جذب نخواهند شد. آنان همچنین قصد داشتند به کسانی که در برابرشان تسلیم نمی شوند یا با آنان بیعت نمی کنند با آزار و اذیت اعضای این جنبش و نهادهای وابسته به آن درس عبرت بدهند.
گولن در پاسخ به این پرسش که «نیروهای وابسته به اردوغان به رغم عملیات تعقیب و گریز و بازداشت های بی وقفه نتوانستند شما را از میان بردارند، این امر را چگونه تفسیر می کنید؟» گفت باید در وهله اول بپرسیم آیا همه کسانی که هم اکنون در زندان های نظام ترکیه قرار دارند، از حامیان جنبش خدمت هستند؟ نمی توان با قطعیت این را گفت زیرا همان طور که گفتم دولت ترکیه از جنبش خدمت به عنوان یک بهانه استفاده می کند و به نام این بهانه دامنه بازداشت های بی هدفش را که شامل همه کسانی می شود که دیدگاه یا رویکرد متفاوت با آن دارند، گسترش می دهد. سیاست کنونی در ترکیه سیاست به زانو درآوردن و تسلیم کردن همه است. در رسانه ها اسامی تعداد زیادی از بازداشت شدگانی منتشر شده است که نه تنها هیچ ارتباطی با جنبش خدمت ندارند بلکه مواضع خصمانه علیه آن اتخاذ کرده اند.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «مردم و نظام سیاسی ترکیه برای احیای صلح اجتماعی به چه مدت زمان نیاز دارند؟» گفت ممکن است یک نسل تمام یعنی حدود بیست و پنج سال طول بکشد تا هماهنگی و صلح اجتماعی به کشور بازگردد. اما استفاده از فن آوری مدرن، ابزارهای پیشرفته و شیوه های دموکراتیک و مسالمت آمیز ممکن است به کوتاه شدن این زمان کمک کند. من امیدوارم و از صمیم قلب از خدا می خواهم این اتفاق بیفتد.
گولن در پاسخ به این پرسش که «راهپیمایی چندین روزه حزب جمهوری خواه خلق ترکیه و دیگر مخالفان را از آنکارا تا استانبول چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا نتیجه ای داشته است؟» گفت بدون شک این ابتکار عمل راهپیمایی مثبت بود؛ زیرا باید جلوی این سیطره روز افزون گرفته شود اما به نتایجی که می خواست، نرسید زیرا پس از آن اقداماتی صورت نگرفت که تاثیرگذار باشد. این تنها فرصتی نبود که از دست رفت و از آن خوب استفاده نشد. به هر حال هر خیزش مسالمت آمیزی که به بازگرداندن روند دموکراسی منتهی شود، اقدامی مثبت است به ویژه درسایه فضای ترس و وحشتی که همه را تهدید می کند و به سمت منزوی شدن و در خود فرو رفتن سوق می دهد.
گولن در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر این که «آیا به انجام اقدام مخالف فکر می کنید؟» گفت اعضای خدمت با خودشان عهد بسته اند که هرچه قدر مورد ظلم و آزار قرار گرفتند، از چارچوب قانون و صلح اجتماعی خارج نشوند. آنان پایبندی شان به این اصل و پاسداری شان از این عهد را حتی در بدترین شرایط ثابت کردند.
گولن در پاسخ به این پرسش که «زمانی که اردوغان به این شیوه بر ترکیه حکومت می کند، به چه قدرتی متکی است؟» گفت به قدرت ائتلاف های عملگرای ماکیاولی، رسانه های یکصدا و سرکوب مخالفان متکی است.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «در شرایط کنونی شیوه مدیریت را در ترکیه چگونه رتبه بندی می کنید؟ آیا آن گونه که اردوغان می گوید دولت ترکیه دموکرات است یا دیکتاتوری و سرکوبگر؟» گفت همان طور که در ابتدا توضیح دادم، یک حرکت بی وقفه به سمت حکومت فرد بر مردم وجود دارد و در پی این حرکت همه نهادهای کشور فلج شده اند. اصل تفکیک قدرت به طور کامل از بین رفته است و تمام قدرت در چنگ یک نفر است.
