گچساران؛
سد چم شیر مرهمی بر زخم کهنه اراضی تشنه گچساران
رونق کشاورزی، کاهش بیکاری، تامین آب آشامیدنی مردم برخی شهرها و روستاهای مهمترین دستاورد سدچم شیرگچساران است.
گزارش مکتوب،
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما کهگیلویه و بویراحمد یک درصد مساحت کشور و 700 هزار نفر جمعیت در جنوب غربی کشور واقع شده و دارای دو نوع آب و هوای سردسیری و گرمسیری است.
بارش های مناسب، بادهای باران زا، کوه های مرتفع سبب بارش های نسبتا مطلوبی در این استان شده به گونه ای که از 180 رودخانه دائمی در کشور 4 رودخانه زهره، بشار، مارون ، خیرآباد در کهگیلویه و بویراحمد واقع شده و حوزه آبریز این رودخانه های نیز خلیج فارس است.
با این حال از این ظرفیت آبی که 9درصد آب شیرین کشور را شامل می شود هنوز استفاده مطلوبی نشده و تنها سد کوثر در دهه هفتاد به بهره برداری رسید و سد های چم شیر در گچساران و تنگ سرخ در بویراحمد نیز در مرحله ساخت قراردارند.
آغاز مطالعات احداث سد چم شیر در منطقه چم شیر در 25کیلومتری شهرستان گچساران به بیش از 18 سال می رسد و مطالعات احداث این سد از سال 73 آغاز شد و تا سال 1390 ادامه داشت و سرانجام از سال 1391 با همکاری شرکت توسعه منابع آب ونیروی ایران و فاینانس کشور چین با اعتباری بالغ بر 229میلیون یورو عملیات اجرایی آن آغاز شد.
این سد با ارتفاع 155متر، طول تاج 580 متر و مخزنی به حجم یک میلیارد و 800 میلیون متر مکعب، بر روی رودخانه زهره در استان کهگیلویه و بویراحمد در حال احداث است.
با احداث سد چم شیر علاوه بر تولید سالانه بیش از 200مگاوات برق و تامین آب آشامیدنی بخشی از استان های جنوبی،۱۱۰هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان های فارس، بوشهر، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد آبیاری میشود.
همچنین کنترل سیلاب ها و بهبود کیفیت آب رودخانه زهره، امکان انتقال و فروش آب به کشورهای حوزه خلیج فارس، تامین آب شرب بخشی از مناطق جنوب کشور، تامین آب صنعت جنوب و ایجاد مکان تفریحی و توریستی از دیگر فواید اجرای این سد است.
با این حال نه تنها گچسارانی ها بلکه بخش زیادی از مردم استان های جنوبی در انتظار احداث این سد روز شماری می کنند.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چم شیر گچساران مهر ماه امسال در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: در شرایط کنونی عوامل اجرایی و پیمانکاران به دلیل کمبود اعتبار فشار زیادی را متحمل میشوند بهطوری که بخش زیادی از کارگاه بهصورت تک شیفت فعال است.
محمدرضا فاضل افزود: تاکنون ۹ هزار میلیارد ریال اعتبار از محل فاینانس خارجی برای احداث نیروگاه سد چم شیر در این شهرستان هزینه شد که این اعتبار رو به پایان است.
وی اعتبار موردنیاز برای تکمیل این طرح را پنج هزار میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: اختصاص ردیف اعتبار از محل منابع بودجه عمومی داخلی برای تکمیل این طرح مهم و ضروری است.
فاضل بیان کرد: هماکنون ۸۵۰ نیروی متخصص، ماهر و نیمه ماهر در این سد فعالیت دارند در حالی که در سال گذشته یک هزار و ۶۰۰ نیرو در طرح ساخت سد چم شیر مشغول به کار بودند.
وی با بیان اینکه بخشی از دلایل کاهش نیروها در سد چم شیر تکمیل برخی قسمتها بوده ادامه داد: تعطیل کردن نوبت شب به دلیل کمبود اعتبار از دیگر دلایل کاهش نیروها در این طرح بود.
