بنگاه داری، چالش نظام بانکی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، محمدرضا پورابراهیمی درارتباط تلفنی با برنامه گفتگوی ویژه خبری پنجشنبه شب شبکه دو سیما با اشاره به اینکه یکی از چالش های نظام بانکی ما جدا شدن از مأموریت های اصلی اش و رفتن به سمت اقداماتی مانند بنگاه داری است، افزود: بنابراین ناکارآمدی بانکی در پشت تورم مخفی شد و عملاً بانک ها را در فضای رقابتی و واقعی اقتصاد نمی توانیم ارزیابی کنیم.

وی گفت: با توجه به اینکه تورم در اقتصاد، مدیریت شده و تک رقمی شده است اکنون معضل ناکارآمدی در افشای اطلاعات مالی بانک ها نشان دهنده کسری در بسیاری از این بانک هاست.

پورابراهیمی افزود: علت اصلی این است که بانک ها در سال های پس از انقلاب علاقمند بودند از میوه تورم در اقتصاد کشور سود ببرند و این موجب شد شرایط خاص در اقتصاد کشور پدید آید.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: هیچ کدام از بانک های کشور در نظام اقتصادی ما عقود مشارکتی را به نحوی که در قانون مقرر کرده، عملیاتی نکرده است.

پورابراهیمی با اشاره به اینکه ضمانت های اجرایی ماده 16 قانون رفع موانع تولید دیده شده است، گفت: مجلس بر روی این قانون پافشاری دارد زیرا در شرایط کنونی اقتصادی کشور نیاز به تأمین مالی بنگاه های اقتصادی داریم.

وی با بیان اینکه بر اساس گزارش بانک مرکزی بیش از 60 درصد دارایی های بانک ها فریز شده است، افزود: مجموعه بانک های ما به علت بنگاه هایی که نگه داشته اند عملاً قدرت وام دهی ندارند.
رئیس شورای هماهنگی مدیران عامل بانک های خصوصی هم با حضور در این برنامه با بیان اینکه مشکلات قابل ملاحظه ای بر سر راه بانکداری وجود دارد، گفت: با چند موضوع به صورت ماهیتی مواجه هستیم از جمله بانکداری بدون­ ربا که در قانون هم فصلی به عنوان عقود مشارکتی دیده شده است و در این نوع عقود بحث شراکت بانکها مطرح می شود و بانک و سرمایه گذار هر دو یک سهم مشارکتی را می آورند و بنیاد شراکت را پایه ریزی می کنند.
کوروش پرویزیان ادامه داد: دستوری بودن نرخ تسهیلات و کاهش بازدهی سود اعطایی به تسهیلات­ دیگران به نسبت بازدهی که یک بانک به عنوان بنگاه اقتصادی می تواند از دیگر دارائی هایش بدست آورد، دیگر موضوع قابل ملاحظه پیش روی است.
وی با اشاره به اینکه بر اساس قانون، سرمایه گذاری بانک ها هم می تواند بصورت مستقیم باشد هم غیر مستقیم، گفت: با اعلام دستوری نرخ در سالهای مختلف مشکلاتی برای نظام بانکی کشور پدید آمده است.
رییس شورای هماهنگی مدیران عامل بانکهای خصوصی افزود: از نگاه­ دیگر، دولت هم بی تقصیر نیست زیرا در سال های متوالی بدهکار بانک ها بوده است.
وی با اشاره به اینکه یکی از ناکارآمدی های اصلی، مقرراتی است که بانک ها ناچارند بر مبنای آن عمل کنند ،گفت: بانک مجموعه کلان اقتصادی است و هزینه هایی که به کشور ناشی از این تصمیمات، تحمیل می شود بالاست.
پرویزیان افزود: بی نظمی هایی که در بخش سودها ایجاد می شود و همچنین مهلت هایی که برای بازپرداخت تسهیلات داده می شود هزینه هایی را به اقتصاد کشور تحمیل می کند و این مسائل ربطی به ناکارآمدی بانکی ندارد.
وی با بیان اینکه نسبت های بنگاه داری بانک های خصوصی با استانداردهای بانک مرکزی تفاوت زیادی ندارد، گفت: امیدواریم با تغییراتی که در سیاست های مربوط به واگذاری ها انجام می شود به حد قانونی و استاندارد بانک مرکزی برسند.
وی با تاکید بر اینکه ماده 16 قانون رفع موانع تولید نمی تواند اجرا شود و حتماً باید اصلاح شود، افزود: پارسال از مجلس شورای اسلامی تقاضای استمهال کردیم تا شرایط بازار فراهم شود زیرا برای تاخیر در اجرای این ماده جریمه مالیاتی سنگینی وضع شده است.

مرتضی الله داد استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی هم با حضور در این برنامه گفت: اساس اینکه بانک ها نباید بنگاه داری کنند این است که منابع بیشتری در اختیار بخش تولید قرار گیرد.
وی با بیان اینکه بانک ها مجاز هستند معادل 40 درصد سرمایه اولیه خود بنگاه داری کنند، افزود: بر اساس آمار بانک مرکزی اکنون این رقم حدود 51 درصد است.
الله داد با طرح این پرسش که چرا دولت بدهی خود را به بانک ها پرداخت نمی کند؟ افزود: بخش بزرگی از منابع بانک ها در دست دولت ها حبس شده است.
وی با تأکید بر اینکه مشکل اصلی کسب و کار ما تأمین مالی است، گفت: حدود 13 درصد سپرده های بانک ها به عنوان سپرده قانونی در نزد بانک مرکزی است و این موضوع به مقدار زیادی از وام دادن بانک ها جلوگیری می کنند.
این استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی باید بر بانک ها نظارت کند، گفت: بانک ها نمی توانند نرخ سود را پایین بیاورند زیرا حدود 13 درصد از پول خود را باید در اختیار بانک مرکزی قرار دهند و در اینجا بانک مرکزی رقیب بانک های تجاری است.­