گولن در پاسخ به این پرسش که «ماهیت ارتباط شما با دولت جدید آمریکا چیست؟» گفت آمریکا کشوری است که سنت های حقوقی ریشه دار دارد. ممکن است با تغییر دولت ها برخی مسائل تغییر کنند اما ثبات حقوقی به طور خاص برجسته ترین ممیزه این کشور است. تا این لحظه من شخصا نه با دولت سابق نه دولت کنونی تماس نداشته ام اما آمریکا همچنان یک روزنه امید برای کسانی است که به دنبال دموکراسی، آزادی و نظام حقوق بشر می گردند. امیدوارم این وضعیت در آینده نیز ادامه یابد. من تا به این لحظه از آنان سیگنال منفی درخصوص وضعیتم دریافت نکرده ام.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «درخواست اردوغان را از اقلیت ترک مقیم آلمان برای رای ندادن به حزب مرکل چگونه ارزیابی می کنید؟» گفت به نظر من این اقدام مناسب و برازنده نیست. چنین عداوتی می تواند به روابط دو کشور به ویژه منافع ترکیه آسیب جدی وارد کند.
گولن در پاسخ به این پرسش که «آیا در روزهای اخیر بین ترکیه، آمریکا، اتحادیه اروپا و ناتو تنش وجود داشته است؟» گفت برخی از اندیشکده ها در آمریکا از ایده حذف ترکیه از ناتو سخن می گویند. آلمان به تازگی نیروهای نظامی اش را از ترکیه به اردن منتقل کرده است. این موضع گیری ها نشان می دهد از اقدامات ناهماهنگ دولت اردوغان ناراضی هستند.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «آنکارا و واشنگتن درخصوص تحویل شما به ترکیه به کجا رسیدند؟» گفت من در این خصوص اطلاعاتی جز سخنان مسئولان آمریکایی در مقابل افکار عمومی ندارم.
گولن در پاسخ به این پرسش که «آیا اقامت دائم آمریکا را گرفته اید؟» گفت بله از سال دو هزار و هشت اقامت دائم آمریکا را گرفته ام.
گولن در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این که «برخی معتقدند جنبش خدمت با برخی از سرویس های اطلاعاتی جهانی ارتباط دارد... پاسخ شما چیست؟» گفت من با قطعیت هرگونه ارتباط جنبش خدمت را با سرویس های اطلاعاتی دیگر کشورها تکذیب می کنم. شاید بتوان گفت نوع برخوردی که در حال حاضر با داوطالبان فعالیت در این جنبش و نهادهای وابسته به آن در ترکیه می شود، بهترین شاهد بر مستقل بودن آن است.
گولن در پاسخ به این پرسش که «روابط شما با دولت و مردم مصر در چه سطحی قرار دارد؟» گفت مردم مصر به لحاظ انسانی، مذهبی و تاریخی برادران ما هستند. مصر احترام خاصی نزد من دارد. استاد بدیع الزمان سعید النورسی همواره می گفت مصر یکی از معدود کشورهایی است که قدرت نهفته در جهان اسلام دارد. از دولت مصر به علت موضع گیری های ممتازش در قبال ترک ها تشکر می کنم. علاوه بر این مصر موضع شفاف در مبارزه با تروریسم، خشونت و افراط گرایی دارد.
گولن در پاسخ به آخرین پرسش مبنی بر این که «اردوغان تلاش می کند فعالیتش را در آفریقا گسترش دهد... آیا اطلاعاتی درباره تلاش وی برای آسیب زدن به منافع مصر در این منطقه حیاتی برای این کشور دارید؟» گفت در این خصوص اطلاعاتی ندارم.