فاضل پیشرفت کاری این سد را ۷۳ درصد اعلام کرد و ابراز امیدواری کرد: طرح سد چم شیر در صورت تأمین اعتبار در سال ۹۷ به مرحله آبگیری خواهد رسید.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چم شیر گچساران بیان کرد: هم اکنون کارهای اجرایی در بخشهای بتن بدنه سد، حفاری تزریقات، تجهیزات نصب نیروگاهی و سازههای اصلی یعنی بخشهای مهم پروژه در حال اجراست.
فاضل افزود: سد چمشیر اولین سد کشور است که درطی بیش از ۲۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ساعت کار و فعالیت بدون تلفات انسانی به ثبت رسیده است.
وی ادامه داد: کم توجهی به ایمنی و حفاظت کار، افزایش حوادث، آسیب دیدگیها و پرداختهای فراوان به افراد غرامت دیده را به دنبال دارد.
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه هر ساله ۵ میلیارد متر مکعب آب در استان تولید می شود گفت: تاکنون از ظرفیت آب در استان غافل بودیم و نتواسته از آن به خوبی استفاده کنیم که با اقدامات انجام شده در حال جبران کمی از این غفلت ها هستیم.
نیک اقبالی افزود:با احداث سد مخزنی چم شیر، اراضی پائین دست این سد شامل اراضی بندر دیلم در استان بوشهر و اراضی دشتهای جنوبی استان خوزستان (زیدون، امیدیه و هندیجان) از این طرح بهره مند می شوند، این درحالی است که بیشتر مناطق استان دارای مشکل کم آبی هستند و در تابستان امسال 10 شهر استان با تنش آبی مواجه بودند.
ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در سفر(مهرماه 95) به کهگیلویه وبویراحمد گفت: این استان دارای ظرفیت های بالقوه فراوانی است(وجود یک میلیون و ۳۵۰ هزار هکتار جنگل و مرتع، شرایط آبوهوایی متنوع، بیش از ۲۵۰ تفرجگاه طبیعی و داشتن 12 درصد منابع آب کشور) که قابلیت تبدیل شدن به پایلوت اقتصاد سبز در زمینه کشاورزی، توسعه گردشگری، کریدور شمال به جنوب را دارد.
سرهنگ علی اصغر نورایی فرمانده سپاه ناحیه گچساران و مدیرکانون بسیج مهندسین گچساران به مناسبت هفته دفاع مقدس و با هدف آشنایی و ترویج فرهنگ کار ، تولید ملی و اقتصاد مقاومتی مهندسین بسیجی به همراه جمعی از مدیران ادارات از سد و نیروگاه در حال ساخت چم شیر گچساران بازدید کردند.
وی با بیان اینکه در زمان تحریم، ایران به پیشرفتهای قابل توجهی در زمینه علمی رسید گفت: مهندسین بسیجی در تمامی عرصههای اقتصادی خواهند توانست سربلند باشند، مهم؛ باور، تقویت اراده و داشتن اعتماد به نفس است.
اگر چه این سد در استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد اما پیش از این غلامرضا تاجگردون نماینده مردم گچساران و باشت سهم در نظر گرفته شده برای این شهرستان از آب سد چم شیر را ناکافی دانسته و بهره دهی بیشتر از سد و نیروگاه چم شیر گچساران را ضروری عنوان کرد و گفت: دیدگاهی که سد چم شیر گچساران فقط برای استفاده آبزی پروری و گردشگری مورد استفاده قرار گیرد اشتباه است و در صورت کاری درست و کارشناسی می توان بخشی از آب زمین های باباکلان و اراضی اطراف آن را تامین کند.
سد چم شیر می تواند با تامین آب زمین های کشاورزی جنوب کشور، نقش مهمی در توسعه این بخش از کشور داشته باشد اما لازم است منفعت این سد برای کهگیلویه و بویراحمد همچون دیگر سدهای در احداث شده یا در دست احداث همچون کوثر و مارون نباشد زیرا در حالی که برخی از شهرهای این استان از تنش آبی رنج می برند آب سد کوثر گچساران به برخی استان های جنوب کشور انتقال می یابد.